Ορθόδοξη Ομάδα Δογματικής Έρευνας

Κεντρική Σελίδα

Αγία Γραφή

Περί της αγωγής των παιδιών * Πρόδρομοι στην Αλληλοπεριχώρηση Ελληνισμού και Χριστιανισμού * Οι Κρητικοί, ο Παύλος και ο Επιμενίδης

Αποστολική χρήση τού Μενάνδρου

Αγωγή αντίδοτο στις «κακές ομιλίες»

«φθείρουσιν ήθη χρηστά ομιλίαι κακαί» (Α Κορ. 15: 33).

π. Θ. Α. Β.

 

Πηγή: Περιοδικό "Εκκλησιαστική Παρέμβαση" τεύχος 264, Ιούλιος 2018.

Αναδημοσίευση από: http://www.parembasis.gr

 

Μιλώντας στα αγόρια τής κατασκήνωσης τής Μητροπόλεώς μας για τον απ. Παύλο, έναν από τους μεγάλους τής Ιστορίας, στους οποίους αναφερόταν το όνομα τής κατασκήνωσης («Γίγαντες τής Ιστορίας»), επικεντρωθήκαμε σε έναν λόγο του, τον οποίο πήρε ο απ. Παύλος από τον αρχαίο ποιητή Μένανδρο.

 

Μιλώντας για το πρακτικό νόημα αυτού τού λόγου, που το χρειάζονται διαχρονικά όλοι οι νέοι, ταυτόχρονα δείξαμε το πώς επιλεκτικά, όχι μόνον οι μεγάλοι Πατέρες τού 4ουμ.Χ. αιώνος, αλλά και ο απ. Παύλος χρησιμοποιούσε λόγους τών αρχαίων ποιητών και σοφών, που βοηθούσαν στην συγκρότηση ενός υγιούς ήθους.

Η φράση τού Μενάνδρου για την οποία γίνεται λόγος είναι το: «φθείρουσιν ήθη χρησθ' ομιλίαι κακαί» και προέρχεται από το έργο του «Γνώμαι Μονόστιχοι», το οποίο σχετικά πρόσφατα εκδόθηκε σε κείμενο και νεοελληνική μετάφραση. Ο στίχος τού Μενάνδρου από τον αποστολο Παύλο γράφεται: «φθείρουσιν ήθη χρηστά ομιλίαι κακαί», και σημαίνει: «Οι κακές συναναστροφές φθείρουν τα χρηστά ήθη».

Την γνώμη αυτή τού Μενάνδρου ο απ. Παύλος την χρησιμοποιεί στην Α΄ προς Κορινθίους Επιστολή (15,33) και την συνδέει με την απιστία κάποιων, με τους οποίους συναναστρέφονταν μέλη τής Εκκλησίας, στην ανάσταση τών νεκρών. Επισημαίνει στους Κορινθίους ότι κάθε αγώνας που εξαντλείται σε ανθρώπινο ενδοκοσμικό επίπεδο, χωρίς την προοπτική τής ανάστασης, δεν έχει κανένα νόημα. Διότι, αν οι νεκροί δεν ανασταίνονται, αν δεν υπάρχη η βέβαιη πίστη στην κρίση που ακολουθεί την ανάσταση, τότε, όπως λέγεται από τους υλόφρονες, «φάγωμεν και πίωμεν, αύριον γαρ αποθνήσκομεν». Και επειδή, όπως φαίνεται, υπήρχαν πολλοί στην Κόρινθο, που επηρέαζαν τα μέλη τής Εκκλησίας με λογισμούς απιστίας στην ανάσταση, συμπληρώνει ο απ. Παύλος τον λόγο του, γράφοντας: «μη πλανάσθε· φθείρουσιν ήθη χρηστά ομιλίαι κακαί». Προσέξτε την συναναστροφή σας με τους ανθρώπους που έχουν λανθασμένη πίστη. Η συνεχής συναναστροφή, αν δεν είναι κανείς βεβαιόπιστος, δηλαδή εμπειρικά βεβαιωμένος για την πίστη του, τότε εύκολα μπορεί να επηρεαστή και να χάση την πίστη και την ψυχή του.

Γι’ αυτό στην συνέχεια τους λέει: Ξυπνήστε, έχετε εγρήγορση, όπως είναι δίκαιο και συμφέρον για εσάς, που λάβατε την Χάρη τού Βαπτίσματος και τού Χρίσματος, την οποία πρέπει να διατηρείτε με το να αποφεύγετε την αμαρτία με την εγρήγορση. Μην αδικείτε τον εαυτό σας με ζωή και πίστη αντίθετη με την Χάρη που λάβατε. Συνδέει μάλιστα την αμαρτία με την αγνωσία τού Θεού· «αγνωσίαν γαρ Θεού τινες έχουσι· προς εντροπήν υμίν λέγω».

 

Αγωγή αντίδοτο στις «κακές ομιλίες»

Αν ο απόστολος Παύλος μιλάη για επηρεσμούς από «κακές ομιλίες» για τους «νεόφυτους» στην Εκκλησία, πολύ περισσότερο αυτό ισχύει για τα παιδιά, τους νεόφυτους στην ζωή.

Ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος, μιλώντας για την αγωγή τών παιδιών επισημαίνει: «Αν τα παιδιά ανατραφούν με καλές συνήθειες, δύσκολα αλλάζουν συμπεριφορά όταν μεγαλώσουν. [...] Ο απόστολος Παύλος αναφέρει μια παροιμία, που την έχει δανειστή από τον ποιητή Μένανδρο: “Φθείρουσιν ήθη χρηστά ομιλίαι κακαί». Ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος στην συνέχεια επισημαίνει ότι αυτό συμβαίνει στα παιδιά, όταν από μικρά στερούνται την χριστιανική αγωγή. Λόγω αυτής τής στέρησης, δεν έχουν δύναμη να αντισταθούν στους επηρεασμούς τών κακών συναναστροφών.

Επίκαιρη αλήθεια για τους πολλαπλώς δικτυωμένους σημερινούς νέους.

Δημιουργία αρχείου: 8-9-2018.

Τελευταία μορφοποίηση: 8-9-2018.

ΕΠΑΝΩ