ΑΓΙΟΥ ΜΑΞΙΜΟΥ ΤΟΥ ΟΜΟΛΟΓΗΤΟΥ:
ΠΕΥΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΠΟΚΡΙΣΕΙΣ ΚΑΙ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΕΚΛΟΓΑΙ ΔΙΑΦΟΡΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ ΑΠΟΡΟΥΜΕΝΩΝ

ΕΡΩΤΗΣΙΣ ΞΣτ'
Πῶς ὀφείλομεν νοεῖν τήν περί συντελείας τοῦ Υἱοῦ ἄγνοιαν;

Ἀπόκρισις.
Διπλῆ τίς ἐστιν ἄγνοια· ἡ μέν διαβαλλομένη, ἡ δέ, ἀδιάβλητος· καί ἡ μέν ἐφ᾿ ἡμῖν ἐστιν, ἡ δέ, οὐκ ἐφ᾿ ἡμῖν. Καί ἡ μέν διαβαλλομένη καί ἐφ᾿ ἡμῖν, ἡ περί τήν ἀρετήν καί εὐσέβεια ἄγνοια· ἡ δέ ἀδιάβλητος καί οὐκ ἐφ᾿ ἡμῖν ἐστιν, ὅσα θελόντων ἡμῶν γινώσκειν οὐ γινώσκομεν· οἷον τά πόῤῤω γινόμενα, τά μέλλοντα γίνεσθαι. Εἰ οὖν ἐν τοῖς ἁγίοις προφήταις διεγινώσκετο τά πόῤῥω καί οὐκ ἐφ᾿ ἡμῖν, χάριτι, πῶς οὐχί μᾶλλον πάντα ἠπίστατο ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ, καί δι᾿ αὐτοῦ τό ἀνθρώπινον, οὐ φύσει, ἀλλ᾿ ἑνώσει τῇ πρός τόν Λόγον; Ὥσπερ γάρ σίδηρος πεπυρακτωμένος, πάντα τά ἰδιώματα τοῦ πυρός ἔχει· φωτίζει γάρ καί καίει· οὐ μήν φύσει ἐστί πῦρ, ἀλλά σίδηρος· οὕτω καί τό ἀνθρώπινον τοῦ Κυρίου, καθό μέν ἡνώθη τῷ Λόγῳ, πάντα ἠπίστατο, καί τά θεοπρεπῆ ταῦτα ἐν ἑαυτῷ διεδείκνυτο· καθό δέ φύσις ἀνθρωπεῖα ἐν αὐτῷ οὐχ ἥνωτο, λέγεται ἀγνοεῖν.

Μεταγραφή:

Ερώτηση 66η
Πως οφείλουμε να κατανοήσουμε την άγνοια του Υιού σχετικά με την συντέλεια;

Απάντηση
Η άγνοια είναι δύο ειδών: η διαβαλλομένη και η αδιάβλητη, και η πρώτη (εξαρτώμενη) από εμάς, ενώ η δεύτερη όχι (εξαρτώμενη) από εμάς. Και η μεν διαβαλλομένη και από εμάς εξαρτώμενη είναι η άγνοια σχετικά με την αρετή και την ευσέβεια. Η δε αδιάβλητη και μη εξαρτώμενη από εμάς, όσα, αν και θέλουμε να γνωρίζουμε, δεν τα γνωρίζουμε, δηλαδή αυτά που γίνονται μακριά και αυτά που πρόκειται να γίνουν. Αν, λοιπόν, στους αγίους προφήτες γίνονταν γνωστά, με την (θεία) Χάρη, τα μακρινά και όχι (εξαρτώμενα) από εμάς (να γνωρίζουμε), πόσο μάλλον δεν γνώριζε τα πάντα ο Υιός του Θεού, και δια Αυτού η ανθρώπινη φύση, όχι κατά φύση, αλλά εξαιτίας της ένωσης (της ανθρωπίνης φύσεως) προς τον Λόγο; Επειδή, όπως ακριβώς ο πυρακτωμένος σίδηρος έχει όλα τα ιδιώματα της φωτιάς - διότι φωτίζει και καίει - αν και δεν είναι κατά φύση φωτιά, αλλά σίδηρος, έτσι και η ανθρώπινη φύση του Κυρίου, επειδή μεν ενώθηκε με τον Λόγο, γνώριζε τα πάντα, και αυτά τα θεοπρεπή έδειχνε στον εαυτόν (Του), αλλά σαν να μην ενώθηκε η ανθρώπινη φύση στον Εαυτόν Του, λέγεται ότι (αυτή) αγνοεί.

Σημείωση:
Διαβαλλόμενος είναι αυτός που μπορεί να κατηγορηθεί και αδιάβλητος είναι αυτός που δεν μπορεί να κατηγορηθεί. Για παράδειγμα λέμε ότι ο Λόγος του Θεού όταν ενανθρώπισε, προσέλαβε και τα αδιάβλητα ανθρώπινα πάθη δηλαδή την δίψα, την πείνα και τα παρόμοια.