Αρσένιος ο Καππαδόκης, ο άγιος ο θαυματουργός

ΒΙΟΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΕΙΑ

(Φάρασα Καππαδοκίας 1840 ---- Κέρκυρα 1924)

Εορτή: 10η Νοεμβρίου

Α. Γέννηση – ανατροφή:

 Ο Όσιος πατήρ Αρσένιος Χατζεφεντής, ο νεοφανής Άγιος, γεννήθηκε γύρω στα 1840 στο χωριό Φάρασα ή Βαρασιό της Καππαδοκίας, στην περιοχή της Νοτιοανατολικής σημερινής Τουρκίας. Το χωριό αυτό, με μοναδικό λαϊκό πολιτισμό έως την ανταλλαγή (πληθυσμών), ήταν το Κεφαλοχώρι μιας ομάδας έξι χωριών της επαρχίας Φαράσων και είχε τότε τετρακόσιες οικογένειες με Ορθόδοξους Ρωμιούς και μια Τουρκική…

 Ήταν μεταλλουργική κωμόπολη, στην άγρια περιοχή των βουνών του Αντίταυρου. Οι γονείς του ήταν πλούσιοι από αρετές και μέτριοι από υλικά πράγματα, κατά τον μακαριστό Αγιορείτη π. Παΐσιο, που ήταν βαφτιστικός του! Ο δάσκαλος πατέρας του, ονομαζόταν Ελευθέριος και μετά το προσκύνημα στους άγιους Τόπους, Χατζηλευτέρης. Το επώνυμό του ήταν Αννητσαλήχος και το παρατσούκλι του Αρτζίδης. Η μητέρα του λεγόταν Βαρβάρα, το γένος Φράγκου ή Φραγκόπουλου, με το παρατσούκλι Τσαπάρη.

 Είχαν αποκτήσει δυο παιδιά, τον Βλάσιο και τον Θεόδωρο (π. Αρσένιο). Σε μικρή ηλικία έμειναν ορφανά, πρώτα απ’ τον πατέρα τους και λίγο αργότερα κι απ’ την μητέρα τους. Τα προστάτεψε η αδελφή της μητέρας τους, στα Φάρασα…

 Οικονόμησε όμως ο Θεός τα πράγματα έτσι, ώστε από μικρός ο Θεόδωρος να πάρει την απόφαση να γίνει μοναχός, ύστερα από τη σημαδιακή σωτηρία του από βέβαιο πνιγμό στον χείμαρρο Εβκάση! Επειδή παρών στην σωτηρία του ήταν και ο ηθικός αυτουργός, μεγαλύτερος αδελφός του Βλάσης, οικονόμησε ο Κύριος να επηρεαστεί κι αυτός, οπότε έγινε μεγάλος ψάλτης της βυζαντινής μουσικής.

Β. Σπουδές:

 Τον Θεόδωρο έστειλε η θεία του στην πόλη Νίγδη για να μορφωθεί. Εκεί τον προστάτευε η αδελφή του πατέρα του, που εργαζόταν ως δασκάλα. Όταν τέλειωσε εκεί, η δασκάλα θεία του φρόντισε με συγγενείς τους στη Σμύρνη, να συνεχίσει εκεί τις σπουδές του. Κάθε φορά που πήγαινε στα Φάρασα για διακοπές, μάζευε τα μικρά παιδιά να τα μάθει κάποια γράμματα, αφού δάσκαλος πήγαινε στη χάση και τη φέξη του… Τούρκικου φεγγαριού!

 Πριν φύγει όμως για τα η Σμύρνη, περνώντας απ’ τα Φάρασα η προστάτιδα θεία του εκεί, προσπάθησε να τον… παντρέψει, χωρίς να τον ρωτήσει, με την κόρη του Αμπάρογλη, την Βασιλική, η οποία δεν δεχόταν, γιατί τον έλεγε… καλόγηρο!!!

 Γι' αυτό την άλλη μέρα φεύγει για την Σμύρνη. Εκεί έμαθε καλά και τα Ελληνικά γράμματα και τα εκκλησιαστικά, αλλά και τα Αρμενικά και Τουρκικά, καθώς και λίγα Γαλλικά! Τελειώνοντας τις σπουδές του το 1866 (26 ετών), πέρασε απ’ τα Φάρασα και τη Νίγδη, όπου αποχαιρέτησε τις θείες του.

Γ. Μοναχός Αρσένιος, δάσκαλος και κληρικός:

 Την ίδια χρονιά (1866) κοινοβίασε στην Ιερά Μονή Φλαβιανών (Ζιντζί-Ντερέ) του Τιμίου Προδρόμου. Εκεί σύντομα κάρηκε μοναχός, με το όνομα Αρσένιος. Την εποχή εκείνη όμως είχαν ανάγκη από δασκάλους, οπότε ο Μητροπολίτης Παΐσιος ο Β΄ τον χειροτόνησε διάκονο και τον έστειλε στα Φάρασα, για να μάθει τα εγκαταλειμμένα παιδιά γράμματα! Τα έξι ελληνικά μικρά χωριά οι Τούρκοι τα ήθελαν στην αγραμματοσύνη, γι' αυτό ο π. Αρσένιος, επειδή δεν βρισκόταν άλλος δάσκαλος δέχτηκε να θυσιάσει την μοναχική του ησυχία…

 Στο σχολείο δεν είχε θρανία, αλλά δέρματα από κατσίκες κι έτσι οι Τούρκοι νόμιζαν ότι μάθαινε τα παιδιά να… προσεύχονται! Άλλες φορές τα πήγαινε στο ξωκλήσι της Παναγιάς στη θέση Κάντσι, μέσα σε μια σπηλιά.

 Όταν έγινε τριάντα χρονών, το 1870, χειροτονήθηκε στην Καισαρεία πρεσβύτερος, με τον τίτλο του Αρχιμανδρίτη, και πήρε και την ευλογία του πνευματικού. Στη συνέχεια πήγε στα Ιεροσόλυμα για προσκύνημα και έκτοτε οι Φαρασιώτες τον φώναζαν Χατζεφεντή.

 Όταν έκανε εράνους στα κοντινά χωριά, ο βαθύτερος στόχος του ήταν η επαφή με Έλληνες Χριστιανούς, ώστε να τους τονώνει το ηθικό! Πάντως με τα χρόνια, όχι τόσο η ασκητική και αγαπητική του στάση, όσο η γεμάτη θεία χαρίσματα ζωή του, τόνωνε τους πιστούς.

Δ . Ιατρός των ασθενών και προστάτης των χριστιανών:

 Όταν του έφερναν αρρώστους, ποτέ δεν τους εξέταζε, αφού δεν ήταν γιατρός. Αντίθετα, τους διάβαζε, και η χάρη του Θεού τους γιάτρευε. Ποτέ δεν εξέταζε αν πρόκειται για Χριστιανό ή Τούρκο. Οι Τούρκοι λοιπόν, όχι μόνο έφερναν και τους δικούς τους αρρώστους, αλλά καταλάβαιναν την αξία της Ορθοδοξίας, γι' αυτό την ευλαβούνταν!!!

 Είναι γεγονός πως και για τους χριστιανούς στήριγμά τους δεν ήταν τόσο τα Ορθόδοξα κηρύγματά του και τα παρήγορα λόγια, όσο η αυστηρή άσκηση στον εαυτό του, και η γεμάτη αγάπη προς τους άλλους ζωή του. Ο π. Παΐσιος αναφέρει, στον βίο που συνέγραψε, πολλές μαρτυρίες της παραπάνω θαυμαστής στάσης και δυναμικής ζωής του. Ανάμεσά τους ξεχωρίζουν:

 1). Ο Κυριάκος Σεφερίδης, ο Αναγνώστης του π. Αρσενίου, διηγήθηκε ότι είχαν φέρει μια Τουρκάλα από τους Τελέληδες αλυσοδεμένη, με φοβερό δαιμόνιο, που την έλεγαν Τετέβη, την οποία διάβασε ο Χατζεφεντής με το Ευαγγέλιο και έδιωξε τον δαίμονα από την γυναίκα και έγινε αμέσως καλά.

 2). Ο Ανέστης Καραούτογλου διηγήθηκε ότι, όταν έγινε η σφαγή των Αρμενίων από τους Τούρκους, είχαν έλθει στα Φάρασα γύρω στα τριακόσια άτομα, με σκοπό να λεηλατήσουν το χωριό και να σφάξουν! Ο Χατζεφεντής μάζεψε τα γυναικόπαιδα και πήγε στο ξωκλήσι της Παναγιάς και έκανε προσευχή. Οι άγριοι Τούρκοι δεν μπήκαν στο χωριό, γιατί όπως έλεγαν, δεν τους άφησε ο… Άγιος Χρυσόστομος! Πράγματι παρουσιάστηκε ο Άγιος πάνω στην γέφυρα, τέντωσε τα χέρια του και τους εμπόδισε.

 3). Είχαν φέρει στον Χατζεφεντή μια φορά έναν Τούρκο, διηγήθηκε ο Βασίλειος Καρόπουλος, που του είχε στραβώσει το κεφάλι του στο δεξιό μέρος και είχε μείνει ακίνητο! Ο Τούρκος αυτός ήταν λήσταρχος και αιμοβόρος. Είχε γυρίσει πολλούς γιατρούς, χωρίς κανένα αποτέλεσμα. Ο Χατζεφεντής, αφού τον διάβασε και επανήλθε το κεφάλι στη θέση του, του έκανε πολλές και αυστηρές συστάσεις για την συνέχεια της ζωής του. Του έβαλε μάλιστα και… κανόνα, όπως και σ’ όλη του την οικογένεια, που ήταν… άγρια θηρία.

 4). Ο Πρόδρομος Εζνεπίδης διηγήθηκε πως μια φορά είχαν έλθει πολλοί Τσέτες (άγριοι Τούρκοι) στο χωριό (Φάρασα). Αυτός ήταν πρόεδρος του χωριού, αλλά και άρρωστος στο κρεβάτι, άρα ανίκανος να οργανώσει την άμυνα… Πήγε λοιπόν στον Χατζεφεντή και αυτός για να μη χαθεί καθόλου χρόνος, δεν τον διάβασε, αλλά ευλόγησε ένα τσεραστούπι (κανδηλοκέρι) του το τύλιξε στο χέρι και του είπε: «πήγαινε, παλικάρι, στην ευχή του Χριστού και διώξε τους Τούρκους να μη μπουν στο χωριό μας». Αμέσως ο πρόεδρος έγινε καλά και με την ευχή του, συγκέντρωσε τα παλικάρια του χωριού και τους έδιωξαν χωρίς να έχουν ούτε τραυματία!

 4). Η Στέλλα Κογλανίδου, διηγείται ότι είχαν φέρει στο πατρικό της σπίτι, στα Φάρασα, έναν βουβό Τούρκο τριάντα ετών, και ο πατέρας της τον έφερε στον π. Αρσένιο. Ενώ ο Χατζεφεντής του διάβαζε το Ευαγγέλιο, ο βουβός έγινε καλά!

Ε . Απλές Προφητείες:

 Ανακαλείται στα σημεία, που αργότερα ξεδιάλυναν οι χριστιανοί, αναφέρονται και αρκετές προφητικές ρήσεις του, σε ανύποπτους χρόνους:

 1). Ο γέρο- Πρόδρομος ο Κορτσινόγλου (του Χατζησινή) αναφέρει πως το 1937 είπε: «το 1941 τα αρνιά του Πάσχα θα είναι μαύρα». Πράγματι το Πάσχα του 1941 η Ελλάδα δεν άντεξε την πολεμική πίεση των Γερμανών φασιστο-ιμπεριαλιστών και βρέθηκε στην κατοχή!

 2). Η Αμαλία Ελευθεριάδου ("Μάρτυς της Σκοπιάς" κατόπιν) διηγείται, πως ο Χατζεφεντής έλεγε από πριν, ότι «θα πάμε στην Ελλάδα» και ότι ο ίδιος «θα ζήσει μόνο σαράντα μέρες εκεί»! Αυτό έγινε μετά τον Αύγουστο του 1924 με τις ανταλλαγές πληθυσμών, μετά την Μικρασιατική καταστροφή! Όταν κάποιος Φαρασιώτης του είπε: «Τι είσαι συ, που τα ξέρεις αυτά; Θεός;» Ο Χατζεφεντής του απάντησε: «Είμαι πιστός δούλος του Θεού και το ξέρω»!

 3). Πριν γίνει η ανταλλαγή έλεγε: «όταν πάμε στην Ελλάδα, το χωριό μας θα σπαρθεί σε πολλά μέρη της, θα γίνει γαρμάν - τσορμάν, δηλ. φύρδην - μίγδην». Πράγματι όλοι οι Φαρασιώτες στην Ελλάδα σκορπίστηκαν παντού, όπου ούτε οι συγγενείς ακόμη γνωρίζονταν ούτε αν ζούσαν ή συγχωρέθηκαν, όπως τονίζει ο π. Παΐσιος.

ΣΤ. Η πίστη μας δεν πουλιέται:

 Χρήματα για τις ιάσεις ποτέ δεν έπαιρνε! Ούτε τα έπιανε στα χέρια του, όταν έδιναν στο Ναό για τους έχοντες ανάγκη. Συνήθιζε να λέει: «η πίστη μας δεν πουλιέται»!!!

 1). Πήγαν κάποτε από τις Τσαχιρούδες μία Τουρκάλα νεόνυμφη δαιμονισμένη, με αλυσίδες δεμένη, στον Χατζεφεντή, για να την διαβάσει. Ο Όσιος τους δέχτηκε, παρ’ ότι εκείνη την ημέρα ήταν έγκλειστος – το έκανε αυτό δυο μέρες την βδομάδα - και έκανε νόημα να την λύσουν. Όταν λύθηκε, όρμησε στον γέροντα, του άρπαξε το ένα πόδι και το δάγκωνε!

 Ενώ κρατούσε το Ευαγγέλιο, δεν το άνοιξε, παρά την κτύπησε απαλά στο κεφάλι της τρεις φορές και το δαιμόνιο έφυγε αμέσως! Η γυναίκα άρχισε να κλαίει και να φιλάει το δαγκωμένο πόδι. Ο πατέρας της έπεσε στα πόδια του και τον παρακαλούσε να δεχτεί όλο το κασέ του (το πουγκί με τα χρήματά του). Πάρτα όλα, είναι δικά σου, γιατί έσωσες το παιδί μου. Και ο Ορθόδοξος ιερέας του είπε: «κράτησε τα λεφτά σου. Η πίστη μας δεν πουλιέται»!

 2). Μια φορά του πήγε ένας Τούρκος δύο ζώα μπαχτσίς (δώρο), γιατί απέκτησε η στείρα γυναίκα του δύο παιδιά με το ευλογημένο φυλακτό που της έστειλε ο Χατζεφεντής. Τότε ο γέροντας του έκανε αυστηρή παρατήρηση με τα εξής λόγια: «στο χωριό σου φτωχούς δεν είχες; Τι μου τα κουβάλησες εδώ; Για να σου πω το αφερίμ (μπράβο); Εγώ μπαχτσίσια δεν μαζεύω»!!!

 3). Στην Εκκλησία ήταν μια καμάρα, στην οποία άφηναν μερικοί προαιρετικά χρήματα για τους φτωχούς. Οι φτωχοί πήγαιναν μόνοι τους και έπαιρναν όσα είχαν ανάγκη. Περισσότερα φοβόντουσαν να πάρουν, για να μην τους… τιμωρήσει ο Θεός!!! Ο γέροντας τα χρήματα δεν τα έπιανε ποτέ στα ίδια του τα χέρια, όχι μόνο για να μην αρχίσει το πάθος της φιλαργυρίας να τον κυβερνάει - φαινόμενο σύνηθες σε μερίδα κληρικών - αλλά κυρίως για να μη περνάει ούτε από το μυαλό των Χριστιανών ούτε των Τούρκων, ότι έχει την ιεροσύνη για επάγγελμα!!!

 4). Τα πρόσφορα της Εκκλησίας, όχι μόνο δεν τα έπαιρνε στο σπίτι ή τα έδινε στους πιο κοντινούς του φίλους, αλλά τα έστελνε κρυφά την νύχτα σε δυστυχισμένες οικογένειες με τον ψάλτη (Πρόδρομο).

 5). Σε τεμπέλη όμως ποτέ δεν έδινε! Μια φορά πήγε ένας τεμπέλης και μέθυσος και του ζήτησε πρόσφορα. Ο γέροντας ήταν στο κελί του και του δίνει ένα πίτουρο κριθαρένιο. Και του λέει: «Εγώ απ’ αυτά τρώγω». Ο τεμπέλης δεν το δέχτηκε, αλλά επέμενε για να το πρόσφορο. Τότε ο Όσιος του είπε: «Δεν ντρέπεσαι, σαράντα πέντε ετών παλικάρι κατάγερο, να κάθεσαι όλη μέρα και να σκέφτεσαι διαβολιές και να μεθάς και να ζητιανεύεις;»

 Είπε μετά στον Πρόδρομο: «Πήγαινε στην Εκκλησία και πήγαινε στο ποτάμι, και αν έλθει εκεί ο… τεμπέλης, τότε να του τα δώσεις. Είπε και στον τεμπέλη να βάλει εμπρός την σκουριασμένη… μηχανή του. Πήγαινε στο ποτάμι να τα πάρεις και να πιάσεις και ψάρια που έχει άφθονα και να φας. Ο τεμπέλης όχι μόνο δεν πήγε στο ποτάμι, αλλά τον…κατηγορούσε στο χωριό ότι είναι… τσιγκούνης! Ο γέροντας ήταν γεμάτος χαρά που τον κατηγορούσαν άδικα…

Ζ΄. Εκκλησιολογικά:

 1). Τον π. Αρσένιο, ο Πατριάρχης του Οικουμενικού Θρόνου τον είχε σε ευλάβεια. Πολλές φορές του ζητούσε να προσευχηθεί γι' αυτόν. Τότε ο Χατζεφεντής έπαιρνε τον Πρόδρομο και έκαναν, όπως για κάθε περίσταση, ολονυκτίες στην Παναγία ή τον Άγιο Χρυσόστομο.

 2). Μια φορά στην μνήμη του Αγίου Χαραλάμπους, έλεγε ο Πρόδρομος, πήγαμε στην Παναγιά (στο Κάντσι) να κάνουμε ολονυκτία. Όταν φτάσαμε στους Αίνους, βγήκε και ο Χατζεφεντής από το Ιερό, να ψάλλουμε μαζί. Ενώ ψάλαμε στο ίδιο αναλόγιο, βλέπω ξαφνικά έναν ασπρομάλλη Γέρο στο απέναντι αναλόγιο, ο οποίος ήταν σκυφτός και ακουμπούσε με την πατερίτσα του, κι άρχισα να τρέμω από ευλάβεια.

 Ο Χατζεφεντής όταν με είδε, με ρώτησε: «μήπως κρυώνεις»; Εγώ του είπα όχι και του έδειξα τον γέρο. Ο Χατζεφεντής δεν ταράχτηκε καθόλου και του μίλησε Τουρκικά: «Ελάτε να ψάλλουμε μαζί». Ο Γέρος έκανε νόημα να συνεχίσουμε μόνοι μας και όταν έφυγε, χάθηκε στη μικρή λίμνη του Αγιασμού! Ο Χατζεφεντής είπε πως ήταν ο Άγιος Χαράλαμπος!!!

 3). Οι Φαρασιώτες δύσκολα καταλάβαιναν γιατί ο π. Αρσένιος στις ονοματοδοσίες, δεν άκουγε κανέναν και έδινε ότι όνομα ήθελε αυτός!!! Έδινε ή καλογερικό ή Εβραϊκό! Δεν άφηνε τον ανάδοχο να δώσει όνομα μεγάλου Αγίου, που γιόρταζε ιδιαίτερα! Ο π. Παΐσιος, που ήταν παθών, το εξηγεί λέγοντας: «Ο Πατήρ το έκανε αυτό με σκοπό να κόψει τα πολλά γλέντια, που γίνονταν στις ονομασίες, και στα επεισόδια… Γι' αυτό προτιμούσε ονόματα που δεν γιορτάζουν, όπως Αβραάμ, Ισαάκ, Αβέρκιο, Ιορδάνη, κλπ.

 Μ’ αυτόν τον τρόπο κόπηκαν τα γλέντια στις ονομασίες, που είχαν αποτέλεσμα την μέθη με επεισόδια σοβαρά, λόγω του ότι οπλοφορούσαν όλοι. Έτσι αναγκάζονταν να συγκεντρώνονται στο σπίτι τους μετά την Θεία Λειτουργία. Ξεκουράζονταν λίγο, και οι μεγαλύτεροι πήγαιναν στο σπίτι του π. Αρσενίου που διηγιόταν τον βίο του αγίου της ημέρας…»

 4). Ο Άγιος Αρσένιος όταν βάπτιζε τον π. Παΐσιο, μικρό στα Φάρασα, απαίτησε από τους γονείς του να δοθεί το δικό του όνομα Αρσένιος και όχι το όνομα Χρήστος του παππού του. Είπε χαρακτηριστικά, με προφητικό νόημα: «Εσείς καλά θέλετε να αφήσετε άνθρωπο στο πόδι του παππού, εγώ δεν θέλω να αφήσω καλόγηρο στο πόδι μου;»

Η΄. Ασκητικός:

 Ο Όσιος, ενώ ήταν επιεικής στους άλλους, ήταν πολύ αυστηρός με τον εαυτό του. Ζούσε με ελάχιστα πράγματα. Κοιμόταν καταγής και απλά για συντήρηση. Δύο φορές την βδομάδα ήταν έγκλειστος στο κελί του για εσωτερική νήψη, μελέτη βιβλικών και πατερικών κειμένων, βίους αγίων και προσευχή ιδιαίτερη. Οι δύο αυτές ημέρες αγίαζαν και καρποφορούσαν τις άλλες πέντε ημέρες της εβδομάδας!!! Πολλές φορές την αγιότητά του την έκρυβε με σαλότητες. Πάντως και αυτή η συμπεριφορά απέβλεπε στο να βοηθήσει τους άλλους για μετάνοια!

 Το σπίτι του ήταν ετοιμόρροπο, όπου δεχόταν τους… ασθενείς και δίπλα είχε ένα μικρό ατομικό κελί με πάτωμα από… χώμα!!! Στο ανατολικό μέρος είχε ένα ράφι και πάνω εικονοστάσι με αρκετές εικόνες, όπου έκαιγε ακοίμητο κανδήλι! Κάτω απ’ αυτό ήταν πάντα ένα δέρμα, όπου γονατιστός προσευχόταν. Πιο πέρα ένα ράφι φιλοξενούσε τα αγαπημένα του βιβλία.

 Παρ’ ότι το κελί του ήταν μέσα στο «κόσμο», αυτός κατόρθωνε τελικά να ζει εκτός του «κόσμου». Το τυπικό του, να μένει έγκλειστος Τετάρτη και Παρασκευή με απόλυτη άσκηση, ήταν το ανθρώπινο όπλο του. Αν κάποιος άρρωστος τύχαινε να τον επισκεφτεί τότε, τον δεχόταν, αλλά με απόλυτη σιωπή!!!

 Γι' αυτό αυτές τις δυο μέρες δεν τραβούσε πάνω του τις Ουράνιες δυνάμεις και χαρίσματα, αλλά τον τραβούσαν και αυτόν πάνω στους ουρανούς αγγελικές δυνάμεις, όπως γράφει ο π. Παΐσιος!!!

Θ΄. Η Το τέλος του:

 Ύστερα από την Μικρασιατική καταστροφή (1922) ο π. Αρσένιος παρέμενε στα Φάρασα ως τις 14 Αυγούστου του 1924. Τότε τον ανάγκασαν οι Τούρκοι να ακολουθήσει το ποίμνιό του κατά την ανταλλαγή των πληθυσμών… Μετά από πολλές ταλαιπωρίες έφτασαν με καράβι στον Άγιο Γεώργιο Πειραιά και χαρούμενοι γιόρτασαν την μεγάλη μέρα του Σταυρού (14 Σεπτεμβρίου 1924).

 Ήταν πλέον ογδόντα χρονών όταν έφτασε στην Κέρκυρα. Έζησε μόνο δύο βδομάδες στο Κάστρο της Κέρκυρας και λειτούργησε δύο φορές, στον Ι. Ναό του Αγίου Γεωργίου και μία εβδομάδα στο Νοσοκομείο, λόγω της ηλικίας και κυρίως των κακουχιών. Κοιμήθηκε στις 10 Νοεμβρίου του ίδιου έτους.

 Ο γέροντας εννοείται ότι δεν είχε περιουσία να αφήσει. Μερικά τριμμένα βιβλία έμειναν στον φθαρτό τούτο κόσμο. Όταν το έμαθαν οι Φαρασιώτες ήταν όλοι απαρηγόρητοι, παρ’ ότι τους είχε προετοιμάσει. Συγκεντρώθηκαν πολλοί και έκαναν μεγαλοπρεπή κηδεία, στην οποία μετείχαν και πολλοί ντόπιοι.

 Τάφηκε στο κοιμητήρι της Κέρκυρας μαζί με τους Ιερωμένους νεκρούς. Τα πνευματικά του παιδιά, του έβαλαν πάνω στον τάφο μαρμάρινη πλάκα με το όνομά του γραμμένο.

Ι΄. Η εκταφή του και η αγιότητά του:

 Το 1945 βρήκαν τον τάφο του τα αδέλφια του π. Παΐσιου και του έστειλαν λίγο χώμα απ’ αυτόν, που το έριξαν στον τάφο ενός συγχωριανού τους! Όταν το 1958 ο π. Παΐσιος βρέθηκε στην Κόνιτσα στην Ιερά Μονή Στομίου σαν μοναχός, μεγάλωσε το ενδιαφέρον του για την ζωή και το λείψανο του Αναδόχου του π. Αρσενίου.

 Πέρασε πολλές φορές από τον γέρο Πρόδρομο, που ήταν 90 χρονών, να μάθει απ’ αυτό το ζωντανό βιβλίο για τη ζωή του. Δεν πέρασε τότε απ’ τον λογισμό του π. Παΐσιου να μαζέψει πιο πολλές λεπτομέρειες. Πού να ήξερε ο π. Παΐσιος τότε, ότι ο ανάδοχός του θα παρουσίαζε σημεία της αγιότητάς του και μετά την κοίμησή του!

 Τον Οκτώβριο του 1958 πήγε στην Κέρκυρα αποφασισμένος να κάνει ανακομιδή των λειψάνων του. Επειδή οι συμπατριώτες του περίμεναν ότι το λείψανό του θα ήταν άφθαρτο, δεν έδωσε δημοσιότητα, για να μη σκανδαλισθεί, εάν είχε λειώσει… Πράγματι με ειδικό σημείο προς τον π. Παΐσιο, έγινε η εκταφή και τα λείψανα τα φύλασσε ο γέροντας στην Κόνιτσα. Από το 1964 είχε αναθέσει στον αδελφό του Λουκά, στην Κόνιτσα, και μάζευε στοιχεία για τον Π. Αρσένιο.

 Το 1970 τα μετέφερε και τοποθετήθηκαν σε κουτί κάτω απ’ την Αγία Τράπεζα του καθολικού της στο Ι. Ησυχαστήριο του αγίου Ιωάννου του Θεολόγου, στην Σουρωτή Θεσσαλονίκης, σε συνεννόηση μόνο με τον φίλο του, κτήτορα και γέροντα του Ησυχαστηρίου, π. Πολύκαρπο. Ο π. Αρσένιος παρουσιάστηκε σε ενοράσεις και ενύπνια σε πολλές μοναχές και ο π. Πολύκαρπος ενημέρωσε τον π. Παΐσιο, που ήτα πια Αγιορείτης.

 Έτσι το 1971 πήγε στην Κόνιτσα, βρήκε στον Λουκά, όλα τα γραφτά του παπα- Θεόδωρου απ’ τα Φάρασα. Ξεκίνησε ο ίδιος και με πολλές δυσκολίες, απ’ τους απανταχού στην Ελλάδα διασκορπισμένους Φαρασιώτες και συγκέντρωσε αρκετά στοιχεία. Το 1971, αφού τα στοιχεία τα έδωσε για διορθώσεις στην Ι. Μ. Σταυρονικήτα στο Άγιο Όρος (στον τότε Ηγούμενο π. Βασίλειο και στον π. Γρηγόριο) τα εξέδωσε.

 Το 1979 εξέδωσε το Γυναικείο Ι. Ησυχαστήριο της Σουρωτής το βίο του Αγίου Αρσενίου, με πολύ περισσότερα στοιχεία, που μάζεψε και έγραψε ο π. Παΐσιος. Οι προσπάθειές του στο εξής ήταν δώσει όλα τα στοιχεία στο σεπτό Πατριαρχείο για την αναγνώριση της αγιότητας του π. Αρσενίου. Να σημειωθεί πως στον π. Παΐσιο ο ανάδοχός του είχε παρουσιασθεί στις 21-2-1971, Ψυχοσάββατο, δύο ώρες πριν βασιλέψει ο ήλιος!!! Δεύτερη φορά έγινε η… συνάντηση στις 29 Μαρτίου 1971 και μίλησε μαζί του!!!

 Το 1986 το Οικουμενικό Πατριαρχείο αναγνώρισε και επίσημα την αγιότητα του Π. Αρσενίου του Θαυματουργού και όρισε να εορτάζεται η μνήμη του στις 10 Νοεμβρίου, ημέρα της κοίμησής του.

Βιβλιογραφία:

1). Γέροντος Παΐσιου (Εζνεπίδη), Ο ΠΑΤΗΡ ΑΡΣΕΝΙΟΣ Ο ΚΑΠΠΑΔΟΚΗΣ, εκδ. Ι. ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΥ «ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ», ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ, 1979.

2). ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ Γ. ΣΚΙΑΔΑ, Σύγχρονες Οσιακές Μορφές, σελ. 30-36, ΑΘΗΝΑ 1996.

3). Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΠΑΪΣΙΟΣ, σελ. 12—13, Πρεσβ. ΔΙΟΝΥΣΙΟΥ Δ. ΤΑΤΣΗ, εκδ. Ε΄, ΚΟΝΙΤΣΑ 1999.

4). ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ 2001, ΜΗΝΑΣ ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ, εκδ. ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΗΣ ΔΙΑΚΟΝΙΑΣ.

5). ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΠΕΜΠΤΟΥΣΙΑ, τευχ. 1, ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 1999, σελ. 50-67.

6). Ευαγγέλου Π. Λέκκου, ΔΩΔΕΚΑ ΑΓΙΟΙ ΤΩΝ ΚΑΙΡΩΝ ΜΑΣ, εκδ. ΕΠΤΑΛΟΦΟΣ, ΑΘΗΝΑ 1994.

7). ΕΝΟΡΙΑΚΟΣ ΠΑΛΜΟΣ, φ. 43. ΙΟΥΛΙΟΣ 1999.

Επιμέλεια - Παρουσίαση: Π. Μ.