Ιεραποστολή

Ορθόδοξη Ομάδα Δογματικής Έρευνας	Ιεραποστολή

Το διαφωτιστικό αυτό άρθρο της Μαρίας Παπουτσάκη, δημοσιεύθηκε στην Ελευθεροτυπία τής Κυριακής 14 Νοεμβρίου 2004, σελ. 12 των Πολιτικών Θεμάτων με τον τίτλο: "Ιερές Ίντριγκες με το όνομα". Το αναδημοσιεύουμε, για να γίνει γνωστός ο ρόλος της Ουνίας στη χώρα των Σκοπίων (και όχι μόνο), και να θυμόμαστε ότι οι διωγμοί της Εκκλησίας, ούτε τελείωσαν, ούτε θα τελειώσουν ποτέ.

Μια άγνωστη πλευρά του προβλήματος με τα Σκόπια είναι και το εκκλησιαστικό: Η παρουσία από το 1967 μιας σχισματικής εκκλησίας με το όνομα «Αυτόνομη Εκκλησία της Μακεδονίας», αποτελεί αντικείμενο αντιπαραθέσεων με την Εκκλησία της Ελλάδος και, για διαφορετικούς λόγους, με το Πατριαρχείο Σερβίας από όπου αποσχίσθηκε.

Δεν έχει αναγνωριστεί από καμιά ορθόδοξη Εκκλησία, έχει ωστόσο σχέσεις με το Βατικανό και, όπως καταγγέλλουν ιερωμένοι, ασκεί ήδη προπαγάνδα κυρίως στην Αυστραλία και στον Καναδά.

Άκαρπες συναντήσεις

Από το 1999 μέχρι το 2002, πραγματοποιήθηκαν πέντε συναντήσεις εκπροσώπων του Πατριαρχείου της Σερβίας και της σχισματικής Εκκλησίας των Σκοπίων, όλες κατέληξαν χωρίς αποτέλεσμα.

Το 2002, το Οικουμενικό Πατριαρχείο προσπάθησε να βρει λύση: Όρισε μεσολαβητή τον αρχιεπίσκοπο Αλβανίας Αναστάσιο ο οποίος συγκέντρωσε τους εκπροσώπους των Σέρβων και των Σκοπίων στην πόλη Νις της Σερβίας.

Κατάφερε αρχικώς να πείσει τους σχισματικούς να υπογράψουν προσχέδιο συμφωνίας με το οποίο η Εκκλησία τους θα ονομαζόταν «Αρχιεπισκοπή Αχρίδος», θα είχε μια μορφή αυτονομίας αλλά θα ανήκε στο Πατριαρχείο της Σερβίας, όπως παλαιότερα.

Μια συμφωνία από την οποία υπαναχώρησαν οι Σκοπιανοί, με το σκεπτικό ότι ισοδυναμεί με κατάργηση του ονόματος της «Μακεδονίας» και της αυτονομίας της.

Έτσι, με το όνομα «Αρχιεπισκοπή Αχρίδος» το Πατριαρχείο Σερβίας αναγνώρισε όσους κληρικούς των Σκοπίων δέχτηκαν τη συμφωνία. Σ' αυτό συμφώνησαν οι Σέρβοι κι οι Έλληνες, διαφώνησαν όμως... οι Βούλγαροι!

Στη δίνη αυτής της διαμάχης βρέθηκε και ο 37χρονος μητροπολίτης Βελεσσών Ιωάννης, ο οποίος σπούδασε πολιτικός μηχανικός στα Σκόπια, Θεολογία στο Βελιγράδι και έκανε μεταπτυχιακά στη Θεσσαλονίκη.

Ο ιεράρχης, που δεν υποστηρίζει τη σχισματική Εκκλησία, εκδιώχθηκε από την έδρα του, που ήταν η Μονή του Αγίου Γεωργίου Νεγότινο. Του απαγορεύθηκε να λειτουργεί στους ναούς των Σκοπίων. Μάλιστα, συνελήφθη όταν πήγε να βαπτίσει το παιδί της αδελφής του και φυλακίσθηκε για μία εβδομάδα!

Ο Πατριάρχης της Σερβίας Παύλος, για να τον βοηθήσει, τον όρισε έξαρχο της «Αρχιεπισκοπής Αχρίδος». Δεν άλλαξε τίποτα. Οι διώξεις συνεχίστηκαν και ο μητροπολίτης και περίπου 60 μοναχοί και μοναχές αναγκάζονται, πλέον, να καταφεύγουν σε σπίτια για να τελέσουν τις λειτουργίες, ενώ η έδρα της Μητρόπολης είναι... το σπίτι του. Πρόσφατα, το Πατριαρχείο της Σερβίας επιχείρησε και πάλι να τον βοηθήσει, εκλέγοντας δύο ακόμη επισκόπους, για να αρχίσει η συγκρότηση ιεράς συνόδου. Η χειροτονία είχε αποφασισθεί να γίνει σε σκοπιανό έδαφος, γεγονός που ανησύχησε τις αρχές οι οποίες αποφάσισαν να απαγορεύσουν πλέον την είσοδο στη χώρα τους των ορθόδοξων ιερέων Σέρβων και Ελλήνων. Οι χειροτονίες έγιναν, τελικά, στη Σερβία, ενώ εντάθηκαν οι πιέσεις από τους Σκοπιανούς. «Προσπαθήσαμε να φτιάξουμε ένα μοναστήρι στην πόλη Μπίτολα, για τους μοναχούς μας», λέει ο ιεράρχης. «Εκεί θεμελιώσαμε και τον ναό του Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου. Μάλιστα, είχε παραστεί στην τελετή και ο μητροπολίτης Δημητριάδος Ιγνάτιος. Ήρθαν όμως και μας γκρέμισαν τον ναό με τη δικαιολογία ότι δεν είχαμε άδεια, σε μια περιοχή όπου όλα τα κτίσματα είναι αυθαίρετα».

Διαρκείς διώξεις

«Δεν έχουμε πλέον ούτε έναν ναό», λέει. «Έχω την αίσθηση πως το κράτος ασχολείται μόνο μαζί μου, αφού με παρακολουθούν συνεχώς, ακόμη και τα τηλεφωνήματα μου... Να σκεφθείτε ότι με καταδίκασαν με την κατηγορία της "αναζωπύρωσης εθνικού και θρησκευτικού μίσους". Όλα αυτά είναι παράβαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων».

Η εκκλησιαστική διένεξη μάλλον θα συνεχιστεί. Και έχει συνέπειες, αφού αρκετοί είναι διατεθειμένοι να παίξουν πολιτικά παιχνίδια γύρω από αυτό το πρόβλημα, γνωρίζοντας πόσο κρίσιμος είναι ο ρόλος της Εκκλησίας σε μια περιοχή με 1.200.000 ορθόδοξους και 600.000 μουσουλμάνους.