ΚΥΡΙΑΚΗ Δ΄ ΝΗΣΤΕΙΩΝ:

Ο Χριστός, η μόνη θεραπεία και μεταμόρφωση του ανθρώπου (Μάρκ. 9,17-31)

Toυ Μιχαήλ Χούλη

Θεολόγου

Ο Χριστός, μεταμορφωθείς στο Θαβώρ, άφησε να φανεί το άκτιστο φως της δόξης Του και να διαπιστωθεί από τους μαθητές «καθώς ηδύναντο». Έδειξε έτσι ότι είναι ο Θεός επί της γης και ότι επειδή θέλει –όχι από αδυναμία- θα οδηγηθεί στο σταυρό και στον θάνατο, υπέρ της του κόσμου ζωής.

Όσο οι μαθητές πάνω στο Θαβώρ συμμετείχαν, το κατά δύναμη, στη δόξα Του, οι μαθητές Του παράλληλα στην κοιλάδα των δακρύων, στους πρόποδες και στην πεζή και δακρύβρεκτη καθημερινότητα, δεν μπόρεσαν χωρίς την παρουσία του Χριστού να διενεργήσουν το θαύμα και να διώξουν τη σατανική επιρροή από ένα δύστυχο επιληπτικό παιδί. Όπου ο Χριστός απουσιάζει, εκεί η ανθρώπινη δύναμη, από μόνη της, είναι ανίσχυρη. Αυτό σημαίνουν τα λόγια του Χριστού: «Χωρίς εμένα, δεν μπορείτε να κάνετε τίποτε» (Ιω. 15,5). Και ο ίδιος συνεχίζει: «Αν μείνετε ενωμένοι μαζί μου και τα λόγια μου μείνουν ζωντανά μέσα σας, ό,τι θελήσετε ζητήστε το και θα σας δοθεί. Μ’ αυτόν τον τρόπο φανερώνεται η δόξα του Πατέρα μου: Όταν εσείς δώσετε άφθονο καρπό κι αποδειχθείτε έτσι μαθητές μου» (Ιω. 15,7-8). Χωρίς την πανσθενουργό θεία Χάρη, οι ανθρώπινες δυνάμεις αποδεικνύονται ανεπαρκείς ή ίσως και γεμάτες οίηση. Οι άνθρωποι, χωρίς τη δύναμη εξ ύψους, δεν δύνανται παρά να συζητάνε, όπως οι Ιουδαίοι νομομαθείς με τους μαθητές του Κυρίου, και να εντρυφούν στη διανοητική κυρίως πλευρά της πίστεως. Η ζωντανή πίστη όμως κάνει θαύματα. Ο Χριστός διαβεβαιώνει πως αν έχουμε πίστη ως κόκκο σινάπεως (ο οποίος είναι πολύ μικρός αλλά εξελίσσεται σε ολόκληρο δέντρο) ακόμη και βουνά μπορούμε να μετακινήσουμε (οποιαδήποτε δυσκολία αφαιρείται με τη δύναμη του Θεού). Πλην όμως, η αμφιβολία και ο δισταγμός χαρακτηρίζονται ως ατελή και ασθενή πίστη και ακόμη χειρότερο ως «γενεά άπιστος και διεστραμμένη», που δεν αποδίδει καρπούς (Ματθ. 17,17).

Η διδασκαλία και τα θαύματα του Ιησού είναι σαφής απάντηση στους μαθητές Του, που αισθάνθηκαν ασφαλείς και ατομικώς λυτρωμένοι στο όρος Θαβώρ, και αυτό τους αρκούσε: «Είναι ωραία να μείνουμε εδώ, Διδάσκαλε» (Μκ. 9,5), λέγει ο Πέτρος στον Ιησού, αφού νοιώθει την θαλπωρή της θείας Παρουσίας να τον καλύπτει. ‘Δεν μας χρειάζεται πλέον ο θόρυβος, το άγχος, η στενοχώρια του κόσμου’, είναι σαν να του λένε οι τρεις απόστολοι, ‘αφού έχουμε εσένα’. Ο Χριστός όμως κατεβαίνει σύντομα από το Θαβώρ και συνεχίζει το έργο της αγαθοεργίας, της προσφοράς, της θυσίας, της υπηρεσίας προς τους ανθρώπους, διότι ουδείς σώζεται αν δεν προσφέρει και υπηρετήσει και τον συνάνθρωπό του, εξερχόμενος από το ιδιοτελές εγώ του. Είναι ανάγκη, τους υποδεικνύει έτσι ο Χριστός, να αλλάξει χαρισματικά ο κόσμος και να μεταμορφωθεί σε βασιλεία του Θεού. Νά το έργο της Εκκλησίας και των χριστιανών, η προέκταση δηλαδή της Μεταμορφώσεως στην κοινωνία και την ιστορία.       

Ο πατέρας του επιληπτικού παιδιού ενημερώνει τον Θεάνθρωπο ότι ο γιος του πάσχει «παιδιόθεν». Από την κατασκευή και τη γέννησή τους η φύση και ο άνθρωπος είναι αδύναμοι και ατελείς και μόνο η θεία δύναμη μπορεί να τους ενισχύσει. Η ανθρωπότητα, χωρίς το Θεό, είναι ένα παιδί χωρίς Πατέρα, έρημη και αποπροσανατολισμένη. Ή θα οδηγηθεί προς τη δόξα Του ή θα χαθεί σε ένα δρόμο σύγχυσης και παραλογισμού. Ενδιάμεσοι και ωραιοποιημένοι κόσμοι δεν υπάρχουν. Δυστυχώς αρκετοί άνθρωποι χρησιμοποιούν εξωτερικούς και μόνο καλλωπισμούς και επεμβάσεις, για να ξεχνούν τον επερχόμενο θάνατό τους, ή περιποιούνται το κλουβί τους για να μην τους θυμίζει φυλακή. Μόνο η Εκκλησία είναι πνευματικό νοσοκομείο, όπου εισερχόμαστε τραυματισμένοι, βρέφη ως προς την αρετή, και η σωτηρία μας είναι να εξέλθουμε θεραπευμένοι, χαρισματούχοι πιστοί, δια του Πνεύματος του Αγίου, ήτοι άγιοι και θεοφόροι.

Οι μαθητές του Κυρίου δεν ηδυνήθησαν να θαυματουργήσουν. Βρέθηκαν σε αδιέξοδο πίστεως. «Γιατί δεν τα καταφέραμε εμείς;» ρωτούν τον Χριστό. Μόνο όμως μέσω του Χριστού διενεργείται το θαύμα και ακόμη το θαύμα δεν εκβιάζει την ανθρώπινη βούληση. Η πίστη του πατέρα ήταν σχεδόν ανύπαρκτη: «Αν μπορείς να κάνεις κάτι, σπλαχνίσου μας», λέγει στον Ιησού (Μκ. 9,22). Ο Χριστός στη συνέχεια εκτίμησε την προσπάθεια του γονιού να πιστέψει και να μείνει με την πλευρά του Θεού και όχι τόσο την πίστη του αυτή καθεαυτή, που ήταν ατελής. Το θαύμα έγινε. Όλα είναι δυνατά για το Θεό. Αν η θέληση στρέφεται προς τον Ουρανό, ο Θεός στις περισσότερες περιπτώσεις απαντά. Τα θαύματα, μέσω της Θεοτόκου μάλιστα και των αγίων Του, είναι αμέτρητα.      

Ο Χριστός επισημαίνει στους αποστόλους την ανάγκη για «προσευχή και νηστεία» (Μκ. 9,29) ώστε πνευματικά να προχωρήσει ο πιστός και να γίνει το θαύμα. Η συντριβή της υπερηφανείας, η προσωπική κλήση προς το Θεό, η αλλαγή πορείας, η εσωτερική κάθαρση, η αληθινή αγάπη, επιτυγχάνονται μόνο μέσω της προσευχής και της νηστείας. Με τη νηστεία μάλιστα, αυτήν την ξεχασμένη από πολλούς αρετή, αποκαθαίρονται οι υψηλόφρονες ανθρώπινες δυνάμεις και ο άνθρωπος ασκείται, δηλαδή τιθασεύει το άρρωστο εγώ του, ενώ ταυτίζει ολοένα και περισσότερο το δικό του θέλημα με εκείνο του Κυρίου Ιησού. Οδηγείται έτσι ο άλλοτε πτωτικός άνθρωπος στο δρόμο της αγιοπνευματικής ζωής και «στην τελειότητα, που μέτρο της είναι ο Χριστός» (Εφεσ. 4,13).

«Πάντα δυνατά λοιπόν τω πιστεύοντι» (Μκ. 9,23). Άλλωστε ο Χριστός το απέδειξε: (α) με τα μοναδικά του θαύματα, με τα οποία καλούσε και καλεί σε κοινωνία με το Θεό, (β) με την χείρα θεραπείας που προσέφερε και προσφέρει, χορηγούσε και χορηγεί προς όλους, όπως έκανε και με το δαιμονικά σεληνιαζόμενο παιδί, το οποίο «το έπιασε από το χέρι του, το σήκωσε, κι αυτό στάθηκε όρθιο» (Μκ. 9,27). Όρθιοι και προστατευμένοι από τις παγίδες της ζωής, τους κινδύνους, από κάθε σωματικό και ψυχικό κακό, μπορούμε να μείνουμε αν απλώσουμε το χέρι μας στο ήδη προταθέν χέρι βοηθείας του Τριαδικού Θεού, (γ) με τις επανειλημμένες προρρήσεις Του προς τους μαθητές Του για τον επερχόμενο μαρτυρικό του θάνατο και την ανάστασή Του, που απετέλεσε βαθειά μαχαιριά στα σπλάχνα του παμφάγου άδη και του θανάτου και είναι προάγγελος όχι μόνο της προσωρινής επικράτειας της κακίας, του πόνου, των αδιεξόδων, των συγκρούσεων και των διακρίσεων, αλλά κυρίως της ψυχοσωματικής μας ανάστασης και της κατά χάριν ένωσης μαζί Του, τώρα και στην ατέλεστη τελειότητα του Παραδείσου.

Βοηθήματα:

Η ΚΑΙΝΗ ΔΙΑΘΗΚΗ, Ελληνικής Βιβλικής Εταιρείας, 2003

ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΤΩΝ ΤΕΣΣΑΡΩΝ ΕΥΑΓΓΕΛΙΩΝ, Βαρθολομαίου Γεωργιάδου, επισκόπου Κορίνθου, εκδ. Δημιουργία, Αθ. 1992

ΚΥΡΙΑΚΟΔΡΟΜΙΟ, εκδ. Άρτος Ζωής, Αθ. 2011

ΛΟΓΟΣ ΚΑΙ ΥΠΑΡΞΗ, Κων/νου Γρηγοριάδη, τ. α΄, έκδ. β΄, έκδ. Η Μεταμόρφωσις του Σωτήρος, Αθ. 2001

ΤΟ ΚΑΤΑ ΜΑΡΚΟΝ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ, Ιω. Καραβιδόπουλου, εκδ. Π. Πουρναρά, Θεσσαλ. 2005