Öz Ortodoksluk doktrinleri ve emanetleri

KUTSAL KITAP

 

İNCİL NASIL YAZILDI?

Kaynak: Kutsal Kitap ve arkeoloji FB

 

 


 

 

İsa bu dünyadan ayrılırken geride, yetiştirdiği Havariler ve öğrenciler bıraktı. Yeryüzündeyken de dünyadan ayrılırken de Müjde’yi (İncil’i) yaymaları için onlara talimatlar verdi. Olup bitenler daha tüm tanıkların hafızalarında tazeyken, Havariler İsa mesajını tebliğ etmeye (duyurmaya) başladılar. Havarileri İncil’i tebliğ (kerygma) etmeye motive eden asıl şey İsa’nın buyruğudur. Havariler ve Elçiler 20-30 senelik bir sözlü tebliğ ve hafızlık döneminden sonra sözel tebliğlerini yazıp ilk İncil’in yazıtları böyle oluşmuştur. Buna ilaveten Pavlus ve diğer Elçilerin ilk oluşan kiliselere yazdıkları metupları da ilave edebiliriz. Havari Yuhanna’nın ögrencisi Papias’a göre, İsa henüz hayattayken Matta “sözlerini İbranice lehçesi [Aramice] olarak topladı [not aldı]” ve böylece İncil’in bel kemiği veya tebliğ mesajının ana hatları oluşmuş oldu. Matta’nın bir vergi görevlisi olduğunu anımsayacak olursak, aslında kendisinin bu görevi yerine getirmiş olabileceği en makul sonuçtur. Elbette ki İncil’in herbir yazarı Havari veya Elçi de değildir. Burada özellikle Markos ve Luka’dan bahsetmekteyiz. Fakat Markos Petrus’un katipliğini, Luka ise Pavlus’un katipliğini üstlenmekteydi ve yetkilerini Havarilerden bizzat almışlardı. İncil metni yazıldığında Havariler hala hayatta idi. Kilise’nin başı havarilerdi, eğer yazıları onaylamasalardı şüphesiz bununla ilgili bir şüphe veya eleştiri getirilebilirlerdi. Halbuki hiçbir yazıtta böyle bir şey görmemekteyiz.

Bizzat Havari Yuhanna’nın öğrencisi olup Hristiyan aleminin ilk tefsir kitabını yazan Hierapolisli Papias’ın ifadelerinde (MS 110-130) aslında İncil’in yazılışıyla ilgili önemli bilgilere sahibiz:

“Markos, Petrus’un yorumcusu olarak, sırasıyla olmasa da, Mesih’in söyleyip yaptıklarından hatırladıklarını tam olarak (accurately) yazdı. Çünkü o [Markos] Rab’bi dinlemedi, takip de etmedi. Fakat kendisi, söylediğim gibi, dinleyicilerin ihtiyaçlarına göre öğretiş verirken Rab’bin vaazlarını bir kompozisyon içinde sunmaya çalışmayan Petrus’u izledi [öğrencisiydi]. Böylece Markos hatırladıklarını yazarken hiçbir hata yapmadı. Çünkü hem duyduklarının hiçbirini atlamamak hem de bir yanlış sokmamak konusunda çok dikkatli davranırdı” (Eusebius, His.Ecc. III, xxxix, 15).

“Matta hakkında [Papias], şunları söyler: Matta, [Rab’bin] sözlerini İbranice lehçesi [Aramice] olarak topladı [not aldı] ve hepsi [Havirler] elinden geldiğince bunları [Grekçeye] çevirdi. Aynı yazar [Papias], Yuhanna’nın ilk mektubundan ve de Petrus’unkinden alıntılar yapar.” (Eusebius, His.Ecc. III, xxxix, 16)

Netice itibarıyla İncil nasıl duyuruldu ve yazıya geçirildi? Baştan beri Hıristiyan kiliseler; Havariler’in tebliğisinden kaynaklanan, sözlü veya yazılı koleksiyonlar halinde korunan ve ezber sistemiyle sürekli teyit edilerek denetim altında tutulan İncil’in hadislerine sahiplerdi. Bunlar, zamanı geldiğinde gelecek nesillere miras olarak bırakılmak üzere yazıya geçirildi. Günümüzde sahip olduğumuz İncil de işte budur.

 

 

 

 

1-4-2014 tarihinde yazéldé.

1-4-2014 tarihinde güncellenmiştir.

SAYFA BAŞINA DÖN