Είναι κοινή παραδοχή ότι στην εποχή μας κυριαρχούν έννοιες όπως ο ατομισμός, η αναζήτηση της καλοπέρασης και του βολέματος, ο αυτισμός, η απληστία, η προβολή κάθε μέσου που θα προσφέρει στον άνθρωπο ευχαρίστηση χωρίς όμως ουσιαστική χαρά. Σε αυτήν την εποχή μεγαλώνουν τα παιδιά μας έχοντας τα πάντα, αλλά μην έχοντας ουσιαστικά τίποτα. Τους παρέχονται κάθε είδους αγαθά, αλλά τα παιδιά μένουν, ίσως περισσότερο από κάθε άλλη εποχή ανικανοποίητα και κυριαρχούνται από αισθήματα, μοναξιάς, εγκατάλειψης, θλίψης.

Είναι τόσο το πλήθος των υλικών αγαθών που προσφέρουμε στα παιδιά μας σήμερα, ώστε έχει χαθεί πια η αξία τους. Πάνε οι εποχές που μια καραμέλα ήταν η μεγαλύτερη επιβράβευση των παιδιών. Σήμερα, αν δώσουμε μια καραμέλα σε ένα παιδί αισθάνεται προσβεβλημένο γιατί δεν του δώσαμε ολόκληρο το σακούλι.

Αναζητήσαμε λοιπόν ένα θεατρικό έργο που το νόημά του θα βοηθούσε τα παιδιά μας να συνειδητοποιήσουν ότι ο ατομισμός και η συνεχής αναζήτηση της ικανοποίησης του εαυτού του, οδηγεί τελικά τον άνθρωπο στην απογοήτευση και στη θλίψη.

Το παραμύθι «ο εγωιστής γίγαντας», του Όσκαρ Ουάιλντ, είναι ένα πολύ διδακτικό παραμύθι που μιλάει στην ψυχή των παιδιών και τους δίνει πολλά μαθήματα. Τι αξία έχει να αποκτήσει ο άνθρωπος όλα τα αγαθά του Θεού, αν δεν έχει δίπλα του ανθρώπους να τα χαρεί μαζί τους.

Πόσο ευτυχισμένος μπορεί να είναι ένας άνθρωπος μόνος του, κλεισμένος στον εαυτό του και στα πάθη του;

Πόση χαρά και ευλογία έχει η ζωή μας όταν ζούμε όλοι μαζί, σαν μια μεγάλη οικογένεια, φροντίζοντας ο ένας τον άλλο, αναζητώντας τρόπους να κάνουμε τους γύρω μας χαρούμενους;

Το παραμύθι μιλάει για έναν γίγαντα που είχε έναν υπέροχο κήπο. Έναν κήπο που αγαπούσαν τα παιδάκια του χωρίου και λαχταρούσαν μετά το σχολείο τους να πάνε να παίξουν εκεί. Ο γίγαντας όμως ήταν πολύ εγωιστής. Μόλις αντιλήφθηκε ότι τα παιδιά έπαιζαν μέσα στον κήπο του, τα έδιωξε, έχτισε μια μεγάλη μάντρα και τους απαγόρευσε την είσοδο.

Έμεινε, λοιπόν, μόνος και εγκαταλελειμμένος. Δεν ξανάνθισε τίποτε πια σ' αυτόν τον κήπο. Μέχρι που συνειδητοποίησε ο γίγαντας την κακία του, βλέποντας ένα μικρό παιδάκι να προσπαθεί να ανεβεί σε ένα από τα δέντρα του κήπου του για να το ανθίσει, όπως είχε ανθίσει το κομμάτι του κήπου στο οποίο τρύπωσαν κρυφά μερικά παιδάκια. Και τότε, όταν κατάλαβε γιατί έχανε τόσο καιρό, ο γίγαντας, όχι μόνο βοήθησε το παιδάκι να ανέβει, αλλά άνοιξε πάλι τον κήπο του σε όλα τα υπόλοιπα παιδάκια.

Το παραμύθι λέει, ότι στο τέλος της ζωής του ο γίγαντας, αξιώθηκε να δει στο πρόσωπο του μικρού του φίλου, τα σημάδια του πάθους του Χριστού. Και θύμωσε τόσο πολύ, γράφει ο συγγραφέας, που έβγαλε το σπαθί του να σκοτώσει οποίον πλήγωσε τον μικρό του φίλο.

Αυτό το σημείο όμως, ενώ είναι τόσο σπουδαίο στο παραμύθι γιατί μας δείχνει καθαρά ότι ο γίγαντας μεταστράφηκε αναγνωρίζοντας ότι το πάθος του Χριστού, η θυσία Του είναι αυτή που μας λύτρωσε από το θάνατο, το διασκευάσαμε βάζοντας στη θέση του παιδιού που έφερε τα σημάδια του Χριστού, ένα αγγελάκι που έρχεται να τον πάρει μαζί του να τον οδηγήσει στον Παράδεισο, επιβραβεύοντάς τον για την εκπλήρωση του σκοπού της ζωής του, να γνωρίσει δηλαδή τη σχέση του ανθρώπου με τον Θεό, μέσα από την σχέση που ανέπτυξε με τα παιδάκια.

Η διασκευή κρίθηκε αναγκαία καθώς προσπαθούμε να διδάξουμε τα παιδιά ότι το πρόσωπο των Αγίων -πολύ δε περισσότερο το πρόσωπο του Χριστού είναι ιερά και δεν επιτρέπεται να τα χρησιμοποιούμε για να διασκεδάσουμε ούτε επιτρέπεται να τα υποδύονται οι άνθρωποι. Προσπαθούμε να μάθουμε στα παιδιά το σεβασμό και την συστολή που πρέπει να έχουν μέσα στην Εκκλησία κι όχι να θεωρούν ότι όλα τα ισοπεδώνουμε εν ονόματι της ψυχαγωγίας, της διασκέδασης ή ακόμα και της διδασκαλίας.

Αυτό το παραμύθι μιλάει στην ψυχή μας και αποτελεί ουσιαστικά μια περίληψη, του ποια πρέπει να είναι η πορεία του ανθρώπου στη γη: Γεννιέται με τα πάθη του και τον κακό του χαρακτήρα, κατά τη διάρκεια της ζωής του μαθαίνει, φιλοσοφεί, επιλέγει το τι είδους άνθρωπος θέλει να γίνει και στο τέλος φθάνει στον προορισμό του, δηλαδή στον Θεό.

Κλείνοντας αυτήν την σύντομη εισαγωγή στο έργο, θα ήθελα να δώσω μια εξήγηση γιατί, η επιλογή του συγκεκριμένου συγγραφέα, προβλημάτισε κάποιους ανθρώπους. Ειπώθηκε -και άλλοι ίσως το σκέφτηκαν αλλά δεν το είπαν- ότι προβάλουμε το έργο ενός συγγραφέως ο οποίος στην ζωή του έδειξε εμφανώς την διαστροφή της ψυχής του, επειδή, ως γνωστόν, ο Όσκαρ Ουάιλντ υπήρξε ομοφυλόφιλος.

Αναλύσαμε στην αρχή το λόγο που επιλέξαμε το συγκεκριμένο παραμύθι. Θέλω για άλλη μια φορά να τονίσω ότι το μήνυμα της ιστορίας που θα σάς παρουσιάσουμε, μας απασχόλησε σαν θέμα από την αρχή της σχολικής χρονιάς, γιατί κρίνουμε ότι είναι υψίστης σημασίας για την πνευματική ανάπτυξη των παιδιών μας. Γι’ αυτό και το συζητήσαμε όλοι οι διδάσκοντες στο νεανικό κέντρο, με τον υπεύθυνο π. Πασχάλη. Μάλιστα είχαμε αποφασίσει να εντάξουμε στις δραστηριότητες του νεανικού μας κέντρου, μερικές επισκέψεις σε διάφορα ιδρύματα, ώστε να μάθουν τα παιδιά ότι δεν ζουν όλοι οι άνθρωποι μέσα στην καλοπέραση και κυρίως ότι υπάρχουν παιδάκια που στερούνται και αυτά ακόμη τα στοιχειώδη αγαθά, όπως και την ίδια τη σωματική τους υγεία και ακεραιότητα.

Κρίναμε, λοιπόν, ότι το θέμα αυτό είναι καθαρά πνευματικό θέμα και πρέπει να προβληματίσει σοβαρά τα παιδιά μας. Πρέπει να σταματήσουμε να σκεφτόμαστε μόνο τον εαυτό μας και να γυρίσουμε να κοιτάξουμε τις ανάγκες του διπλανού μας.

Όσο για το συγγραφέα, θα αρκεστούμε να πούμε το εξής: Πράγματι, όπως γράφει η βιογραφία του ήταν ένας άνθρωπος που διέστρεψε την ανθρώπινη φύση, αλλά ποτέ δεν πρόβαλε την διαστροφή αυτή σαν αρετή. Πουθενά δεν έχει δηλώσει περήφανος γι’ αυτό που ήταν, αντίθετα πλήρωσε, όσο ζούσε, όλα τα χρέη που του καταλόγισε η κοινωνία του. Και, για να ακριβολογήσουμε, πλήρωσε περισσότερο την υποκρισία της κοινωνίας του, την οποία είχε ελέγξει με όλο του το έργο. Γιατί, η κοινωνία του δεν ανησυχούσε τόσο για τις προσωπικές του αμαρτίες, όσο για το γεγονός ότι καυτηρίαζε την υποκρισία αυτών οι οποίοι, σαν τάφοι κεκονιαμένοι, έδειχναν εξωτερικά καθαροί και όμορφοι, για να κρύψουν την εσωτερική ακαθαρσία και σαπίλα τους. Ο Όσκαρ Ουάιλντ τιμωρήθηκε, φυλακίστηκε, κατακρίθηκε -και κατακρίνεται- και τελικά πέθανε εξόριστος και ατιμασμένος. Και δέχτηκε την ατίμωσή του αυτή, χωρίς να θελήσει να δικαιολογήσει τον εαυτό του, γιατί κι εκείνος πίστευε ότι του άξιζε. Η μπαλάντα της φυλακής του Ρήντιγκ, που την έγραψε μέσα από τη φυλακή, είναι ένα μάθημα μετανοίας που θα χρησίμευε σε όλους μας. Γιατί μαθήματα μπορούμε να πάρουμε από όλους τους ανθρώπους, ακόμη κι απ’ τους πιο αμαρτωλούς.

Όπως βλέπουμε, ακόμα και σ' αυτόν τον βυθισμένο στην αμαρτία άνθρωπο ο Θεός δεν στέρησε ένα μεγάλο χάρισμα: την σπάνια ευφυΐα. Αυτόν τον άνθρωπο που εμείς διαγράφουμε εύκολα, ο Θεός τον προίκισε με ένα οξύτατο και εύστροφο μυαλό και δεν του στέρησε την δυνατότητα να βλέπει πέρα από την επιφάνεια, να εμβαθύνει στις καταστάσεις και στις συμπεριφορές και στην ψυχολογία των ανθρώπων και, ταυτόχρονα, να έχει και τη δυνατότητα να διατυπώνει αυτά που διαπίστωνε και να τα κάνει ιστορίες και παραμύθια και να τα αφήσει πολύτιμη παρακαταθήκη στις επόμενες γενεές που έπαψαν πλέον να ψάχνουν το κρυφό νόημα της ζωής, όπως είναι η σημερινή γενεά.

Εμείς, λοιπόν, οι υποτιθέμενοι Χριστιανοί, θεωρώ ότι θα έπρεπε να ξέρουμε να διακρίνουμε το καλό όπου κι αν βρίσκεται και να το παίρνουμε και να διδασκόμαστε απ’ αυτό, αφήνοντας την προσωπική αμαρτία των ανθρώπων στην κρίση του Θεού. Με το να ωφεληθούμε από τα διδάγματα του έργου ενός συγγραφέα δεν σημαίνει ότι τον ανακηρύσσουμε και Άγιο, ούτε ότι τον έχουμε σαν πρότυπο ηθικής. Το μάθημα της μετανοίας και της αγάπης για το Χριστό που μας δίνει, όμως είναι γνήσιο και συγκλονιστικό. Αυτό εμείς παίρνουμε. Και παίρνουμε ακόμα σαν παράδειγμα το γεγονός ότι, αυτός ο κατακριτέος και διεστραμμένος και ατιμωμένος άνθρωπος, χρησιμοποίησε το χάρισμά του για να μιλήσει για το Χριστό και για τις αρετές, ενώ εμείς θάβουμε τα δικά μας τάλαντα, ντρεπόμαστε να μιλήσουμε για το Χριστό μην τύχει και μας πουν οπισθοδρομικούς, ενώ, ταυτόχρονα, είμαστε εύκολοι και πρόθυμοι να κατακρίνουμε και να ανακαλύψουμε τα ψεγάδια των άλλων.

Ας μαθαίνουμε τα παιδιά μας να διαβάζουν σωστά και να ανακαλύπτουν τι είναι του Θεού και τι όχι. Έτσι θα διδάσκονται από όλα, ακόμα κι απ’ τα παραμύθια. Υπάρχουν και παραμύθια που δεν γνωρίζουμε ποιος τα έγραψε. Θα πρέπει να μην τα διαβάζουμε γιατί μπορεί να τα έγραφε ο μεγαλύτερος αμαρτωλός; Ή μήπως τα βιβλία που διδάσκονται στο σχολείο πρέπει να τα δέχονται ανεξέταστα και να τα πιστεύουν, επειδή τους τα μαθαίνουν οι δάσκαλοι;

Σήμερα κλείνουμε όλες τις πηγές από τις οποίες μπορούν τα παιδιά να αντλήσουν χρήσιμα συμπεράσματα και αφήνουμε όλα τα «σκουπίδια» να κυριαρχούν στο μυαλό τους. Και σήμερα υπάρχουν διεστραμμένοι άνθρωποι, οι οποίοι όχι μόνο δεν έχουν την ταπείνωση του Όσκαρ Ουάιλντ, αλλά έχουν το θράσος και προβάλουν την διαστροφή ως αρετή και καυχώνται γι’ αυτήν και την διδάσκουν στα παιδιά μας. Σήμερα κατ' εξοχήν οι υποκριτές και δήθεν προοδευμένοι δάσκαλοι έχουν στήσει παντού παγίδες για να δελεάσουν και να παραπλανήσουν τα παιδιά μας. Σήμερα υπάρχει, περισσότερο από ποτέ η ανάγκη να δώσουμε κριτήρια στα παιδιά μας και να τους δώσουμε και αντιστάσεις, κυρίως όμως να τους μάθουμε να αγαπούν το Χριστό και να Τον ξεχωρίζουν όπου Τον βλέπουν, όπως Τον είδε και Τον ξεχώρισε ο ταλαίπωρος εγωιστής γίγαντας, μέσα απ’ το βάθος της κακίας και της φιλαυτίας του. Και να τα μάθουμε, όταν Τον δουν και Τον ξεχωρίσουν, να μη διστάσουν να τα αφήσουν όλα, ακόμα και τον εαυτό τους, προκειμένου να Τον ακολουθήσουν.

Όλος ο παιδικός θίασος και οι υπεύθυνοι του έργου, ευχόμαστε από καρδιάς να μας δώσει ο Θεός τη μετάνοια και τα «Χριστιανά τέλη» του γίγαντα ο οποίος, από εγωιστής, έγινε αγαπημένος φίλος του Χριστού μας. Καλή αποκριά και Καλή Διασκέδαση!