• 1. Η πίστη στον άδειο τάφο προηγείται Ευαγγελίων και γραπτών του Παύλου

• 2. Το σώμα του Ιησού θάφτηκε στην Ιερουσαλήμ

• 3. Ο τάφος του Ιησού ανακαλύφθηκε για πρώτη φορά άδειος από γυναίκες

• 4. Οι Εβραίοι ισχυρίζονταν ότι οι μαθητές είχαν κλέψει το σώμα

• 5. Η ιστορία του άδειου τάφου δεν εμπεριέχει ωραιοποίηση και οργάνωση

• Συμπερασματικά

Ήταν ο τάφος του Ιησού του Ναζωραίου κενός μετά τη σταύρωσή του; Εάν όχι, τότε ο Χριστιανισμός είναι το μεγαλύτερο ψέμα στην ιστορία. Ο απόστολος Παύλος λέει: "Αν ο Χριστός δεν αναστήθηκε από τους νεκρούς, τότε η πίστη σας είναι μάταιη και εξακολουθείτε να είστε μέσα στις αμαρτίες σας" (1 Κορ. 15:17). Ενώ η ιστορικότητα του άδειου τάφου δεν αποδεικνύει από μόνη της την ανάσταση, παίζει σημαντικό ρόλο.

Πού οδηγούν τα στοιχεία;

1. Η πίστη στον άδειο τάφο προηγείται των Ευαγγελίων και ακόμη και των γραπτών του Παύλου

Στην 1 Κορινθίους 15: 3-7, ο Παύλος ορίζει την παλαιότερη γνωστή πίστη της χριστιανικής εκκλησίας:

"Ένα από τα πρώτα πράγματα που σας παρέδωσα ήταν αυτό το οποίο και έλαβα, ότι ο Χριστός πέθανε για τις αμαρτίες μας. Ότι θάφτηκε και ότι αναστήθηκε την τρίτη ημέρα σύμφωνα με τις Γραφές· και ότι εμφανίστηκε στον Κηφά και κατόπιν στους Δώδεκα. Έπειτα από αυτό, εμφανίστηκε σε περισσότερους από 500 αδελφούς σε μία περίπτωση, οι πιο πολλοί από τους οποίους είναι ακόμη μαζί μας, ενώ μερικοί κοιμήθηκαν τον ύπνο του θανάτου. Έπειτα από αυτό, εμφανίστηκε στον Ιάκωβο, κατόπιν σε όλους τους Αποστόλους"

Οι λέξεις "έλαβα" και "παρέδωσα" δείχνει ότι ο Παύλος μετέδιδε μια προφορική παράδοση. Έγραψε αυτή την επιστολή στα μέσα της δεκαετίας του 50 μ.Χ. Επομένως, αυτή η πίστη, στην ανάσταση και στις εμφανίσεις του αναστημένου Ιησού, υπήρξε πολύ νωρίτερα. Αν ο Ιησούς πέθανε γύρω στο 30 μ.Χ, αυτή η ομολογία πίστης, μπορεί να χρονολογηθεί, το πολύ, 25 χρόνια μετά το θάνατο του Ιησού. Επιπλέον, υπάρχουν καλά αποδεικτικά στοιχεία που αποδεικνύουν ότι ο Παύλος την προφορική αυτή παράδοση την έλαβε από τους ηγέτες των εκκλησιών στην Ιερουσαλήμ την δεκαετία του 30 μ.Χ.  και η πληροφορία αυτή, καταγράφεται στην προς Γαλάτας 1: 18-20. Πολλοί εξέχοντες ιστορικοί της Καινής Διαθήκης όπως ο Bart Ehrman, ο James Dunn και ο Gerd Ludemann χρονολογούν αυτή την πρώιμη ομολογία, μεταξύ δύο και πέντε ετών, μετά τον θάνατο του Ιησού.

Ο Gerd Ludemann λέει: "Τα στοιχεία της παράδοσης πρέπει να χρονολογούνται στα πρώτα δύο χρόνια μετά τη σταύρωση του Ιησού...  το αργότερο τρία έτη... Ο σχηματισμός των παραδόσεων που αναφέρονται στο Α Κορ.15: 3-8 πέφτει μεταξύ 30 και 33 μ.Χ."^[1]

Ομοίως, ο Michael Goulder πιστεύει ότι "Είναι τόσο παλιό, όσο Παύλος όταν έγινε χριστιανός, δηλαδή δυο χρόνια μετά τη σταύρωση".^[2]

Ο  Thomas Sheehan συμφωνεί, και λέει "πιθανόν πηγαίνει πίσω, τουλάχιστον στο 32-34 μ.Χ., δηλαδή μέσα σε δύο έως τέσσερα χρόνια μετά τη σταύρωση"^[3]

Μέσα (το πολύ) σε τρία χρόνια από το θάνατο του Ιησού, η πρώιμη εκκλησία υιοθέτησε μια πίστη στην ανάσταση του Ιησού από τους νεκρούς. Και δεν μπορείς να έχεις ισχυρισμό για σωματική ανάσταση χωρίς να αναδείξεις, τον άδειο τάφο.

2. Το σώμα του Ιησού θάφτηκε στην Ιερουσαλήμ

Και λοιπόν; Πώς μάς βοηθά αυτό το στοιχείο;

Σκεφτείτε από πού ξεκίνησε ο Χριστιανισμός: Στην Ιερουσαλήμ.

Οι μαθητές βγήκαν έξω και κήρυξαν το μήνυμα του αναστημένου Ιησού στην ίδια πόλη όπου ο Ιησούς σταυρώθηκε δημόσια και θάφτηκε. Θα ήταν εύκολο για κάποιον να συντρίψει αυτό το κίνημα των αμόρφωτων και ανίδεων ψαράδων απλά πηγαίνοντας στον τάφο του Ιησού, τραβώντας το σώμα και εκθέτοντας τους οπαδούς του Ιησού ως ψεύτες. Τόσο οι Ρωμαίοι όσο και οι Ιουδαίοι μπορούσαν εύκολα να αναδείξουν δημόσια το πτώμα του Ιησού για να σβήσουν το χριστιανικό κίνημα μια και έξω, εάν ο τάφος δεν ήταν άδειος.

Αλλά αυτό δεν συνέβη ποτέ. Το σώμα του Ιησού δεν παρουσιάστηκε ποτέ σε κοινή θέα από του Ρωμαίους ή τους Ιουδαίους, σε προσπάθεια να υπονομευθεί το κίνημα των οπαδών του Ιησού, ούτε υπήρξαν αντιπαραθέσεις που να υποστηρίζουν ότι ο Ιησούς ήταν ακόμα στον τάφο. Ο Χριστιανισμός θα είχε μια εξαιρετικά δύσκολη αποστολή: να επιβιώσει στην Ιερουσαλήμ με αυτό το αποστολικό κήρυγμα όντας το σώμα του Ιησού ακόμα στον τάφο.

Η Ιερουσαλήμ θα ήταν το τελευταίο μέρος όπου θα εδραιωνόταν ο Χριστιανισμός αν ο Ιησούς ήταν ακόμα στον τάφο του. Ο Paul Althaus σχολιάζει ότι το αναστάσιμο μήνυμα: "Δεν θα μπορούσε να διατηρηθεί στο Ιερουσαλήμ ούτε για μία μόνο μέρα, ούτε καν για μία ώρα, αν ο άδειος τάφος δεν είχε επιβεβαιωθεί από όλους"^[4]

3. Ο τάφος του Ιησού ανακαλύφθηκε για πρώτη φορά άδειος από γυναίκες

Προκειμένου να εκτιμήσουμε πλήρως αυτό το γεγονός, ας δούμε τι θέση κατείχαν οι γυναίκες στην Παλαιστίνη του 1ου αιώνα.

Μερικές μαρτυρίες:

"Αλλά ας μην γίνει δεκτή η μαρτυρία των γυναικών, λόγω της νηφαλιότητας και τολμηρότητας του φύλου τους, ούτε να επιτρέπεται στους υπηρέτες να γίνουν δεκτοί να καταθέσουν μαρτυρία λόγω της αλήθειας της ψυχής τους, δεδομένου ότι είναι πιθανό ότι δεν μπορούν να λένε την αλήθεια, είτε από την ελπίδα κέρδους, είτε από φόβο τιμωρίας"^[5]

"Ό,τι στοιχείο (καταθέτει) η γυναίκα δεν θεωρείται έγκυρο και συνάμα δεν καθίσταται αξιόπιστο να το δώσει. Αυτό είναι αντίστοιχο με το να πεις πως ένας που είναι ραββινικά απολογούμενος ως κλέφτης περνάει τα κριτήρια για να δώσει τα ίδια στοιχεία όπως μια γυναίκα"^[6]

"Αφήστε τα λόγια του Νόμου να καούν παρά να παραδοθούν στις γυναίκες."^[7]

Σκληρά λόγια. Δεν γιόρταζαν την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας στην Παλαιστίνη του 1ου αιώνα...

Οι γυναίκες δεν θεωρούνταν αξιόπιστοι μάρτυρες. Αντιθέτως, θεωρούνταν ότι είναι διανοητικά και ηθικά ανεπαρκείς. Γιατί, λοιπόν, οι συγγραφείς του Ευαγγελίου χαρακτήρισαν τις γυναίκες ως τους πρώτους μάρτυρες του άδειου τάφου και του αναστημένου Ιησού, αν ήθελαν να πείσουν τους αναγνώστες τους; Αν οι συγγραφείς του Ευαγγελίου ήθελαν να κάνουν πιο αρεστό το μήνυμά τους, θα μπορούσαν να καταγράψουν τον Πέτρο και τον Ιωάννη ή κάποιον άλλο εξέχοντα μαθητή ως πρώτο μάρτυρα του άδειου τάφου. Σίγουρα οποιοσδήποτε από τους μαθητές θα ήταν καλύτερη επιλογή από αυτές τις γυναίκες! Γιατί επέλεξαν να συμπεριλάβουν τις γυναίκες ως τους πρώτους μάρτυρες; Μια εξήγηση υπάρχει: Επειδή είχαν την πρόθεση να καταγράψουν όσο το δυνατόν πιο ακριβέστερα το ευαγγέλιο.

Εάν ένας συγγραφέας επιλέξει να συμπεριλάβει ένα "ενοχλητικό" γεγονός που μπορεί να βλάψει τον σκοπό του, τότε είναι σχεδόν απίθανο να έχει στήσει την όλη ιστορία. Το γεγονός ότι οι συγγραφείς του Ευαγγελίου συμπεριέλαβαν τις "ενοχλητικές" λεπτομέρειες των γυναικών που είναι μάρτυρες στον άδειο τάφο αποδεικνύει ότι η περίπτωση "άδειος τάφος" δεν ήταν κάτι κατασκευασμένο.

Εν κατακλείδι, είναι εξαιρετικά απίθανο ότι ο άδειος τάφος ήταν μύθος που οι απόστολοι θα ανέφεραν τις γυναίκες ως επικεφαλείς μάρτυρες αυτού του μύθου. Αντ' αυτού, θα απευθύνονταν στους άντρες ως τους κύριους μάρτυρες. Ακόμη και στο ευαγγέλιο του Λουκά, ο άδειος τάφος και η εμφάνιση του Ιησού στις γυναίκες θεωρούνται από τους μαθητές ως "ανοησίες" (Λουκ. 24: 10-11).

4. Οι Εβραίοι ισχυρίζονταν ότι οι μαθητές είχαν κλέψει το σώμα

Ο Ματθαίος στο 28: 11-15 λέει:

"[...] Μερικοί από τους φρουρούς μπήκαν στην πόλη και ανέφεραν στους πρωθιερείς όλα όσα είχαν συμβεί. Και αφού αυτοί συναντήθηκαν με τους πρεσβυτέρους και έκαναν συμβούλιο, έδωσαν αρκετά ασημένια νομίσματα στους στρατιώτες και είπαν: «Να πείτε: “Οι μαθητές του ήρθαν τη νύχτα και τον έκλεψαν ενώ εμείς κοιμόμασταν”. Και αν αυτό φτάσει στα αφτιά του κυβερνήτη, εμείς θα του εξηγήσουμε το ζήτημα· μην ανησυχείτε». Εκείνοι λοιπόν πήραν τα ασημένια νομίσματα και έκαναν όπως τους δασκάλεψαν, και αυτή η ιστορία έχει διαδοθεί παντού μεταξύ των Ιουδαίων μέχρι σήμερα."

Γιατί οι Εβραίοι διέδωσαν την ιστορία του σώματος του Ιησού που εκλάπη από τους μαθητές αν ο τάφος δεν ήταν άδειος; Γιατί ο συγγραφέας του Ευαγγελίου του Ματθαίου λέει ότι αυτό το ψέμα κυκλοφορούσε αν γνώριζαν ότι ο τάφος του Ιησού δεν ήταν άδειος;

Κατά τον δεύτερο αιώνα, ο Ιουστίνος ο Μάρτυρας κατέγραψε ότι αυτή η ιστορία κυκλοφορούσε ακόμα στην εποχή του, και έλεγαν: "Οι μαθητές του τον έκλεψαν τη νύχτα από τον τάφο, όπου τοποθετήθηκε όταν αποκαθηλώθηκε από το σταυρό και τώρα εξαπατούν τους ανθρώπους ισχυριζόμενοι ότι έχει αναστηθεί από τους νεκρούς και ότι ανέβηκε στον ουρανό "^[8].

Ο Τερτυλλιανός, το 198 μ.Χ., επιβεβαίωσε και αυτός τον ίδιο ισχυρισμό: "Αυτός είναι τού οποίου οι μαθητές του, έκλεψαν το σώμα του κρυφά, και είπαν ότι είχε αναστηθεί ξανά!"^[9]

Οι εχθροί του χριστιανισμού δεν αντιτάχθηκαν στο εάν είναι κενός ο τάφος, αλλά προσπάθησαν να εξηγήσουν το ΠΩΣ κατέληξε να είναι κενός, πράγμα που μας δείχνει ότι ήταν πραγματικά κενός. Ο ιστορικός Paul Maier εξηγεί ότι αυτή η πρώιμη εβραϊκή αντιχριστιανική πολεμική είναι:

"Θετικό στοιχείο από μια εχθρική πηγή. Στην ουσία, αν μια πηγή δέχεται ένα γεγονός που δεν είναι διατεθειμένο να την ευνοήσει, τότε το γεγονός αυτό είναι πραγματικό"^[10]

Με άλλα λόγια, οι πρώτοι κριτικοί του χριστιανισμού αναφέρουν έμμεσα τον άδειο τάφο.

5. Η ιστορία του άδειου τάφου δεν εμπεριέχει ωραιοποίηση και οργάνωση

Η διήγηση του γεγονότος του άδειου τάφου είναι θεολογικά αδέσμευτη. Αυτό σημαίνει ότι η ιστορία στερείται αργότερα θεολογικών μοτίβων που αναμένεται να περιέχει ένας αργός θρύλος. Αυτό υποδηλώνει ότι η πίστη στον άδειο τάφο είναι πρώιμη και πολύ γρήγορη και πιθανότατα δεν αποτελεί μετέπειτα μύθους και ούτε θα μπορούσε να αποτελέσει.

Σύμφωνα με τον ιστορικό και φιλόσοφο, William Craig, η ιστορία του άδειου τάφου είναι αξιόπιστη καθώς "δεν ήταν απολογητική των πρώτων Χριστιανών..." Δεν υπάρχει θεολογική ή θρησκευτική ωραιοποίηση, δεν υπάρχουν ενδείξεις θρυλικής εξέλιξης και δεν υπάρχουν υπερβολές. Αυτό που βλέπουμε είναι δύο γυναίκες που ανακαλύπτουν τον άδειο τάφο και να τους λέει κάποιος (ο οποίος αντιλαμβάνονται ότι είναι άγγελος) ότι ο Ιησούς δεν είναι πια εκεί.

Αυτή η απλότητα, δεδομένου του πόσο ζωτικής σημασίας είναι ο άδειος τάφος για το χριστιανικό δόγμα, αποδεικνύει ότι αυτό είναι ένα ιστορικό γεγονός σε αντίθεση με μια μυθοποιημένη ιστορία.

Συμπερασματικά

Ο ιστορικός Michael Grant αναφέρει με έκπληξη ότι "Ο ιστορικός... δεν μπορεί έτσι απλά να αρνηθεί τον άδειο τάφο" λόγω του ότι εφαρμόζοντας ιστορικά κριτήρια, συμπεραίνουμε ότι "Η απόδειξη είναι τόσο δυναμική και αξιόλογη ώστε να απαιτήσει ότι ο τάφος βρέθηκε πράγματι άδειος"^[11]. Ενώ ο James D.G. Dunn καταλήγει στο συμπέρασμα: "Πρέπει να πω με μεγάλη σιγουριά: το πιθανότερο είναι ότι ο τάφος ήταν άδειος. Ως θέμα ιστορικής ακρίβειας, τα στοιχεία οδηγούν στο συμπέρασμα αυτό...". Πιθανές εναλλακτικές εξηγήσεις δεν είναι εφικτές^[12]. Τέλος, ο ειδικός Van Daalen, αναφέρει: "Είναι απίστευτα δύσκολο να κάνουμε ένσταση στο θέμα του άδειου τάφου. Αυτοί που το κάνουν, το κάνουν για θρησκευτικούς και φιλοσοφικούς λόγους"^[13]

Όπως επίσης, περίπου το 75% των ερευνητών της Καινής Διαθήκης, συμφωνούν ότι ο τάφος του Ιησού με κάποιον τρόπο, έμεινε κενός^[14]

Από τα στοιχεία αποδεικνύεται ότι μπορούμε να συμπεράνουμε, με σχετική βεβαιότητα, ότι:

1) Ο τάφος ήταν κενός.

2) Βρέθηκε κενός από γυναίκες.

3) Η πρώιμη αναφορά της εκκλησίας μαρτυρεί για αυτό.

4) Οι εχθροί προσπάθησαν να δώσουν μια εναλλακτική εξήγηση.

5) Δεν πρόκειται περί μύθου που κτίστηκε σε βάθος χρόνων.

6) Η πλειοψηφία των ιστορικών συμφωνεί.

Ο άδειος τάφος δεν είναι επιχείρημα για την αλήθεια της ανάστασης, αλλά είναι σημαντικός κρίκος στην αλυσίδα των αποδείξεων που μπορεί να εξηγηθεί καλύτερα με το γεγονός της ανάστασης.

Σημειώσεις

1. Gerd Ludemann, The Resurrection of Jesus, trans. John Bowden (Minneapolis: Fortress, 1994), 38 (Ludemann ’s emphasis).

2. Michael Goulder, "The Baseless Fabric of a Vision," in Gavin D’Costa, editor, Resurrection Reconsidered (Oxford: Oneworld, 1996), 48.

3. Thomas Sheehan, TheFirst Coming: How the Kingdom of God became Christianity (New York: Random House, 1986), 118; cf. 110-111.

4. Althaus, P. quoted by Dale Allison in: Resurrecting Jesus: The Earliest Christian Tradition and Its Interpreters. 2005. p. 317.

5. Josephus, Antiquities of the Jews, 4.8.15

6. Talmud, Rosh Hashanah 1.8

7. Talmud, Sotah 19a

8. Justin Martyr, Dialogue with Trypho 108

9. Tertullian, De Spectaculis 30

10. Paul Maier quoted by Christopher Persaud in: CONTENDING FOR THE FAITH: 22 Methodical Arguments for Biblical Truth.p. 467

11. Michael Grant, Jesus: An Historian’sReview of the Gospels (N.Y.: Collier, 1992), 176

12. James D.G. Dunn, The Evidence for Jesus (Louisville: Westminster, 1985), 70

13. Van Daalen quoted by William Lane Craig in "Jesus’ Crucifixion"

14. Habermas, G.The Minimal Facts Approach to the Resurrection of Jesus: The Role of Methodology as a Crucial Component in Establishing Historicity. Και Kremer, J. 1977. Die Osterevangelien—Geschichten um Geschichte. p. 49-50. (Το ότι αυτό το ποσοστό είναι στην πλειοψηφία του Χριστιανοί, άρα δεν πρέπει να τους εμπιστευτούμε, είναι απλά μια αβάσιμη δικαιολογία και αποτελεί λογικό σφάλμα (genetic fallacy).)

Σύνδεσμοι

http://reasonsforjesus.com/el/the-empty-tomb-is-a-historical-fact-most-scholars-agree/

https://www.thegospelcoalition.org/article/4-reasons-to-believe-in-the-empty-tomb/

https://jewsforjesus.org/publications/newsletter/newsletter-jun-1988/jesus-and-the-role-of-women/

http://capturingchristianity.com/8-strong-arguments-empty-tomb/

https://www.namb.net/apologetics/the-empty-tomb-of-jesus

https://m.youtube.com/watch?v=lT0nweGbt8k

https://m.youtube.com/watch?v=OKfluy7YvwM