Τα τελευταία λίγα χρόνια ακούμε παντού συνεχώς για την οικονομική κρίση που έπληξε τη χώρα μας. Για χιλιάδες συνανθρώπους μας που έφθασαν στην απόγνωση, στην απελπισία, στην κατάθλιψη, ακόμη και στην αυτοκτονία. Πράγματι υπάρχει σοβαρό οικονομικό πρόβλημα σχεδόν σε όλους. Για τους περισσότερους πολύ μεγάλο, για κάποιους μικρότερο.

Για ποιο λόγο όμως αυτός ο τόσο δραστήριος και χαρισματικός λαός μας βρέθηκε σε αυτήν την άθλια κατάσταση; Φταίει μόνο η λεγόμενη οικονομική κρίση; Και πώς προέκυψε αυτή; Δεν είχε προηγηθεί εδώ και χρόνια η πνευματική, ηθική, κοινωνική, πολιτική, πολιτιστική και εθνική κρίση; Δεν είχε εξαπλωθεί και ακόμη υφίσταται σε όλους τους τομείς της ανθρώπινης δραστηριότητας, η ανηθικότητα, η αδικία, η διαφθορά, η διαπλοκή, η σήψη, η απαξίωση όλων των αξιών του γένους μας; Αυτών που κράτησαν όρθια  την πατρίδα μας επί τρεις χιλιάδες χρόνια;

Είναι αλήθεια ότι τα τελευταία χρόνια φαύλοι πολιτικοί, ΜΜΕ και κυρίως η τηλεόραση με τους αδίστακτους ιδιοκτήτες της, που κρύβονται πίσω απ’ αυτήν, με πολλούς τρόπους εκμαύλισαν το πνεύμα και την ψυχή του νεοέλληνα. Τελευταία βάλθηκαν μάλιστα να τον εκτουρκέψουν με τα σήριαλ που συστηματικά προβάλλουν. Έγιναν οι χειρότεροι σύμβουλοι, εμπνευστές και καθοδηγητές στη διαμόρφωση μιας αμοραλιστικής κοινωνίας. Αλλοίωσαν τον χαρακτήρα και τη νοοτροπία των συνανθρώπων μας όπου η φοροκλοπή, η απάτη, η κομπίνα, η μίζα, η ρεμούλα, η αρπαχτή, η μοιχεία είναι συνώνυμα της μαγκιάς. Η ομοφυλοφιλία προβάλλεται με θράσος ως εκσυγχρονισμός. Ό,τι ηθικό, υγιές, εθνικό, χριστιανικό χαρακτηρίζονται και λοιδορούνται ως αναχρονιστικά.

Όταν όμως ο άνθρωπος βρεθεί ξαφνικά μπροστά στη δική του σκληρή πραγματικότητα, τότε πανικοβάλλεται, οργίζεται, καταρρέει και ψάχνει να βρει τι και ποιοί του φταίνε. Και συνήθως του φταίνε όλοι οι άλλοι εκτός από τον ίδιο.

Είναι όμως έτσι τα πράγματα;

Ο πανάγαθος Θεός, από την αρχή της ιστορίας του ελληνικού έθνους, μάς έδωσε όλα τα φυσικά, πνευματικά και ψυχικά χαρίσματα τού ανθρωπίνου είδους, ασχέτως αν εμείς μόνοι μας αναπτύξαμε παράλληλα και τα ελαττώματα της φυλής μας. Εκτός από τη φιλοσοφία, τις επιστήμες και τις τέχνες, μάς χάρισε την απαράμιλλη γλώσσα μας.

Ήταν μέρος της Θείας οικονομίας η παρουσία στην ιστορία της ανθρωπότητας και του Χριστιανισμού του Έλληνα στρατηλάτη Μεγάλου Αλεξάνδρου. Αυτός, από τον 4ο π.Χ αιώνα, εκτός από την αξεπέραστη στρατιωτική ιδιοφυΐα του, ηγήθηκε της μεγαλύτερης πολεμικής και συγχρόνως πολιτιστικής εκστρατείας στον κόσμο. Ακολουθώντας όσα σοφά του δίδαξε ο μεγάλος δάσκαλός του, Αριστοτέλης, κατέκτησε όχι μόνο στρατιωτικά όλο σχεδόν τον μέχρι τότε, προς ανατολάς, γνωστό κόσμο, αλλά με την ασύγκριτη πολιτική που εφήρμοσε, την ευγένεια της ψυχής του, τη μετριοπάθεια έναντι των ηττημένων, τον ανώτερο πολιτισμό που μετέφερε και ιδίως με τον σεβασμό στα ήθη, τα έθιμα και τις θρησκευτικές πεποιθήσεις των γηγενών, κατέκτησε και σκλάβωσε κυρίως τις καρδιές τους. Δεν τους άφησε να αισθανθούν ότι η χώρα τους έχει σκληρό τύραννο κατακτητή, αλλά απεναντίας ελευθερωτή από βαρβάρους που προηγήθηκαν.

Η επικράτηση του Μ. Αλεξάνδρου σε όλες τις χώρες της Ανατολής άφησε πίσω της εκτός από τον ελληνικό πολιτισμό, κυρίως την κυριαρχία της ελληνικής γλώσσας.    Από τον 3ο π.Χ αιώνα επί των ημερών του διαδόχου του Πτολεμαίου  Β΄ πραγματοποιήθηκε στην Αλεξάνδρεια η περίφημη μετάφραση των Εβδομήκοντα (Ο΄).

Κάποιοι Έλληνες, όταν ο Χριστός ήταν στην γη, πλησίασαν τον απόστολο Φίλιππο και του ζήτησαν να γνωρίσουν τον Κύριο. Εκείνος τότε ανεφώνησε: “Ελήλυθεν η ώρα ίνα δοξασθή ο υιός του ανθρώπου”.

Στα Ευαγγέλια τίποτα δεν έχει γραφτεί τυχαία, υπερβολικά η άσκοπα. Η φράση αυτή δείχνει πόσο τιμούσε ο Κύριος το ελληνικό έθνος και τον πολιτισμό του, και προσδοκούσε μέσω αυτού να δοξασθεί το όνομά Του.

Ήταν η ώρα της μεγάλης συνάντησης του ελληνισμού με Εκείνον που επί αιώνες οι αρχαίοι φιλοσοφοί μας εναγωνίως αναζητούσαν. Το γεγονός αυτό πραγματοποιήθηκε στην συνέχεια από τον ελληνομαθή απόστολο των εθνών Παύλο που με την ακλόνητη πίστη του, τις περιοδείες του και βασικό εργαλείο την ελληνική γλώσσα εκήρυξε και διέδωσε τον χριστιανισμό σε όλον τον κόσμο.

Δεν χρειάζεται να πούμε πολλά για τη γλώσσα μας, που είναι η πληρέστερη σε νοήματα και εκφραστικότερη σε περιγραφή από κάθε άλλη γλώσσα. Αυτή την τέλεια λοιπόν γλώσσα επέλεξε ο Θεός, για να γραφούν όλα τα Ευαγγέλια, οι Πράξεις και οι Επιστολές των Αποστόλων. Αυτό δεν δείχνει ότι ο χαρισματικός αυτός λαός μας που χρησιμοποιεί μέχρι και σήμερα την ίδια γλώσσα, είναι ευλογημένος από το Θεό;  Ότι παρά τα τόσα λάθη μας, τα πάθη μας, τις αστοχίες μας, τις αμαρτίες μας, ο Θεός ακόμη και σήμερα μας αγαπά, μας ανέχεται και επιμένει να μας ευεργετεί αφανώς, χωρίς εμείς να τα αξίζουμε και πολλές φορές να το καταλαβαίνουμε, κάποιοι να αρνούμαστε την ύπαρξή του και άλλοι να τον θεωρούμε υπαίτιο των παθημάτων μας; Ότι η Θεία Πρόνοιά Του με τις διάφορες δοκιμασίες που επιτρέπει να μας συμβαίνουν είτε σαν άτομα είτε σαν έθνος, προσπαθεί συνεχώς να μας ξυπνήσει από τον πνευματικό λήθαργο που βρισκόμαστε, να μας διαπαιδαγωγήσει ως καλός Πατέρας, να μας σωφρονίσει και να μας επαναφέρει στον δρόμο Του;

Άραγε οι προσευχές χιλιάδων πιστών Χριστιανών, κληρικών, μοναχών και λαϊκών στα δε Μοναστήρια μας νυχθημερόν που αναπέμπονται στον Κύριο για τη σωτηρία των ψυχών ημών και του γένους μας δεν προσελκύουν το έλεος του Θεού; Είναι δυνατόν ο Πανάγαθος και πολυεύσπλαχνος Θεός να αγνοήσει τις δεήσεις χιλιάδων πιστών του; Όταν γνωρίζουμε από την Παλαιά Διαθήκη κατά τον διάλογο του Αβραάμ με τον Θεό, ότι ακόμη και για δέκα δικαίους δεν θα κατέκαιε τα Σόδομα και Γόμορρα;

Στα δίσεκτα χρόνια της τουρκοκρατίας έζησε ο μεγαλύτερος ειρηνικός επαναστάτης, ο εθναπόστολος Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός. Αυτός με τη βαθειά πίστη του στο Χριστό, την ισχυρή του θέληση και τον σταυρό στο χέρι, αλώνισε κυριολεκτικά σχεδόν όλη την Ελλάδα, εμψυχώνοντας τον δοκιμαζόμενο λαό μας και του υπενθύμισε τις αξίες του Γένους μας, δίνοντας το βάρος του στη διατήρηση της ορθόδοξης πίστης μας και της ελληνικής γλώσσας που κόντευαν να εξαφανιστούν από τους βίαιους εξισλαμισμούς του βάρβαρου κατακτητή, μεταφέροντας συγχρόνως ελπίδα και αισιοδοξία στους σκλαβωμένους για «το ποθούμενο».

Κατά την εποποιία του 1940-41 πολλοί Έλληνες αξιωματικοί και οπλίτες είδαν, κατά τις μαρτυρίες τους, τη θαυμαστή παρουσία της Υπερμάχου Στρατηγού, της Παναγίας μας, να περιδιαβαίνει τα βουνά και τα λαγκάδια της Βορείου Ηπείρου  ευλογώντας και ενισχύοντας τα ελληνικά όπλα, ενθαρρύνοντας και εμψυχώνοντας κατ’ αυτό το τρόπο, για την τελική νίκη, τους φαντάρους μας που πολεμούσαν εκεί.

Αλλά εκτός από τους Αγίους και μάρτυρες της πίστης μας, τις τελευταίες δεκαετίες ο Χριστός έδωσε στη χώρα μας πολλούς χαρισματούχους Γέροντες, πνευματικούς καθοδηγητές, φωτεινούς φάρους και οδοδείκτες στην πορεία της ζωής μας. Δεν πρέπει να μας διαφεύγει ότι, ακόμη και σήμερα, υπάρχουν αφανείς άγιοι, άγνωστοι στον κόσμο, σε διάφορες περιοχές της πατρίδας μας τών οποίων οι προσευχές για όλους μας προς τον Κύριο γίνονται ευάρεστο και ευωδιαστό θυμίαμα απαλύνοντας, χωρίς να το υποψιαζόμαστε, τις πληγές μας.

Όλα αυτά βέβαια δεν αναφέρονται για να εφησυχάσουμε εμείς και να γίνουμε ακόμα πιο αδιάφοροι, ράθυμοι και οκνηροί επαναπαυόμενοι στις προσευχές και προσπάθειες των άλλων. Αντιθέτως πρέπει να σοβαρευτούμε όλοι. Έχουμε μπροστά μας απτά, ζωντανά παραδείγματα άξια να τα μιμηθούμε.

Ο Χριστός σαφώς μας προειδοποίησε: “Εν τω κόσμω τούτω θλίψιν έξετε, αλλά θαρσείτε, εγώ νενίκηκα τον Κόσμον”. Ήδη όλοι μας, εκ των πραγμάτων, περικόψαμε περιττές δαπάνες, ασυλόγιστες σπατάλες που μας τις επέβαλαν η διαφήμιση, η μόδα η ο μιμητισμός. Αποκτήσαμε πνεύμα οικονομίας και αυτό είναι το θετικό της κρίσης. Αρχίσαμε να ζούμε πιο απλά, πιο ταπεινά.

Μήπως συγχρόνως πρέπει να αρχίσουμε να αφιερώνουμε περισσότερο χρόνο για περισυλλογή και απολογισμό της μέχρι τώρα ζωής μας; Να κάνουμε αυστηρή αυτοκριτική; Να σκεφθούμε ότι και εμείς αποτελούμε μέρος του προβλήματος; Ότι και εμείς έχουμε κάποιο μερίδιο ευθύνης για την κατάσταση στην οποία περιήλθαμε; Να κάνουμε μια αναδρομή στο παρελθόν μας και να δούμε πώς ζήσαμε και τι κάναμε μέχρι τώρα; Ακόμη τι καλό παραλείψαμε να πράξουμε από αυτά που οφείλαμε και μπορούσαμε χωρίς κόπο, αλλά αδιαφορήσαμε, γιατί απλά εμείς περνούσαμε καλά; Να συνειδητοποιήσουμε ότι το οικοδόμημα της ζωής μας που χτίσαμε και το βλέπουμε σήμερα μπροστά μας ετοιμόρροπο ή και ερείπιο είναι αποτέλεσμα των δικών μας επιλογών;

Μήπως έφθασε η ώρα να κάνουμε μια μυστική προσωπική επανάσταση; Να έρθουμε «εις εαυτόν» όπως ο άσωτος του Ευαγγελίου; Να αναθεωρήσουμε πολλά πράγματα στη ζωή μας; Να αναγνωρίσουμε και να παραδεχτούμε τα πολλά λάθη που κάναμε μέχρι σήμερα και να λυπηθούμε ειλικρινά για αυτά; Να συναισθανθούμε την οικτρή πνευματική κατάστασή μας και να βάλουμε «αρχή μετανοίας», όπως λένε οι Άγιοί μας; Μήπως πρέπει να αρχίσουμε να ζούμε πιο χριστιανικά; Να εκκλησιαζόμαστε τακτικά, να συμμετέχουμε στα μυστήρια της εκκλησίας αντί να βρίζουμε τους «κακούς παπάδες και δεσποτάδες»; Να αλλάξουμε νοοτροπία; Να προσπαθήσουμε να αποβάλουμε από μέσα μας τον κακό εαυτό μας; Να κάνουμε μια μεγάλη στροφή στη συμπεριφορά μας; Αντί να μεμψιμοιρούμε, να διαμαρτυρόμαστε συνεχώς, να βλαστημούμε και να αντιδρούμε με βιαιότητες για ό,τι μας συμβαίνει, να μαλακώσουμε την καρδιά μας και την ψυχή μας; Να κατανοήσουμε καλύτερα, να ανεχθούμε και, γιατί όχι, να συγχωρήσουμε και να αγαπήσουμε αληθινά τον συνάνθρωπό μας, όπως μας δίδαξε ο Χριστός, έστω με τα ελαττώματά του, έστω κι αν μας πίκρανε; Να γίνουμε πιο επιεικείς, μακρόθυμοι προς τους άλλους και πιο αυστηροί προς τον εαυτό μας; Ποιος δεν έχει ελαττώματα; Άραγε εμείς είμαστε αλάνθαστοι, αναμάρτητοι; Να πονέσουμε πραγματικά για την αγαπημένη μας πατρίδα, αντί να την πληγώνουμε, να ζητήσουμε ταπεινά το έλεος του Θεού. Έτσι υπάρχει η ελπίδα να προσελκύσουμε τη Θεία Χάρη. Ο Θεός είναι πάντοτε δίπλα μας, κοντά μας και παρακολουθεί όλες τις πράξεις μας. Ποτέ δεν μας εγκατέλειψε. Εμείς τον εγκαταλείψαμε. Ας έχουμε απόλυτη εμπιστοσύνη στο θείο σχέδιο του Ουράνιου Πατέρα μας, όπως τον αποκαλούμε στην Κυριακή Προσευχή, πως οτιδήποτε μας συμβαίνει αποβλέπει στη σωτηρία της ψυχής μας.

Μήπως λοιπόν από εμάς τους ίδιους εξαρτάται η λύση του προβλήματός μας;

Οι γονείς, οι δάσκαλοι κάθε βαθμίδας, οι κληρικοί, οι ηγέτες, όλοι οι μεγαλύτεροι μήπως πρέπει να αποτελέσουμε υγιή πρότυπα στα παιδιά μας με την ορθή χριστιανική ζωή μας, διδάσκοντάς τα κατ’ αυτόν τον τρόπο πώς πρέπει να πορευθούν και αυτά από εδώ και εμπρός; Να τους μαθαίνουμε όλα τα άγια και σοφά που μας δίδαξαν οι γονείς και οι δάσκαλοί μας; Με την έντιμη, ηθική και δίκαιη ζωή μας, το καλό παράδειγμά μας, την μυστική προσευχή μας, ακόμα και με τη σιωπή μας να τους δώσουμε έμπνευση, δύναμη, καρτερία, κουράγιο, ελπίδα και αισιοδοξία για το μέλλον; Ότι και αυτό που μας έτυχε θα περάσει, όπως πέρασαν τόσα και τόσα άλλα; Ότι δεν χάθηκε τίποτε ακόμη; Ότι με την βοήθεια του Θεού όλα μπορούν σιγά-σιγά με υπομονή και επιμονή να διορθωθούν;

Το οφείλουμε στα παιδιά μας! Είμαστε υποχρεωμένοι να παλέψουμε, να αγωνιστούμε πρώτοι εμείς, γιατί αυτά δεν φταίνε για τη σημερινή κατάντια μας. Να περισώσουμε, έστω την τελευταία στιγμή, ό,τι μπορούμε. Να τους δείξουμε και να καταλάβουν ότι ακόμη και σήμερα η χειμαζόμενη πατρίδα μας, παρά τις όποιες δυσκολίες της, στέκεται όρθια. Παρά την απογοήτευση και τις στενοχώριες μας δεν πρέπει να αφήσουμε να μας κυριεύσει η απόγνωση και η απελπισία.

Οι Ορθόδοξοι Χριστιανοί πιστεύουμε σε Παντοδύναμο Κύριο.  Πόσα θαύματα γίνονται καθημερινά γύρω μας και δεν δίνουμε σημασία γιατί εμείς με την ολιγοπιστία μας αμφιβάλλουμε , τα ακούμε και τα εξηγούμε με τον ορθολογισμό μας και με την πεπερασμένη ανθρώπινη λογική μας. Εκεί είναι το λάθος μας!

Υπάρχει ακόμη προοπτική. Υπάρχει μέλλον. Υπάρχει ελπίδα!

12 Νοεμβρίου 2012.