Συνέντευξη Μητροπολίτου κ. Ιεροθέου στην δημοσιογράφο τής Εφημερίδας «ΕΘΝΟΣ» Μαρίνα Ζιώζου.

1. Ερώτηση: Σεβασμιώτατε, την Τετάρτη συνεδριάζει μέσω τηλεδιάσκεψης εκ νέου η Ιερά Σύνοδος τής Εκκλησίας τής Ελλάδος. Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες ο Αρχιεπίσκοπος και οι Συνοδικοί Ιεράρχες θα ζητήσουν από την κυβέρνηση να γίνονται οι λειτουργίες-ακολουθίες κεκλεισμένων τών θυρών. Ποια είναι η δική σας αίσθηση;

Απάντηση: Η Διαρκής Ιερά Σύνοδος, που αποτελείται από τον Αρχιεπίσκοπο ως Πρόεδρο και από τους δώδεκα Μητροπολίτες ως Συνοδικούς αντιμετώπισε το θέμα τής πανδημίας μέχρι τώρα με μεγάλη ψυχραιμία, νηφαλιότητα και σωφροσύνη.

Η Ιερά Σύνοδος αποτελείται από Ιεράρχες που γνωρίζουν να χειρίζονται δύσκολες καταστάσεις και φυσικά ο Αρχιεπίσκοπος διαθέτει μεγάλη πείρα στα τόσα χρόνια που βρίσκεται στην Εκκλησία, ως Μητροπολίτης και ως Αρχιεπίσκοπος.

Έχω την άποψη ότι πρέπει να γίνονται οι ακολουθίες και οι Λειτουργίες την Μεγάλη Εβδομάδα και το Πάσχα, έστω κεκλεισμένων τών θυρών, γιατί αυτή η περίοδος είναι η «καρδιά» τής εκκλησιαστικής ζωής και κανείς δεν μπορεί να προσβάλλη αυτήν την «καρδιά». Μόνον οι αλειτούργητοι και οι ακοινώνητοι δεν καταλαβαίνουν αυτήν την ανάγκη που έχει ο λαός στην συντριπτική του πλειοψηφία.

Φυσικά, η θεία Λειτουργία και οι ακολουθίες θα πρέπει να συνεχισθούν «κεκλεισμένων τών θυρών», και μετά το Πάσχα, γιατί δεν πρέπει να ξεχνά κανείς ότι ο Χριστός αναστήθηκε «εσφραγισμένου τού μνήματος» και εισήλθε στο Υπερώο, όπου ήταν οι Μαθητές συνηθροισμένοι για τον «φόβο τών Ιουδαίων», «τών θυρών κεκλεισμένων».

Η Εκκλησία ξέρει να λειτουργή και στις κατακόμβες και στις φυλακές.

2. Ερώτηση: Την προηγούμενη εβδομάδα έγινε άλλη μία έκτακτη Συνεδρίαση τής Διαρκούς Ιεράς Συνόδου και ενώ η εισήγηση τού Αρχιεπισκόπου κ. Ιερωνύμου ήταν υπέρ τής λειτουργίας τών Ιερών Ναών, παρουσία μόνον ιερέων και ψαλτών, χωρίς ποίμνιο, υπήρξαν «φωνές» που αντέδρασαν και ζητούσαν η κυβέρνηση να είναι αυτή που θα «κλείσει» τις Εκκλησίες. Ποια είναι η άποψή σας;

Απάντηση: Φυσικά, πάντοτε υπάρχουν και οι αντίθετες φωνές, αλλά η νόμιμη Κυβέρνηση τής χώρας μας πρέπει να αντιμετωπίζη τα θέματα με σοβαρότητα. Πρέπει να ακούη προτάσεις και, αν είναι δίκαιες, να τις αποδέχεται, χωρίς να θεωρή τον εαυτό της ότι «σύρεται από τα γεγονότα».

Η πρόταση τής Εκκλησίας εκινείτο σε καλή κατεύθυνση και ήταν ισορροπημένη, γιατί λάμβανε υπ' όψη της τον αγώνα και τον πόνο τού λαού. Δεν γνωρίζω τους λόγους για τους οποίους η Κυβέρνηση έλαβε διαφορετικές αποφάσεις και δεν επέτρεψε την θεία Λειτουργία έστω «κεκλεισμένων τών θυρών», σε αντίθεση με άλλες χώρες που υποφέρουν το ίδιο, όπως για παράδειγμα στην Αυστρία, που επιτρέπουν την θεία Λειτουργία, λαμβάνοντας όλα τα απαραίτητα μέτρα.

Δεν μπορώ να καταλάβω γιατί μπορεί να μεταδοθή ο ιός μέσα από τα άλλα σύγχρονα ηλεκτρονικά μέσα, όπως το διαδίκτυο, εκτός από ένα τηλεοπτικό και ραδιοφωνικό μέσο. Επίσης, δεν μπορώ να καταλάβω γιατί η Κυβέρνηση μπαίνει στην διαδικασία να βάζη ένα είδος «αργίας» στους Κληρικούς, ή να ορίζη πότε θα γίνεται ή πότε δεν θα γίνεται θεία Λειτουργία, ή να απαγορεύη την θεία Λειτουργία στις Ιερές Μονές, που είναι πνευματικές οικογένειες, «κεκλεισμένων τών θυρών».

3. Ερώτηση: Από την έναρξη τών κρουσμάτων τού κορονοϊού στην Ελλάδα, η Εκκλησία τής Ελλάδος πολλάκις στοχοποιήθηκε και με τις δικές της παλινωδίες ενίσχυσε την κριτική απέναντί της. Σάς ικανοποιεί η μέχρι τώρα στάση τής Ελλαδικής Εκκλησίας και η ρητορική και πρακτική ορισμένων μητροπολιτών;

Απάντηση: Αυτόν τον καιρό με πονάει ιδιαίτερα η διάδοση τού κορωνοϊού, που σκορπά τον θάνατο και δημιουργεί ταλαιπωρίες σε πολλές οικογένειες και συνανθρώπους μας. Και, φυσικά, επαινώ την Κυβέρνηση, που με δυναμικότητα και γνώση αντιμετωπίζει το θέμα για την υγεία όλων μας.

Αλλά με πονά και ένας άλλος κορωνοϊός, ο λεγόμενος «εκκλησιαστικός κορωνοϊός», που προσβάλλει τους Κληρικούς και τους Επισκόπους μας. Παρατηρώ ότι μερικοί Μητροπολίτες ενεργούν σαν να μην υπάρχη Σύνοδος, σαν να είμαστε ένα ασύντακτο σώμα. Κάνουν ανακοινώσεις πριν η Διαρκής Ιερά Σύνοδος πάρη κάποια απόφαση και αμέσως μετά την απόφαση τής Συνόδου διαφοροποιούνται. Ακόμη στέλλουν επιστολές στον Πρωθυπουργό και τους Υπουργούς τής Κυβερνήσεως και τις δημοσιοποιούν, ενώ θα έπρεπε να καταθέτουν τις σκέψεις τους στην Ιερά Σύνοδο, ώστε εκείνη να αποφασίση σχετικώς. Αυτό συνιστά το εκκλησιαστικό φρόνημα και αυτό υποσχεθήκαμε κατά την ημέρα τής χειροτονίας μας σε Επίσκοπο. Σε μια μάχη υπάρχει κοινή συναντίληψη και κάποιος διευθύνει την εξέλιξη τών πραγμάτων.

Πάντως, δεν θεωρώ ότι η Διαρκής Ιερά Σύνοδος ενήργησε με «παλινωδίες», αφού πάντοτε εξέφραζε τις σκέψεις και επιθυμίες τού ποιμνίου της, και το έκανε για να συγκρατήση την ενότητά της, και ενεργούσε ανάλογα με την κάθε εξέλιξη τής καταστάσεως.

Επί τέλους, εμείς οι Ιεράρχες, όπως οι κυβερνήτες τών πλοίων –«νοητή ναύς» είναι η Εκκλησία– πρέπει να ενεργούμε με θεολογική γνώση, εκκλησιαστικό φρόνημα, αίσθηση τής κοινωνικής καταστάσεως, με ψυχραιμία και με προσευχή. Προ παντός να καταλάβουμε ότι έχουμε Ιερά Σύνοδο και Αρχιεπίσκοπο και δεν λειτουργούμε αυτόνομα. Αν δεν υπακούουμε στην Σύνοδο, πώς θα έχουμε απαίτηση να υπακούουν σε μάς οι Κληρικοί;

4. Ερώτηση: Η επιστημονική κοινότητα ήταν κατηγορηματική για τους κινδύνους που εγκυμονεί ο τρόπος λήψης τής Θείας Ευχαριστίας από τους πιστούς. Με αφορμή αυτό κάποιοι βρήκαν την ευκαιρία να «χτυπήσουν» την Εκκλησία, προκειμένου να αναδείξουν τα… αντιεκκλησιαστικά τους αισθήματα. Πιστεύετε ότι ήταν μια παγίδα στην οποία, αβίαστα, έπεσαν οι διάφοροι ιεράρχες;

Απάντηση: Δεν θέλω να σχολιάσω τις απόψεις τής «επιστημονικής κοινότητος», αφού έχω μια γενική θέση ότι ούτε ο θεολόγος μπορεί να ασχολήται με την επιστήμη, εκτός αν είναι συγχρόνως και επιστήμονας, ούτε και ο επιστήμονας μπορεί να ασχολήται με την θεολογία, εκτός κι αν είναι συγχρόνως και θεολόγος.

Όμως, με ενόχλησε πολύ όλη αυτή η ενορχηστρωμένη επίθεση εναντίον τής θείας Λειτουργίας και τής θείας Κοινωνίας, πράγμα που δεν έγινε σε όλους τους προηγούμενους αιώνες. Μού φάνηκε σαν να ήταν «δαιμονική».

Πρέπει να γίνη κατανοητό ότι η θεία Λειτουργία και η θεία Κοινωνία τού Σώματος και τού Αίματος τού Χριστού, μαζί με την κατά Χριστόν άσκηση, αποτελεί την ταυτότητα τής Εκκλησίας. Γιατί δεν μπορεί να ισχύη ούτε άσκηση χωρίς θεία Λειτουργία ούτε θεία Λειτουργία χωρίς άσκηση.

Φυσικά, θα πρέπει και εμείς οι Επίσκοποι, Κληρικοί και θεολόγοι, να αντιμετωπίζουμε τα  θέματα αυτά με σοβαρή θεολογική γνώση και όχι με επιχειρήματα που δεν έχει ούτε καν ένας πρωτοετής φοιτητής τής θεολογίας.

Οι απόψεις που ακούσθηκαν ότι η θεία Κοινωνία είναι μια σχέση και όχι μυστήριο, ότι όσοι δέχονται ότι το Σώμα τού Χριστού δεν μεταδίδει μικρόβια, πάσχουν από αφθαρτοδοκητισμό, και τόσα άλλα, δείχνουν την πίστη και την απιστία αυτών που τα εκφράζουν.

Θεωρώ ότι στο επόμενο χρονικό διάστημα η Εκκλησία πρέπει να αντιμετωπίση αυτό το θέμα με μεγάλη σοβαρότητα και θεολογική επάρκεια.

5. Ερώτηση: «Το Μένουμε σπίτι» πλέον είναι η καθημερινότητά μας. Πώς διαχειρίζεστε τις νέες συνθήκες που έχουν επιβληθεί λόγω τής πανδημίας τού κορονοϊού και ποια είναι η επαφή που έχετε με το ποίμνιό σας;

Απάντηση: «Μένω» και εγώ στην Μητρόπολη, συμμετέχω στις ακολουθίες και Λειτουργίες, όταν μού το επιτρέπη η Κυβέρνηση (!), ασχολούμαι με βιβλία που πρόκειται να εκδώσω, επικοινωνώ τηλεφωνικώς με τους ανθρώπους για να τους ενισχύσω, προσεύχομαι στον Θεό  για την μάστιγα που μάς ήλθε, και άλλα.

6. Ερώτηση: Η Εκκλησία, ακόμη και μέσα από αυτές τις συνθήκες, πώς μπορεί να σταθή διπλά στον δοκιμαζόμενο πολίτη;

Απάντηση: Η Εκκλησία, παρά τις απαγορεύσεις, οι οποίες σε μερικές περιπτώσεις είναι απαραίτητες για την μη διασπορά τού ιού και άλλες είναι ακατανόητες, εξακολουθεί να κάνη το έργο της. Το «μένω στο σπίτι» είναι αυτή την ώρα η μοναδική αντίδραση εναντίον τού ιού, αλλά αυτό παράλληλα δημιουργεί άλλα τεράστια προβλήματα, πνευματικά, ψυχολογικά, υπαρξιακά, κοινωνικά, οικονομικά.

Φοβάμαι δε όταν θα σταματήση ο κίνδυνος από τον ιό, θα αποκαλυφθούν όλα τα προβλήματα, που τώρα κουκουλώνονται! Πώς θα αντιμετωπισθούν οι ποικιλότροποι και ποικιλώνυμοι ιοί; Πώς θα αντιμετωπισθούν τα οικονομικά προβλήματα που θα ανακύψουν;

7. Ερώτηση: Τι μήνυμα θα θέλατε να στείλετε στους συμπολίτες μας;

Απάντηση: Ο Κένεθ Γκέργκεν έχει τονίσει ότι για την αντιμετώπιση όλων τών προβλημάτων απαιτείται η βοήθεια τής «αυτόχθονης ψυχολογίας». Κάθε πολιτισμός έχει την αξία του και το κέντρο κάθε πολιτισμού είναι η θρησκεία. Στην Πατρίδα μας κέντρο ακόμη και τού πολιτισμού είναι η Εκκλησία με όλη την παράδοσή της. Δεν είναι δυνατόν να υπονομεύεται αυτή η παράδοση, ώστε να κάνουμε έναν λαό άχρωμο, άγευστο, ανούσιο, χωρίς θεμέλια, χωρίς παράδοση, χωρίς θεία Λειτουργία.

Χρειάζεται υπομονή, πίστη και προσευχή. «Μένουμε στο σπίτι», αλλά προπαντός «μένουμε στο πραγματικό σπίτι μας», που είναι η Εκκλησία, στο οποίο σπίτι μιλάμε την ίδια γλώσσα, επικοινωνούμε με τον Χριστό, τους αγίους όλων τών αιώνων, έχουμε την ίδια παράδοση που υπερβαίνει και τον θάνατο.–