Το άρθρο αυτό γράφεται με αφορμή την εορτή της αγίας παρθενομάρτυρος Μαρκέλλας της Χίου («Χιοπολίτιδος», δηλ. καταγόμενης από τη Χίο), η μνήμη της οποίας τιμάται στις 22 Ιουλίου.

Η αγία Μαρκέλλα δολοφονήθηκε με πρωτοφανή αγριότητα από τον ίδιο της τον πατέρα, ο οποίος ήταν κατειλημμένος από σεξουαλικό πόθο γι’ αυτήν! Το κορίτσι αντιστάθηκε στις επιθυμίες του μέχρι θανάτου και τελικά εκείνος την καταδίωξε στην παραλία και την κατέσφαξε ανάμεσα στα βράχια, όπου είχε παγιδευτεί! Οι Χιώτες βεβαιώνουν ότι κάθε χρόνο, την ημέρα της μνήμης της, τα νερά στο σημείο της σφαγής της κοκκινίζουν από μόνα τους, σαν να θέλουν να τιμήσουν το αγνό, παρθενικό αίμα που τόσο άδικα και τραγικά χύθηκε σ’ αυτά.

Η αγία χαρακτηρίζεται «παρθενομάρτυς», γιατί «παρθένος» στην αρχαία ελληνική γλώσσα δεν σημαίνει μόνο τον άνθρωπο που είναι σεξουαλικά άθικτος και αγνός, αλλά σημαίνει και κοπέλα (νεαρή γυναίκα, κυρίως έφηβη, φυσικά άγαμη, δηλ. ανύπαντρη). Μια χριστιανή κοπέλα, που δεν έχει παντρευτεί, θεωρείται αυτονόητο ότι είναι σωματικά αγνή, γι’ αυτό και η λέξη «κόρη» (κοπέλα) και «παρθένος» έγιναν ταυτόσημες. Έτσι ονομάζονται «παρθενομάρτυρες» όλες οι νέες και άγαμες γυναίκες που μαρτύρησαν για την πίστη τους στο Χριστό και στη διδασκαλία Του, όπως η αγία Μαρίνα, η αγία Κυριακή, η αγία Παρασκευή, η αγία Χριστίνα, η αγία Βαρβάρα κ.ά. Οι τέσσερις πρώτες που αναφέραμε γιορτάζουν μέσα στον Ιούλιο.

Η εορτή της αγίας Μαρκέλλας (παρουσιάζοντας το παράδειγμα προς αποφυγήν ενός πατέρα που είχε χάσει τα λογικά του από σαρκικό πόθο για την κόρη του, τόσο πολύ ώστε τελικά την κυνήγησε και τη σκότωσε χειρότερα από τον τρόπο με τον οποίο σφάζουν ένα αρνάκι) μεταφέρει μέσα στους αιώνες ένα συγκλονιστικό μήνυμα κατά της παιδικής κακοποίησης. Το στοιχείο της ιστορίας της που περισσότερο από κάθε άλλο εντυπώθηκε στους ανθρώπους είναι ακριβώς αυτό: ο σοκαριστικός τρόπος του θανάτου της και ο φυσικός αυτουργός της δολοφονίας της.

Το ίδιο ισχύει και για την εορτή της αγίας μεγαλομάρτυρος Βαρβάρας (4 Δεκεμβρίου), όπου το στοιχείο που κυρίως είχε εντυπωθεί στους ανθρώπους από τη ζωή της είναι το γεγονός ότι ο ίδιος της ο πατέρας την πρόδωσε στους Ρωμαίους ως χριστιανή, επέτρεψε να την υποβάλλουν σε ανατριχιαστικά βασανιστήρια και τελικά ο ίδιος ζήτησε και την αποκεφάλισε με το χέρι του – για να σκοτωθεί από έναν κεραυνό λίγες μέρες αργότερα, γι’ αυτό και η αγία Βαρβάρα στην Ελλάδα έχει καθιερωθεί ως προστάτιδα αγία του Πυροβολικού.

Άλλες δύο αγίες που θανατώθηκαν από τον πατέρα τους (λιγότερο γνωστές όμως) είναι η αγία μεγαλομάρτυς Χριστίνα (με φρικτά βασανιστήρια, επειδή ήταν χριστιανή – εορτάζει στις 24 Ιουλίου) και η αγία Φιλοθέη του Άρτζες (Ρουμανίας), 7 Δεκεμβρίου. Ορφανή από μητέρα και με μια μητριά που την κακομεταχειριζόταν, η αγία τραυματίστηκε θανάσιμα από τον πατέρα της (μάλλον χωρίς εκείνος να έχει την πρόθεση να τη σκοτώσει), επειδή μοίραζε στους φτωχούς το περισσότερο από το φαγητό που της έδινε η μητριά της να του πάει στα χωράφια, όπου εργαζόταν. Ήταν μόλις 12 ετών!

Ας αναφέρουμε και δύο έγγαμες αγίες που έπεσαν θύματα ενδοοικογενειακής βίας και επίσης τιμώνται από την Εκκλησία ως μάρτυρες: είναι οι αγίες Θωμαΐδες. Η αγία Θωμαΐς της Λέσβου (3 Ιανουαρίου) πέθανε μετά από ξυλοδαρμό, από τον σύζυγό της, ενώ η ομώνυμή της αγία Θωμαΐς της Αλεξάνδρειας της Αιγύπτου (14 Απριλίου) δολοφονήθηκε από τον πεθερό της, επειδή αντιστεκόταν στις ερωτικές επιθυμίες του!

Το συμπέρασμα όλων των παραπάνω είναι ότι η ενδοοικογενειακή βία και η παιδική κακοποίηση έχει επισημανθεί από τους χριστιανούς και καταγγελθεί μέσω των συναξαρίων (δηλ. των βιογραφιών των αγίων), ενώ έχουμε θύματα αυτής της βίας, γυναίκες, που τιμώνται  κάθε χρόνο από την Εκκλησία ως αγίες και μάρτυρες.

Να υπογραμμίσουμε βεβαίως ότι ένας άνθρωπος αγιάζει μέσα από την πίστη και την αγάπη του. Όχι μέσα από το μίσος και την εκδικητικότητα. Οι αγίες αυτές αγίασαν λόγω της πίστης τους, της αγάπης τους και των ηθικών αρχών τους και όχι απλώς επειδή έπεσαν θύματα αυτής της εγκληματικής συμπεριφοράς. Το ίδιο ισχύει για όλους τους μάρτυρες, που προτίμησαν βασανιστήρια και θάνατο παρά να προδώσουν την πίστη τους και τις ηθικές αρχές τους. Οι περισσότεροι από αυτούς θα ήταν άγιοι έτσι κι αλλιώς, γιατί ζούσαν αγία ζωή – αλλά αυτή η αγία ζωή τους έγινε αφορμή να δοκιμαστούν μέχρι θανάτου, να θυσιάσουν τη ζωή τους και, σύμφωνα με εμάς τους χριστιανούς, να κερδίσουν την αιωνιότητα.