Ορθόδοξη Ομάδα Δογματικής Έρευνας

Κεντρική Σελίδα

Βιβλία, Ορθοδοξία και Μελέτες

Προηγούμενο // Περιεχόμενα // Επόμενο

Ερμηνευτικές Αντιαιρετικές Μελέτες

Ιερά Μητρόπολη Σιδηροκάστρου

Γεωργίου Παν. Τσιμπιρίδη

 

5. Είναι οι προσφωνήσεις "Παναγία" και "Πατέρες" αγιογραφικές;

 

Ο ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΜΗΤΕΡΑΣ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ ΩΣ ‘ΠΑΝΑΓΙΑ’

Για να εκφράσουμε τα τρυφερά αισθήματα και τον ιδιαίτερο σεβασμό μας προς την μητέρα τού Χριστού, οι Ορθόδοξοι Χριστιανοί την ονομάζουμε Παναγία. Οι αιρετικοί όμως έχουν δύο ενστάσεις επ’ αυτού:

1η) Πουθενά στη Γραφή δεν αναφέρεται ο χαρακτηρισμός ‘Παναγία’!

Απάντηση: Πιστεύουν οι αιρετικοί ότι οι άγγελοι είναι αθάνατοι; Εάν ναι, μπορούν να μάς δείξουν πού η Γραφή λέει κάτι τέτοιο; Πιστεύουν επίσης ότι ο Θεός είναι άναρχος; Εάν ναι, μπορούν να μάς δείξουν αυτόν τον χαρακτηρισμό εις την Γραφή; Πιο συγκεκριμένα οι Μάρτυρες τού Ιεχωβά κάνουν λόγο για ‘Οργάνωση’, για ‘κυβερνών σώμα’, για ‘κυβέρνηση τού Θεού’ και για ‘χρισμένους’. Μπορούν να μάς δείξουν πού ακριβώς εις την Γραφή αναφέρονται αυτές οι ορολογίες;  Επίσης σε ποιο σημείο η Γραφή κάνει λόγο για το προνόμιο ή το αξίωμα τού ‘σκαπανέως’; Πώς διατηρούν ένα τέτοιο αξίωμα όταν δεν αναφέρεται εις την Γραφή; Εφόσον ο Απόστολος Παύλος λέει ο επίσκοπος και ο διάκονος να είναι ‘μιάς γυναικός άνδρας(Α΄ Τιμ. 3:2,12) γιατί διορίζουν και διατηρούν διακονικούς υπηρέτες αγάμους;

Επίσης πιστεύουν το Άγιον Πνεύμα ως την ‘ενεργό δύναμη τού Θεού’. Μπορούν να μάς δείξουν σε ποιο σημείο η Γραφή ονομάζει έτσι το Άγιο Πνεύμα; Πιστεύουν ότι ο Χριστός «απέθανε από διάρρηξι τής καρδίας» (Πράγματα εις τα οποία είναι αδύνατον να ψευσθή ο Θεός, έκδ.1966, σελ.93, παρ.94). Μπορούν να μάς δείξουν σε ποιο σημείο τής Γραφής αναφέρεται η αιτία θανάτου τού Χριστού;

   Γιατί λοιπόν οι Μάρτυρες τού Ιεχωβά σκανδαλίζονται όταν οι Ορθόδοξοι Χριστιανοί πιστεύουν σε κάτι που δεν αναφέρεται εις την Γραφή όταν οι ίδιοι πιστεύουν κι εφαρμόζουν πράγματα που ούτε καν αναφέρονται εις το Ιερό Κείμενο;

 

2η) Ισχυρίζονται ότι «Ο Θεός είναι Άγιος, είναι δυνατόν η Μαρία να είναι Παναγία;».

Απάντηση: Εις τους αιρετικούς διαφεύγει το γεγονός, ότι οι Ορθόδοξοι ονομάζουν την μητέρα τού Χριστού ‘Παναγίαόχι σε σύγκριση προς τον Θεό, αλλά σε σύγκριση προς τούς ανθρώπους. Εκφράζονται δηλαδή οι πιστοί Χριστιανοί με τον ίδιο ακριβώς τρόπο που εκφράζεται και η Γραφή. Έτσι π.χ. ο προφήτης Δανιήλ (2:37) χρησιμοποιεί για τον Βαβυλώνιο βασιλέα Ναβουχοδονόσορα τον τίτλο ‘βασιλεύς βασιλέων’, δηλαδή υπέρτατος βασιλεύς, τίτλο τον οποίον αποδίδει δύο φορές η Αποκάλυψη εις τον Χριστό (17:14, 19:16). Ερωτούμε λοιπόν τούς αιρετικούς: Πώς είναι δυνατόν ένας άνθρωπος να ονομάζεται εις την Γραφή με τον ίδιο ακριβώς τίτλο που χαρακτηρίζεται ο Χριστός; Πώς είναι δυνατόν ο Χριστός να είναι ‘βασιλεύς βασιλέων’, δηλαδή υπέρτατος βασιλεύς, και ταυτοχρόνως να αποκαλείται με τον ίδιο ακριβώς τίτλο κι ένας απλός άνθρωπος; Μήπως ο ένας χαρακτηρισμός αναφέρεται με απόλυτη και ο άλλος με σχετική έννοια;

   Επίσης ο Ευαγγελιστής Λουκάς προσφωνεί τον άρχοντα Θεόφιλο ως ‘κράτιστο(Λουκ. 1:3 – Αρχαίο Κείμενο) τίτλος ο οποίος είναι υπερθετικός βαθμός τού επιθέτου ‘αγαθός’ (αγαθός-κρείττων-κράτιστος). Ο Χριστός όμως μάς έχει διαβεβαιώσει, ότι κανένας άνθρωπος δεν μπορεί να χαρακτηριστεί ‘αγαθός’ παρά μόνος ένας, ο Θεός (Μάρκ. 10:18, Λουκ. 18:19).

   Αντιστρέφουμε λοιπόν το ερώτημα τών αιρετικών και ερωτούμε κι εμείς με τη σειρά μας: «Ο Θεός είναι αγαθός και ο Θεόφιλος είναι κράτιστος, δηλαδή αγαθότατος;». Μήπως όμως ο Λουκάς δεν αποκαλεί τον Θεόφιλο ‘αγαθότατο’ σε σύγκριση προς τον Θεό, αλλά σε σύγκριση προς τούς ανθρώπους;

   Με την ίδια λοιπόν λογική τής Γραφής, οι Ορθόδοξοι Χριστιανοί δεν αποκαλούν την μητέρα τού Χριστού ‘Παναγία’ σε σύγκριση προς τον Θεό, αλλά σε σύγκριση προς τούς ανθρώπους. Πράγματι η μητέρα τού Ιησού είναι η ανωτέρα τών αγίων, αγία αγίων (συμφώνως προς το ‘βασιλεύς βασιλέων’), Υπεραγία ή Παναγία. Ο χαρακτηρισμός άλλωστε ‘Παναγία’ δικαιολογείται από τις φράσεις τής Γραφής ‘κεχαριτωμένη(Λουκ. 1:28 – Αρχαίο Κείμενο), δηλαδή πλήρης χαρίτων, και ‘ευλογημένη εν γυναιξί(Λουκ. 1:28, 42 – Αρχαίο Κείμενο) δηλαδή ευλογημένη παραπάνω απ’ όλες τις γυναίκες, αφού αυτή, απ’ όλες τις γυναίκες, αξιώθηκε να γεννήσει τον ίδιο τον Κύριο και Θεό.

   Για να είναι ευλογημένη παραπάνω απ’ όλες τις γυναίκες, αγαπητοί αιρετικοί, άρα είναι και αγία παραπάνω απ’ όλες τις γυναίκες, είναι δηλαδή Παναγία!

 

ΕΡΩΤΗΣΗ ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΜΑΡΤΥΡΕΣ ΤΟΥ ΙΕΧΩΒΑ

   Κι εν κατακλείδι, εφόσον αγαπητοί Μάρτυρες τού Ιεχωβά αρνείστε να την αποκαλέσετε με τον χαρακτηρισμό ‘Παναγία’, με την δήθεν δικαιολογία ότι δεν υπάρχει αυτός ο τίτλος στην Γραφή, γιατί τότε δεν την αποκαλείτε με τον χαρακτηρισμό που υπάρχει εις την Γραφή και τον ανέφερε ο ίδιος ο Αρχάγγελος Γαβριήλ κατά την ώρα τού Ευαγγελισμού; Γιατί δηλαδή προτιμάτε να την αναφέρετε υποτιμητικά ‘Μαρία’ και δεν την ονομάζετε ‘κεχαριτωμένη’, χαρακτηρισμός που όπως προείπαμε αναφέρεται εις τον Ευαγγελιστή Λουκά; (1:28 – Αρχαίο Κείμενο).

 

ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΙ Η ΓΡΑΦΗ ΤΗΝ ΠΡΟΣΦΩΝΗΣΗ ‘ΠΑΤΕΡΕΣ’;

   Οι αιρετικοί, προκειμένου να μάς αποδείξουν, ότι κακώς αποκαλούμε τούς ιερείς μας ‘πατέρες’ επικαλούνται τα λόγια τού Χριστού εις το κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο που έχουν ως εξής: «υμείς δε μη κληθήτε ραββί· είς γαρ υμών εστίν ο διδάσκαλος, ο Χριστός· πάντες δε υμείς αδελφοί εστε. Και πατέρα μη καλέσητε υμών επί τής γης· είς γαρ εστίν ο πατήρ υμών, ο εν τοις ουρανοίς» (Ματθ. 23:8-9) δηλαδή «Αλλά εσείς να μην δεχθείτε την προσφώνηση ‘διδάσκαλε’. Διότι ένας είναι ο διδάσκαλός σας, ο Χριστός. Όλοι δε εσείς είστε αδελφοί. Και πατέρα σας να μην ονομάσετε στη γη. Διότι ένας είναι ο πατέρας σας, αυτός που είναι στους ουρανούς».

 

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΕΤΕΡΟΔΟΞΟΥΣ

   Εφόσον ο Χριστός απαγορεύει να αποκαλούμε τούς ανθρώπους ‘διδασκάλους’, γιατί τότε ΑΥΤΟΣ αλλά και Ο ΙΔΙΟΣ Ο ΘΕΟΣ έθεσαν διδασκάλους μέσα στην Εκκλησία όπως αναφέρουν τα Α΄ Κορ. 12:28-29 και Εφεσ. 4:11; Γιατί ο ίδιος ο Απόστολος Παύλος αποκαλούσε συχνά τον εαυτό του ‘διδάσκαλο εθνών’; (Α΄ Τιμ. 2:7Β΄ Τιμ. 1:11) Γιατί επίσης απαγορεύει εις την γυναίκα να διδάσκει (εις τις εκκλησιαστικές συνάξεις) πράγμα που αφήνει να εννοηθεί, ότι οι διδάσκαλοι πρέπει να προέρχονται από τούς άνδρες; (Α΄ Τιμ. 2:12) Γιατί εμμέσως αποκαλεί τον Τιμόθεο ‘διδάσκαλο’ εφόσον τον προτρέπει «Παράγγελλε ταύτα και δίδασκε» (Α΄ Τιμ. 4:11) και «ταύτα δίδασκε»; (Α΄ Τιμ. 6:3) Γιατί επίσης ο Απόστολος κάνει λόγο για πρεσβυτέρους διδασκάλους όταν λέγει: «πρεσβυτέρους...κοπιώντες εν λόγω και διδασκαλία»; (Α΄ Τιμ. 5:17).

   Εφόσον ο Χριστός απαγορεύει να αποκαλούμε τούς ανθρώπους ‘πατέρες’, γιατί τότε Ο ΙΔΙΟΣ απεκάλεσε τον Αβραάμ ‘πατέρα(Ιωάν. 8:56), όπως το ίδιο έκανε και ο Παύλος (Ρωμ. 4:1, 11-12, Πράξ. 22:1) και ο Πέτρος (Πράξ. 3:22) αλλά και ο Ιάκωβος εις την επιστολή του; (2:21) Γιατί ο Στέφανος στην απολογία του πριν τον λιθοβολίσουν προσφωνεί τούς κατήγορούς του ‘πατέρες(Πράξ. 7:2) όπως επίσης το ίδιο αποκαλεί και τούς κατά σάρκα προγόνους του (Πράξ. 7:11-12, 15, 19) όπως επίσης το ίδιο κάνει και ο Παύλος; (Πράξ. 13:17, Α΄ Κορ. 10:1) Γιατί επίσης ο Χριστός, εις την παραβολή τού πλουσίου και τού Λαζάρου βάζει τον πλούσιο να αποκαλέσει τον Αβραάμ ‘πατέρα’; (Λουκ. 16:24).

Γιατί επίσης ο Απόστολος Ιωάννης εις την Α΄ Επιστολή του αποκαλεί τούς παραλήπτες τής Επιστολής του ‘πατέρες’; (Α΄ Ιωάν. 2:13-14).

   Πώς, αγαπητοί αιρετικοί, από την μία μεριά μάς λέγει η Γραφή, ότι υπάρχει ‘ένας Κύριος’, ‘ένας Θεός’, ‘ένας Πατήρ’, ‘ένας Ποιμήν’, ‘ένας Διδάσκαλος’ και από την άλλη να κάνει λόγο για πολλούςκυρίους’, ‘θεούς’, ‘πατέρες’, ‘ποιμένες’, ‘διδασκάλους’;

   Μπορείτε, αγαπητοί ετερόδοξοι, να δώσετε μία ικανοποιητική απάντηση σε όλες αυτές τις περιπτώσεις ώστε να μην καταλήξουμε εις το εσφαλμένο συμπέρασμα, ότι οι συγγραφείς τής Γραφής αντιφάσκουν κι έρχονται σε σύγκρουση με τον ίδιο τον Χριστό;

 

Η ΟΡΘΗ ΕΞΗΓΗΣΗ ΤΗΣ ΦΑΙΝΟΜΕΝΙΚΗΣ ΑΝΤΙΦΑΣΕΩΣ

   Κατ’ εμάς τούς Ορθοδόξους, η ορθή εξήγηση είναι, ότι τα εδάφια που αναφέρουν για ‘έναν Κύριο’, ‘έναν Θεό’, ‘ένα Πατέρα’, ‘έναν Ποιμένα’, ‘έναν Διδάσκαλο’, η έννοια είναι απόλυτος, ενώ τα εδάφια που αναφέρουν για  πολλούςκυρίους’, ‘θεούς’, ‘πατέρες’, ‘ποιμένες’, ‘διδασκάλους’ η έννοια είναι σχετική. Με απόλυτη δηλαδή έννοια π.χ. υπάρχει ‘ένας’ μόνον Κύριος (Α΄ Κορ. 8:6) και διδάσκαλος (Ματθ. 23:8), ο Ιησούς Χριστός. Αλλά με σχετική έννοια υπάρχουν πολλοί κύριοι (Α΄ Κορ. 8:5) όπως ο Αβραάμ (Γεν. 18:12Α΄ Πέτρ. 3:6,) και πολλοί διδάσκαλοι στην Εκκλησία (Α΄ Κορ. 12:28-29, Εφεσ. 4:11) όπως ο Παύλος (Α΄ Τιμ. 2:7Β΄ Τιμ. 1:11).

   Όπως ο Απόστολος Παύλος αισθανόταν πνευματικός πατέρας πολλών πιστών, διότι τούς αναγέννησε δια τού Ευαγγελίου (Α΄ Κορ. 4:15), γι’ αυτό και θεωρεί την σχέση του με τον Τιμόθεο ως σχέση ‘πατρός προς τέκνο(Φιλιπ. 2:22, Α΄ Τιμ. 1:2,18, Β΄ Τιμ. 1:2, 2:1), όπως ο Απόστολος Πέτρος αισθανόταν πνευματικός πατέρας τού Μάρκου και τον αποκαλεί ‘υιό μου(Α΄ Πέτρ. 5:13), όπως ο Απόστολος Ιωάννης θεωρεί τον εαυτό του πνευματικό πατέρα τών πιστών γι’ αυτό και τούς αποκαλεί ‘τέκνα μου(Α΄ Ιωάν. 2:1, 12, 28, 3:7, 18, 4:4, 5:21, Γ΄ Ιωάν. στίχ.4), έτσι κι εμείς, με αυτή δηλαδή την σχετική έννοια, αγαπητοί Μάρτυρες τού Ιεχωβά, θεωρούμε τούς ιερείς ως αυτούς που χρησιμοποιεί ο Θεός για να μάς αναγεννήσει πνευματικώς, και γι’ αυτό τον λόγο τούς αποκαλούμε ‘πατέρες’!!!   

 

Σχετικά άρθρα


 


Προηγούμενο // Περιεχόμενα // Επόμενο

 

Δημιουργία αρχείου: 25-2-2016.

Τελευταία μορφοποίηση: 2-3-2016.

ΕΠΑΝΩ