Ορθόδοξη Ομάδα Δογματικής Έρευνας

Κεντρική Σελίδα

Πατέρες

Το θεολογικό έργο τού Ιερέως και οι αυθαιρεσίες * Πνευματικοί και Μυστήρια * Συμβουλές προς Πνευματικούς για την εξομολόγηση

Εξομολόγηση, Θεία Μετάληψη

και Κανονική τάξη

Γέρων Κλεόπας Ιλιέ

 

Πνευματικός Διάλογος με τον Ρουμάνο Γέροντα Κλεόπα Ηλιέ

107. Ποια είναι η κανονική τάξις της Ορθοδόξου Εκκλησίας κατά τους Αγίους Πατέρας, περί της συχνής ή όχι Θείας Μεταλήψεως; Τι λέγουν οι Ιεροί Κανόνες και η χιλιετής παράδοση της Εκκλησίας του Χριστού σ' αύτη την περίπτωση;

Η Εξομολόγηση, όπως είπαμε παραπάνω, δεν δεσμεύεται από όρους και συγκεκριμένες προθεσμίες κατά την διάρκεια του έτους.

 Μπορούμε να τρέξουμε στον Πνευματικό, όποτε αισθανόμεθα την ανάγκη να ελαφρώσουμε από το ψυχικό φορτίο των αμαρτιών μας και να λάβουμε την παράκληση της Θείας Χάριτος και την ελπίδα της συγχωρήσεως.

Όσο συχνά εξομολογούμαστε, τόσο είναι καλλίτερα για εμάς.

Συνήθως η Εξομολόγησης συνδυάζεται με τις τέσσαρες μεγάλες νηστείες του έτους, οπότε κάθε χριστιανός μπορεί να κοινωνήσει με την άδεια του Πνευματικού του.

Οι προχωρημένοι στην αγιότητα και ευλάβεια μπορούν να εξομολογούνται και να κοινωνούν κάθε μήνα και οι λιγότερο ευλαβείς τουλάχιστον μία φορά τον χρόνο, το Άγιο Πάσχα.

Στο μοναστήρι η Εξομολόγηση γίνεται κατά την τάξη της μοναχικής ζωής, το συχνότερο μία φορά την εβδομάδα, ενώ η Θεία Κοινωνία προσφέρεται στους προετοιμασμένους πνευματικά μοναχούς, συνήθως κάθε μήνα ή στις 12 Δεσποτικές εορτές.

Σε μερικά μοναστήρια οι γέροντες και ασθενείς μοναχοί, καθώς και οι μεγαλόσχημοι, μπορούν να κοινωνούν το συχνότερο μία φορά την εβδομάδα και το σπανιότερο κάθε τρεις εβδομάδες, κατά την παλαιά μοναχική παράδοση.

 

108. Τι γνώμη έχετε για τους κληρικούς εκείνους, που προσφέρουν χωρίς την πρέπουσα εξέταση την Θεία Κοινωνία στους πιστούς;

Οι ιερείς που δίνουν την Θεία Κοινωνία στους πιστούς χωρίς την κατάλληλη πνευματική έρευνα και τάξη, έχουν καθήκον να διαβάζουν με προσοχή τις «υποθήκες» του Ιερατικού βιβλίου, που αναφέρεται στην σωματική και ψυχική προετοιμασία των πιστών για την Θεία Κοινωνία.

Επίσης οφείλουν οι ιερείς να γνωρίζουν καλά τους Ιερούς Κανόνας και την παράδοση της Ορθοδόξου Εκκλησίας και στην ανάγκη να συμβουλεύονται τον Επίσκοπο της επαρχίας, τον οποίον οφείλουν να υπακούουν σ' όλη των την ζωή.

Οι ιερείς πρέπει να διαβάζουν και την σχετική διδασκαλία του αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου περί του τρόπου μεταλήψεως της Θείας Κοινωνίας.

Ιδού τι λέγει στον 55ο Λόγο του, στο έργο του «Περί διανομής του σίτου».

«Δεν είναι μικρή η ευθύνη σας, ω ιερείς, όταν γνωρίζετε σε κάποιον κάποια κακία και του επιτρέπετε να συμμετάσχει απ' αυτή την Τράπεζα, διότι το Αίμα του Χριστού από το χέρι σας θα ζητηθεί. Είτε αυτός ήθελε είναι ηγεμών, είτε έπαρχος, είτε στεφανωμένος με διάδημα. Εάν ανάξιος προσέλθει στα Άγια, να τον απαγορεύσετε. Μεγαλύτερη εξουσία έχετε εσείς παρά εκείνος... διότι, αυτός που αμάρτησε και πλησίασε στα Άγια είναι χειρότερος και από τον δαιμονισμένο. Διότι ο δαιμονισμένος επειδή δαιμονίσθηκε δεν θα τιμωρηθεί, ενώ αυτός που πλησίασε ανάξιος, θα παραδοθεί στην αιώνια κόλαση. Γι` αυτό λοιπόν, όχι μόνο αυτόν να εμποδίσετε, αλλά όλους γενικά, όσους βλέπετε ότι προσέρχονται με αναξιότητα στο Μυστήριο. Κανένας να μη πάρει σαν τον Ιούδα για να μη πάθη τα όμοια μ' αυτόν».

Και πάλι λέγει: «Μη δώσετε σπαθί αντί τροφής. Και αν ακόμη έλθει κανείς από παραφροσύνη να κοινωνήσει, να τον εμποδίσετε. Να μη φοβηθείτε. Να φοβάσθε τον Θεό και όχι τον άνθρωπο. Και εάν εσείς δεν τολμάτε να τον απομακρύνετε τότε στείλτε τον σε μένα. Και δεν θα ανεχθώ να γίνει ποτέ αυτό. Καλλίτερα να χωρισθώ από την ψυχή μου παρά να δώσω το Δεσποτικό Αίμα στους αναξίους. Το αίμα μου προτιμώ όλο να χύσω παρά να δώσω το φοβερό Αίμα του Χριστού σ' αυτούς που είναι ανάξιοι. Και όταν μετά από πολλή εξέταση, κρίνετε κάποιον ότι είναι ακατάκριτος, τότε εσείς δεν έχετε καμιά ευθύνη».

Γι' αυτό, ο Πνευματικός πρέπει να προσέχει πολύ στην εξομολόγηση, αφού καλά εξέταση τον πιστόν, ποιόν πρέπει να εμποδίσει και σε ποιόν να δώσει τα Άγια Μυστήρια επαξίως.

Εάν κάποιος έχει μία ζωή ανήθικη και ζητά με απάτη να λάβει την Θεία Κοινωνία, παραδίνεται στον σατανά (Ιωάν. 13,27), όπως συνέβη με τον Ιούδα.

Εάν κάποιος είναι στο κρεβάτι του θανάτου και δεν μπορεί πλέον να μιλήσει, τότε μπορεί να του δοθεί η Θεία Κοινωνία, κατά την ομολογία των συγγενών του, ότι ο ασθενής ήταν άνθρωπος πιστός, ότι εξομολογείται τακτικά και επιθυμούσε τα Ιερά Μυστήρια.

Και ο μεγαλύτερος αμαρτωλός εάν ευρίσκεται στο κρεβάτι του θανάτου και εξομολογείται κλαίγοντας με στεναγμούς, ομοιάζει με τον ληστή επί του σταυρού και μπορεί να κοινωνήσει.

Ενώ, εάν κάποιος δεν θέλει να συμφιλιωθεί με τον πλησίον του ή αρνείται τα Άγια, ούτε στο κρεβάτι του θανάτου δεν πρέπει να κοινωνήσει.

Σ' ό,τι αφορά την προσφορά των Θείων Μυστηρίων στους λαϊκούς, κυρίως με την ευλογία του Πνευματικού, ιδού τι λέγει ή Εκκλησιαστική τάξις:

«Ο ιερεύς που θα δώσει τα Άγια Μυστήρια του Θεού στον άξιο αναγνώστη ή σε απλό άνθρωπο να τα μεταφέρει εδώ και εκεί σε οποιαδήποτε ανάγκη και όχι ο ίδιος ο ιερεύς με τον απαιτούμενο φόβο του Θεού, αυτός κανονίζεται να μετανοεί επί τρία χρόνια».

Και πάλι:

«Ο ιερεύς που θα κοινωνήσει οποιονδήποτε άνθρωπο μικρόν ή μεγάλο, νέο ή γέροντα, χωρίς να λάβει είδηση γι' αυτόν από τον Πνευματικό του, ότι είναι άξιος των Μυστηρίων ή όχι, αυτός ο Ιερεύς να απομακρύνεται της ιεροσύνης δηλ. να μετανοεί επί πέντε χρόνια. Ενώ, εάν κοινωνήσει κάποιον έστω μικρόν στην ηλικία που προσήλθε με ασέβεια, κανονίζεται επτά χρόνια να μετανοεί».

«Δεν επιτρέπεται να δίνη τα Ιερά Μυστήρια στο σπίτι, ιδιαίτερα στην οικογένεια, να τα παίρνει μαζί του και επί πολύ διάστημα να αμελεί για την συντήρησή των, αλλά μόνο στην εκκλησία, επί της Αγίας Τραπέζης να διατηρούνται τα Άγια, ώστε και οι πιστοί, όταν περνούν από δίπλα να προσκυνούν τον Χριστό.

Σε στιγμές ανάγκης, κατατρεγμού, φωτιάς, σεισμού ή, όταν χρειάζεται να κοινωνήσει κάποιος ασθενής στο σπίτι, τότε ο Ιερεύς μπορεί να παίρνει μαζί του τα Άγια με μεγάλη ευλάβεια και τιμή, ωσάν να πηγαίνει με αυτά στην Μεγάλη Είσοδο (με το φως αναμμένο μπροστά του), χωρίς να ζητά κανένα ανθρώπινο κέρδος. (Άγιος Συμεών Θεσσαλονίκης).

Δεν πρέπει να γίνεται Λειτουργία στα ιδιαίτερα σπίτια των Επισκόπων ή Ιερέων (58ος κανών Λαοδίκεια).

Η Στ' Οικουμενική Σύνοδος καταδικάζει τους κληρικούς που ιερουργούν και βαπτίζουν στα παρεκκλήσια που ευρίσκονται στα ιδιαίτερα σπίτια των, χωρίς την άδεια του Επισκόπου και χωρίς να αποφασίζουν οι Πνευματικοί αυτό.

Διότι, όταν η Αγία Ορθόδοξος Εκκλησία διετύπωσε τον λόγο της αληθείας και φύλαξε την αλήθεια και την περί ηθικής ζωής διδασκαλία, κατόπιν είναι μισητό και ασεβές οι παρήκοοι και αναρχικοί κληρικοί, αφού εισέλθουν στα σπίτια, να τελούν εκεί τα μυστήρια, καταπατώντας έτσι την καλή τάξη και να προκαλούν πολλή ταραχή και σκάνδαλα.

Γι' αυτό η παρούσα σύνοδος, σύμφωνα με τον 31ον κανόνα της Στ' Οικουμ. συνόδου, θέσπισε να παραιτούνται της ιεροσύνης, όσοι λειτουργούν στα παρεκκλήσια που ευρίσκονται στα σπίτια τους, αφού τούτο αποφασίσει ο οικείος Επίσκοπος.

Ενώ, όσοι απ' αυτούς εισχωρήσουν σε σπίτια και τολμήσουν να λειτουργήσουν χωρίς την άδεια του Επισκόπου, να καθαιρούνται και οι λαϊκοί που συμμετέχουν σ' αυτές να αφορίζονται.

Δημιουργία αρχείου: 3-4-2024.

Τελευταία μορφοποίηση: 3-4-2024.

ΕΠΑΝΩ