Ορθόδοξη Ομάδα Δογματικής Έρευνας

Κεντρική Σελίδα

Αγία Γραφή

Ο Κανόνας τού Μουρατόρι: Ο αρχαιότερος γνωστός κανόνας τής Εκκλησίας για την Καινή Διαθήκη * Πρέπει να δεχόμαστε μόνο την Αγία Γραφή; * Τα βιβλία τής Αγίας Γραφής * Διαβαθμίσεις των βιβλίων * Η διάκριση Θείων και Θεοπνεύστων βιβλίων

Έννοια τής Θεοπνευστίας και πηγές κανονικότητας τής Αγίας Γραφής

1ο μέρος:

Οι 6 Εγκεκριμένοι κανόνες

Πηγή: Τα στοιχεία λήφθηκαν από το εξαιρετικό βιβλίο τού αν. καθηγητού Πανεπιστημίου Αθηνών Παναγιώτη Ι. Μπούμη, δ. Θ., με τίτλο: "Οι κανόνες τής Εκκλησίας περί τού Κανόνος τής Αγ. Γραφής". Αθήνα 1986.

 

Ο Προτεσταντισμός στην πλειονότητά του, δέχεται 10 βιβλία τής Αγίας Γραφής λιγότερα από ό,τι δέχονται οι Χριστιανοί. Αυτά ο Προτεσταντισμός τα δέχεται αυθαίρετα, χωρίς να γνωρίζει τις πηγές εγγύησης και αποδοχής τού κανόνα τής Αγίας Γραφής, ή προσπαθεί να στηρίξει την αποδοχή αυτή, σε λάθος επιχειρήματα, με ισχυρισμούς που δεν ευσταθούν. Στη μελέτη αυτή, θα εξετάσουμε όχι μόνο τον αστήρικτο Προτεσταντικό ισχυρισμό, αλλά επίσης τον πραγματικό λόγο που δεχόμαστε εμείς οι Χριστιανοί τα βιβλία τής Αγίας Γραφής, καθώς και μερικές βασικές έννοιας Θεοπνευστίας.

Η βάση αποδοχής των βιβλίων του Κανόνος

Η πλειονότητα τών Προτεσταντών, ακολουθούν τυφλά τον κανόνα τών (λειψών) 66 βιβλίων τής Αγίας Γραφής που ΤΟΥΣ ΕΙΠΑΝ κάποιοι, ότι αποτελούν ολόκληρη την Αγία Γραφή. Τους είπαν ότι υπάρχουν "κανονικά" και "δευτεροκανονικά" βιβλία, και ότι μόνο τα 66 είναι κανονικά, και δήθεν τα άλλα 10 είναι "δευτεροκανονικά", και "μη θεόπνευστα", και μάλιστα τα συγχέουν με τα "απόκρυφα", που είναι κάτι εντελώς διαφορετικό. Αντιθέτως, οι Χριστιανοί δεχόμαστε ως κανονικά άλλα 10 βιβλία, και φυσικά τα δεχόμαστε ως απόρροια αποφάσεων Οικουμενικής Συνόδου, και όχι αυθαίρετα όπως οι Προτεστάντες.

Για να δικαιολογήσουν αυτή την αυθαίρετη επιλογή τους οι Προτεστάντες, έχουν εφεύρει μια ψευδή δήλωση, που από άγνοια οι πιστοί τους την αποδέχονται χωρίς έρευνα. Λένε:

"Ο Κύριος και οι Απόστολοι, αγνόησαν παντελώς τα "δευτεροκανονικά" βιβλία που δέχεστε εσείς οι Ορθόδοξοι, και δεν κάνουν παραθέσεις από αυτά. Αντιθέτως, παραθέτουν από τα άλλα που δεχόμαστε εμείς, άρα αυτά είναι τα μόνα Θεόπνευστα και κανονικά".

Φυσικά αυτή η δήλωση είναι όχι μόνο ανυπόστατη, αλλά και ψευδής. Γιατί αμέσως εδώ, θα δείξουμε παράδειγμα ότι οι Απόστολοι (και φυσικά και ο Κύριος), χρησιμοποίησαν κατά κόρον τα λεγόμενα "δευτεροκανονικά" (στην πραγματικότητα κανονικά) αυτά βιβλία. Το ερώτημα είναι: «Όταν θα τους το δείξουμε, οι Προτεστάντες είναι άραγε πρόθυμοι να δεχθούν και αυτά τα 10 βιβλία, όπως τα δέχθηκαν οι απόστολοι;».

Δεν θα καταγράψω εδώ τις εκατοντάδες (ίσως και χιλιάδες) αναφορές της Κ.Δ. για τα 10 αυτά τόσο παρεξηγημένα βιβλία. Θα αρκεσθώ σε ένα μόνο παράδειγμα, ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΟΤΑΤΟ.

Ας δούμε λοιπόν μερικά ΜΟΝΟ, από αυτά που έχει παραθέσει ο απόστολος Παύλος, ΜΟΝΟ στην επιστολή του προς Ρωμαίους ΜΟΝΟ, και ΜΟΝΟ από το βιβλίο της Σοφίας Σολομώντος (φανταστείτε πόσα άλλα μπορώ να γράψω για τα άλλα βιβλία, και από όλη την Κ.Δ.!):

Σοφία Σολομώντος 13/ιγ΄ 1: «Μάταιοι μεν γαρ πάντες άνθρωποι φύσει, οίς παρήν Θεού αγνωσία και εκ των ορωμένων αγαθών ουκ ίσχυσαν ειδέναι τον όντα ούτε τοις έργοις προσχόντες επέγνωσαν τον τεχνίτην»

Ρωμαίους 1/α΄ 21: «Εματαιώθησαν εν τοις διαλογισμοίς αυτών»*.

 

Σοφία Σολομώντος 13/ιγ΄ 5: «Εκ γαρ μεγέθους καλονής κτισμάτων, ο γενεσιουργός αυτών καθοράται»

Ρωμαίους 1/α΄ 18- 32: «Τα γαρ αόρατα από κτίσεως κόσμου τοις ποιήμασι νοούμενα καθοράται».

 

Σοφία Σολομώντος: κεφ. 11/ια΄ 22: «κράτει βραχίονός σου τις αντιστήσεται;»

Ρωμαίους 9/θ΄ 19-23: «τω βουλήματι Αυτού τις ανθέστηκε;»

 

Σοφία Σολομώντος: κεφ. 15/ιε΄ 7: «ο κεραμεύς εκ τού αυτού πηλού ανεπλάσατο τα τε τών καθαρών σκεύη και ταναντία;»

Ρωμαίους 9/θ΄ 21: «Ουκ έχει εξουσίαν ο κεραμεύς πηλού ποιήσαι ό μεν εις τιμήν ό δε εις ατιμίαν;»

Όπως αντιλαμβάνεστε, τα παραπάνω είναι ένα ΠΟΛΥ ΜΙΚΡΟ δείγμα για το πώς οι απόστολοι όχι μόνο δέχονταν τα βιβλία της Αγίας Γραφής τα οποία οι Προτεστάντες απορρίπτουν, αλλά παρέθεταν μάλιστα από αυτά. Και είναι απόδειξη ότι αυτό που υποστηρίζουν ότι δήθεν «τα αγνόησαν παντελώς», ΕΙΝΑΙ ΛΑΘΟΣ.

Αλλά έχουμε να ρωτήσουμε κι εμείς τους Προτεστάντες τα εξής: Εσείς κύριοι Προτεστάντες, γιατί δέχεστε το βιβλίο της Εσθήρ ως κανονικό; Μπορείτε να μας δείξετε σε ποιο σημείο ο Κύριος ή οι απόστολοι παραθέτουν από αυτό στην Καινή Διαθήκη; Γιατί αν θεωρείτε απαραίτητη την παράθεση ενός βιβλίου της Π.Δ. από την Καινή, για να είναι αυτό κανονικό, πρέπει να μας γράψετε ένα παράδειγμα τέτοιας παράθεσης από το βιβλίο της Εσθήρ, το οποίο δέχεστε. Γιατί το δέχεστε αυτό; Μήπως η παράθεση εδαφίων από την Κ.Δ. δεν έχει σχέση με την κανονικότητα των βιβλίων; Με ποια βάση εσείς καθορίσατε ότι τα βιβλία αυτά που δέχεστε είναι κανονικά;

 

Λεπτές διακρίσεις στο θέμα της Θεοπνευστίας και της Κανονικότητας

Καιρός να κάνουμε τώρα μερικές διευκρινίσεις, και μερικές λεπτές διακρίσεις:

Όπως θα γνωρίζετε, η Εκκλησία εκφράζεται Συνοδικώς, από την Αποστολική Σύνοδο (Πράξεις 15/ιε΄) ως σήμερα. Έτσι είναι αναγκαίο περί του κανόνος της Αγίας Γραφής, να αναζητήσουμε τις αποφάσεις της Εκκλησίας σε Οικουμενικές Συνόδους, ώστε να επικυρωθεί κάποιος κανόνας για την Αγία Γραφή. Βλέπετε, όπως αποδείχθηκε πιο πάνω με τις παραπομπές από τη Σοφία Σολομώντος, ο διαχωρισμός τών Προτεσταντών με βάση τις παραπομπές της Κ.Δ. δεν είναι ούτε επαρκής ούτε σωστός. Χωρίς την έγκριση της Εκκλησίας δεν υπάρχει κανόνας.

Έτσι, προσφεύγουμε στην Πενθέκτη Οικουμενική Σύνοδο, η οποία ΕΠΕΚΥΡΩΣΕ έξι από τους πολλούς κανόνες που είχαν διατυπωθεί. Οι κανόνες αυτοί είναι οι εξής: Της Λαοδικείας, της Καρθαγένης, του πε΄ αποστολικού κανόνα, του αγίου Αθανασίου, του Γρηγορίου του Θεολόγου, και του Αμφιλοχίου του Ικονίου. Έτσι, παρά το ότι δεν έχει δοθεί ακόμα άμεσα από Οικουμενική Σύνοδο κάποιος κανόνας για τα βιβλία της Αγίας Γραφής, έχουμε βάσει συνοδικής αποφάσεως 6 κανόνες επικυρωμένους, ως οδηγούς στην αποδοχή των βιβλίων της Αγίας Γραφής.

1. Από τους παραπάνω κανόνες, η Σύνοδος της Λαοδικείας έδωσε έναν ανοικτό κανόνα των Κανονικών και Αναγνωστέων βιβλίων.

2. Η Σύνοδος της Καρθαγένης, έδωσε έναν κλειστό κανόνα των Κανονικών, Θείων και Αναγνωστέων βιβλίων.

3. Ο πε΄ Αποστολικός κανών έδωσε έναν κανόνα των Σεβασμίων και Αγίων Βιβλίων.

4. Ο άγιος Αθανάσιος έδωσε έναν κανόνα των Κανονιζομένων, Θείων βιβλίων, και άλλον έναν των Αναγινωσκομένων από νεοκατήχητους.

5. Ο άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος έδωσε έναν κανόνα των Γνησίων βιβλίων,

6. και ο άγιος Αμφιλόχιος Ικονίου έδωσε έναν κανόνα των Θεοπνεύστων βιβλίων.

Το ότι τα βιβλία στους κανόνες αυτούς δεν είναι ακριβώς τα ίδια μεταξύ τους, οφείλεται στο ότι κάθε ένας από τους κανόνες αυτούς, έχει διαφορετικές «ιδιότητες». Εφόσον άλλος κανόνας μιλάει για τα «Θεία» και άλλος για τα «Θεόπνευστα» βιβλία της Αγίας Γραφής, δεν μπορούμε να τα συγχέουμε.

Άλλο Θεία, και άλλο Θεόπνευστα. Δεν είναι όλα τα βιβλία της Αγίας Γραφής και Θεία και Θεόπνευστα. Ούτε είναι όλα τα «Σεβάσμια» βιβλία «Θεία». Εμείς οι Χριστιανοί έχουμε λεπτές διακρίσεις στις εκφράσεις μας, κάτι που ο Προτεσταντισμός δεν αντιλαμβάνεται, και νομίζει ότι όλα τα βιβλία της Αγίας Γραφής είναι Θεόπνευστα. Όμως η Αγία Γραφή δεν περιλαμβάνει μόνο Θεόπνευστα βιβλία.

Τα βιβλία της Αγίας Γραφής, αποκαλούνται στις κανονιστικές πηγές είτε ως Θεία, είτε ως Θεόπνευστα, είτε ως Κανονικά, είτε ως Αναγνωστέα, είτε ως Ωφέλιμα, είτε ως Σεβάσμια, είτε ως Κανονιζόμενα. Και οι χαρακτηρισμοί αυτοί δεν είναι τυχαίοι. Υπάρχουν διαφορές και δεν ανήκουν όλα σε όλες τις κατηγορίες. Στην Εκκλησία του Χριστού ακριβολογούμε, και κάνουμε λεπτές διακρίσεις, και όχι τον χονδροειδή διαχωρισμό σε Κανονικά και σε δήθεν «δευτεροκανονικά».

Συνοψίζοντας, να πω ότι: Η Αγία Γραφή περιέχει βιβλία (όπως τα τρία των Μακκαβαίων), που είναι απλώς Σεβάσμια, όχι όμως Θεόπνευστα ή Θεία ή Κανονικά. Περιέχει βιβλία (όπως της Ιουδήθ και του Τωβίτ), τα οποία είναι Κανονικά, όχι όμως Θεόπνευστα ή Θεία. Και περιέχει και βιβλία Θεία, (όπως η Σοφία Σολομώντος), που δεν είναι όμως Θεόπνευστα.

Στη συνέχεια θα κάνουμε μερικές απαραίτητες διευκρινίσεις, γιατί τις παρακάτω φράσεις θα συναντήσουμε μελετώντας τους κανόνες τής Εκκλησίας περί τού Κανόνος τής Αγίας Γραφής:

Σεβάσμιο είναι το βιβλίο που οφείλουν οι Χριστιανοί να σέβονται.

Αναγνωστέο είναι αυτό που μπορεί να διαβάζεται.

Αναγινωσκόμενο στην Εκκλησία είναι αυτό που μπορεί να διαβάζεται στην Εκκλησία.

Αναγινωσκόμενο από τους προσερχομένους είναι το χρήσιμο για τους νεοκατήχητους.

Κανονικό είναι αυτό που ανήκει στον κανόνα.

Κανονιζόμενα είναι αυτά που αν και ανήκουν στον κανόνα, ακόμα δεν έχει ολοκληρωθεί η επιλογή τους οριστικά ώστε να έχει κλείσει ο κανόνας.

Έγκριτος κανόνας, είναι ο άξιος αποδοχής.

Άγιο είναι ένα βιβλίο απλώς ωφέλιμο, όχι όμως κατ' ανάγκην αλάθητο ή Θείο ή Θεόπνευστο. Είναι δηλαδή βοηθητικά βιβλία, αλλά όμως δεν μπορούμε μόνο πάνω σε αυτά να στηρίξουμε δογματικές ή κανονικές αλήθειες.

Θείο είναι το βιβλίο που γράφτηκε με την επιστασία του Αγίου Πνεύματος, πιθανόν και από ανθρώπινη σοφία. Τα Θεία είναι και αλάθητα σε θέματα σωτηρίας, αλλά δεν είναι κατ' ανάγκην Θεόπνευστα.

Θεόπνευστο είναι το βιβλίο που περιέχει ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ του Αγίου Πνεύματος. Είναι επίσης Θείο και αλάθητο ως προς την αποκάλυψη φυσικά, σε θέματα σωτηρίας.

Για τη διάκριση των δύο τελευταίων αυτών κατηγοριών, μπορείτε να δείτε το σχετικό μας άρθρο.

Με βαθύτερη ανάλυση αυτών τών 6 επικυρωμένων κανόνων, θα ασχοληθούμε σε άλλες ξεχωριστές μελέτες, όπου θα παρουσιασθούν και θα αναλυθούν οι 6 κανόνες αυτοί ένας - ένας.

Σημείωση:


* Είναι προφανές ότι ο Απόστολος Παύλος και εδώ ΠΑΡΑΦΡΑΖΕΙ το χωρίο αυτό, συντομεύοντάς το και διατηρώντας το νόημά του, ως εξής: "Εματαιώθησαν εν τοις διαλογισμοίς αυτών". Με άλλα λόγια δηλαδή, "αυτοί που δεν γνώρισαν τον Θεό, ματαιώθηκαν στους διαλογισμούς τους". Βλέποντας και τα υπόλοιπα εδάφια που χρησιμοποιεί εκεί ο Παύλος επί λέξει, είναι προφανές ότι και εδώ, από το ίδιο τμήμα τής Σοφίας Σολομώντος παραθέτει, παραφράζοντάς το.

Κείμενο: Ν. Μ.

Το άρθρο αυτό στα Αγγλικά

Δημιουργία αρχείου: 16-6-2004.

Τελευταία μορφοποίηση: 18-7-2018.

ΕΠΑΝΩ