Ορθόδοξη Ομάδα Δογματικής Έρευνας

Κεντρική Σελίδα

Επιστήμη και Εκκλησία

Χριστιανισμός και Επιστήμη * Πίστη και Επιστήμη στην Ορθόδοξη Γνωσιολογία * Η Σχέση μεταξύ Επιστήμης και Ορθόδοξης Θεολογίας * Θεός και επιστημολογικός αθεϊσμός υπό το φως τού αγίου Βασιλείου * Σύγχυση επιστημονικών και γνωστικών αρμοδιοτήτων * Η κτίση και η συνείδηση: Οι δύο άφωνοι δάσκαλοι Θεογνωσίας * Η Επιστήμη είναι ισότιμη με την Αγία Γραφή κατά τον άγιο Μάξιμο τον Ομολογητή

Προηγείται η φυσική (η φύση)

και έπεται η νομική (ο νόμος)

Παναγιώτης Ι. Μπούμης

Ομότ. Καθηγητής Παν/μίου Αθηνών

 

Όταν λέμε φυσική επιστήμη, συμπεριλαμβάνουμε και κάθε επιστήμη που μάς προσφέρει πρωτογενές από τη φύση υλικό, π.χ. γνώσεις με την παρατήρηση ή και το πείραμα. Τέτοιες προφανώς είναι και η αστρονομία και η γεωλογία και η ανθρωπολογία και η βιολογία και η χημεία και όλες οι σχετικές με το φυσικό κόσμο επιστήμες.

 

Αντιθέτως, όταν λέμε νομική επιστήμη, συμπεριλαμβάνουμε και συνυπονοούμε και κάθε επιστήμη, η οποία λαμβάνει το πρωτογενές, τ.έ. το φυσικό και πραγματικό υλικό, το επεξεργάζεται με τη λογική και το συλλογισμό, το ταξινομεί και «νομοθετεί» βάσει αυτού. Τέτοιες προφανώς είναι και η θεολογία και η φιλολογία, ακόμη και η ιατρική και όλες οι συναφείς και σχετικές επιστήμες και κλάδοι τους.

Θέσαμε στο άρθρο ως τίτλο αυτές τις δύο επιστήμες-ονομασίες και όχι τις ονομασίες θετικές και θεωρητικές επιστήμες και για τους εξής λόγους: Αφ' ενός μεν γιατί επικεντρωνόμαστε ειδικότερα στα φυσικά γεγονότα και στη νομική τάξη που (πρέπει να) τα διέπει και αφ' ετέρου, γιατί αυτές οι ονομασίες δεν ανταποκρίνονται απολύτως στην πραγματικότητα. Π.χ. τα μαθηματικά καταλέγονται συνήθως στις θετικές επιστήμες, αλλά δεν παύουν να είναι (έχουν) και θεωρία με θεωρητικούς συλλογισμούς και προεκτάσεις. Επίσης η Νομική κατατάσσεται στις θεωρητικές επιστήμες, αλλά δεν παύει να προσφέρει και μία θετικότητα, βεβαιότητα και ασφάλεια, όταν οι νόμοι εκφράζουν το δίκαιον (ορθόν) είτε το θείον είτε το έμφυτο και φυσικό.

 Μετά τα ανωτέρω εισαγωγικά ερχόμαστε στο θέμα μας με ορισμένα γεγονότα-παραδείγματα συμβαίνοντα στη φυσική ή φυσιολογική ζωή τού ανθρώπου από τής συλλήψεως μέχρι τού θανάτου του.

            α) Ορίζει ή θέλει να ορίσει ένας νόμος ότι φόνος τού εμβρύου λογίζεται η έκτρωσή του π.χ. μόνο από τον τρίτο μήνα και ύστερα, γιατί προηγουμένως δεν είναι άνθρωπος. Αλλά πώς μπορεί να ορισθεί και να νομοθετηθεί κάτι τέτοιο, αν προηγουμένως η ανθρωπολογία και η βιολογία (φυσικές επιστήμες) δεν ορίσουν και προσδιορίσουν, πότε αρχίζει η ζωή τού κάθε ανθρώπου; Άρα προηγείται η φυσική και έπεται η νομική.

            β) Επίσης παράδοξο αν όχι παράλογο θα ήταν να προτρέχει η Νομική (ο νομοθέτης) να καθορίζει τις σχέσεις τού ανδρόγυνου και τα όριά τους περί ψυχοσωματικής υγείας και ελευθερίας και δικαιωμάτων, αν δεν έχει κατά το δυνατόν πλήρη γνώση τών προϋποθέσεων, τών δυνατοτήτων, τών ιδιοτήτων και τών καταστάσεων τών δύο φύλων, δηλ. αν δεν τον έχουν πληροφορήσει (το νομοθέτη), η φυσική, η φυσιολογία, η ανθρωπολογία, η ιατρική κ.τ.λ. προηγουμένως.

            γ) Έχει τεθεί πολλές φορές το ερώτημα, είναι και ο εγκεφαλικός (βαρεία κάκωση τού εγκεφάλου) πραγματικός θάνατος, ή είναι μόνο ο καρδιακός και μάλιστα μετά την πάροδο πολλών ωρών διαπιστούμενος ο πραγματικός θάνατος; Επομένως διαπράττεται φόνος αν πάρουμε ζωτικά όργανα τού εγκεφαλικώς νεκρού και τα μεταμοσχεύσουμε σε άλλον ασθενή; Και εδώ θα προηγηθεί η βιολογία-ιατρική περί τού πραγματικού θανάτου και θα ακολουθήσει η Νομική για τον προσδιορισμό ή καταλογισμό φόνου ή μη. Δεν θα προηγηθεί ο νομοθέτης τού ιατρού (φυσικού). Το αντίθετο.

Ωστόσο και στις τρεις ανωτέρω περιπτώσεις το κρίσιμο ερώτημα που προβάλλει είναι: Αυτές όλες οι φυσικές επιστήμες μάς δίνουν σωστές πληροφορίες και απαντήσεις ή ακόμη μπορούν τάχα και να δώσουν απάντηση;

Αυτό μπορεί από πολλούς να αμφισβητηθεί πολλαπλώς. Αφού ο άνθρωπος (φυσικός) δεν είναι ο δημιουργός ούτε οδηγός τής πολύπλοκης μηχανής τού ανθρώπινου οργανισμού και τής διπλής-σύνθετης μηχανής τού ανδρόγυνου, φυσικό είναι να τίθεται υπό αμφισβήτηση. Και κατά συνέπεια λογικό είναι να ακολουθεί και η νομοθετική αδυναμία και αμφισβήτηση.

Οπότε τίθεται το ερώτημα, τα πράγματα είναι απελπιστικά, και οι προοπτικές απαισιόδοξες;

Ευτυχώς όχι: Ο Δημιουργός και προνοητής τού παντός φρόντισε να μάς παραδώσει με την πανσοφία Του στις θεόπνευστες Γραφές και τους θείους Κανόνες τις απαραίτητες αυθεντικές Του πληροφορίες και εντολές για μια ασφαλή πορεία. Αυτό διαπιστώσαμε και στο προηγούμενο άρθρο μας· «Αποξηραμένοι (οι) ιεροί κανόνες».

Δημιουργία αρχείου: 19-1-2022.

Τελευταία μορφοποίηση: 19-1-2022.

ΕΠΑΝΩ