Ορθόδοξη Ομάδα Δογματικής Έρευνας

Επιστροφή στην Κεντρική σελίδα

Πατερικά κείμενα, Ορθόδοξες Πρακτικές

Κυριακή τής Τυρινής // Μεγάλη Σαρακοστή: Πορεία προς το Πάσχα // Μηνύματα από την Κυριακή της Τυροφάγου

Κατήχησις εις την Κυριακήν τής Τυροφάγου

"Περί νηστείας, και ότι η αληθής νηστεία τού αληθινού υποτακτικού εστί το κόψαι το ίδιον θέλημα"

Τού αγίου Θεοδώρου Στουδίτου

 

Πηγή κειμένου: http://users.uoa.gr

 

Κείμενο

 

Μετάφραση

Ευλόγησον πάτερ.

Αδελφοί και πατέρες, ο αγαθός Θεός ημών, ο χαρίζων την ζωήν ημών, και άγων ημάς από χρόνον εις χρόνους, δια φιλανθρωπίαν αυτού ήγαγεν ήδη ημάς και εν χρόνω τούτω τών αγίων νηστειών, εν ω έκαστος τών αγωνιστών αγωνίζεται και κοπιάζει υπέρ τής σωτηρίας τής ψυχής αυτού, καθά προαιρείται και δύναται.

Και ο σπουδάζων εις την εγκράτειαν νηστεύει διπλάς και τριπλάς ημέρας, ο δε εις την αγρυπνίαν σπουδάζων αγρυπνεί, αναγινώσκει, προσεύχεται τόσας και τόσας ώρας· άλλος πάλιν εις τας γονυκλισίας, ποιεί τόσας και τόσας μετανοίας έως εδάφους ή και άχρι τού υποποδίου κατά την εαυτού δύναμιν και άλλος επί άλλω τινι τών κατορθωμάτων αγωνίζεται·

και ει εβούλετο τις ιδείν πολλήν σπουδήν και προθυμίαν εν ταις ημέραις ταύταις, ο μοναχός ο υπό την υποταγήν ων και έχει διακόνημα και υπάρχει αληθινός υπήκοος, ουκ έχει τον αγώνα εν τινι καιρώ μόνον, αλλ' εν πάση τη ζωή αυτού αδιακόπως αγωνίζεται.

Αλλά τις εστίν ο αγών τού υπηκόου υποτακτικού; και ποίον εστί το μέγα κατόρθωμα αυτού και ο στέφανος ο λαμπρός;

Το μη θαρρείν τω ιδίω λογισμώ, μηδέ ποιείν αυτογνωμόνως το εαυτού θέλημα, αλλ' ό,τι ποιεί, ποιεί τούτο δια ερωτήσεως τού ηγουμένου ή και τού αυτού γέροντος ή τού οικονόμου, όπερ εστί μάλλον βελτιώτερον πάντων τών καλών αγωνισμάτων· και ως εν συντόμω ειπείν, μαρτυρίου στέφανον κέκτηται η υποταγή μετά τής αδιακρίτου υπακοής· ήτοι το κόπτειν το ίδιον θέλημα και ποιείν τού προεστώτος αυτού, όπερ ως μαρτύριον λογίζεται ενώπιον τού Θεού, ότι εκχέει το αίμα αυτού δια τον Χριστόν.

Όμως γνώμεν καλώς αδελφοί ότι εν ταύταις ταις αγίαις ημέραις γενήσεται εναλλαγή τών φαγητών, αύξησις τών γονυκλισιών και μετανοιών και τής ακολουθίας και ψαλμωδίας κατά την παραδοθείσαν ημίν παλαιάν παράδοσιν τών αγίων πατέρων ημών· δια τούτο και ημείς δεξώμεθα προθύμως και περιχαρώς το δώρον τών νηστειών.

Μη σκυθρωπάσωμεν δια την κακοπάθειαν και τον μαρασμόν τού σώματος, αλλ' ώμεν χαίροντες δια την υγείαν και σωτηρίαν τής ψυχής ημών. Διέλθωμεν ουν τας αγίας ταύτας ημέρας μετά ιλαρότητος προσώπου και καρδίας, άκακοι, ακατάκριτοι, αόργητοι, απόνηροι, άφθονοι, μάλλον ειρηνικοί, ηγαπημένοι προς αλλήλους, πράοι, ευυπήκοοι, πλήρεις ελεημοσύνης και καρπών αγαθών, εν τω καιρώ τής ησυχίας, ησυχάζειν· χρείας καλούσης τού λόγου, αποκρίνεσθε μετά ταπεινώσεως και ευλαβείας, φεύγοντες την πολυφαγίαν, πολυλογίαν και τον θόρυβον και την ταραχήν τών πολλών, όπως ποιώμεν τας υπηρεσίας ημών αθορύβως και αταράχως μάλλον δε ειρηνικώς και ησύχως ως διάκονοι Χριστού· διότι ο θόρυβος και η ταραχή προξενεί μεγίστην ψυχικήν βλάβην εν τω Κοινοβίω και τη συνοδία τών αδελφών

Προς επιτούτοις πάσι χρη έχειν προσοχήν, και σκοπιάν, μη ανοίγειν θύραν τοις κακοίς λογισμοίς εισερχομένοις μολύνειν την ψυχήν ημών, μηδέ διδόναι τόπον τω διαβόλω, καθάπερ διδάσκει ημάς και η θεία Γραφή λέγουσα «εάν αναβή πνεύμα τού εξουσιάζοντος επί σε τόπον σου μη δος»· διότι ο εχθρός ημών διάβολος εξουσίαν ουκ έχει δυναστεύσαι ημάς, αλλά μόνον υποβάλλει κακούς λογισμούς, ως ο αλιεύς το δόλωμα· και όταν ημείς στέργομεν δεχόμενοι αυτούς, τότε κυριεύει ημών. Όταν ημείς ου δεχόμεθα, αλλά πόρρω αποβάλλομεν αυτούς δια τής ευχής και τής επικλήσεως τού ενδόξου ονόματος τού Κυρίου ημών Ιησού Χριστού, τότε ο εχθρός φεύγει αφ' ημών κατησχυμένος·

Καταβάλλωμεν ουν κόπον και σπουδήν ίνα φυλάξωμεν την ψυχήν ημών καθαράν και αμόλυντον από παντός ρυπαρού λογισμού και άτρωτον εκ τών βελών τού πονηρού ως νύμφην Χριστού, και ούτως αξιωθείημεν γενέσθαι οικητήριον τού αγίου Πνεύματος και ακούσαι: «Μακάριοι οι καθαροί τη καρδία, ότι αυτοί τον Θεόν όψονται»· και ως φησιν ο Απόστολος: «Όσα εστιν αληθινά, όσα σεμνά, όσα τίμια, όσα δίκαια, όσα αγνά και καθαρά, όσα προσφιλή, όσα εύφημα, ει τις αρετή και ει τις έπαινος, ταύτα ποιείτε, ταύτα συνδιαλέγεσθε προς αλλήλους», και ο Θεός έσται μεθ' ημών.

Δια τούτο φύγωμεν αδελφοί την γαστριμαργίαν και την μέθην, άτινα γεννώσι παν είδος αμαρτίας. Φάγωμεν και πίωμεν μετ' ευλαβείας και φόβου Θεού, δοξάζοντες τον Θεόν, όστις ελυτρώσατο ημάς τής πλάνης και τής ταραχής τού κόσμου.

Εάν ούτω ποιώμεν ήδη μεν αξιωθησόμεθα φθάσαι και τήν Κυρίαν ημέραν τής Χριστού αναστάσεως, εν δε τω μέλλοντι αιώνι εν τη εξαναστάσει τών νεκρών επιτευξόμεθα τής βασιλείας τών ουρανών, εν Χριστώ Ιησού τω Κυρίω ημών,

ω η δόξα και το κράτος, συν τω Πατρί και τω αγίω Πνεύματι νυν και αεί και εις τους αιώνας τών αιώνων.

Αμήν.

 

Ευλόγησε πατέρα.

Αδελφοί και πατέρες, ο αγαθός Θεός μας, Αυτός που χαρίζει έτη ζωή μας και μας οδηγεί από χρόνο σε χρόνους, για τη φιλανθρωπία Του μας οδήγησε ήδη και στο χρόνο τούτο τών αγίων νηστειών. Στον χρόνο που ο καθένας τών αγωνιστών αγωνίζεται και κοπιάζει υπέρ τής σωτηρίας τής ψυχής του κατά την προαίρεση και δύναμή του.

Και αυτός που σπουδάζει στην εγκράτεια, νηστεύει διπλές και τριπλές ημέρες, ενώ εκείνος που σπουδάζει στην αγρυπνία, αγρυπνεί, διαβάζει, προσεύχεται τόσες και τόσες ώρες. Άλλος πάλι (που σπουδάζει) στις γονυκλισίες, κάνει τόσες και τόσες μετάνοιες έως εδάφους ή και μέχρι τού αντικειμένου κάτω από τα πόδια του κατά τη δύναμή του· και άλλος αγωνίζεται πάνω σε κάποιο άλλο κατόρθωμα.

Και αν κάποιος ήθελε να δει πολλή σπουδή και προθυμία σ' αυτές τις ημέρες, ο μοναχός που βρίσκεται κάτω από την υποταγή και έχει διακόνημα και είναι αληθινά υπάκουος, αυτός δεν έχει τον αγώνα μόνο σε κάποιον καιρό, αλλά σε όλη τη ζωή του αγωνίζεται αδιάκοπα.

Αλλά ποιος είναι ο αγώνας τού υπάκουου υποτακτικού; και ποιο είναι το μεγάλο του κατόρθωμα και το στεφάνι το λαμπρό;

Το να μην εμπιστεύεται στον δικό του λογισμό, ούτε να κάνει το δικό του θέλημα με τη δική του γνώμη, αλλά ότι κάνει, να το κάνει ρωτώντας τον ηγούμενο ή τον γέροντά του, ή τον οικονόμο, κάτι που είναι ακόμα καλύτερο από όλα τα καλά αγωνίσματα. Και για να το πούμε με συντομία, η υποταγή μαζί με την αδιάκριτη υπακοή κατακτά στέφανο μαρτυρίου. Αυτό σημαίνει ότι το να κόβει κάποιος το δικό του θέλημα και να κάνει τού προεστώτα του, λογαριάζεται ενώπιον τού Θεού ως μαρτύριο, ότι χύνει το αίμα του για τον Χριστό.

Όμως γνωρίζουμε καλά αδελφοί ότι σε αυτές τις άγιες ημέρες θα γίνει εναλλαγή τών φαγητών, αύξηση τών γονυκλισιών και μετανοιών και τής ακολουθίας και ψαλμωδίας κατά την παλιά παράδοση τών αγίων πατέρων μας που μάς παραδόθηκε. Γι' αυτό και εμείς ας δεχθούμε πρόθυμα και με χαρά το δώρο τών νηστειών.

Μη σκυθρωπιάσουμε για την κακοπάθεια και τον μαρασμό τού σώματος, αλλά να είμαστε χαρούμενοι για την υγεία και σωτηρία τής ψυχής μας. Ας περάσουμε λοιπόν τις άγιες αυτές ημέρες με χαρούμενο πρόσωπο και καρδιά, άκακοι, ακατάκριτοι, χωρίς οργή, χωρίς πονηρία, χωρίς φθόνο, πιο ειρηνικοί, αγαπημένοι ο ένας με τον άλλο, πράοι, πρόθυμοι στην υπακοή, πλήρεις ελεημοσύνης και αγαθών καρπών, και να ησυχάζουμε στον καιρό τής ησυχίας. Όποτε καλείστε να μιλήσετε για κάποια ανάγκη, να αποκρίνεστε με ταπείνωση και ευλάβεια, αποφεύγοντας την πολυφαγία, πολυλογία και τον θόρυβο και την ταραχή τών πολλών, έτσι ώστε να εκτελούμε τις υπηρεσίες μας αθόρυβα και ατάραχα, πιο ειρηνικά και ήσυχα ως διάκονοι Χριστού. Επειδή ο θόρυβος και η ταραχή προξενεί μεγάλη ψυχική βλάβη στο Κοινόβιο και τη συνοδία τών αδελφών.

Και μαζί με αυτά, χρειάζεται να υπάρχει προσοχή, και φύλαξη. Να μην ανοίγεται πόρτα στους κακούς λογισμούς που εισέρχονται να μολύνουν την ψυχή μας, ούτε να δίνεται τόπος στον διάβολο, όπως μάς διδάσκει η θεία Γραφή λέγοντας: "Αν ανεβεί σ' εσένα πνεύμα τού εξουσιάζοντα, μη του δώσεις τον τόπο σου"· Επειδή ο εχθρός μας διάβολος δεν έχει εξουσία να μάς διαφεντέψει, αλλά μόνο υποβάλλει κακούς λογισμούς, όπως ο ψαράς το δόλωμα· και όταν εμείς δεν δίνουμε συγκατάθεση για να τους δεχόμαστε, αλλά τούς αποβάλλουμε μακριά μέσω τής ευχής και τής επικλήσεως τού ενδόξου ονόματος τού Κυρίου μας Ιησού Χριστού, τότε ο εχθρός φεύγει από εμάς ντροπιασμένος.

Ας καταβάλλουμε λοιπόν κόπο και σπουδή για να φυλάξουμε την ψυχή μας καθαρή και αμόλυντη από κάθε βρώμικο λογισμό, και άτρωτη από τα βέλη τού πονηρού, ως νύφη Χριστού, και έτσι να αξιωθούμε να γίνουμε κατοικητήριο τού αγίου Πνεύματος και να ακούσουμε: "Μακάριοι οι καθαροί στην καρδιά, επειδή αυτοί θα δουν τον Θεό". Και όπως είπε ο Απόστολος: "Όσα είναι αληθινά, όσα σεμνά, όσα τίμια, όσα δίκαια, όσα αγνά και καθαρά, όσα προσφιλή, όσα έχουν καλή φήμη, εάν υπάρχει κάποια αρετή και αν υπάρχει κάποιος έπαινος, αυτά να κάνετε, και αυτά να συζητάτε ο ένας με τον άλλο", και ο Θεός ας είναι μαζί σας.

Γι' αυτό ας αποφύγουμε αδελφοί τη γαστριμαργία και τη μέθη, τα οποία γεννούν κάθε είδος αμαρτίας. Ας φάμε και ας πιούμε με ευλάβεια και φόβο Θεού, δοξάζοντας τον Θεό ο Οποίος μάς λύτρωσε από την πλάνη και την ταραχή τού κόσμου.

Εάν το κάνουμε αυτό, ήδη από τώρα θα αξιωθούμε να φθάσουμε και την Κυρία ημέρα τής αναστάσεως τού Χριστού, αλλά και στον Μέλλοντα Αιώνα στην εξανάσταση τών νεκρών, θα επιτύχουμε τη Βασιλεία τών Ουρανών, σε ενότητα με τον Χριστό Ιησού, τον Κύριό μας,

Στον Οποίο ανήκει η δόξα και το κράτος, μαζί με τον Πατέρα και το Άγιο Πνεύμα, τώρα και πάντα και στους αιώνες τών αιώνων.

Αμήν.

Δημιουργία αρχείου: 20-2-2015.

Τελευταία ενημέρωση: 20-2-2015.