Büyük Konstantin’in annesi kutlu Helen Çarmıhı Yeruşalim’de aradı ve onu yaklaşık 325 yılında toprağa gömülmüş olarak buldu. Sonra halk onun o zamanki Yeruşalim Patriği Makaryos tarafından kilisenin yüksek yerinde yukarı kaldırıldığı görerek “Rab merhamet eyle!” diye bağırdı. Bulunmasının ardından değerli Çarmıhın bir parçası bir kutsama olarak İstanbul’a götürülürken geri kalan kısmı Yeruşalim’de bırakıldı. Orada 614’e kadar kaldı ki o zaman Persler Filistin’i yağmalayarak onu kendi ülkelerine götürdüler (22 Ocak). Ama daha sonra, 628 yılında Herakliyus onlara bir ordu gönderip değerli Çarmıhı geri aldı ve İstanbul’a getirdi.
Hangi güne gelirse gelsin çalışılmaz ve Oruç tutulur.
Apolytikion. Ton 1.
Rab halkını kurtar ve mirasını kutsa; inanlılarına düşmanlarına karşı zafer bağışlayıp uluslarının topluluğunu Çarmıh ile koruyarak.
Kontakion. Ton 4.
Kendi isteğinle Çarmıh üzerinde kaldırılmış olarak, Senin adınla çağrılmış yeni uluslar topluluğuna merhametini bağışla Tanrımız Mesih; düşmanlarına karşı zafer vererek, inanlı halkını kudretinle mutlu kıl. Savaşta Senin yardımına sahip olsunlar: esenlik silahına ve yenilmez ganimete.