در پنطیکاست ، در
سرویس دعاى مغرب در پی مراسم مقدس ، مسیحیان ارتدوكس برای اولین بار بعد از
پاسكاليا زانو می زنند. آنها به رهبری کاهن دعای "زانو زدن" زیر را با تکریم بسيار
اينچنين ادا می کنند:
دعای 1
ای پروردگار
قدوس و
منزه از هر عیبی ، که بدون آغاز،
نادیدنی و غیرقابل درک ، غیرقابل تغییر ، لایتناهی و بیکران هستی ،
كه بدون شر و جادودانى، كه در نور غیرقابل دسترس ساکنی، و سازنده آسمان
و زمین و دریاها و هر آنچه در آنها خلق شده است می باشی، كه قبل از درخواست نمودن
، تمام درخواستهای ايشان را عطا می کنى ، به تو دعا می کنیم و از تو می خواهیم ، ای
خداى بشر دوست، پدر خداوند و خدای ما، عیسی مسیح نجات دهنده ، که برای ما انسانها و
برای نجات ما از آسمان به پایین آمد و از روح القدس و مریم همیشه باکره ، تئوتوکوس
نجیب تن گرفت. کسی که ابتدا با کلام تعلیم داد و سپس آن را در عمل بجا آورد، در
حالی که از مصائب پرهیز نکرد، به ما بندگان نالایق ، گناهکار و بیچاره، آموخت با
سری خم شده و زانوی خمیده بخاطر گناهان و جهل انسانی خود، استدعاهایمان را به تو
ارائه دهیم.
از این رو، ای
پروردگار مهربان و بشر دوست ، ما را بشنو در هر روزی که تو را می خوانیم ، و به
ویژه در این روز پنطیکاست ، که پس از آن که خداوند ما عیسی مسیح به آسمان صعود کرد
و بر دست راست تو، ای خدا و پدر ما نشست ، او روح القدس را نزد شاگردانش ، رسولان
مقدس، فرستاد که بر هر یک از آنها فرود آمد، و همه آنها را با فیض وصف ناپذیر و
الهی خود پر کرد؛ و آنها به زبانهای بیگانه صحبت کرده و کارهای بزرگ تو را نبوت می
کردند. ما را که به تو تضرع می نماییم، بشنو و ما مجرمان و بیچارگان را به یاد آور.
با شفقت عاشقانه خود ، روح های ما را از اسارت (گناه) رهایی ده. بپذیر ما را که در
برابر تو زانو زده و فریاد برمی آوريم: گناه کاریم. از بدو تولد ، از رحم مادر خود
- به تو گناه ورزیده ایم. ای خداوند ، تو خدای ما هستی. اما در حالی که زندگی ما در
بطالت می گذرد، از يارى تو محروم شده و خاموش مانده ايم. با این وجود به شفقت تو
اعتماد داریم و به تو فریاد بر می آوریم، گناهان جوانی و جهل ما را به یاد مياور،
ما را از گناهان پنهان مان پاک کن. ما را در سن پیری مان، هنگامی که قدرت ما زایل
می شود و شکست خورده ایم، رد مفرما. قبل از بازگشت به زمین ، ما را برای بازگشت به
خودت آماده کن. بی قانونی های ما را با معیار سخاوتمندی خود بسنج و در برابر عصیان
های بسیار ما شکافی بی انتها از این بخشش بنا کن.
از بلندای اوج قداست
خود به پایین بر ما مردمان خود نگاه کن که ایستاده و در انتظار رحمت بی کران تو
هستیم . با نیکویی خود به ما رو کن و ما را از نیروی شیطان رهایی بخش و با قوانین
مقدس و موثر خود زندگی ما را حفظ نما. قوم خود را با فرشته ای نگهبان و وفادار
محافظت فرما. همه ما را در ملکوت خود جمع کن. ببخش گناهان ما، کسانی را که اعتماد
خود را بر تو قرار داده اند، و از آن چشم پوشی کن. با عملکرد روح القدس خود ما را
تصفیه نما و مکرهای دشمن را از ما دور کن.
متبارک هستی تو ، اى
خداوند متعال ، که روز را با نور خورشید و شب با درخشش ماه روشن می كنى ، که ما را
شایسته می سازی تا با عبور از مسیر روز به آغاز شب نزدیک شویم ؛ درخواستهای ما و
همه قوم خود را بشنو. همه گناهان ما را ، چه ارادی و غیر ارادی ، ببخشا و دعاهای
شبانگاهی ما را بپذیر و کثرت رحمتها و شفقتهای خود را بر مردم خود بفرست. توسط
فرشتگان مقدس خود از ما محافظت فرما. ما را با سلاح های راستی خود مسلح نما. ما را
با پارسایی خود بپوشان. ما را با قدرت خود حفظ كن و ما را از هرگونه ظلم و ستم و
هرگونه توطئه و حیله ای رهایی بخش. به ما عطا فرما كه اين غروب و شبی که نزديك می
شود و تمام روزهای زندگی ما بتواند كامل ، مقدس ، صلح آميز ، بدون گناه ، بدون شک و
ترديد و تصورات بيهوده باشد ، با شفاعت های تئوتوکوس، مادر مقدس خدا و همه قدیسین و
کسانی كه ارادۀ تو را از آغاز زمان به انجام رسانیده اند.
دعای 2
ای عیسی مسیح ،
خداوند و خدای ما ، که در این زندگی با ما می مانی ، و آن که جهان را به انسان
سپرده ای، و در حکومت غیرقابل نفوذ خود ، عطایای روح القدس را به راستی می بخشی،
این برکت را به طور کامل بر شاگردان و رسولان خود نازل کردی و در دهان ایشان به
صورت زبانه های آتش ارسال نمودی ، تا از طریق آنها تمام بشریت معرفت خدا را کسب
نمایند و با نور روح روشن شوند و از تاریکی اغواگر خود رهایی یافته، و با عمل فوق
طبیعی ایشان بیاموزند که به پسر خدا ایمان بیاورند و او را با پدر و روح القدس به
عنوان یک خدا ، قادر و متعال، ستایش کنند.
از این رو ، ای
شکوهِ پدر ، هم ذات با او ، طبیعت تغییرناپذیر و غیرقابل تغییر او ، تو چشمه نجات
و فیض هستی. لب های مرا که گناهکار هستم، بگشا ، و به من بیاموز که چگونه و برای چه
باید دعا کنم. زیرا کثرت گناهان مرا می دانی ، اما شفقت بی حد و مرز تو بر عظمت آن
غلبه می نمايد. بنگر، من با ترس به حضور تو آمده ام و در برابر تو ایستاده ام و روح
ناامید خود را به عمق رحمت تو ریخته ام. ای تو که بر کل آفرینش با حکمت غیرقابل
توصیف خود فرمانروایی می کنی، زندگی مرا ترتیب ده. ای آسمان آرام برای کسانی که در
خشم زمستانی گرفتار شده اند ، راهی را که باید طی کنم برایم مشخص کن. روح حکمت خود
را به اندیشه هایم عطا فرما، و به نادانی ام روح فهم خود را ببخشا. اعمال مرا تحت
الشعاع روح ترس خود قرار ده. روح عادل خود را در درون من تجدید کن، و توسط روح با
اقتدار خود ذهن ناپایدار مرا تقویت نما، باشد که من هر روز شایسته این باشم که
احکام تو را بجا آورم، با هدایت روح پارسای تو به آنچه که سودمند است ، و همیشه به
فکر بازگشت (ثانوی) پر جلال تو باشم ، هنگامی که همه ما موظفیم پاسخگوی اعمال خود
باشیم. مگذار که من تحت تأثیر لذت های فاسد این جهان گمراه شوم ، بلکه مرا به شادى
در گنجینه های آینده ، تقویت كن. زیرا تو، ای استاد ، گفتی: "هر آنچه را به نام من
درخواست کنید، دریافت خواهيد كرد" از خدای پدر که با تو ابدی است.
بنابراین ، من
گناهکار، به نیکویی تو در روز نزول روح القدست استدعا می کنم. تقاضایم را برای نجات
عطا فرما: آری، ای پروردگار نیکو ، که با تمام ثروت و سخاوتمندی عطا می کنی. زیرا
تو مهربان و بخشنده هستی ،که بیش از آنچه ما می خواهیم به ما عطا می کنى، که با ما
در جسم بدون گناه شریک شدی. تو که عاشق بشریت هستی، به کسانی که زانوی خود را به
سمت تو خم می کنند ، تا گناهان خود را ارائه دهند، رحم فرما.
پروردگارا، شفقت خود
را بر قوم خود عطا فرما و گوش خود را از آسمان مقدس خود به سوی ما مایل کن. ما را
با قدرت نجات بخش دست راست خويش تقدیس نما. ما را در پناه بال های خود بپوشان و از
محافظت دستان خود دور مفرما. ما تنها در برابر تو گناه می کنیم ، در حالی که تو فقط
به ما خدمت می کنی. ما نمی دانیم چطور به خدایی چنين مهیب تعظیم کنیم و نه چطور می
توان به خدایی چنين متفاوت نزدیک شد. اى استاد، عفو فرما، و درخواستهایمان را با
زانوی خمیده بپذیر، همه ی ما را یاری ده و دعاهای همه ما را مانند بخوری خوشبو به
صالح ترین پادشاهی خود پذيرا باش.
خداوندا ، خداوندا ،
تو که ما را از هر پیکانی (مشکلی) که با روز فرا می رسد، نجات مى بخشى، ما را از هر
آنچه در تاریکی قدم می گذارد نجات ده ، و بلند کردن دست هایمان را به عنوان یک هدیۀ
شبانه بپذیر. ما را شایسته گردان که شب را بدون گناه سپرى كنيم و هیچ شری را تجربه
نکنیم. ما را از شیطان رهایی ده. ما را از هرگونه سردرگمی و ترس آزاد کن. وجد
روحانی به روح ما عطا فرما ، و نگرانی افکارمان برای پاسخگویی ما در داوری عادلانه
و مهیب خود را برطرف نما. جسم ما را با ترس خود اصلاح کن و اعضای ما را که روی زمین
هستند ، سبک ساز تا باشد که روشن شده با مراقبت از احکام تو در آرامش به خواب رویم.
هر شیطنت و پندار شیطانی را از ما دور نگاه دار. ما را در هنگام نماز بلند کن، در
ایمان تقویت نما و با احکام خود غنی ساز.
دعای 3
ای مسیح خدای ما ،
بهار همیشگی ، زندگی بخش ، روشنگر ، قدرت خلاق ، جاودان با پدر ، که به طور الهی به
عمل نجات بشریت دست یافته ای و حدود غیرقابل تخریب مرگ را از هم گسيختى. درب های
هاویه را در هم شکستی ، و خیل بسیار ارواح شیطانی را لگد مال کردی ، و خود را به
عنوان یک قربانی بی عیب ارائه نمودى و بدن پاک و بی عیب و بی گناه خود را به ما
ارائه داده ای: که با این خدمات الهی اسرار آمیز و مهیب ، حیات ابدی به ما
مى بخشى، ای که به هاویه فرود آمدی و میله های ابدی را ویران کردی و صعود را برای
کسانی که در پایین ترین سطح بودند آشکار ساختی. که با طعمه حکمت الهی ، اژدها را سر
بریدی، سر شر نامحسوس و قدرت بی حد و مرز او را به جهنم عمیق ، در آتش غیر قابل
توصیف و تاریکی شدید قرار داده ای.
ای حكمت عظيم مايوس
گشتگان! غلبه كننده بر بيچارگى - یاور برجسته ، که آمدى و راه را برای کسانی که در
تاریکی و سایه مرگ نشسته بودند روشن نمودى. تو خداوند جلال جاودان ، پسر محبوب پدر
متعال ، نور ابدی از نور ابدی ، تو خورشيد حقیقت هستى! ما را
بشنو که به تو دعا می کنیم، و به روح بندگان خود، کسانی که تاکنون درگذشته اند، و
پدران و برادران ما و سایر خویشاوندان ما در جسم و سایر افراد از طریق ایمان را،
آرامى عطا بفرما. زیرا تو بر همه قدرت داری وتمام كرانه هاى زمین را در دستان خود
دارى.
ای استاد متعال ،
خدای پدران ما ، پروردگار رحمت و آفریننده همه نژادهاى بشر ، زنده گان و
مردگان و از همه طبیعت ، جاندار و بی جان ، اى که در اینجا بر روی زمین ظاهر و ساکن
شدى و دوباره به دنیای دیگر عزیمت کردى. كه سالها را برای زندگی معین می کنى و هم
زمان مردگان را تعیین می نمايى ، كه به هاويه فرود آمدى و به فردوس برخاستى، که ضعف
و سستی را با قدرت پيوند زدى، كه حال را همانطور كه مقتضى است ترتیب مى دهى
و آینده را به سمت سودمندی سوق می دهى، كه با امید به رستاخیز کسانی که نيش مرگ را
حس مى کنند تسلى می دهى، تو استاد همه ، خدای و ناجى ما
هستى، ای امید همه كرانه هاى زمین و کسانی
که در دریاهاى دور هستند ، ای که در این روز آخر و بزرگ رستگاری ، روز جشن پنطیکاست
، رمز و راز تثلیث مقدس ، هم ذات و لايزال، غیرقابل توصیف و تجزیه ناپذير را
براى ما آشكار ساختى؛ كه روح قدوس و حيات بخش را به شکل زبانه هاى آتش بر رسولان
مقدس خود نازل کردى و آنها را به عنوان مبلغان ایمان خدا ترس بر ما آشکار نمودى و
از آنها اعترافگر واقعی و واعظ کلام خدا ساختى ، كه از اين روز كامل نجات، ما را
شایسته نمازهای روزانه مان ساخته، و به كسانى كه در هاويه زندانى اند، امید بزرگی
براى تسلی و تسکین غم و اندوه ايشان عطا فرمودى.
بشنو ما را، پريشان
حالان و بيچارگانى كه از تو درخواست می کنند ، و به روح هايى که قبلاً عزیمت
کرده اند ، آرامى بخش و آنها را در مکانى باشکوه ، مکانی سرسبز و خنك ساكن نما ،
جایی که در آنجا هيچ بیماری و غم و اندوه و آهی نیست. و روح آنان را در خیمه های
صالحین آرایش ده، و آنها را شایسته صلح و آرامش قرار ده. زیرا خداوندا، این مردگان
نیستند که تو را ستایش می کنند، و نه کسانی که در هاويه هستند مى توانند به تو
اعتراف کنند، بلکه ما زنده گان تو را متبارك می خوانيم و پرستش می نماييم ، و
پروردگارا، دعاهاى بخشايش و قربانى را براى روح هاى ايشان به تو تقدیم می کنیم.
خدای بزرگ جاودان ،
قدوس و عاشق بشريت، که ما را شایسته می سازى تا در این ساعت در برابر جلال غیرقابل
دسترس تو بايستيم، شگفتی های تو را ستایش كنيم و جلال دهیم ، ما گناهکاران نالايق
را ببخشا ، و به ما فیض عنايت فرما، باشد كه از یک قلب فروتن و توبه كار
بتوانيم تقدیر و تجليل سه گانه مقدس را به تو بخاطر عطاياى عظيم تو، که به آنها
اعطا کرده ای و استوارانه هنوز هم به ما عطا می کنی، تقدیم کنیم. خداوندا،
ما را در ضعف و فساد پذيرى مان به ياد آور و نه درعصيان مان. اما مطابق تواضع ما
رحمت عظيم خود را به ما نشان ده، که از تاریکی گناه نجات یابیم ، باشد كه در روز
حقیقت قدم برداریم ، مجهز به زره نور باشیم ، و از همه حملات شیطانی شریر رهایی
يابيم ، تو را در همه چیز تجليل نماييم، ای تنها خدای حقيقى و بشر دوست.
زیرا در حقیقت ، ای
استاد و خالق همه ، تو رمز و راز بزرگ و اصلی هستى. پس از مرگ موقت مخلوقات خود،
ترمیم آنهايى به آرامش ابدی. ما با ورود به این جهان و بیرون رفتن از آن ، همه چیز
را می پذیریم ، ای که با وعده های پايدار خود، امید به زندگی جاودان، معاد و زندگی
فساد ناپذير را برای ما نگاه داشته اى. كه خوشى ما در بازگشت ثانوی توست.
زیرا تو ، خداوند مسیح ، چشمه رستاخیز ما ، داور بشر دوست و فساد ناپذير براى
درگذشتگان و کسانی که شايسته پاداش اند، هستى. تو با نهايت سرسپردگى، جسم و
خون ما را تقبل كرده اى، و از طريق عشق لايزال خود به ما ، رنج خود را رد ننمودى و
با اراده خويش تسليم شكنجه شدى. به طوری که با وسوسه شدن خود ، همانطور که قول داده
اى ، یاری دهنده کسانی باشی که وسوسه می شوند و ما را به سوى خود برمی گردانى.
از این رو ، ای
استاد ، دعاها و استدعاهاى ما را بپذیر و به پدران ، مادران ، برادران ، خواهران ،
فرزندان ، خویشاوندان خونى و اقوام ما و همه کسانی که به امید رستاخیز و زندگی ابدی
به استراحت نهایی خود رفته اند ، آرامى عطا بفرما. نام ايشان را در کتاب
حيات حک نما. در آغوش ابراهیم ، اسحاق و یعقوب؛ در سرزمین زندگی ، ملكوت آسمانى ،
در بهشت شادمانى ، همه را به مكان های مقدس خود توسط فرشتگان تابان خود هدایت
فرما، و مطابق با وعده های پايدار مقدس خود ، بدنهای ايشان را در روز موعود،
برخيزان. زیرا خداوندا ، هیچ مرگى براى خدمتگزاران تو در حالى كه بدنهاى خود
را ترک مى كنند و به سوی تو می آیند، وجود ندارد، بلكه خدايا، ايشان را از
چیزهاى غم انگيز به چيزهاى خوش و آرام و شاد انتقال ده. و اگر آنها علیه تو گناه
كرده اند ، آنها را ببخشا و به آنها و ما شفقت نما. زیرا هیچ کس در برابر تو بدون
عيب وجود ندارد ، حتی اگر زندگی او فقط یک روز باشد ، جز تو براى او نجاتى نيست ،
عیسی مسیح خدای ما ، که بر روی زمین بدون گناه ظاهر شدى، و به خاطر تو، همه ما
اعتماد داریم تا به رحمت و بخشش براى گناهان خود دست يابيم.
بنابراین ، خدایا ،
از طريق فيض خود و عشق به بشريت ، گناهان و اعمال ما را ببخشا و اصلاح نما. از
گناهان ارادى و غیر ارادی ما چشم پوشى كن، که خواسته یا ناخواسته مرتکب شده ایم ،
چه آشكار و چه به صورت پنهانی ، خطاهايى كه در سخنان و اعمال، یا افكار خود و تمام
رفتار خشمگینانه خود که در طول زندگی مان مرتکب شده ايم. به آنانى که پیش از
ما بوده اند، رستگارى و آرامش عطا بفرما. به همه ما که در اینجا هستیم ، برکت بده ،
و به ما و تمام قوم خود پایان زندگی مبارک و مسالمت آمیز عطا فرما. در هنگام بازگشت
مهيب و مخوف خود عشق بی انتهاى خود به بشر را به روى ما بگشا ، و ما را شایسته
ملكوت خود بساز.
ای خدای متعال ،
تنها کسی که جاودان هستى ، و در نور غیرقابل دسترس ساکنى، که با حكمت تمام، خلقت را
به وجود آورده اى ، که بین نور و تاریکی را از هم جدا كرده اى و خورشید را حاکم روز
و ماه و ستارگان را برای حاكميت در شب قرار داده اى ، كه در این روز از طریق
اعتراف، ما گناهكاران را شايسته ساختى تا خود را در برابر منظر تو حاضر نماييم و
نماز مغرب خود را به تو ارائه دهيم.
ای خدای نیکو،
دعاهای ما را مانند بخورى خوشبو در پیشگاه خود قرار ده و آنها را به عنوان عطرى
شیرین پذيرا باش. کمک کن که این غروب و شب نزدیک بتواند برای ما صلح آمیز و آرام
باشد. ما را با زره نور بپوشان و ما را از ترس های شبانه و هر آنچه در تاریکی می
گذرد ، نجات ده. عطا فرما آراميدنى كه برای استراحت از ضعف هاى مان به ما مى بخشى ،
از هر دید شیطان در امان باشد. بله ، ای استاد ، که چیزهای خوب را برای همه مهیا می
فرمايى ، به ما عطا فرما که در خوابگاه های مان ، در طول شب ، نام تماما مقدس تو را
به یادآوريم. عطا بفرما که با تعالیم احکام تو روشن شویم ، و در شادی روحانى
برخيزيم تا نعمت های تو را تجلیل نماييم و درخواست تقاضای شفقت تو را برای گناهان
ما و همه مردم ارائه دهیم ، که تو از طریق شفاعت هاى تئوتوکوس مقدس ، با رحمت به ما
سر بزنی! آمین
