Ορθόδοξη Ομάδα Δογματικής Έρευνας Ιστορικά θέματα

Μεσοποταμία αρχική σελίδα

Μέση περίοδος τού Χαλκού

2.000 - 1.750 π.Χ.

Προηγούμενη περίοδος // Επόμενη περίοδος // Πίνακες τών περιόδων

Η Μεσοποταμία αποτελεί τη χώρα στην οποία έζησαν και έδρασαν τα κεντρικά πρόσωπα τού βιβλίου τής Γενέσεως. Για την κατανόησή του λοιπόν, είναι συχνά απαραίτητο να έχει ο αναγνώστης μια εικόνα τών λαών που έζησαν εκεί και τής ιστορίας του. Οι παρακάτω αναλύσεις, στηρίζονται σε δύο διαφορετικούς πίνακες, και συνδυάζουν δύο διαφορετικές υποδιαιρέσεις τών εποχών. Γι' αυτό, ίσως συναντήσετε τις ίδιες χρονολογίες τών άκρων κάθε περιόδου, σε δύο διαδοχικά αρχεία τής σειράς.

2.000 - 1.750 π.Χ.

ΜΕΣΗ ΕΠΟΧΗ ΤΟΥ ΧΑΛΚΟΥ ΙΙ.Α

Οι Χετταίοι εισβάλλουν στη Μικρά Ασία. Δημιουργείται Χιττιτικό κράτος στις αρχές της 2ης χιλιετίας π.Χ., από μια ομάδα πόλεων - κρατών.

Οι Αμορίτες εγκαθίδρυσαν δυναστείες από τη Συρία ως τη Ν. Μεσοποταμία.

Και πάλι η Μεσοποταμία διχάζεται σε αντίπαλες πόλεις κράτη που μάχονται ακατάπαυστα. Σημαντικότερες ήταν η Ασσυρία και η Βαβυλώνα.

 


ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΙΣΙΝ – ΛΑΡΣΑ (2004 – 1763 π.Χ.)

Με την πτώση της Ουρ, βλέπουμε το τέλος των Σουμερίων ως πολιτική δύναμη. Οι Σημίτες αναλαμβάνουν, αλλά υιοθετούν τους Σουμεριανούς θεούς και το Σουμεριανό πολιτισμό.

Την περίοδο αυτή δεν έχουμε κανένα ενοποιημένο κεντρικό βασίλειο. Πρώτα η Ισίν, και μετά η Λάρσα, προσπαθούν να επανεγκαθιδρύσουν τη δόξα της Ουρ ΙΙΙ, αλλά με περιορισμένη επιτυχία. Το παλαιό ιδανικό των πόλεων κρατών χάθηκε, και αντικαταστάθηκε με ένα βασίλειο κρατικού συστήματος. Η ευλογία του Ενλίλ που κάποτε απαιτείτο για μια πόλη κράτος ώστε αυτή να εξουσιάζει τις άλλες πόλεις κράτη, δεν ήταν πια απαραίτητη. Έτσι η Νιππούρ χάνει βαθμιαία τη σημασία της, και ο Ενλίλ τα βασιλικά του δικαιώματα. Αυτό προετοίμασε το δρόμο για την μελλοντική άνοδο του Βαβυλωνιακού θεού Μαρδούκ, στο υψηλότερο σημείο του πανθέου τους. Εγκαταλείφθηκε επίσης ο τίτλος του «Βασιλιά της Κις». Η περίοδος Ισίν – Λάρσα, ονομάζεται μερικές φορές ως «νεώτερη περίοδος», ή «περίοδος Ισίν», και μερικές φορές ομαδοποιείται μέσα στην Παλαιο – Βαβυλωνιακή περίοδο.

Με την καταστροφή της Ουρ, δύο άλλες σουμεριακές πόλεις, η Ισίν και η Λάρσα, αποπειράθηκαν να αναστηλώσουν την παρηκμασμένη χώρα και εκμεταλλευόμενες το κενό ίδρυσαν δυναστείες.

Δυναστεία τής Ισίν (2017 - 1794 π.Χ.)

Στη διάρκεια τών δύο αιώνων που ακολούθησαν (2017 - 1794 π.Χ.), η Ισίν ήταν η ισχυρότερη πόλη. Οι κυβερνήτες τής Ισίν ήταν τότε οι ισχυρότεροι, επειδή κυβερνούσαν την Ισίν τη νέα πρωτεύουσα, την Ουρ την παλιά πρωτεύουσα, και τη Νιπούρ που ήταν το πνευματικό κέντρο. Οι κυβερνήτες της αξίωσαν εξουσία πέρα από το "Σουμέρ και Ακκάδ", αλλά στην πραγματικότητα η εξουσία τους περιοριζόταν στα γύρω μικρά κράτη. Αν και ήταν Σημίτες, οι κυβερνήτες τής Ισίν, θεωρήθηκαν ως αληθινοί κληρονόμοι τής Ουρ, και πήραν τον τίτλο: "Βασιλάς τής Ουρ, Σουμέρ και Ακκάδ". Οι επίσημες επιγραφές τους που ήταν στα Σουμεριακά γράφτηκαν στα Ακκαδικά, και διέταξαν την αντιγραφή όλης τής μεγάλης Σουμεριακής λογοτεχνίας. Η πόλη αφιερώθηκε στη θεά Νινσίνα.

Ισμπί-Ερά (2017 - 1985 π.Χ.) Ήταν αρχικά υπάλληλος τού Ιμπί-Σιν τής Ουρ. Δεν ήταν Σουμεριακής καταγωγής, και πιθανόν ήταν ένας Ακκάδιος από τη Μάρι. Ο Ιμπί-Σιν τον έβαλε υπεύθυνο για τη Νιππούρ και την Ισίν. Επέκτεινε τον έλεγχό του από τον Περσικό Κόλπο πάνω στους ποταμούς τής Χαμάζι, όλα σε βάρος τού κυρίου του τού Ιμπί-Σιν. Πήρε επίσης την Ουρούκ. Μερικά έτη μετά την πτώση τής Ουρ, της επιτέθηκε διώχνοντας τους Ελαμίτες. Διατήρησε καλές σχέσεις με τον σύγχρονό του βασιλιά της Εσνούνα τον Σου-Ιλίτζα, και προφανώς βοήθησε το διάδοχό του στη μάχη εναντίον τού Σουμπαρτού.Προσπάθησε να καθιερώσει ένα κράτος διαδόχων όπως η δυναστεία τής Ουρ ΙΙΙ, αλλά με περιορισμένη επιτυχία. Οι μέρες της δόξας είχαν πια παρέλθει, και ας καυχιόταν ο Ισμέ-Νταγκάν, τέταρτος ενσί της Δυναστείας Ισίν, ότι είχε ξαναδώσει στη Νιππούρ το παλιό θρησκευτικό της κύρος (Κόρπους Νο 5: σ. 52).

Σου-Ιλισού (1985 - 1975 π.Χ.) Γιος τού Ισμπί-Ερά. Εισέβαλε στο Ελάμ και έφερε πίσω το άγαλμα τού Νανα που είχε παρθεί από την Ουρ. Επανοικοδόμησε επίσης την Ουρ από την καταστροφή που της προκάλεσαν οι Ελαμίτες.

Ιντίν-Νταγκάν (1975-1954 π.Χ.) Γιος τού Σου-Ιλισού. Η βασιλεία του ήταν με ειρήνη και ευημερία. Η Σιπάρ ήταν για ένα χρονικό διάστημα κάτω από την εξουσία του.

Ιζμέ-Νταγκάν (1954 - 1935 π.Χ.) Γιος τού Ιντίν Νταγκάν. Αποκατέστησε τη Νιππούρ που ήταν κατεστραμένη από μια μάχη. Αναφέρεται ως ο βασιλιάς που "έστησε τη δικαιοσύνη στη γη", προφανώς λόγω τών κοινωνικών και οικονομικών μεταρρυθμίσεών του. Κατά τη διάρκεια τής βασιλείας του, επέδραμε βαθιά στην Σουμερία ο Ιλουσουμά τής Ασσυρίας.

Λιπίτ-Ιστάρ (1935-1924 π.Χ.) Γιος τού Ισμέ-Νταγκάν. Διέδωσε έναν νέο κώδικα νόμου. Αργότερα επέτρεψε στη Λάρσα να καταλάβει την Ουρ, ώστε να την υπερασπιστεί από τους Αμορίτες. Η απώλεια τής Ουρ ήταν μια σοβαρή απώλεια γοήτρου για την Ισίν και συνεπώς είναι ο τελευταίος ισχυρός κυβερνήτης τής Ισίν. Πέθανε το έτος που καταλήφθηκε η Ουρ.

Ουρ-Νινούρτα (1924 - 1896 π.Χ.) Ήταν σφετεριστής. Νικήθηκε και σκοτώθηκε στη μάχη από τον Αμπί-Σαρ τής Λάρσα.

Μπουρ-Σιν (1896-1874 π.Χ.) Γιος τού Ουρ-Νινούρτα.

Λιπίτ-Ενλίλ (1874-1869 π.Χ.) Γιος τού Μπουρ-Σιν.

Ιρά-Ιμιτί (1869 - 1861 π.Χ.) Σφετεριστής. Έχασε τη Νιππούρ στο Σουμέλ τής Λάρσα. Περιορίστηκε πλέον μόνο στην Ισίν. Υπήρχε ένα παλαιό Μεσοποτάμιο τελετουργικό, ότι εάν υπάρξει ένας εξαιρετικά κακός οιωνός, ένας κοινός πολίτης έπρεπε να καθήσει στο θρόνο, και την επόμενη ημέρα να τον σκοτώσουν ως αποδιοπομπαίου τράγου, αντί τού πραγματικού βασιλιά. Ο κοινός πολίτης που τέθηκε στο θρόνο ήταν ο Ενλίλ-Βανί για το σκοπό αυτό. Όμως εκείνη τη νύχτα πέθανε ο Ιρά-Ιμιτί, αφού έφαγε καυτό ζωμό, και αποφασίστηκε να αφεθεί ο κοινός πολίτης στο θρόνο.

Ενλίλ-Βανί (1861 - 1837 π.Χ.) Σφετεριστής. Δες πιο πάνω.

Ζαμπίτζα (1837 - 1834 π.Χ.)

Ιτέρ-Πισχά (1834 - 1831 π.Χ.)

Ουρντουκούγκα (1830 - 1828 π.Χ.)

Σιν-Μαγκίρ (περίπου 1827 - 1817 π.Χ.) Πιθανόν υποτελής τής Λάρσα (Κόρπους Νο 5: σ. 44).

Νταμίγκ-Ιλισχού (περίπου 1817 - 1794 π.Χ.) Πιθανόν υποτελής τής Λάρσα. Κατακτήθηκε από τον Ριμ-Σιν τής Λάρσα, σε συνεργασία με τον πατέρα τού Χαμουραμπί Σιν-Μουβαλίτ.

 

1η Δυναστεία τής Λάρσα (2025 - 1763 π.Χ.)

Ναπλανούμ (2025 - 2005 π.Χ.) Ένας Αμορίτης ηγέτης, κατέλαβε τη Λάρσα, και διακήρυξε ανεξαρτησία από την Ουρ. Έγινε υποτελής τής Ισίν.

Εμισούμ (2005 - 1977 π.Χ.) Υποτελής τής Ισίν

Σαμιούμ (1977 - 1942 π.Χ.) Υποτελής τής Ισίν.

Ζαμπάγια (1942 - 1933 π.Χ.) Υποτελής τής Ισίν.

Γκουνγκουνούμ (1933 - 1906 π.Χ.) Αδελφός τού Ζαμπάγια. Καμία συγκεκριμένη ιστορική αναφορά δεν έχει βρεθεί για τους προκατόχους του. Η μόνη επιγραφή είναι τού Ζαμπάγια, στην οποία καλείται ηγέτης τών Αμοριτών. Το 1924 κέρδισε την Ουρ σε μία "φιλική κατοχή". Η Ουρ απειλείτο από τους Αμορίτες και η Ισίν ήταν ανίκανη να την υπερασπίσει. Έτσι επέτρεψαν στη Λάρσα να καταλάβει την Ουρ. Αυτό έγινε αρχή για την κυριαρχία τής Λάρσα. Ένα χρόνο αργότερα, κατέκτησε τη Λαγκάς, την Ουρούκ, και το Ελάμ (Σούσα). Ο Γκουνγκουνούμ αναβίωσε επίσης το θαλάσσιο εμπόριο με τη Ντιλμούν, και πήρε τον τίτλο "βασιλιάς τής Ουρ, βασιλιάς τού Σουμέρ και Ακκάδ".

Αμπί-Σαρ. (1906 - 1895 π.Χ.) Νίκησε και σκότωσε τον Ουρ-Νινούρτα τής Ισίν στη μάχη.

Σουμουέλ (1895 - 1866 π.Χ.) Πήρε τη Νιππούρ από την Ισίν σε μάχη.

Νουρ-Αντάντ (1866 - 1850 π.Χ.) Ήταν σφετεριστής, και ονομάστηκε: "ένας από το πλήθος", δηλαδή ένας κοινός.

Σιν-Ιντινάμ (1850 - 1843 π.Χ.) Γιος τού Νουρ-Αντάντ.

Σιν-Εριμπάμ (1843 - 1841 π.Χ.)

Σιν-Ιγκισχάμ (1841 - 1836 π.Χ.)

Σιλί-Αντάντ (1836 - 1835 π.Χ.) Σκοτώθηκε σε μια μάχη με τη Βαβυλώνα.

Γουαράντ-Σιν (1835 - 1823 π.Χ.) Σφετεριστής. Ήταν γιος τού Κουντούρ-Μαντούκ ενός Ελαμίτη (ή ενός Αμορίτη με Ελαμιτικό όνομα) που έλεγχε τους Αμορίτες μεταξύ τού Ζάγκρος και τού Τίγρη. Οι ενέργειές του όμως ήταν όμοιες με ενός Μεσοποτάμιου βασιλιά, και όχι ενός αλλοδαπού κατακτητή.

Ριμ-Σιν Ι. (1823 - 1763 π.Χ.) Αδελφός τού Γουαράντ-Σιν. Είχε τη μακρύτερη βεβαιωμένη βασιλεία στη Μεσοποταμία. Νίκησε τη Βαβυλώνα στη μάχη το 1794 π.Χ., κατέκτησε την Ισίν και κυβέρνησε όλο το Σουμέρ. Το 1787 π.Χ. ο Χαμμουραμπί εισέβαλε και κατέκτησε την Ισίν, αλλά απέτυχε να πάρει την Ουρούκ. Αυτός ήταν ο τελευταίος πόλεμος μεταξύ τους ως το τέλος, γιατί το 1779 π.Χ. υπέγραψαν μια συνθήκη και ίσως να επανέκτησε την Ισίν. Ήταν ο τελευταίος Μεσοποτάμιος μονάρχης που απαίτησε θεότητα. Ο Ριμ-Σιν ήταν ο τελευταίος "Σουμεριανός" μονάρχης και η δική του βασιλεία ήταν η τελευταία άνθηση τού Σουμεριανού πολιτισμού. Κατακτήθηκε από το "σύμμαχό του" Χαμμουραμπί.

 

Η Εσνούνα την περίοδο αυτή:

Ιτουρία Ήταν υποτελής τής Ουρούκ. Έχτισε ένα ναό στον οποίο αργότερα προσετέθη ένα παλάτι. [Frankfort, Lloyd, και Jacobsen 1943: 135,136 (Building Inscription no.1)]. Ήταν ακόμα σε ισχύ όταν στο θρόνο ανέβηκε ο Ιμπί Σιν. Στην ύστερη εκείνη εποχή της Ουρ ΙΙΙ, φαίνεται να υπήρξε μια διάσπαση από την Ουρ. Αυτή η διάσπαση φαίνεται να είναι συνδεδεμένη με τη διαδοχή της Ιτουρίας από τον γιό της Ιλουσού-Ιλία.

Ιλουσού-Ιλία (2028 - περίπου 2010 π.Χ.) Το όνομα είναι γραμμένο με θείο προσδιοριστικό, και αναλαμβάνει τον τίτλο του ΄΄Βασιλιά΄΄, πράγματα που αποτελούν εξαιρέσεις στην Εσνούνα. Διατήρησε καλές σχέσεις με τον Ισχμπί Ερά της Ισίν. Δήλωσε διάσπαση από την Ουρ, αντικατέστησε τα Σουμεριακά με τα Ακκαδικά, και έδωσε νέα τοπικά ονόματα στους μήνες.Κατέλαβε γρήγορα ολόκληρη την κοιλάδα, συμπεριλαμβανομένου τού Τουτούμπ (Χαφατζέ), μέχρι την περιοχή Κιρκούκ.

Νουρ-Αχούμ (περίπου 2010 - 1990 π.Χ.) Ήταν ο διάδοχος του Ιλουσού-Ιλία, και διατήρησε κι αυτός τις καλές σχέσεις με την Ισίν, και προφανώς βοηθήθηκε απ’ αυτή, στη μάχη κατά Σουμπαρτού.

(Το όνομα των δύο ακολούθων διαδόχων του θρόνου, φαίνεται Ελαμιτικό, πράγμα που δείχνει ισχυρούς δεσμούς με το Ελάμ).

Κιρικίρι (περίπου 1990 - 1975 π.Χ.)

Μπιλαλάμα (περίπου 1975 - 1960 π.Χ.) Λένε ότι ήταν αυτός που εξέδωσε το διάσημο κώδικα νόμου τής Εσνούνα. Μερικοί μελετητές πιστεύουν ότι ήταν ο Νταντούσα που εξέδωσε τον κώδικα. Οι διάδοχοί του χάνουν το μεγαλύτερο μέρος από τα εδάφη τους.

Ισχάρ-Ραμασχσού (περίπου 1960 - 1945 π.Χ.)

Αζουζούμ (περίπου 1945 - 1940 π.Χ.)

Ουρ-Νινμάρ (περίπου 1940 - 1935 π.Χ.)

Ουρ-Νινγκιζίντα (περίπου 1935 - 1930 π.Χ.)

Ιμπίγκ-Αντάντ Ι (περίπου 1930 - 1910 π.Χ.)

Σαρία (περίπου 1910 - 1900 π.Χ.)

Μπελακούμ (περίπου 1900 - 1880 π.Χ.)

Βαρασά (περίπου 1880 - 1875 π.Χ.)

Ιμπάλ-Πι-Ελ Ι (περίπου 1875 - 1860 π.Χ.)

Ιμπίγκ-Αντάντ ΙΙ (περίπου 1860 - 1830 π.Χ.) Τον λένε: "μεγενθυντική συσκευή τής Εσνούνα", επειδή άρχισε μια νέα περίοδο επέκτασης. Διατήρησε τον τίτλο, και όπως ο Ιλουσού-Ιλία, εγκαθίδρυσε την πρακτική αυτή, που ακολουθήθηκε και από τους εναπομείναντες κυβερνήτες της Εσνούνα.

Ναράμ-Σιν (περίπου 1830 - 1805 π.Χ.) Γιος του Ιπίγκ-Αντάτ ΙΙ. Κατέκτησε και έλεγξε προσωρινά την Ασσυρία γύρω στο 1830-1815 π.Χ. Έλεγξε επίσης τις περιοχές τών κοιλάδων μέχρι τη Μάρι.

Νταντούσα (περίπου 1805 - 1780 π.Χ.)

Ιμπάλ-Πι-Ελ ΙΙ (περίπου 1780 - 1763 π.Χ.) Δημιούργησε διπλωματικούς δεσμούς με την Μάρι. Η Εσνούνα δέχτηκε επίθεση από έναν συνασπισμό τής Βαβυλώνας, τών Μάρι και τού Ελάμ στη δεκαετία τού 1770, αλλά δεν καταλήφθηκε. Αμέσως μετά, κατέλαβε την Εκαλατούμ από την Ασσυρία. Το 1763 π.Χ. κατακτήθηκε από τον Χαμουραμπί.

 

6η Δυναστεία της Ουρούκ (1870 - 1802 π.Χ.)

Σιν Κασίντ (περίπου 1870) Πιθανόν να έχει κερδίσει την ανεξαρτησία τους από την Ισίν

Σιν Εριμπάμ (περίπου 1850)

Σιν Γκαμίλ (περίπου 1840)

Ανάμ (περίπου 1835) Πιθανόν υποτελής τής Λάρσα.

Ιρντανενε (περίπου 1830) Πιθανόν υποτελής τής Λάρσα.

Ριμ-Ανούμ (περίπου 1820) Πιθανόν υποτελής τής Λάρσα.

Ναμπί-Ιλισούμ (1802 π.Χ.) Κατακτήθηκε από τη Λάρσα.

 

Αμοριτική Δυναστεία της Μάρι (1830 - 1759 π.Χ.)

Γιαγκίντ-Λιμ (περίπου 1830 - 1820 π.Χ.)

Γιαχντούν-Λιμ (περίπου 1820 - 1798 π.Χ.) Πήρε τον τίτλο τού "βασιλιά τής Μάρι και τής χώρας τών Χαναναίων". Οι Χαναναίοι ήταν μεγάλη Αμοριτική φυλή. Επέκτεινε την επιρροή του ως τη Μεσόγειο, όπου έκανε θυσίες στον ωκεανό, και έβαλε τους στρατιώτες του να λουστούν σε αυτήν. Νίκησε αργότερα τον Σαμσί - Αντάν τής Ασσυρίας, και ξαναπήρε τα εδάφη απ' αυτόν. Δολοφονήθηκε από το γιο του Σουμού-Γιαμάν.

Σουμού-Γιαμάμ (1798 - 1796 π.Χ.) Δολοφονήθηκε από τους υπαλλήλους του. Αυτό επέτρεψε στον Σαμσί-Αντάντ να πάρει τη Μάρι με μία μόνο μάχη.

Γιασμάχ-Αντάντ (1796 - 1781 π.Χ.) Γιος τού Σαμσί-Αντάν τής Ασσυρίας. Πέθανε στη μάχη μαζί με τον πατέρα του.

Ζιμρί-Λιμ (1.781 - 1.759 π.Χ.) Ήταν συγγενής τού Γιαχντούν-Λιμ, που κατέλαβε το θρόνο με το θάνατο τού Γιασμάχ-Αντάντ. Πήρε τον έλεγχο τής Συρίας από τον Ισμέ-Νταγκάν τής Ασσυρίας, και υπέγραψε αμμυντική συμμαχία με τη Βαβυλώνα (περίπου το 1779 π.Χ.). Στη δεκαετία τού 1770, χτύπησαν την Εσνούνα. Το 1761 δέχτηκε επίθεση από τον Χαμουραμπί, και έγινε υποτελής του. Δύο έτη αργότερα επαναστάτησε. Ο Χαμουραμπί επέστρεψε, και κατέστρεψε την πόλη.

 

 

Παλαιο-Ασσυριακό Βασίλειο: 2.000 - 1.813 π.Χ.

Η Ασσυρία πέρασε από μια γηγενή δυναστεία στον Αμορίτη Σαμσί Αντάντ Α΄, (1.813 - 1781 π.Χ.), που ως τον θάνατό του, (1.781 π.Χ.), την επέκτεινε ως την οροσειρά του Ζάγρου και το μέσο Ευφράτη, και την έκανε το ισχυρότερο κράτος στη Μεσοποταμία.

Η εξουσία μετά την εγκατάλειψη των πόλεων Ουρ και Νιππούρ, πέρασε σχεδόν αμέσως μετά το θάνατό του, στη Βαβυλώνα, πρωτεύουσα και κύριο θρησκευτικό κέντρο της Μεσοποταμίας, κατά τη βασιλεία του Χαμμουραμπί.

 


ΠΑΛΑΙΟΒΑΒΥΛΩΝΙΑΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ (1894 - 1595 π.Χ.)

Τα αρχεία αυτής της περιόδου, είναι άριστα μέχρι τη βασιλεία του Χαμουραμπί, αλλά πολύ περιληπτικά μετά απ’ αυτή. Μερικές φορές ονομάζεται και Παλαιο-Βαβυλωνιακή Αυτοκρατορία.

Βαβυλωνιακή Αυτοκρατορία τού Χαμμουραμπί: 1.792 - 1.750 π.Χ.

Επί της βασιλείας τού τελευταίου δυνάστη της Λάρσα, Ριμ-Σιν (Rim-Sin), μια ασήμαντη έως τότε πόλη, η Βαβυλώνα (“η πύλη τον Θεού”), κτισμένη (βορειότερα δίπλα στις όχθες τον Ευφράτη και με επικεφαλής έναν χαρισματικό ηγεμόνα, τον Χαμμουραμπί (Hammurabi), έμελλε να αλλάξει τη μοίρα της Μεσοποτάμιας κοινωνίας και την ιστορία της Σουμερίας.

Ο Χαμμουραμπί νίκησε τον Ριμ-Σιν και ίδρυσε μια αυτοκρατορία, η οποία περιελάμβανε, εκτός από τη Σουμερία, το Ελάμ, το Μάρι και την Εσνούνα. Ετσι, η αυτοκρατορία του Χαμμουραμπί απλωνόταν από τον Περσικό Κόλπο έως Βόρεια από τη Νινευή και από τα όρη του Ελάμ μέχρι τα υψώματα της Συρίας.

Ο Χαμουραμπί, στο 31ο έτος της βασιλείας του (1.762 π.Χ.), κατέκτησε την Εσνούνα. Η ισχύς της Βαβυλώνας διήρκεσε δύο αιώνες, και έληξε με την εισβολή των Χιτιτών.

Η Μάρι αντιστάθηκε και νικήθηκε από τον Χαμμουραμπί.

Οι Σουμέριοι ως λαός, εκσημιτισμένοι πια, έπαψαν να υπάρχουν. Ωστόσο, στη σφαίρα της τέχνης και τού πνεύματος ο πολιτισμός τους είχε επιδράσει βαθύτατα στη σκέψη των υπόλοιπων Μεσοποτάμιων λαών (Ακκαδίων, Βαβυλωνίων, Χαλδαίων, Ιρανών). Η κοινωνική οργάνωση, η μυθολογία και η θρησκεία των Σουμερίων υιοθετήθηκαν από όλους τους λαούς που τους διαδέχθηκαν, οι οποίοι διατήρησαν πάντοτε ζωντανό το αίσθημα της συνέχειας και της ενότητας με τον λαό αυτόν. Το Ζιγκουράτ τού Ουρ-Ναμμού εξακολούθησε επί αιώνες να ορθώνεται στον ουρανό, αποτελώντας για όλους τους μεταγενέστερους μονάρχες της Μεσοποταμίας διαρκή υπόμνηση ότι τους συνέδεε ένας κοινός, ενιαίος πολιτισμός, ο οποίος είχε τις ρίζες του στη Σουμερία.

Βασιλεία του βασιλέα της Μάρι, Ζιμρί-Λιμ: 1.775 - 1.700 π.Χ.

Προηγούμενη περίοδος // Επόμενη περίοδος // Πίνακες τών περιόδων

Δημιουργία αρχείου: 20-6-2000.

Τελευταία ενημέρωση: 14-10-2004.

ΕΠΑΝΩ