Βιβλιοπαρουσίαση για το βιβλίο: Οι Έμποροι της Αμφιβολίας

	Ορθόδοξη Ομάδα Δογματικής Έρευνας Επιστροφή στην Κεντρική σελίδα	Βιβλία και Κοινωνία

Είναι αξιοσημείωτο, αυτό το ξεσκέπασμα μιας κλίκας ακροδεξιών επιστημόνων που έχουν επιδοθεί μετά μανίας στην καταστροφή του σκοπού του περιβαλλοντισμού.

Η Rachel Carson γενικά θεωρείται περιβαλλοντική ηρωίδα, μια θαρραλέα εκστρατεύουσα, της οποίας το βιβλίο «Silent Spring» (Σιωπηλή Άνοιξη) προειδοποιούσε τον κόσμο για τους κινδύνους της αδιάκριτης χρήσης εντομοκτόνων. Η ιστορία της ήταν μια ιστορία επιτυχίας: ήταν η αφήγηση της γυναίκας που έριξε φως σε ένα σοβαρότατο πρόβλημα (πως το αντι-κουνουπικό χημικό «D.D.T.» συσσωρευόταν στην τροφική αλυσίδα όπου θανάτωνε εκατομμύρια πουλιά και ζώα) και που βοήθησε να εισαχθεί η παγκόσμια απαγόρευση της χρήσης του χημικού αυτού.

Τουλάχιστον αυτή είναι η κοινή αντίληψη για την Carson. Όμως, μια σύντομη αναζήτηση του ονόματός της στο Διαδίκτυο σήμερα μας δίνει απρόβλεπτα αποτελέσματα. Σύμφωνα με πολλές ιστοσελίδες, η Carson – κατά τα άλλα μια ευχάριστη και συμπαθής γυναίκα – ήταν μια μαζική δολοφόνος η οποία θανάτωσε περισσότερους ανθρώπους απ’ ότι οι Ναζί. Αυτή η δραματική δήλωση βασίζεται στην εκστρατεία της εναντίον του D.D.T., το οποίο – λέγεται – πως οδήγησε στον θάνατο από μαλάρια αμέτρητους Αφρικανούς.

«Εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο υφίστανται τις επώδυνες και συχνά θανατηφόρες επιδράσεις της μαλάριας, επειδή ένα και μόνο άτομο σήμανε λάθος συναγερμό», δηλώνει μια ιστοσελίδα που έχει στηθεί από το Ινστιτούτο Επιχειρήσεων Ανταγωνισμού (Competitive Enterprise Institute). «Το πρόσωπο αυτό είναι η Rachel Carson." Μια άλλη ιστοσελίδα προχωρά ακόμα πιο πέρα: «Πέντε εκατομμύρια οι νεκροί», ενώ μια τρίτη ιστοσελίδα δηλώνει: «Πιθανοί και άλλοι θάνατοι». Άλλοι συγκρίνουν την Carson με τον Χίτλερ ή τον Στάλιν.

Η αξιολόγηση των επιτευγμάτων της Carson είναι «ένα σοκαριστικό δείγμα αναθεωρητισμού», και, όπως το ξεκαθαρίζουν οι συγγραφείς του βιβλίου «Οι Έμποροι της Αμφιβολίας», είναι και αναληθές. Το D.D.T. είχε απαγορευθεί, όχι μόνο επειδή συσσωρευόταν στην τροφική αλυσίδα, αλλά και επειδή τα κουνούπια αποκτούσαν αντοχή σε αυτό. Το εντομοκτόνο ήδη έχανε την χρησιμότητά του, πολύ πριν αποσυρθεί από την εμπορική παραγωγή του.

Οπότε, προς τι όλη αυτή η υστερική κατασπίλωση; Γιατί όλες αυτές οι ξαφνικές καταγγελίες εις βάρος της Carson; Η απάντηση – που παρέχεται από τους Oreskes και Conway σε αυτό το επιμελώς συναρμολογημένο αλλά παρά ταύτα καθηλωτικό δείγμα ερευνητικού ρεπορτάζ – είναι απλή.

Η άκρα δεξιά στην Αμερική, στην επιδίωξή της να εξασφαλίσει την διαιώνιση της ελεύθερης αγοράς, έχει τώρα επιδοθεί πεισματικά στο να καταστρέψει τον σκοπό του περιβαλλοντισμού.

Σύμφωνα με αυτή την διεστραμμένη θεώρηση της ζωής, οι περιβαλλοντιστές είναι καρπούζια: πράσινοι («οικολόγοι») εξωτερικά, και κόκκινοι («αριστεροί») εσωτερικά, οι οποίοι θέλουν να επιβάλουν ως κανονισμό «την ολισθηρή κατηφόρα προς τον σοσιαλισμό», στην χρήση του ταμπάκου, των χημικών που καταστρέφουν το όζον, και των αερίων θερμοκηπίου. «Και με την δαιμονοποίηση της Rachel Carson, οι ελευθεραγορίτες αντιλήφθηκαν πως αν μπορείς να πείσεις τον κόσμο πως ένα πετυχημένο παράδειγμα κυβερνητικού κανονισμού δεν ήταν στην πραγματικότητα επιτυχημένο – πως ήταν μάλιστα λάθος – θα μπορέσεις να ενισχύσεις την θέση εναντίον εκείνου του κανονισμού γενικά,» αναφέρουν οι συγγραφείς Oreskes και Conway.

Εξ ου και η τερατοποίηση της υπόληψης της Carson (πράξη σκόπιμης παραπληροφόρησης λένε οι Oreskes και Conway) που έχει γίνει η σφραγίδα μιας ακροδεξιάς ομάδας θεσμών που χρηματοδοτούνται από επιχειρήσεις και συντηρητικά ιδρύματα και υποστηρίζονται από μια κλίκα δεξιών επιστημόνων που πιστεύουν πως οι οικολογικές απειλές κατασκευάζονται από αριστερίζοντες ερευνητές ως μέρος ενός μεγάλου σχεδίου επέκτασης του κυβερνητικού ελέγχου πάνω στις ζωές μας. Αυτοί είναι οι «κακοί» του βιβλίου «Οι Έμποροι της Αμφιβολίας», ενώ τα ίδια ονόματα ξεφυτρώνουν σε όλες τις σελίδες: επιστήμονες όπως οι Fred Seitz, Robert Jastrow και Bill Nierenberg, μαζί με τους θεσμούς μέσω των οποίων εκείνοι και οι όμοιοί τους έχουν δανείσει τις υπηρεσίες τους σε μια σειρά δεξιών, ελευθεραγορίτικων ιδρυμάτων και θεσμών, συμπεριλαμβανομένου και του Competitive Enterprise Institute – η πηγή εκείνης της αντι-Carsonικής διατριβής που ανέφερα νωρίτερα. Όταν δεν χρηματοδοτούνται από την καπνοβιομηχανία, πολλές από αυτές τις ομάδες συχνά λαμβάνουν στήριξη από εταιρείες φυσικών καυσίμων, όπως η EXXON.

Στις εκστρατείες αυτές γίνεται εμφανής μια κοινή στρατηγική: η δυσφήμηση της επιστήμης, η εξάπλωση της σύγχυσης και η προώθηση της αμφιβολίας – τακτικές που είχαν εισαχθεί την δεκαετία του ’70 για να καταπολεμηθούν τα σχέδια περιορισμού του καπνίσματος (του οποίου ο συσχετισμός με τον καρκίνο είχε ήδη καταστεί αδιαμφισβήτητος*) – και που έχουν εξευγενισθεί και χρησιμοποιηθεί και στις μάχες κατά της όξινης βροχής, της ελάττωσης του στρώματος του όζοντος και της εκπομπής αερίων θερμοκηπίων.

Η αληθινή επιστήμη παραγκωνίζεται ως «σαβούρα», ενώ στην θέση της προσφέρονται παρερμηνείες. Έτσι, ο καρκίνος προκαλείται από πολλούς και διάφορους λόγους και όχι (ισχυρίζονται) μόνο από το κάπνισμα – παρ’ ότι η καπνοβιομηχανία είχε ήδη παραδεχθεί κατ’ ιδίαν πως όντως υπήρχε οριστική σχέση ανάμεσα στο κάπνισμα και τις σοβαρές ασθένειες. Παρομοίως για την όξινη βροχή έφταιγαν – όχι τα πραγματικά αίτια, τα παράγωγα της καύσης των φυσικών καυσίμων – αλλά οι ηφαιστειακές εκρήξεις, οι οποίες επίσης ειπώθηκε πως είναι η αιτία της ελάττωσης του στρώματος του όζοντος.

Σε κάθε μια περίπτωση, οι ειδήμονες προσφέρουν ενημερώσεις σε δημοσιογράφους και σε πολιτικούς, και οι δηλώσεις τους γίνονται αποδεκτές, με ελάχιστη τεκμηρίωση, από τα συναινούντα ΜΜΕ που μετά χαράς εγκαθιστούν την ιδέα πως υπάρχουν αληθινοί διαχωρισμοί ανάμεσα στους δεσπόζοντες επιστήμονες εκεί που δεν υπήρχαν. Εν ολίγοις, μας έχουν σύρει από τη μύτη και έχουμε αποδεχθεί πειθήνια οτιδήποτε «ξερνάει» μια μικρή, αφοσιωμένη ομάδα δεξιών προπαγανδιστών, η οποία βρέθηκε να σπρώχνει – πανεύκολα – ήδη ανοιγμένες πόρτες. Όπως επισημαίνουν οι Oreskes και Conway: «Ποιοι ανάμεσά μας δεν θα προτιμούσαν ένα κόσμο όπου η όξινη βροχή δεν ήταν σπουδαίο πράγμα, η τρύπα του όζοντος ήταν ανύπαρκτη, και δεν είχε σημασία η θέρμανση του πλανήτη; Ένας τέτοιος κόσμος θα ήταν πολύ πιο παρήγορος από αυτόν που ζούμε στην πραγματικότητα. Μπορεί ακόμα να προτιμούσαμε παρήγορα ψέματα αντί για δεδομένα που θα μας «προσγείωναν». Και τα δεδομένα που οι πρωταγωνιστές μας απαρνούνται δεν «προσγειώνουν» απλώς. Ήταν εμφανέστατα φοβερά»

Έτσι οι τακτικές – της εξάπλωσης της αμφιβολίας και της σύγχυσης – μιας μικρής ομάδας ψυχροπολεμικών ιδεολόγων έχουν προχωρήσει σε όλη την επικράτεια της Αμερικής και έχουν πλέον διασχίσει και τον Ατλαντικό, ώστε το κοινό στις ΗΠΑ και στο Ηνωμένο Βασίλειο είναι ακόμα πιο μπερδεμένο σε ό,τι αφορά την αλήθεια επί μιας σειράς επιστημονικών θεμάτων-κλειδιά, προπαντός για την θέρμανση του πλανήτη, παρ’ ότι οι επιστήμονες έχουν γίνει πιο σίγουροι για την ακρίβεια των προσπαθειών τους.

Από πολλές απόψεις πρόκειται για ένα δυσκολοχώνευτο μήνυμα, αν και δεν υπάρχει αμφιβολία πως οι Oreskes και Conway αξίζουν αρκετό έπαινο για το ξεχωριστό αυτό βιβλίο και για το ξεσκέπασμα αυτών των σκοτεινών ιδεολόγων.

Το «Έμποροι της Αμφιβολίας» - που συμπεριλαμβάνει και λεπτομερείς σημειώσεις για όλες τις πηγές του – περιγράφει με καθαρότητα και σαφήνεια, αποδίδεται με προσεγμένο ρυθμό, και είναι ο σαφώς προτιμώμενος υποψήφιος για το καλλίτερο επιστημονικό βιβλίο της χρονιάς.

Σημειώσεις

[*] Παράδειγμα: Στην δεκαετία του ‘60, όταν πρωτοπροβλήθηκε μια δημοφιλής Αμερικανική τηλεοπτική σειρά, η βιομηχανία καπνού ισχυριζόταν πως ο καρκίνος των πνευμόνων οφειλόταν σε μια σειρά περιβαλλοντικών αιτιών, παρ’ ό,τι γνώριζε πως είχε σχέση με το κάπνισμα.