Ένα μικρό απόσπασμα από την ομιλία του π. Ειρηναίου στο συνέδριο με θέμα: «Ο Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός και οι θεολογικές αρχές του έργου του. Μια Επέτειος: 1714-2014» που έγινε στις 14-15 Νοεμβρίου 2014 στην Ιερά Μονή Βλατάδων Θεσσαλονίκης.

Ο π. Αυγουστίνος Καντιώτης αμφιβάλει για τη γνησιότητα των αποδοθέντων λόγων (στον Άγιο Κοσμά τον Αιτωλό που αναφέρονται στον Ιούδα. Έτσι; Ο π. Αυγουστίνος Καντιώτης Όπως ξέρετε δεν ήταν κανένας μοντέρνος θεολόγος. Δεν ήταν κανένας από τους, ας πούμε, καθηγητές Παλαιάς και Καινής Διαθήκης της Θεολογικής Σχολής της δικής μας. Εντάξει; Υπάρχουν παρόντες (καθηγητές). Λοιπόν, δεν ήταν να τον πει κανείς ότι ήταν Προτεστάντης, ότι ήταν ξέρω εγώ και τέτοια. Ναι. Όπως βέβαια καταλαβαίνετε ο πατήρ Αυγουστίνος Καντιώτης τα λέει αυτά. Έτσι;

Και σε κάτι άλλα σημεία που δεν ήξερε τι να πει (νωρίτερα είχε πει πως ο Καντιώτης είχε γράψει σχόλια στις Διδαχές του Αγίου) τα άφηνε χωρίς να κάνει κανένα σχόλιο. Ένα από αυτά είναι και το «Τον Πάπα να καταράστε»: Δεν του άρεζε του πατρός Αυγουστίνου Καντιώτη, γιατί έρχονταν σε αντίθεση με την προτροπή του Αποστόλου Παύλου «Ευλογείτε τους διώκοντας υμάς· ευλογείτε, και μη καταράσθε. (Ρωμ. 12:14)». Από την άλλη, δεν ήξερε τι να κάνει εκεί πέρα και το άφησε χωρίς το παραμικρό σχόλιο. Όπου υπήρχε κάπου που τον εντυπωσίαζε, έβαζε σχόλια. Αυτό λοιπόν που έχει καταντήσει τώρα ένα, έτσι, τι να πω; Όταν σκέφτεται κανείς τον Άγιο Κοσμά τον Αιτωλό, τον σκέφτεται με αυτήν την μορφή εδώ, αλλά να κρατάει ένα τέτοιο που να λέει «Τον Πάπα να καταράστε» ή ότι «Ο Πάπας είναι ο Αντίχριστος». Και το άλλο, αυτό με τον Αντίχριστο, θα το δούμε απευθείας από τα κείμενα ότι είναι προσθήκη.

Λοιπόν αυτά τα είπα για τον πατέρα Αυγουστίνο για να μην θεωρηθεί από διαφόρους πως αυτά τα λέω υποτιμώντας τον πατέρα Αυγουστίνο Καντιώτη. Όχι αυτό το πράγμα. Το λέω και το τονίζω. Και εκείνος που είπε κάτι τέτοιο ήταν άλλος με τον οποίον εγώ δεν έχω καμία γνωριμία. Δεν τον ξέρω τον κύριο Ιωάννη Μενούνο. Είπαν ότι είμαι φίλος του, ότι συνωμότησα  μαζί του και τέτοια.

Εγώ απλά έψαχνα να βρω ένα κείμενο. Έψαχνα να βρω ποια είναι η αρχαιότερη μαρτυρία για αυτό το «Τον Πάπα να καταράστε». Το είχα δει το 2001 στον ΟΡΘΟΔΟΞΟ ΤΥΠΟ. Το είχα δει. Τότε ήμουνα σε πολύ άσχημη κατάσταση με την μητέρα μου, με την υγεία της. Και τελικά στην κατάσταση αυτή την άσχημη λησμόνησα να κόψω το απόκομμα εκείνο. Βλέπετε πάντα η ζωή μου είναι έτσι ανακατάστατη, τότε πολύ περισσότερο ήταν. Λοιπόν. Και μετά από χρόνια που πέρασαν το βρήκα τον φάκελο εκείνο που είχα τόσα αποκόμματα.  Λοιπόν. Δεν μπορούσα τώρα να το βρω. Τι να κάνω, τι να κάνω; Είδα σε ένα περιοδικό, Τα Νιάτα, ότι αρθρογραφούσε, έστελνε επιστολές ο Ιωάννης Μενούνος. Εγώ με την Αθήνα δεν έχω γνωριμίες καθόλου. Πολύ περισσότερο φιλίες τώρα με οποιονδήποτε εκεί. Και έτσι δεν μπορούσα να βρω κάποια απάντηση. Λέω εντάξει, αυτός θα το ξέρει, αφού έκανε διατριβή. Ε, έστειλα μια επιστολή σε αυτό το περιοδικό. Και έλεγα: Δεν ζητάω, -επειδή ο συνεργάτης, ο φίλος σας έχει ασχοληθεί πολύ, μήπως ξέρει αυτήν την πρώτη μαρτυρία- δεν ζητάω να εκφράσει την προσωπική του γνώμη, μόνο την ιστορική αυτή πληροφορία. Εκείνος δεν ήξερε τίποτα, δεν ήξερε τίποτα. Για να μην πει πως «δεν ξέρω», το γύρισε άλλου και στο τέλος έφτασε να πει «μήπως το πρόσθεσε ο Καντιώτης», έτσι το πε. Και ξέσπασε ολόκληρη ιστορία.

Λοιπόν, το θέμα είναι ότι εγώ πρώτα από τον Αυγουστίνο Καντιώτη είχα ανακαλύψει ότι εκείνο που λέγεται ότι «Ο Πάπας είναι ο Αντίχριστος» είναι προσθήκη. Από εδώ το είχα βρει. Διότι στην έκδοση του Ιωάννη Μενούνου δεν υπάρχουν αυτές οι δύο ομιλίες που έχουν και τον Αντίχριστο. Δεν τις έχει πάρει καθόλου. Είναι οπωσδήποτε από αυτήν την άποψη ελλιπέστερη. Έτσι; Παρόλο που έχει κριτική έκδοση με χειρόγραφα και τέτοια. Αλλά δεν τα έχει βάλει όλα. Λοιπόν, εδώ πέρα, λοιπόν, ακριβώς σε αυτό το βιβλίο του Αυγουστίνου Καντιώτη, υπάρχουν δύο ομιλίες όπου βλέπουμε τη φράση αυτή. Λοιπόν να δούμε την Διδαχή Έκτη, όπως την λέει. Έτσι; Λοιπόν. Προσέξτε τι λέει: «Και πάλι ερευνώντας την Ιερά Γραφήν ευρίσκω ότι ο Προφήτης Ηλίας ήλθε, ήρθε και ο Αντίχριστος». Προσέξτε «ήρθε και ο Αντίχριστος, τον οποίον έχουμε και εις το κεφάλι μας και δεν πρέπει να σας τον ειπώ, διότι τον ξέρετε». Έτσι, τον έχουμε στο κεφάλι μας. Ποιός είναι; Κάποιος κατακτητής, προφανώς. Τον έχουμε και στο κεφάλι μας και δεν λέω το όνομα του τον ξέρετε. Λοιπόν για δείτε τώρα την άλλη, σε ένα άλλο χειρόγραφο. Αυτό λοιπόν, αυτή η ομιλία είναι από ένα χειρόγραφο, το οποίο το 1808 το έγραψε ένας ταπεινός Δημήτριος Χρήστος εξ Αργυροκάστρου «εν έτη του σωτηρίου χιλιοστού οχτακοσιοστού ογδόου» και τα λοιπά «εν τω δεσμωτηρίω». Ήταν κάποιος χριστιανός στο Αργυρόκαστρο, ο οποίος βρισκόταν στο δεσμωτήριο και προφανώς, αφού μέσα στο δεσμωτήριο καθόταν και αντέγραφε ένα χειρόγραφο, μια ομιλία του Αγίου Κοσμά του Αιτωλού, ήταν εκεί για τη πίστη του και όχι για κάποια παρανομία. Έτσι; Λοιπόν, αυτός ο πιστός χριστιανός που μέσα στη φυλακή του Αργυροκάστρου αντέγραψε αυτό έχει ακριβώς αυτό το κείμενο που είδαμε. Το 1774 στην Καλαμπάκα εξεφώνησε μια άλλη ομιλία ο Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός. Λοιπόν. Ξέρουμε ότι την αντέδωσε το 1774 κάποιος παπά Στάμος. Λοιπόν, δεν έχουμε το πρωτότυπο, το πρώτο κείμενο της αντιγραφής, έχουμε όμως ένα χειρόγραφο που υπάρχει στην Κεντρική Βιβλιοθήκη της Θεσσαλονίκης. Τα μπέρδεψα και νομίζω δεν πήρα μαζί μου τη σελίδα εκείνη, την έχω φωτογραφία από το χειρόγραφο 19 της Φιλοσοφικής Σχολής της Θεσσαλονίκης. Λοιπόν, εκεί μέσα είναι ένα παρόμοιο κείμενο. Τι λέει εκεί; «Ο Προφήτης Ηλίας ήρθε και ο Αντίχριστος ήρθε και θανάτωσε τον Προφήτη Ηλία και τώρα θα καρτερούμε εμείς τον Προφήτη Ηλία με τον Αντίχριστο. Ο Αντίχριστος είναι», προσέξτε τώρα τη διαφορά με το προηγούμενο. Ο ένας είναι ο Πάπας και άλλος είναι αυτός ο οποίος είναι στο κεφάλι μας, χωρίς να πω το όνομά του το καταλαβαίνετε και λοιπά. Βλέπετε ακριβώς το ίδιο κείμενο, αλλά εδώ έχει προστεθεί και ο Πάπας: «Ο Αντίχριστος είναι οι εξής δύο». Ξέρετε το ανέκδοτο: οι Τέσσερεις Ευαγγελιστές είναι τρεις οι εξής δύο, ο Λουκάς. Λοιπόν δεν μπορούμε να λέμε ο Αντίχριστος και μετά να λέμε δύο. Έτσι; Αυτό απλώς από συντακτική άποψη.

Αλλά το θέμα είναι ότι έχουμε ένα χειρόγραφο, αυτό το χειρόγραφο είναι σε έναν Κώδικα, σε ένα βιβλίο περί Αγιογραφίας του 1824. Είναι διαφορετική η γραφή από τα δέκα φύλλα που είναι αυτή η ομιλία, αλλά οπωσδήποτε δεν μπορεί να γράφτηκε πολύ μετά ή πολύ πριν από εκείνο το χειρόγραφο του 1824, γιατί θα διαλυότανε αν έμενε πολύ καιρό. Λοιπόν, βλέπουμε ότι έχουμε ένα χειρόγραφο του 1808 που δεν λέει τον Πάπα και λέει μόνο «αυτός είναι που έχουμε στο κεφάλι μας και δεν λέω το όνομά του», αλίμονο αν έλεγε. Λοιπόν. Και κατόπιν, βλέπουμε, προστίθεται και ο Πάπας. Πώς έγινε αυτό το πράγμα; Κάποιος συμπλήρωσε, αντιγραφέας, ο δεύτερος αντιγραφέας. Ο πρώτος, τέλος πάντων, ήταν ο γραφέας εκείνος ο παπά Στάμος, ο δεύτερος ένας αντιγραφέας πρόσθεσε και τον Πάπα. Γιατί τον πρόσθεσε τώρα; Είναι εδώ ο κύριος Γιάγκου ή έφυγε; Έφυγε. Ο κύριος Γιάγκου ετοιμάζει ένα βιβλίο, δεν ξέρω αν το τελείωσε, απλώς το είχα δει πριν αρχίσει η εκτύπωση. Λοιπόν, εκεί μέσα αναφέρει, έχει τις πληροφορίες για εκείνον το Θεοδώρητο τον εξ’ Ιωαννίνων, ο οποίος είχε αναλάβει την επιμέλεια της πρώτης εκδόσεως του Πηδαλίου του Αγίου Νικοδήμου του Αγιορείτη. Αυτός λοιπόν ο τρισάθλιος, τι να τον πούμε; Θέλησε να τα διορθώσει. Είναι ωραίο πράγμα αυτό να προσθέτεις, να υποβάλεις τα κείμενα των άλλων. Και πρόσθεσε μέσα σε αυτά που πρόσθεσε, για πρώτη φορά αυτό συμβαίνει -το 1800 λοιπόν για πρώτη φορά έγινε αυτό, η προσθήκη, όχι πια στον Άγιο Κοσμά τον Αιτωλό, αλλά στο Πηδάλιο, περί δυο Αντιχρίστων. Τον έναν που δεν λέει το όνομά και τον άλλον τον Πάπα. Ο Θεοδώρητος ο εξ΄ Ιωαννίνων είναι αυτός που εισήγαγε την θεωρία περί δυο Αντιχρίστων. Αυτό φυσικά προκάλεσε φρίκη στο Πατριαρχείο, γιατί αυτό το πράγμα θα μπορούσε να γίνει αφορμή –σκεφτείτε ότι το Πηδάλιο έβγαινε με έγκριση του Πατριαρχείου και αυτός άλλαξε το εγκεκριμένο κείμενο και έβαλε τα δικά του. Ένας καθαρά ανόητος, όπως όλοι αυτοί που κάνουν τέτοια πράγματα είναι καθαρά ανόητοι. Δηλαδή μπορούσε να ξεκινήσει ένα μεγάλο, τρομερό πρόβλημα και διωγμός ακόμα της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Και τότε φυσικά στείλανε Εγκυκλίους και λέγαν «Αυτά να τα διαγράψεις με μελάνι«. Αλλά φυσικά οι Εγκύκλιοι δεν πηγαίναν, που προφανώς αυτός που έκανε την προσθήκη εδώ πέρα είχε διαβάσει το Πηδάλιο χωρίς αυτές τις προσθήκες και θεώρησε καλό ότι αφού υπάρχουν δυο Αντίχριστοι γιατί εδώ λέει έναν και πρόσθεσε και τον Πάπα. Καταλάβατε λοιπόν την ιστορία πως έχει με τον Αντίχριστο τον Πάπα;   …..

Όποτε γίνεται κάποια διαδήλωση εναντίον «Οικουμενιστών» καθηγητών θα δείτε να κρατάνε πανό. Πώς τα λέτε; Εγώ δεν παρακολουθώ την κοσμική κίνηση. Θα δείτε εκεί να έχουν τον Άγιο Κοσμά τον Αιτωλό και αυτό «Τον Πάπα να καταράστε» ή «Ο Πάπας είναι ο Αντίχριστος». Τον Αντίχριστο τον διαγράψαμε ήδη.