Ορθόδοξη Ομάδα Δογματικής Έρευνας

Κεντρική Σελίδα

Πατέρες

Πώς ο κατ' εικόνα τού Θεού άνθρωπος γίνεται καθ' ομοίωσιν εν Αγίω Πνεύματι

Κατά Αιρέσεων Βιβλίο 5ο: Κεφάλαιο 16.

O 2ος Αδάμ Χριστός μάς αναπλάθει

από χοϊκούς σε πνευματικούς

Αγίου Ειρηναίου τής Λυών (2ος - αρχές 3ου αιώνος).

 

Πηγή: "Έλεγχος και Ανατροπή τής Ψευδωνύμου Γνώσεως", βιβλίο 5ο, κεφάλαιο 16ο, σε μετάφραση αρχιμ. Ειρηναίου Χατζηεφραιμίδη δ. Θ. Θεσσαλονίκη 1991.

1. Και επειδή η πλάση του Αδάμ έγινε από αυτήν τη γη, στην οποία ανήκουμε εμείς, η Γραφή λέγει ότι είπε ο Θεός στον Αδάμ: «Εν ιδρώτι τού προσώπου σου φαγή τον άρτον σου, έως του αποστρέψω σε εις την γην, εξ ης ελήφθης»1 Εάν, λοιπόν, σε άλλη γη επιστρέφουν τα σώματά μας μετά το θάνατο, είναι επόμενο πως, από αυτήν πήραν την υπόσταση τους. Αν, όμως, επιστρέφουν στην ίδια γη, είναι φανερό ότι και από αυτήν πλάσθηκαν, όπως και ο Κύριος το φανέρωσε, σχηματίζοντας τα μάτια του τυφλού από την ίδια γη. Σαφώς, λοιπόν, και αληθώς φανερώθηκε το χέρι του Θεού. Με το οποίο πλάσθηκε μεν ο Αδάμ, πλασθήκαμε, όμως και εμείς. Ένας δε είναι και ο αυτός Πατήρ, του οποίου η φωνή απ' αρχής μέχρι τέλους βοηθεί το πλάσμα του. Και η ουσία, από την οποία πλασθήκαμε, φάνηκε καθαρά με το ευαγγέλιο. Επομένως δεν πρέπει πλέον να αναζητούμε άλλον Πατέρα, εκτός από αυτόν, ούτε άλλη ουσία, από την οποία πλασθήκαμε, εκτός από αυτήν που είπαμε πριν και έδειξε ο Κύριος, ούτε άλλο χέρι του Θεού, εκτός από αυτό που εξ αρχής μέχρι τέλους μας μορφοποιεί, συναρμόζει στη ζωή, βοηθεί το πλάσμα του και το τελειοποιεί «κατ' εικόνα και καθ' ομοίωσιν»2 Θεού.

2. Τότε, όμως, φανερώθηκε αυτός ο Λόγος, όταν έγινε άνθρωπος όμοιος με τον ανθρωπο3 και έκανε τον άνθρωπο όμοιο με αυτόν, ώστε με την ομοιότητα του Υιού ο άνθρωπος να γίνει πολύτιμος για τον Πατέρα. [Στα παρελθόντα έτη λεγόταν ότι ο άνθρωπος έγινε «κατ' εικόνα» Θεού, αλλά δεν φαινόταν. Διότι ακόμη ήταν αόρατος ο Λόγος, κατ' εικόνα του οποίου είχε γίνει ο άνθρωπος. Γι' αυτό ακριβώς και έχασε εύκολα την ομοιότητα. Όταν, όμως, ο Λόγος του Θεού έγινε άνθρωπος, επικύρωσε και τα δύο. Δηλαδή, και την εικόνα τη φανέρωσε, όπως είναι στην πραγματικότητα, διότι έγινε αυτό που ήταν η εικόνα του. Και την ομοιότητα την επιβεβαίωσε, διότι έκανε τον άνθρωπο όμοιο με τον αόρατο Πατέρα]4, μέσω του ορατού Λόγου.

3. Ο Κύριος φανέρωσε και τον Πατέρα και τον εαυτό του όχι μόνο με αυτά που είπαμε πριν, αλλά και με το ίδιο το πάθος. Καταλύοντας την ανυπακοή του ανθρώπου που έγινε απ' αρχής στο ξύλο, «εγένετο υπήκοος μέχρι θανάτου, θανάτου δε σταυρού»5. Θεράπευσε την παρακοή που έγινε στο ξύλο με την υπακοή στο ξύλο του σταυρού. Δεν θα ερχόταν με τα ίδια να κατάλυση την ανυπακοή στον Πλάστη μας, αν κήρυττε άλλον Πατέρα. Διότι με αυτά, με τα οποία δεν ακούσαμε τον Θεό και δεν πιστεύσαμε στο λόγο του, με αυτά τα ίδια εισήγαγε την υπακοή και την ομολογία στο λόγο του και αποκάλυψε τον ίδιο Θεό. [Με τον πρώτο Αδάμ πταίσαμε έναντι του Θεού, αφού δεν εκτελέσαμε την εντολή του. Με το δεύτερο Αδάμ συμφιλιωθήκαμε με τον Θεό, διότι υποταχθήκαμε μέχρι θανάτου. Σε κανέναν άλλο δεν χρωστούσαμε, παρά μόνο σε εκείνον, του οποίου και την εντολή παραβήκαμε από την αρχή].

 

Σημειώσεις


1. Γένεση 3,19.

2. Γένεση 1,26-27.

3. Φιλιππισίους 2,8.

4. Ιωάννου Δαμάσκηνου, εις τα Ιερά Παράλληλα. Εξέδωκε Halloixius. Παράβαλλε PG 96,468Α (όπως και το παρακάτω και το πρώτο του επομένου κεφαλαίου).

5. Φιλιππισίους 2,8.

Δημιουργία αρχείου: 22-8-2025.

Τελευταία μορφοποίηση: 22-8-2025.

ΕΠΑΝΩ