• Πρόλογος

• Γνήσιες και νόθες εμπειρίες τής Χάριτος τού Θεού

  • 1. Μορφές τής εμπειρίας τής χάριτος τού Θεού

  • 2. Προϋποθέσεις γνησίας εμπειρίας τής χάριτος τού Θεού

  • 3. Ψευδείς εμπειρίες τής χάριτος τού Θεού

  • 4. Περί Πεντηκοστιανών

  • 5. Η Εκκλησία χώρος τής γνησίας εμπειρίας τής Χάριτος

  • 6. Αυτή είναι η πίστις μας, η αληθινή και ορθόδοξος!

Πρόλογος

Ο άνθρωπος για να αγωνίζεται κατά τού κακού εαυτού του, τού εγωισμού αλλά και κατά τών θελημάτων τού κόσμου και τού πονηρού, έχει ανάγκη να γεύεται την Χάρι τού Θεού, να γλυκαίνεται από την γλυκύτητα τού Αγίου Πνεύματος. Η εν Χριστώ εμπειρία είναι αυτή που στηρίζει τον Χριστιανό στον αγώνα του να αρέση στον Θεό.

Είναι όμως δυνατόν η αδυναμία μας και ο διάβολος να μάς παρασύρουν έτσι ώστε νόθες κι όχι κατά Θεόν εμπειρίες να μάς οδηγήσουν σε σφαλερούς δρόμους, σε θολά νερά αν δεν προσέξουμε.

Η συμμετοχή μας στην ζωή τής Ορθοδόξου Εκκλησίας μας, τής μόνης αληθινής πίστεως στον Θεάνθρωπο Χριστό, η από καρδίας παραδοχή και ενστερισμός τής Αγίας Παραδόσεώς της και τής καθημερινής της πρακτικής, είναι ασφάλεια για όσους ποθούμε να ιδούμε το πρόσωπο τού Νυμφίου της, να έχουμε ελπίδα αιωνίου ζωής, να γευώμαστε και από τον νυν αιώνα την αληθινή εμπειρία τού Θεού.

«Γεύσασθε και ίδετε ότι χρηστός ο Κύριος» με τους όρους και τις προϋποθέσεις που γνωρίζει η Εκκλησία μας, η οποία γέννησε, γεννά και θα γεννά Αγίους, εν κοινωνία Θεού, με εμπειρίες ζωής αιωνίου.

Την απάντηση τού αποστόλου Φιλίππου, που έδωσε στον τότε ακόμη δύσπιστο φίλο του, απόστολο Ναθαναήλ, προτείνει και η Ορθόδοξος Εκκλησία σ' όσους αμφισβητούν την γνησιότητα τής βιωματικής εμπειρίας της. «Έρχου και ίδε».

Έλα, γίνε μέλος ζωντανό τής Εκκλησίας σε υπακοή και μαθητεία Χριστού, ταπείνωσε το πνεύμα τής φιλαυτίας, αγωνίσου κατά τών πνευμάτων τής πονηρίας και τότε θα ιδής, θα χαρής, θα μάθης. Θα γευθής την γνήσια προσωπική εμπειρία που ο Θεός, από την άπειρη αγάπη Του, δίδει σ' όσους ειλικρινά και εμπόνως Τον αναζητούν.

Γνήσιες και νόθες εμπειρίες τής Χάριτος τού Θεού

Φεβρουάριος 1997

(Απομαγνητοφωνημένη ομιλία τού Καθηγουμένου τής Ιεράς Μονής τού Οσίου Γρηγορίου Αγίου Όρους, Αρχιμ. Γεωργίου, στο Στρατώνι Χαλκιδικής την 14η/27η Ιανουαρίου 1989, κατόπιν προσκλήσεως τού Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Ιερισσού, Αγίου Όρους και Αρδαμερίου κ. κ. Νικοδήμου).

Σκοπός τής ζωής μας, όπως γνωρίζουμε, είναι η ένωσίς μας με τον Θεό. Όπως λέγει η Αγία Γραφή, ο άνθρωπος πλάσθηκε «κατ εικόνα και ομοίωσιν» τού Θεού, να ομοιάση με τον Θεό, δηλαδή να ενωθή μαζί Του. Την ομοίωσι τού ανθρώπου με τον Θεό οι άγιοι Πατέρες την λέγουν θέωσι. Βλέπετε πόσο μεγάλος είναι ο σκοπός τής ζωής τού ανθρώπου; Να γίνη όχι απλώς καλλίτερος, ηθικώτερος, δικαιότερος, ευγενέστερος, αλλά θεός κατά χάριν. Και ποια διαφορά υπάρχει μεταξύ τού αγίου Θεού και τών θεωμένων ανθρώπων; Ότι ο μεν Πλάστης και Δημιουργός μας είναι Θεός κατά φύσιν, από την φύσιν Του, ενώ εμείς γινόμαστε θεοί κατά χάριν, διότι ενώ κατά την φύσιν μας παραμένουμε άνθρωποι, με την ιδική Τού χάρι θεωνόμαστε.

Όταν ο άνθρωπος ενώνεται με τον Θεόν κατά χάριν, αποκτά και εμπειρία τού Θεού, αισθάνεται τον Θεό. Αλλοιώς πώς είναι δυνατόν να ενώνεται με τον Θεό, χωρίς να αισθάνεται την χάρι Του;

Οι πρωτόπλαστοι στον Παράδεισο πριν αμαρτήσουν, συνομιλούσαν με τον Θεό, αισθάνοντο την θεία χάρι. Ο Θεός έπλασε τον άνθρωπο, για να είναι ιερεύς, προφήτης και βασιλεύς. Ιερεύς, για να δέχεται την ύπαρξί του και τον κόσμο ως δώρα τού Θεού, και να αντιπροσφέρη εν συνεχεία τον εαυτό του και τον κόσμο στον Θεό ευχαριστιακά και δοξολογικά. Προφήτης, για να γνωρίζει τα μυστήρια τού Θεού. Βασιλεύς, για να βασιλεύη στην υλική δημιουργία και στον εαυτό του. Να χρησιμοποιή την φύσι όχι ως τύραννος, αλλά με αρχοντιά. Να μη κάνη κατάχρησι τής δημιουργίας, αλλά ευχαριστιακή χρήσι. Σήμερα ο άνθρωπος δεν χρησιμοποιεί την φύσι λογικά, αλλά συμπεριφέρεται εγωιστικά και παράλογα, με αποτέλεσμα να καταστρέφη το φυσικό του περιβάλλον και μέσα σ αυτό να καταστρέφεται και ο ίδιος.

Εάν ο άνθρωπος δεν αμάρτανε και δεν αντικαθιστούσε την αγάπη και την υπακοή στον Θεό με τον εγωισμό, δεν θα χωριζόταν από τον Θεό, θα ήταν βασιλεύς, ιερεύς και προφήτης. Όμως ο άγιος Θεός που πονάει το πλάσμα του, θέλει να ξαναφέρει τον άνθρωπο στην κατάστασι να μπορή πάλι να γίνη αληθινός ιερεύς, προφήτης και βασιλεύς. Να μπορή πάλι να λάβη εμπειρία τού Θεού και να ενωθή μαζί του. Γι αυτό στην ιστορία τής Παλαιάς Διαθήκης βλέπουμε πώς ο Θεός προετοιμάζει σιγά-σιγά την σωτηρία τών ανθρώπων με την έλευσι τού Μονογενούς Του Υιού. Έτσι δίνει χαρίσματα, σαν εκείνα που είχε ο άνθρωπος προ τής πτώσεως, όπως το χάρισμα τής προφητείας. Υπάρχουν στην Παλαιά Διαθήκη άνδρες, όπως ο προφήτης Ηλίας, ο προφήτης Ησαΐας, ο προφήτης Μωυσής, που έλαβαν το προφητικό χάρισμα και είδαν την δόξα τού Θεού· πλην όμως αυτό το χάρισμα δεν ήταν γενικό για όλους. ούτε ήταν για όλο το διάστημα τής ζωής τους, αλλά ήταν μερικό χάρισμα που τους έδωσε ο Θεός για ωρισμένο σκοπό και για συγκεκριμένες περιπτώσεις. Οσάκις δηλαδή ο Θεός ήθελε οι δίκαιοι αυτοί άνδρες να εξαγγείλουν την έλευσι τού Χριστού στον κόσμο ή να αναγγείλουν το θέλημά Του, τους έδινε την δυνατότητα να λάβουν κάποια εμπειρία και αποκάλυψι.

Όμως ο προφήτης Ιωήλ προφήτευσε ότι θα έλθη εποχή που την χάρι τού Αγίου Πνεύματος θα δώση ο Θεός όχι σε ωρισμένους μόνο άνδρες και για ωρισμένο σκοπό, αλλά προς όλο τον λαό. Ιδού τι λέγει η προφητεία τού προφήτου Ιωήλ: «Εκχεώ από τού Πνεύματός μου επί πάσαν σάρκα», θα δώσω το Πνεύμα μου σε κάθε άνθρωπο, «και προφητεύουσιν οι υιοί υμών και αι θυγατέρες υμών, και οι πρεσβύτεροι υμών ενύπνια ενυπνιασθήσονται, και οι νεανίσκοι υμών οράσεις όψονται» (Ιωήλ β´ 27). Δηλαδή θα ιδή ο λαός μου οράσεις πνευματικές, θα ιδή μυστήρια Θεού. Αυτή η έκχυσις τού Αγίου Πνεύματος έγινε την ημέρα τής Αγίας Πεντηκοστής. Τότε η χάρις τού Αγίου Πνεύματος δόθηκε σ όλη την Εκκλησία. Δεν δόθηκε η χάρις αυτή σε όλους κατά την περίοδο τής Παλαιάς Διαθήκης, διότι ο Χριστός δεν είχε ακόμη σαρκωθή. Έπρεπε να αποκατασταθή η κοινωνία τού ανθρώπου με τον Θεό, για να δώση ο Θεός την χάρι τού Αγίου Πνεύματος σε όλο τον λαό. Αυτή την επανένωσι την έκανε ο Σωτήρας μας Χριστός με την ενανθρώπησί Του.

Η πρώτη ένωσις που είχε κάνει ο Θεός με τον άνθρωπο στον Παράδεισο δεν ήταν υποστατική, και γι αυτό διασπάσθηκε. Αυτή η δευτέρα ένωσις είναι υποστατική, δηλαδή προσωπική. Στην υπόστασι - πρόσωπο τού Χριστού ενώθηκε ασύγχυτα, άτρεπτα, αδιαίρετα, αχώριστα, αιώνια η ανθρώπινη φύσις με την θεία φύσι. Όσο και αν αμαρτήσουν οι άνθρωποι, δεν μπορεί πλέον η ανθρώπινη φύσις να χωρισθή από τον Θεό, διότι στον Ιησού Χριστό, τον Θεάνθρωπο, είναι αιώνια ενωμένη με την θεία φύσι.

Για να μπορή λοιπόν ο άνθρωπος να λάβη το Άγιον Πνεύμα, να γίνη ιερεύς, βασιλεύς και προφήτης, να γνωρίζη τα μυστήρια του Θεού και να αισθάνεται τον Θεό, πρέπει να γίνει μέλος τού Σώματος τού Χριστού, τής Εκκλησίας. Ο Ιησούς Χριστός είναι ο μοναδικός, ο αληθινός, ο τέλειος ιερεύς, βασιλεύς και προφήτης. Αυτό που είχε πλασθή να κάνη ο Αδάμ και η Εύα, και απέτυχαν να το κάνουν λόγω τής αμαρτίας και τού εγωισμού, το έκανε ο Χριστός. Τώρα όλοι εμείς ενωμένοι με τον Χριστό μπορούμε να συμμετάσχουμε στα τρία αξιώματα τού Χριστού, το βασιλικό, το προφητικό και το ιερατικό. Στο σημείο αυτό πρέπει να διευκρινίσουμε ότι με το άγιο βάπτισμα και το χρίσμα ο χριστιανός αποκτά την γενική ιερωσύνη, και όχι την ειδική ιερωσύνη, που αποκτάται με την χειροτονία και δια τής οποίας οι λειτουργοί τής Εκκλησίας λαμβάνουν την χάρι να ιερατεύουν στην Εκκλησία και να ποιμαίνουν τους λαϊκούς.

Λαϊκός πάλι δεν είναι μόνο ο μη ιερωμένος, αλλά αυτός που με το άγιο βάπτισμα και χρίσμα έλαβε το αξίωμα να είναι μέλος τού λαού τού Θεού και τού Σώματος τού Χριστού και να συμμετέχη στα τρία αξιώματα τού Χριστού. Όσο μάλιστα πιο υγιές, συνειδητό και ενεργό μέλος τού λαού τού Θεού και τού Σώματος τού Χριστού είναι ο χριστιανός, τόσο και πληρέστερα μετέχει στο ιερατικό, προφητικό και βασιλικό αξίωμα τού Χριστού, και ανώτερη εμπειρία και αίσθησι τής χάριτός Του λαμβάνει, όπως βλέπουμε στους βίους τών Αγίων της πίστεώς μας.

1. Μορφές τής εμπειρίας τής χάριτος τού Θεού

Ποιές είναι οι εμπειρίες τής χάριτος που μπορεί να λάβη ο χριστιανός, ώστε η πίστις και η χριστιανική ζωή να μη είναι γι αυτόν κάτι διανοητικό και εξωτερικό, αλλά αληθινή αίσθησις πνευματική τού Θεού, κοινωνία με τον Θεό, οικείωσις τού Θεού, στην οποία συμμετέχει ο όλος άνθρωπος;

Είναι πρώτα - πρώτα μία εσωτερική πληροφορία ότι δια τής πίστεως στον Θεό βρίσκει το αληθινό νόημα τής ζωής του. Αισθάνεται ότι η πίστις του προς τον Χριστό είναι πίστις που τον αναπαύει εσωτερικά, που δίνει νόημα στην ζωή του και τον καθοδηγεί, που είναι ένα δυνατό φως που τον φωτίζει. Όταν αισθανθή έτσι την χριστιανική πίστι μέσα του, αρχίζει να ζη την χάρι τού Θεού. Ο Θεός δεν είναι κάτι εξωτερικό γι αυτόν.

Άλλη εμπειρία τής χάριτος τού Θεού λαμβάνει ο άνθρωπος, όταν ακούει στην καρδιά του την πρόσκλησι τού Θεού να μετανοήση για τα σκοτεινά και αμαρτωλά του έργα, να επιστρέψει στην χριστιανική ζωή, να εξομολογηθή, να μπή στον δρόμο τού Θεού. Αυτή η φωνή τού Θεού που ακούει μέσα του, είναι μία πρώτη εμπειρία τής χάριτος τού Θεού. Τόσα χρόνια που ζούσε μακρυά από τον Θεό, τίποτε δεν καταλάβαινε.

Αρχίζει να μετανοή· εξομολογείται για πρώτη φορά στην ζωή του στον Πνευματικό. Μετά την εξομολόγησι αισθάνεται βαθειά ειρήνη και χαρά, που ουδέποτε στην ζωή του είχε αισθανθεί. Και τότε λέει: «Ανακουφίσθηκα». Αυτή η ανακούφισις είναι επίσκεψις τής θείας χάριτος σε μία ψυχή που μετενόησε, και ο Θεός θέλει να την παρηγορήση.

Τα δάκρυα που έχει ο μετανοών χριστιανός, όταν προσεύχεται και ζητά συγχώρησι από τον Θεό ή όταν εξομολογήται, είναι δάκρυα μετανοίας. Αυτά τα δάκρυα είναι πολύ ανακουφιστικά. Φέρνουν πολλή ειρήνη στην ψυχή τού ανθρώπου. Και τότε ο άνθρωπος αισθάνεται ότι αυτά είναι δώρο και εμπειρία τής θείας χάριτος.

Όσο βαθύτερα μετανοεί και έρχεται σε περισσότερη αγάπη προς τον Θεό και προσεύχεται με ένα θεϊκό έρωτα, τόσο εκείνα τα δάκρυα τής μετανοίας γίνονται δάκρυα χαράς, δάκρυα αγάπης και θείου έρωτος. Αυτά τα δάκρυα που είναι ανώτερα από τα δάκρυα τής μετανοίας, είναι και αυτά μία ανωτέρα επίσκεψις και εμπειρία τής χάριτος τού Θεού.

Προσερχόμεθα να κοινωνήσουμε το Σώμα και το Αίμα τού Χριστού μετανοημένοι, εξομολογημένοι, με νηστεία και πνευματική προετοιμασία. Μετά την Θεία Κοινωνία τι αισθανόμεθα; Βαθειά ειρήνη στην ψυχή μας, χαρά πνευματική. Είναι και αυτό μία εμπειρία και επίσκεψις τής χάριτος τού Θεού.

Άλλες φορές πάλι, κατά την διάρκεια τής προσευχής ή τής θείας λατρείας ή τής Θείας Λειτουργίας, αισθανόμεθα ανεκλάλητη χαρά. Κι αυτό είναι επίσκεψις τής θείας χάριτος και εμπειρία Θεού.

Υπάρχουν όμως και άλλες ανώτερες εμπειρίες τού Θεού. Η ανώτερη εμπειρία τού Θεού είναι η θέα τού άκτιστου Φωτός. Αυτό το Φως είδαν οι μαθηταί τού Κυρίου στο Όρος τής Μεταμορφώσεως. Είδαν τον Χριστό να λάμπη όλος σαν τον ήλιο με ένα ουράνιο και θείο φως, το οποίο δεν ήταν υλικό, κτιστό φως, όπως είναι ο ήλιος και τα άλλα κτιστά φώτα. Ήταν άκτιστο Φως, δηλαδή το Φως τού Θεού, το Φως τής Αγίας Τριάδος.

Αυτοί που καθαρίζονται τελείως από τα πάθη τους κι από την αμαρτία και προσεύχονται με αληθινή και καθαρά προσευχή, αξιώνονται αυτής τής μεγάλης εμπειρίας, να ιδούν το Φως τού Θεού απ αυτή την ζωή. Αυτό το Φως είναι που θα λάμπη στην αιώνια ζωή. Κι όχι μόνο το βλέπουν από τώρα, αλλά και τους βλέπουν από τώρα μέσα σ αυτό το Φως. Διότι αυτό το Φως περιβάλλει τους Αγίους. Εμείς δεν το βλέπουμε, αλλά οι καθαροί στην καρδιά και άγιοι το βλέπουν. Το φωτοστέφανο που εικονίζεται γύρω από τα πρόσωπα τών Αγίων είναι το Φως τής Αγίας Τριάδος, που τους έχει φωτίσει και αγιάσει.

Στον βίο τού Μεγάλου Βασιλείου διαβάζουμε ότι τον Μέγα Βασίλειο, όταν προσευχόταν στο κελλί του, τον έβλεπαν να λάμπη όλος και όλο το κελλί του άκτιστο Φως, το οποίο τον περιαύγαζε. Και σε πολλούς βίους τών Αγίων βλέπουμε το ίδιο.

Άρα λοιπόν το να αξιωθή κανείς να ιδή το άκτιστο Φως είναι μία ανωτάτη εμπειρία Θεού, η οποία δεν δίδεται σε όλους, αλλά σε ελαχίστους, όσους έχουν προχωρήσει στην πνευματική ζωή. Κατά τον αββά Ισαάκ, σε κάθε γενεά μόλις ένας άνθρωπος κατορθώνει να ιδή εναργώς το άκτιστο Φως (Λόγος λβ´). Υπάρχουν όμως και σήμερα χριστιανοί άγιοι που αξιώνονται να έχουν αυτή την μοναδική εμπειρία τού Θεού.

Βέβαια πρέπει να πούμε ότι καθένας που βλέπει ένα φως, δεν σημαίνει ότι βλέπει το άκτιστο Φως. Ο διάβολος πλανά τους ανθρώπους και τους δείχνει άλλα φώτα, δαιμονικά, ή ψυχολογικά, για να νομίσουν πώς είναι το άκτιστο Φως, ενώ δεν είναι. Γι αυτό κάθε χριστιανός που βλέπει κάτι ή που ακούει μία φωνή ή που έχει μία εμπειρία, δεν πρέπει να την δέχεται ως εκ Θεού, γιατί μπορεί να πλανηθή από τον διάβολο. Αλλά πρέπει να την εξομολογηθή στον Πνευματικό του, κι αυτός θα τού πη αν είναι εκ τού Θεού ή αν είναι τής πλάνης και τών δαιμόνων. Χρειάζεται πολλή προσοχή στο θέμα αυτό.

2. Προϋποθέσεις γνησίας εμπειρίας τής χάριτος τού Θεού

Θα εξετάσουμε τώρα τις προϋποθέσεις, οι οποίες μάς εξασφαλίζουν ώστε οι διάφορες εμπειρίες που έχουμε να είναι γνήσιες και όχι νόθες.

Η πρώτη προϋπόθεσις είναι ότι θα είμεθα άνθρωποι μετανοίας. Εάν δεν μετανοούμε για τις αμαρτίες μας και καθαριζόμεθα από τα πάθη μας. δεν μπορούμε να δούμε τον Θεό. Όπως λέγει ο Κύριός μας στους μακαρισμούς: «Μακάριοι οι καθαροί τη καρδία, ότι αυτοί τον Θεόν όψονται». Μακάριοι αυτοί που είναι καθαροί στην καρδιά. γιατί αυτοί θα δουν τον Θεό. Όσο περισσότερο ο άνθρωπος καθαρίζεται από τα πάθη του, μετανοεί, επιστρέφει στον Θεό, τόσο καλλίτερα μπορεί να αισθάνεται και να βλέπη τον Θεό.

Το να επιδιώκουμε να λάβουμε εμπειρίες τού Θεού με τεχνητούς τρόπους και μεθόδους, όπως γίνεται στις αιρέσεις στους ινδουϊστές, στα γιόγκα, είναι λάθος. Οι εμπειρίες αυτές δεν είναι εκ Θεού. Είναι εμπειρίες που προκαλούνται με ψυχολογικούς τρόπους.

Οι άγιοι Πατέρες μας λέγουν: «Δώσε αίμα και λάβε πνεύμα». Αν δηλαδή δεν δώσης το αίμα τής καρδιάς σου με την μετάνοια, την προσευχή, την νηστεία, την άσκησι, δεν μπορείς να λάβης την χάρι τού Αγίου Πνεύματος. Οι αληθινές πνευματικές εμπειρίες δίνονται σ εκείνους που από ταπείνωσι δεν ζητούν πνευματικές εμπειρίες, αλλά ζητούν από τον Θεό μετάνοια και σωτηρία. Σ αυτούς που είναι ταπεινοί και λέγουν: «Θεέ μου, εγώ δεν είμαι άξιος να έχω εμπειρίες, δεν είμαι άξιος να λάβω χαρίσματα πνευματικά, δεν είμαι άξιος να λάβω επίσκεψι τής χάριτός σου και θείες και ουράνιες παρηγοριές και πνευματικές ηδονές». Σ αυτούς όμως που με υπερηφάνεια ζητούν από τον Θεό να τους δώση εμπειρίες, δεν θα δώση αληθινές και γνήσιες εμπειρίες. Αντίθετα, θα το εκμεταλλευθή ο πειρασμός και θα τους δώση πλανεμένες και διαβολικές εμπειρίες, λόγω τής υπερηφανείας τους. Άρα λοιπόν ο δεύτερος όρος είναι η ταπείνωσις.

Τρίτος όρος για να λάβουμε αληθινές πνευματικές εμπειρίες είναι να είμεθα μέσα στην Εκκλησία. Όχι έξω από την Εκκλησία. Διότι έξω από την Εκκλησία ο διάβολος θα μάς πλανήση. Άμα απομονωθή το πρόβατο από την ποίμνη, θα το κατασπαράξη ο λύκος. Μέσα στην ποίμνη είναι η ασφάλεια. Ο χριστιανός μέσα στην Εκκλησία είναι ασφαλής. Άμα βγεί από την Εκκλησία, είναι εκτεθειμένος στις πλάνες τις δικές του, τών άλλων ανθρώπων και τών δαιμόνων. Έχουμε παραδείγματα πολλών ανθρώπων, οι οποίοι μη κάνοντας υπακοή στην Εκκλησία και στον Πνευματικό τους έπεσαν σε μεγάλες πλάνες. Και νόμιζαν ότι βλέπουν τον Θεό ή ότι τους επισκέπτεται ο Θεός, ενώ στην πραγματικότητα οι εμπειρίες που είχαν ήταν δαιμονικές και καταστρεπτικές γι αυτούς. Επίσης βοηθεί πολύ το να έχουμε καθαρά και θερμή προσευχή. Η αλήθεια είναι ότι την ώρα τής προσευχής ο θεός δίνει τις περισσότερες πνευματικές εμπειρίες στον άνθρωπο, γι αυτό και όσοι προσεύχονται με πόθο, με ζήλο, με υπομονή, λαμβάνουν τα δώρα τού Αγίου Πνεύματος και αίσθησι τής χάριτος τού Θεού.

Όπως γνωρίζετε, υπάρχει μία προσευχή που λέγομε στο Άγιον Όρος· και σεις ίσως την λέγετε: «Κύριε Ιησού Χριστέ ελέησόν με τον αμαρτωλόν». Αυτή η προσευχή, που χαρακτηρίζεται ως νοερά, καρδιακή και αδιάλειπτος, όταν λέγεται με ταπείνωσι, με πόθο και με επιμονή, φέρνει σιγά-σιγά μέσα στην καρδιά τού ανθρώπου την αίσθησι τής χάριτος τού Θεού.

3. Ψευδείς εμπειρίες τής χάριτος τού Θεού

Ψευδείς εμπειρίες τού Θεού έχουν άνθρωποι, οι οποίοι νομίζουν ότι από μόνοι τους, με τις δικές τους δυνάμεις, σε αιρέσεις, σε ομάδες, σε θρησκευτικές συναθροίσεις, εκτός Εκκλησίας, μπορούν να λάβουν την χάρι τού Αγίου Πνεύματος. Συγκεντρώνονται λοιπόν, κάποιος νέος «προφήτης» κάνει τον αρχηγό, και αυτοί οι άνθρωποι νομίζουν ότι δέχονται την επίσκεψι και την χάρι τού Θεού.

Έτυχε να βρεθώ σε μία συνάντησι Πεντηκοστιανών στην Αμερική το 1966 που ήμουν εκεί. Η «εκκλησία» τους ήταν σαν μία αίθουσα σχολείου. Άρχισε πρώτα ένα όργανο να παίζη κάποια μουσική με απαλούς και σιγανούς ήχους, που όσο προχωρούσε γινόταν πιο εντατική, πιο εκκωφαντική και έξαλλη, ώστε να προκαλή έξαψι. Τελείωσε η μουσική και άρχισε ο ιεροκήρυκας. Άρχισε και αυτός απαλά και, όσο προχωρούσε, φώναζε δυνατώτερα. Στο τέλος δημιούργησε και αυτός μια κατάστασι εξάψεως. Και τότε, όταν όλοι αυτοί οι άνθρωποι είχαν πάθει ομαδική υποβολή και υστερία, άρχιζαν να φωνάζουν, να σηκώνουν και κινούν τα χέρια, να βγάζουν άναρθρες κραυγές. Ένοιωσα τότε ότι δεν ήταν εκεί το Πνεύμα τού Θεού, το οποίο είναι Πνεύμα ειρήνης και όχι ταραχής και εξάψεως. Το Πνεύμα τού Θεού δεν έρχεται με τεχνητούς και ψυχολογικούς τρόπους. Μάλιστα λυπήθηκα τα παιδιά, που ήταν εκεί μέσα μαζί με τους γονείς τους και θα υφίσταντο τις συνέπειες αυτής τής ομαδικής νευρώσεως.

Κάποιος νέος, που έγινε μοναχός στο Άγιον Όρος και είχε περάσει πρώτα από την ινδουϊστική γιόγκα (πρέπει να γνωρίζετε ότι υπάρχουν περί τις 500 ινδουϊστικές αιρέσεις στην Ελλάδα), μού εξήγησε τι εμπειρίες προσπαθούσαν να έχουν εκεί. Όταν ήθελαν να ιδούν φως, έτριβαν τα μάτια τους, έτσι ώστε να βλέπουν κάποια φωτάκια. Όταν ήθελαν πάλι να ακούουν ασυνήθιστους ήχους, έκαναν κάποιες συμπιέσεις στα αυτιά τους, ώστε να δημιουργούνται ήχοι.

Παρόμοιες ψυχολογικές εμπειρίες που προκαλούνται τεχνητά κάποιοι αιρετικοί τις αποδίδουν στο Άγιο Πνεύμα.

Αλλά οι εμπειρίες στις αιρετικές συνάξεις δεν είναι μόνο ψυχολογικές. Άλλοτε είναι και δαιμονικές. Ο διάβολος εκμεταλλεύεται την αναζήτησι από μερικούς ανθρώπους τέτοιων εμπειριών και τους παρουσιάζει διάφορα σημεία, τα οποία δεν είναι εκ Θεού, αλλά ιδικά του, διαβολικά. Αυτοί δεν μπορούν να καταλάβουν ότι είναι θύματα τού διαβόλου.

Νομίζουν ότι τα σημεία αυτά είναι ουράνια και εκ τού Αγίου Πνεύματος. Ακόμη τους δίδει ο διάβολος κάποια προφητική ικανότητα, όπως δίδει και στα «μέντιουμ». Ο Κύριος όμως μάς είχε προειδοποιήσει: «Εγερθήσονται γαρ ψευδόχριστοι και ψευδoπροφήται και δώσουσι σημεία μεγάλα και τέρατα» Ματθ. κδ´ 24). Όχι απλώς θα κάνουν θαύματα, αλλά μεγάλα θαύματα και τέρατα, φοβερά σημεία. Όπως και ο Αντίχριστoς, όταν θα έλθη, δεν θα κάνη κακά πράγματα. Θα κάνη ευεργεσίες, θεραπείες ασθενών και άλλα θαυμαστά, για να πλανήση τους ανθρώπους, ει δυνατόν και τους εκλεκτούς, για να τον πιστεύσουν ως Σωτήρα τους και να τον ακολουθήσουν.

Γι αυτό χρειάζεται να προσέχουμε. Κάθε ένας που κάνει κάποια σημεία ή προφητεύει, δεν είναι πάντοτε εκ τού Θεού. Όπως πάλι ο Κύριος λέγει: «Πολλοί ερούσί μοι εν εκείνη τη ημέρα. Κύριε, Κύριε, ου τω σώ ονόματι πρoφητεύσαμεν και τω σώ ονόματι δαιμόνια εξεβάλομεν, και τω σώ ονόματι δυνάμεις πολλάς εποιήσαμεν; και τότε ομολογήσω αυτοίς ότι ουδέποτε έγνων υμάς· αποχωρείτε απ εμού οι εργαζόμενοι την ανομίαν» (Ματθ. ζ´ 22-23).

Εγνώρισα νέους που είχαν παρασυρθή από αποκρυφιστές κι πεντηκοστιανές αιρέσεις και οι οποίοι μετά την επιστροφή τους στην Εκκλησία ωμολόγησαν ότι διάφορες εμπειρίες που είχαν, όταν ήσαν μέλη τών αιρέσεων αυτών, ήσαν διαβολικές.

Ένας πρώην πεντηκοστιανός π.χ. ωμολόγησε ότι στις πεντηκοστιανές συγκεντρώσεις, όταν κάποια «προφήτις» προφήτευε αυτός αισθανόταν δαιμονική ταραχή και ότι, όταν προσπαθούσε να ειπή την ευχή «Κύριε Ιησού Χριστέ ελέησόν με τον αμαρτωλόν», ερχόταν η γλωσσολαλιά και τον έπνιγε εμποδίζοντάς τον να λέγη την ευχή.

Επειδή ο διάβολος μετασχηματίζεται σε άγγελο φωτός πρέπει να είμεθα επιφυλακτικοί στις εμπειρίες. Ο Απόστολος Ιωάννης μας συμβουλεύει: «Αγαπητοί, μη παντί πνεύματι πιστεύετε» (Α´ Ιωάν. δ´ 1). Δεν είναι όλα τα πνεύματα εκ τού Θεού. Οι έχοντες δε το κατά τον Απόστολο Παύλο χάρισμα τής διακρίσεως τών πνευμάτων (Α´ Κορ. ιβ´ 10) ημπορούν να διακρίνουν τα πνεύματα, εάν είναι εκ τού Θεού ή είναι τού διαβόλου. Αυτό το χάρισμα το έχουν οι Πνευματικοί τής Εκκλησίας. Γι αυτό, όταν έχουμε τέτοιο πρόβλημα, πρέπει να απευθυνώμεθα στον Πνευματικό μας, και αυτός θα διακρίνη την προέλευσι κάθε εμπειρίας.

Ακόμη και μοναχοί είναι δυνατόν να πλανηθούν. Έχουμε περιπτώσεις στο Άγιoν Όρος που μοναχοί πλανήθηκαν από τέτοιες εμπειρίες. Παρουσιάσθηκε π.χ. σε κάποιο μοναχό ένας άγγελος -ενώ ήταν ο διάβολος- και τού είπε: «Έλα πάνω στην κορυφή τού Άθωνος, να σού δείξω μεγάλα θαύματα». Τον ωδήγησε εκεί, και παρά λίγο θα τον γκρέμιζε από τα βράχια, αν εκείνος δεν επεκαλείτο την θεία βοήθεια. Αυτός έκανε το λάθος να πιστεύση την οπτασία ως εκ Θεού, ενώ δεν έπρεπε. Διότι οι μοναχοί γνωρίζουν ότι, όταν ιδούν μία οπτασία, πρέπει να την πουν στον Γέροντά τους, και αυτός θα τους πη αν είναι εκ τού Θεού ή εκ τών δαιμόνων. Όπου λοιπόν υπάρχει υπερηφάνεια, είναι πολύ πιθανή η πλάνη.

4. Περί Πεντηκοστιανών

Οι εμπειρίες τών Πεντηκοστιανών δεν είναι εκ τού Θεού. Γι αυτό, όχι μόνο δεν τους βοηθούν να μπουν στην Εκκλησία, αλλά και τους οδηγούν εκτός Εκκλησίας. Μόνο ο διάβολος έχει συμφέρον να βγάλη τους ανθρώπους από την Εκκλησία.

Αλλά και ο κατατεμαχισμός τους σε πολλές αιρέσεις και ομάδες είναι απόδειξις ότι δεν αποτελούν την αληθινή Εκκλησία τού Θεού. Ο Προτεσταντισμός αποτελείται από χιλιάδες αιρέσεις. Μία από τις προτεσταντικές αιρέσεις είναι οι Πεντηκοστιανoί. Μόνο στις Η. Π. Α. υπάρχουν 39 είδη Πεντηκοστιανών. Πολλές από τις πεντηκοστιανές αιρέσεις δεν έχουν καμμία σχέσι μεταξύ τους. Σας αναφέρω τίτλους μερικών πεντηκoστιανών ομάδων: «Συνάθροισις τής Εκκλησίας τού Θεού, τού όρους», «Ενσωματωμένη συνάθροισις τής Εκκλησίας τού Θεού», «Θέατρο Γαρ», «Άγρυπνη ιεραποστολή», «Εκκλησία τής Μητέρας Χόρν», «Εκκλησία τής Μητέρας Ρόμπερτσον», «Ιησούς και άγρυπνη ιεραποστολή», «Υπόλοιπον τής Εκκλησίας τού Θεού», «Εν πυρί βαπτισμένη Εκκλησία τού Θεού αγιότητος Αμερικής», «Εκκλησία τής Μογέρα Κούκ», «Εθνική πνευματική δαβιδική ένωσις ναού τής Εκκλησίας τού Θεού», «Εκκλησία τού τετραγωνικού ευαγγελίου».

Αν υπήρχε σ αυτές τις ομάδες το Πνεύμα τού Θεού, θα υπήρχε ενότης, θα υπήρχε μία Εκκλησία και όχι τόσες διαφορετικές και αντιτιθέμενες ομάδες.

Ωρισμένες επίσης εκδηλώσεις που λαμβάνουν χώρα στις συγκεντρώσεις τους, όπως το να τρέμουν, να πέφτουν κάτω σαν νεκροί, να βγάζουν άναρθρες κραυγές, δεν είναι ειρηνικού Πνεύματος τού Θεού. Παρόμοια φαινόμενα συναντούμε στις ειδωλολατρικές θρησκείες. Υπάρχουν επίσης πολλές ομοιότητες με τα πνευματιστικά φαινόμενα.

Καλλιεργούν ακόμη πνεύμα υπερηφανείας πιστεύοντας ότι η Εκκλησία όλη επί δυο χιλιάδες χρόνια πλανάται, ενώ αυτοί βρήκαν την αλήθεια το 1900. Ο πρώτος που ίδρυσε την ομάδα τών Πεντηκοστιανών είναι ένας Αμερικανός. Ο πρώτος στην Ελλάδα πεντηκοστιανός, Μιχαήλ Γκούνας, διεκήρυσσε: «Μετά από τόσους αιώνες έγινε πάλι στην χώρα τής Ελλάδος απαρχή τής επίσκεψης τού Θεού, όπως την ημέρα τής Πεντηκοστής. Απ αυτόν άρχισε η επίσκεψις τού Χριστού στην Ελλάδα όπως την ημέρα τής Πεντηκοστής! Τόσα χρόνια δεν υπήρχε! Βλέπετε σατανικός εγωισμός και υπερηφάνεια;

Τι γίνεται τώρα με το επιδιωκόμενο απ αυτούς χάρισμα τής γλωσσολαλίας; Πράγματι, στην Καινή Διαθήκη αναφέρεται η γλωσσολαλία. Οι άγιοι Απόστολοι την ημέρα τής Πεντηκοστής μιλούσαν τις γλώσσες τών λαών που ήλθαν να προσκυνήσουν στα Ιεροσόλυμα, για να τους κατηχήσουν στο Ευαγγέλιο. Το χάρισμα τής γλωσσολαλίας είναι χάρισμα που δόθηκε από τον Θεό στους Αποστόλους για ένα ειδικό λόγο: Για να προσηλυτίσουν τους μη χριστιανούς στην χριστιανική πίστι. Οι άγιοι Απόστολοι, όταν μιλούσαν γλώσσες, δεν μιλούσαν άναρθρες κραυγές, σαν δαιμονισμένοι. Μιλούσαν ξένες γλώσσες, όχι οποιεσδήποτε γλώσσες, αλλά τις γλώσσες αυτών που ήταν εκεί στα Ιεροσόλυμα και δεν ήξεραν την εβραϊκή γλώσσα, για ν ακούσουν τα μεγαλεία τού Θεού και να πιστεύσουν. Άρα οι άναρθρες κραυγές δεν έχουν καμμία σχέσι με το χάρισμα τής γλωσσολαλίας, την οποία επικαλούνται οι Πεντηκοστιανοί.

5. Η Ορθόδοξος Εκκλησία ο χώρος τής γνησίας εμπειρίας τής χάριτος τού Θεού

Εκκλησία τής Πεντηκοστής είναι η Ορθόδοξος Εκκλησία μας. Και γιατί είναι αυτή; Διότι είναι η Εκκλησία τής σαρκώσεως και ενανθρωπήσεως τού Χριστού, τού σταυρικού Του θανάτου, τής Αναστάσεώς Του και τής Πεντηκοστής. Όταν από το όλο έργο τού Χριστού απομονώσουμε ένα μόνο σημείο, το υπερτονίσουμε και λανθασμένα το εξηγήσουμε, αυτό γίνεται μονομέρεια και αίρεσις. Μόνο η Εκκλησία που δέχεται και βιώνει όλο το έργο τού Χριστού, συμπεριλαμβανομένης τής Πεντηκοστής, είναι η αληθινή Εκκλησία τής Πεντηκοστής. Χωρίς Σταυρό γίνεται Ανάστασις; Χωρίς να σταυρωθή ο άνθρωπος με την νηστεία, την προσευχή, την μετάνοια, την ταπείνωσι, την άσκησι, μπορεί να ιδή τον Θεό; Προηγείται ο Σταυρός στην ζωή τού Χριστού και τού χριστιανού, και έπεται η Ανάστασις και η Πεντηκοστή. Ενώ αυτοί θέλουν Ανάστασι και χαρίσματα πνευματικά, χωρίς να σταυρώσουν τον εαυτό τους δια τής μετανοίας, τής ασκήσεως, τής νηστείας, τής υπακοής στην Εκκλησία. Και γι αυτό δεν αποτελούν αυτοί την Εκκλησία τής Πεντηκοστής.

Σε κάθε θεία Λειτουργία στην Εκκλησία μας έχουμε Πεντηκοστή. Πώς ο άρτος και ο οίνος γίνονται Σώμα και Αίμα Χριστού; Δεν γίνονται με την κάθοδο τού Αγίου Πνεύματος; Να η Πεντηκοστή! Κάθε Αγία Τράπεζα τής Ορθοδόξου Εκκλησίας είναι και υπερώον τής Πεντηκοστής. Σε κάθε Βάπτισμα Πεντηκοστή έχουμε. Με την χάρι τού Αγίου Πνεύματος ο άνθρωπος γίνεται χριστιανός και ενσωματώνεται στο Σώμα τού Χριστού. Κάθε χειροτονία διακόνου, ιερέως και μάλιστα αρχιερέως είναι μία νέα Πεντηκοστή. Το Άγιο Πνεύμα κατεβαίνει και κάνει ένα άνθρωπο λειτουργό τού Θεού.

Κάθε εξομολόγησις ενός χριστιανού είναι πάλι Πεντηκοστή. Την ώρα που ο χριστιανός γονατίζει στον Πνευματικό του με ταπείνωσι και λέγει τις αμαρτίες του με μετάνοια και ο Πνευματικός τού διαβάζει την συγχωρητική ευχή, συγχωρείται δια τής χάριτος τού Αγίου Πνεύματος.

Κάθε σύναξις και κάθε μυστήριο τής Εκκλησίας είναι συνέχεια τής Πεντηκοστής, διότι τελούνται με την παρουσία τού Αγίου Πνεύματος. Γι αυτό όλες σχεδόν οι πράξεις, οι προσευχές και τα μυστήρια τής Εκκλησίας αρχίζουν με την προσευχή: «Βασιλεύ Ουράνιε, Παράκλητε, το Πνεύμα τής αληθείας... ελθέ και σκήνωσον εν ημίν...». Ζητούμε να έλθη ο Παράκλητος, ο Παρηγορητής, το Άγιον Πνεύμα. Και έρχεται. Όπου συνάγεται η Ορθόδοξος Εκκλησία, η αληθινή Εκκλησία τού Χριστού, εκεί επιφοιτά και η χάρις τού Αγίου Πνεύματος.

Κάθε Άγιος τής Εκκλησίας μας είναι ένας άνθρωπος πνευματεμφόρος, γεμάτος από τα χαρίσματα τού Αγίου Πνεύματος, άνθρωπος τής Πεντηκοστής.

Το αίτημα τής Κυριακής προσευχής: «ελθέτω η Βασιλεία σου» σημαίνει: «ελθέτω η χάρις τού Αγίου Σου Πνεύματος». Η Βασιλεία τού Θεού είναι η χάρις τού Αγίου Πνεύματος. Άρα και με το «Πάτερ ημών» ζητούμε το Άγιον Πνεύμα.

Η προσευχή «Κύριε Ιησού Χριστέ, Υιε τού Θεού, ελέησόν με τον αμαρτωλόν» και αυτή γίνεται με την χάρι τού Αγίου Πνεύματος. Διότι, όπως λέγει ο Απόστολος Παύλος, «ουδείς δύναται ειπείν Κύριον Ιησούν, ει μη εν Πνεύματι Αγίω» (Α Κορ. ιβ´ 3). Κανείς δεν ημπορεί να ειπή τον Ιησού Κύριο, παρά μόνον με την χάρι τού Αγίου Πνεύματος.

Να λοιπόν, ότι η Εκκλησία μας ζη διαρκώς την Πεντηκοστή.

Έχουμε, αδελφοί μου, την ευλογία μέσα στην αγία μας Εκκλησία να έχουμε την χάρι τού Θεού. Έχουμε την δυνατότητα να οικειωθούμε και να λάβουμε εμπειρία τής χάριτος τού Θεού, να ενωθούμε με τον Θεό. Η Ορθόδοξος Εκκλησία μας είναι δοκιμασμένος και ασφαλής δρόμος σωτηρίας. Είναι η Εκκλησία τών Προφητών, τών Αποστόλων, τών Πατέρων, τών Μαρτύρων, τών Αγίων, μέχρι και τών τελευταίων χρονικώς Αγίων, όπως τού αγίου και θαυματουργού Νεκταρίου. Είναι η Εκκλησία που κρατά την διδασκαλία τού Ευαγγελίου ανόθευτη εδώ και δυο χιλιάδες περίπου χρόνια, αν και φοβεροί αιρετικοί την επολέμησαν.

Θυμηθήτε πόσοι αιρετικοί επολέμησαν την Εκκλησία μας δια μέσου τών αιώνων. Και όχι εχθροί, σαν τους Πεντηκοστιανούς. Αυτοκράτορες με στρατιές, με κοσμικές δυνάμεις. Δεν μπόρεσαν όμως να γκρεμίσουν την Εκκλησία. Ούτε η εικονομαχία, που διήρκεσε εκατόν τριάντα χρόνια, μπόρεσε να γκρεμίση την Ορθοδοξία. Χιλιάδες οι μάρτυρες τής Εκκλησίας· και όμως η Εκκλησία ουδέποτε νικήθηκε, έστω και αν φαίνεται ότι καταβάλλεται. Και μάλιστα όσο πολεμείται, τόσο δυναμώνει και λαμπρύνεται.

Μέσα στην Εκκλησία μας λοιπόν υπάρχει η χάρις τού Αγίου Πνεύματος. Στην Εκκλησία μας υπάρχουν Άγιοι μέχρι σήμερα. Πολλών Αγίων τα σώματα διατηρούνται άθικτα, μυροβλύζουν, ευωδιάζουν, θαυματουργούν. Πού αλλού γίνεται αυτό; Σε ποια αίρεσι και σε ποια «εκκλησία» βγάζουν τους άλλους από τον τάφο και ευωδιάζουν; Θα έχετε ακούσει ίσως ότι τα οστεοφυλάκια στο Άγιον Όρoς ευωδιάζουν, διότι μεταξύ τών οστών τών πατέρων υπάρχουν οστά αγίων μοναχών. Αυτά συμβαίνουν λόγω τής παρουσίας τού Αγίου Πνεύματος.

Επί πλέον μόνο ο αγιασμός τών Ορθοδόξων διατηρείται άθικτος. Όσοι έχετε αγιασμό στο σπίτι σας, γνωρίζετε ότι όσο χρόνο και να μείνη, ουδέποτε χαλά.

6. Αυτή είναι η πίστις μας, η αληθινή και ορθόδοξος!

Γιατί να αφήσουμε αυτήν την πίστι και να ακολουθήσομε κάποιους αμερικανούς νεοφανείς «σωτήρας», οι οποίοι νομίζουν ότι από αυτούς αρχίζει η Εκκλησία; Για σκεφθήτε τι δαιμονική έπαρσι που έχουν! Η Εκκλησία υπάρχει δυο χιλιάδες χρόνια, και αυτοί λέγουν ότι απ αυτούς, τους Πεντηκοστιανούς και λοιπούς αιρετικούς, αρχίζει η γνησία πίστις.

Και αν για τους άλλους λαούς υπάρχει κάποιο ελαφρυντικό να ακολουθούν τις αιρέσεις, για μάς τους Ορθοδόξους Έλληνες, που έχουμε τέτοια Παράδοσι, τόσους Αγίους, τόσα μοναστήρια, τόσα άγια λείψανα, τόσες θαυματουργές εικόνες, τόσους αγίους Μάρτυρας και Πατέρας, υπάρχει ελαφρυντικό και δικαιολογία;

Η αποχώρησίς μας από την Ορθοδοξία είναι φοβερή και ασυγχώρητη αποστασία από τον Θεό τών Πατέρων μας.

Ο διάβολος προσπαθεί με τις αιρέσεις να συντρίψη την Εκκλησία. Αλλά τελικά αυτό αποβαίνει εις βάρος του. Νομίζει ότι θα κάνη κακό στον Χριστό, στην Εκκλησία και στους χριστιανούς, όταν τους πολεμά, αλλά στο τέλος συντρίβεται. Ο άγιος Θεός, από τον πόλεμο που κάνει ο διάβολος κατά τής Εκκλησίας, βγάζει καλό. Οι Ορθόδοξοι στερεώνονται στην πίστι, αναδεικνύονται νέοι μάρτυρες και ομολογηταί, μεγάλοι θεολόγοι και υπερασπισταί τής ορθοδόξου πίστεως.

Όταν τον 14ο αιώνα ο δυτικός μοναχός Βαρλαάμ πολέμησε την ορθόδοξο διδασκαλία περί θείων ενεργειών και ακτίστου Φωτός, όπως την εβίωναν στο Άγιον Όρος, ο Θεός ανέδειξε τον αγιορείτη ιερομόναχο Γρηγόριο τον Παλαμά σε μεγάλο Θεολόγο και διδάσκαλο τής ορθοδόξου πίστεως. Έτσι και τώρα, εάν δεν υπήρχε η αίρεσις τών Πεντηκοστιανών, δεν θα συναγόμεθα όλοι εδώ. Δεν θα εμβαθύναμε περισσότερο στην πίστι μας. Δεν θα εκάναμε την ομολογία τής πίστεώς μας. Να λοιπόν ότι τελικά εις βάρος τών αιρέσεων και τού διαβόλου αποβαίνει αυτό, το οποίο επιχειρούν να κάνουν κατά τής Εκκλησίας. Λέγει ο Απόστολος Παύλος: «Δει γαρ και αιρέσεις εν υμίν είναι, ίνα οι δόκιμοι φανεροί γένωνται εν υμίν» (Α´ Κορ. ια´ 19). Πρέπει, λέγει, να υπάρχουν και αιρέσεις, για να φαίνωνται οι στερεοί στην πίστι. Τώρα λοιπόν που η αγία μας Εκκλησία πολεμείται από τον αθεϊσμό, την σαρκολατρεία, τις αιρέσεις μέσω ραδιοφώνων, τηλεοράσεων, εφημερίδων και άλλων μέσων, τώρα είναι η ώρα που θα φανούν οι πιστοί και αληθινοί ορθόδοξοι χριστιανοί και αγωνισταί και ομολογηταί τής ορθοδόξου πίστεως.

Σ αυτές τις πολύ κρίσιμες ώρες, όποιος ορθόδοξος χριστιανός κρατήσει την ορθόδοξο πίστι του στον Χριστό, θα λάβη πολλή ευλογία και πολύ μισθό από τον άγιο Θεό. Και τούτο διότι σ αυτήν την πονηρή και διεστραμμένη εποχή δεν παρασύρθηκε από την σύγχρονη ειδωλολατρία, από τους συγχρόνους ψευδοθεούς, δεν έκλινε γόνυ σ αυτούς, αλλά έμεινε σταθερός και αμετακίνητος στην αγία μας ορθόδοξο πίστι.

Μακάρι λοιπόν κανείς ορθόδοξος Έλληνας να μη φανή προδότης, Ιούδας και αποστάτης τής αγίας μας ορθοδόξου πίστεως. Αλλά και όσοι συνεργεία τού πονηρού παρασύρθηκαν εξ αγνοίας στις πλάνες και τις αιρέσεις, να φωτισθούν από τον Θεό και να επιστρέψουν στην αγία μας ορθόδοξο πίστι, για να έχουν ελπίδα σωτηρίας.

Μπορεί να είμεθα αμαρτωλοί όλοι, αλλά όταν είμεθα μέσα στην αγία μας ορθόδοξο Εκκλησία, έχουμε ελπίδα σωτηρίας. Ενώ αντιθέτως, και «δίκαιοι» να είμεθα, εκτός Εκκλησίας δεν έχουμε ελπίδα σωτηρίας. Μέσα στην Εκκλησία όλοι μας είμεθα, θα μετανοήσουμε, θα εξομολογηθούμε, θα συγχωρεθούμε και ο Θεός θα μάς ελεήση. Εκτός Εκκλησίας ποιος θα μάς σώση; Ποιο Άγιο Πνεύμα θα συγχωρήση τις αμαρτίες μας και ποια Εκκλησία θα πρεσβεύη μετά τον θάνατό μας για τις ψυχές μας; Όποιος λοιπόν Ορθόδοξος πεθαίνει ως ορθόδοξος, να ξέρη ότι έχει ελπίδα σωτηρίας. Ενώ όποιος βγη από την Εκκλησία, έστω και αν νομίζη ότι έχει καλά έργα, δεν έχει ελπίδα σωτηρίας.

Γι αυτό, αδελφοί, ας μείνουμε στην Ορθόδοξο Εκκλησία μας πιστοί και αμετακίνητοι με ένα άγιο πείσμα μέχρι τέλους για να έχουμε όλοι εμείς, με την χάρι τού Θεού και την ευλογία τής Παναγίας μας, ελπίδα σωτηρίας.