Καθώς λοιπόν αυτά τα ερωτήματα με απασχόλησαν, με την αφορμή τής προσευχής τής Ασίζης πρόσφατα, (Ιανουάριος τού 2002), θεώρησα καλό να ρωτήσω τους αγαπητούς αδελφούς τού Οικουμενικού Πατριαρχείου, που με πληροφόρησαν περί αυτού, για το τι περιελάμβανε το πρόγραμμα στην Ασσίζη. Η απάντηση που έλαβα ήταν η ακόλουθη:

Oσον αφορά τήν επίσκεψη τού  Οικουμενικού Πατριάρχου στήν Ασσίζη σας πληροφορώ τά εξής:

        Σύμφωνα με τό πρόγραμμα που περιλαμβανόταν στήν πρόσκληση του Πάπα τούτο περιελάμβανε τρείς φάσεις.         

1.                Μαρτυρία γιά τήν ειρήνη. Σ' αύτή κάθε μετέχων διάβαζε ένα κείμενό του γιά τήν είρήνη που εξέφραζε τίς πεποιθήσεις ή απόψεις του. Εδώ δέν υπάρχει συμπροσευχή.       

2.                Προσευχή σέ διαφορετικούς τόπους.  Σ' αυτήν ρητώς αναφέρεται ότι κάθε θρησκεία θά προσηύχετο σέ χωριστό χώρο.

3.                 Διακήρυξη (υπόσχεση) γιά τήν είρήνη.       Αυτό είναι ένα κείμενο που υπέγραψαν όλοι οι συγκεντρωθέντες. Δεν είναι συμπροσευχή.

    Τό μόνο σημείο που μπορεί νά συζητηθή είναι ότι όλοι οι χριστιανοί (ως ανήκοντες σε μια θρησκεία) συγκεντρώθηκαν στή Βασιλική  του Αγίου Φρανσουά. Η τελετή που έγινε δεν ήτο θεία λειτουργία. Περιελάμβανε: Άσμα εισαγωγικόν (ψαλμωδία), Χαιρετισμό από τόν Πάπα. Δέησι από τόν Πάπα.(Σ' αυτήν δέν είναι δεδομένο ότι συμμετέχει κάθε παρευρισκόμενος. Άλλος συμπροσεύχεται καί άλλος σιωπά ή προσεύχεται αισθανόμενος ότι προσεύχεται χωριστά. Σημασία δέν έχει η κοινότης του τόπου, αλλά η κοινότης του πνεύματος. Στήν πρώτη Οικουμενική Σύνοδο συμμετείχε καί μάλιστα προήδρευε ο ειδωλολάτρης -τυπικά κατηχούμενος- ουσιαστικά Μέγας Κωνσταντίνος. Όταν προσηύχοντο κατά τήν εναρξιν κλπ οι άγιοι πατέρες τόν έβγαζαν εξω;  Στή θεία λειτουργία δέν μετέχουν μέχρι τής εκφωνήσεως "όσοι κατηχούμενοι προέλθετε" οι αβάπτιστοι;  Η ορθόδοξη εκκλησία μας δεν δέχεται πολλούς από τούς ετεροδόξους μόνο μέ χρίσμα; Αυτό δέν σημαίνει ότι τούς θεωρεί βαπτισμένους; Άρα χριστιανούς, δηλαδή κάτι περισσότερο από κατηχουμένους;

    Στη συνέχεια ανεγνώσθη περικοπή τής Αγίας Γραφής, ο χορός έψαλε κάποιο άσμα καί ακολούθησε "προσευχή Α Τ Ο Μ Ι Κ Η ΚΑΘΕ ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΟΥ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ Ή ΟΜΑΔΟΣ ΕΚΚΛΗΣΙΩΝ. Δηλαδή καθένας προσευχήθηκε χωριστά, όπως καί όπου πίστευε. Καί η προσευχή του Οικουμενικού Πατριάρχου ήταν διαφορετική από τήν προσευχή τών λοιπών. Λοιπόν ο προφήτης Ηλίας όταν κάλεσε τούς ψευδοπροφήτες γύρω στό βωμό νά προσευχηθούν στό Θεό τους νά ρίξει φωτιά στή θυσία καί μετά προσευχήθηκε καί αυτός συμπροσευχήθηκε τάχα επειδή προσευχήθηκε διαδοχικά αλλά στόν ίδιο τόπο μ΄ αυτούς; Δέν νομίζω.

    Μετά τηρήθηκε σιωπή καί απηγγέλθη τό Πάτερ ημών από τόν Πάπα (καί όσους ήθελεν νά τόν ακολουθήσουν). Μετά ο Πάπας ευλόγησε και ακολούθησε μουσικό πρόγραμμα λήξεως.

    Νομίζω λοιπόν ότι ελήφθησαν όλα τά μέτρα για νά μή γίνει  π ν ε υ μ α τ ι κά  σ υ μ π ρ ο σ ε υ χ ή καί η συγκέντρωσις είς ένα τόπον δέν σημαίνει συμπροσευχή.

    Ερώτησα πρό καιρού έναν εργάτη Ινδό ποιά είναι η θρησκεία του. Μού είπε: Χιντού. Μετά τόν είδα να μπαίνει στήν εκκλησία καί νά ανάβει κερί. Έπρεπε νά τόν διώξω; Εγώ ο ταπεινός πολύ συγκινήθηκα καί είπα μέσα μου: Θεέ μου βοήθησέ τον νά σε γνωρίσει. Συμπροσευχήθηκα μέ έναν ειδωλολάτρη; Η   για  έναν ειδωλολάτρη; Μήπως καί αυτό απαγορεύεται; Δέν  νομίζω. Δεν έχει σημασία η ταυτόχρονη προσευχή στόν ίδιο τόπο, αλλά ο συμπνευματισμός, η σύναξις στόν ίδιο τόπο με τη θέληση προσευχής μέ ηνωμένες πνευματικά  θελήσεις καί δυνάμεις ψυχικές. Τό "δύο η τρείς συνηγμένοι είς τό εμόν όνομα" του Κυρίου που ασφαλώς σημαίνει όχι ακριβώς στόν  ίδιο τόπο αλλά στήν ίδια κατάσταση. Π.χ. ο Γέρων Πορφύριος από τήν Ελλάδα καί ο Γέρων Σωφρόνιος από τήν Αγγλία <<  σ υ μ π ρ ο σ η ύ χ ο ν τ ο >>  κατόπιν συνενοήσεως τήν ιδια ώρα ενώνοντας τήν προσευχή τους  π ν ε υ μ α τ ι κ ά. Εγώ (ο δήθεν  ορθόδοξος και δήθεν χριστιανός) πολύ αμφίβολο είναι αν μπορούσα νά << σ υ μ π ρ ο σ ε υ χ η θώ >> μαζύ τους, δηλαδή νά ενώσω τό πνεύμα μου (τό δυσκίνητο σάν χελώνα) μέ τό δικό τους (τό ευκίνητο σαν αστραπή) η τό δικό μου τό βαρύ καί  κ α τ α κ ε ί μ ε ν ο  στή γή  μέ τό δικό τους τό αποφορτισμένο από τά γήινα καί ανυψωμένο στούς ούρανούς. (Σχήματα τοπικών σχέσεων ειναι οι όροι γή καί ουρανός. Αλλά φανερώνουν ότι μπορεί νά είμαστε μαζύ τοπικά αλλά χωριστά πνευματικά καί μπορεί νά είμαστε μακρυά τοπικά καί κοντά πνευματικά).

    Ίσως  θά έχετε ακούσει γιά κάποιους αποκρυφιστές που ορίζουν κοινή ωρα << ε π ι κ λ ή σεω ς >> παρόλο που βρίσκονται ο ένας εδώ καί ο άλλος στήν Ελβετία η στήν Αμερική κλπ. Αυτοί συμπροσεύχονται γιατί καλούν τό ίδιο πνεύμα παρά τήν τοπική τους απόσταση. Ενώ ο απόστολος Παύλος πού προσηύχετο καί εψαλλε στην φυλακή καί < <ηκροώντο δε αυτών οι δέσμιοι>> δεν συμπροσηύχετο μέ αυτούς παρά τό δέσιμό του στά ίδια δεσμά μ΄αυτούς.

    Λοιπόν συμπέρασμα. Τό "αδιαλείπτως προσεύχεσθε" είναι εντολή τού Θεού που πρέπει νά τήν σεβόμεθα καί νά τήν εφαρμόζουμε. Είτε στή φυλακή είμεθα, είτε σέ παρέα μέ αιρετικούς  είτε  σε τραπέζι μέ ειδωλολάτρες είτε σε ναούς ειδώλων κλπ. πρέπει νά προσευχόμεθα καί νά μή φοβούμεθα μήπως μάς κατηγορήσουν ότι συμπροσευχόμεθα μέ αιρετικούς ή απίστους. Πολλοί άγιοι μάρτυρες προσευχήθηκαν μέσα σε ναούς ειδώλων καί τό αποτέλεσμα ήτο ότι γκρεμίστηκαν τά ειδωλα. Καί εμείς αν είμεθα πιστοί καί έχουμε πίστη σάν κόκκο σινάπεως καί όχι φοβία <<νομική>> (ταλμουδική, σαν τή φοβία τού Σαββάτου που κατείχε τούς γραμματείς καί Φαρισαίους) θά προσευχόμεθα καί μέσα στούς ναούς τών αιρετικών καί τό αποτέλεσμα θά είναι νά γκρεμίζωνται τά είδωλα τους. Δηλαδή τά διανοητικά είδωλα τά οποία  αυτοί λατρεύουν αντί του Χριστού, όπως τό ημερολόγιο, ο μονοφυσιτισμός, τό αλάθητο του Πάπα κλπ. Αυτό μάς διδασκει ο άγιος Ιωάννης τής Κλίμακος όταν λέγει ότι οι δυνατοί μπορούν νά κάνουν όσα απαγορεύονται στούς αδυνάτους, δηλαδή να   συντρώγουν μέ τούς αιρετικούς κλπ.

    Εμείς οι αδύνατοι  αντί να κατακρίνωμε τούς δυνατούς ας προσευχώμεθα νά μας ελεήσει ο καλός Θεός αποκαλύπτοντας  σε μάς τό μεγαλείο τής αγάπης του γιά τά χαμένα πρόβατά του, που εμείς μέ απέχθεια ονομάζουμε αιρετικούς.

Ταυτόχρονα με τα παραπάνω, μου έστειλαν απόσπασμα από προηγούμενη αλληλογραφία τους:

Οι ιεροί κανόνες πρέπει νά κατανοούνται σωστά. Αν δεν κατανοούνται σωστά τότε ισχύει αυτό που λέει ο Απόστολος Παύλος <<Τό γράμμα αποκτέννει , τό πνεύμα ζωοποιεί>>,.Δηλαδή επί του προκειμένου , τό γράμμα τών ιερών κανόνων σκοτώνει καί τό πνεύμα αυτών  δίνει ζωή. Ο μακαριστός Γέροντας Παίσιος είπε μιά φορά που τού έλεγα ότι τό Πηδάλιον (= τό βιβλίο μέ τούς ιερούς κανόνες) λέει ετσι καί έτσι: <<Μά ευλογημένε, τό πηδάλιο τό λένε πηδάλιο (=τιμόνι) γιά νά τό στρίβεις όπως χρειάζεται γιά νά οδηγείς τήν εκκλησία. Αν κρατάς ακούνητο τό πηδάλιο θά ρίξεις τό καράβι στά βράχια>>. Λοιπόν τό πηδάλιο πρέπει νά τό κατανοούμε σωστά. Καί όπως δέν μπορεί ο καθένας νά διαβάζει καί νά κατανοεί τούς νόμους τού κράτους, αλλά χρειάζονται σπουδές στίς νομικές Σχολές καί πολύ διάβασμα καί πείρα μεγάλη, έτσι δέν μπορεί καί ο καθένας νά διαβάζει μιά παράγραφο του πηδαλίου καί νά τήν κοπανάει  στά κεφάλια τών απλοϊκών χριστιανών που μή ξέροντας τί λέει  στό βάθος τό Πηδάλιο παρασύρονται καί κατηγορούν τούς αρχιερείς ότι παραβιάζουν τούς Ιερούς κανόνες.

    Νά μερικά παραδείγματα. Αν απαγορεύεται η συμπροσευχή μέ αιρετικούς, ασφαλώς θά πααγορεύεται πολύ περισσότερο μέ ειδωλολάτρες. Η πιό σπουδαία προσευχή γιά τήν ορθόδοξη εκκλησία είναι η θεία λειτουργία. Άρα δεν πρέπει νά εισέρχονται ειδωλολάτρες στό ναό  τήν ώρα τής λειτουργίας γιά νά μή συμπροσεύχονται μέ τούς ορθοδόξους, οπότε καί οι ορθόδοξοι συμπροσεύχονται μ' αυτούς. Γιατί βέβαια συμπροσευχή δεν νοείται μόνο από τό ένα μέρος. Λογικό; Έτσι φαίνεται εκ πρώτης όψεως. Καί υπάρχουν σήμερα απλοϊκοί χριστιανοί καί ιερείς που βγάζουν από τήν εκκλησία τούς καθολικούς καί τούς προτεστάντες ακόμη καί όταν δέν γίνεται θεία λειτουργία. Πού δέν τούς επιτρέπουν νά προσκυνήσουν τά Αγια λείψανα. Πού τούς προσβάλλουν ως αιρετικούς κλπ. κλπ.

    Κύτταξε όμως να δείς πώς σκέπτονται οι άγιοι. Οπως ξέρεις από τήν Ιστορία οι ρώσσοι ηγεμόνες στείλανε στήν Κωνσταντινούπολη καί αλλού  αντιπροσώπους νά δούν ποιά ειναι η καλύτερη θρησκεία γιά νά τήν ακολουθήσουν. Ο αρχιεπίσκοπος της Κωνσταντινουπόλεως τούς έβαλε νά παρακαλουθήσουν τη θεία λειτουργία παρόλον που ήσαν ειδωλολάτρες. Καί τόσο θαύμασαν οι αντιπρόσωποι που γράψανε ότι δεν ήξερες αν ήσουν στη γή η στον ουρανό. Τό αποτέλεσμα ήτο νά βαπτισθή όλη η Ρωσσία καί νά σωθούν εκατομμύρια ψυχές. Αν είχαν τό μυαλό τών παλαιοημερολογιτών  οι χριστιανοί της Κωνσταντινουπόλεως τότε θά βγάζαν έξω μέ φωνές τούς καϋ μένους τούς ρώσσους καί ίσως σήμερα οι ρώσοι νά ήσαν  ινδουιστές ή δέν ξέρω τί. Ποιός εφήρμοσε σωστότερα τό πνεύμα τού Πηδαλίου; Οι τότε ή οι τώρα;

    Άλλο παράδειγμα. Είναι γνωστός σε όλους ο ανθενωτικός Γενάδιος ο Σχολάριος , ο πρώτος Πατριάρχης μετά τήν πτώση της Κωνσταντινουπόλεως, καθώς καί τά αισθήματά του εναντίον τού Πάπα καί τής παπωσύνης. Λοιπόν τόν ερώτησαν οι μοναχοί τού Σινά εάν πρέπει νά δίδουν είς τους παρακολουθούντας την θείαν λειτουργίαν   εις τήν μονήν Λατίνους (Παπικούς) καί  Αρμενίους (μονοφυσίτας), δηλαδη μέ τήν νοοτροπίαν τών παλαιοημερολογιτών <<αιρετικούς>> (καί πράγματι βεβαίως ακολουθούντας αιρετικάς διδασκαλίας)} τήν Παναγίαν πρός προσκύνησιν. Αυτό σημαίνει ότι δεν είχαν αμφιβολίαν ότι επετρέπετο να παρακαλουθούν αυτοί οι αιρετικοί τήν θείαν λειτουργίαν. Καί τί τούς απάντησε ο αντιπαπικός μέχρι τό κόκκαλο Πατριάρχης Γεννάδιος; Οχι μόνο να τούς δίδουν τήν Παναγίαν πρός προσκύνησιν, αλλά νά τούς δίδουν καί αντίδωρο. Μόνο τή θεία κοινωνία νά μή τούς δίδουν γιατί αυτό προϋποθέτει πλήρη κοινωνίαν πίστεως που δέν υπάρχει. Καί εξήγησε ότι αυτό ειναι σύμφωνο πρός τήν αρχαίαν τάξιν καί παράδοσιν τής Εκκλησίας τής Κωνσταντινουπόλεως.<< Οι αγιώτατοι Πατριάρχαι -γράφει-  ότε ελειτούργουν εορτασίμως, ερχομένους καί Αρμενίους καί Λατίνους καί ισταμένους μετά πάσης ευλαβείας εις τήν λειτουργίαν, ουκ εδίωκον, αλλά καί απερχομένους μετά τών ορθοδόξων καί προσκυνούντας καί ασπαζομένους την πατριαρχικήν χείρα καί ευλόγουν  καί εδίδουν αυτοίς τό αντίδωρον, ως γαρ μαθηταί του Χριστού ουκ εξέβαλον εξω τούς είς αυτούς ερχομένους>> (Γενναδίου Σχολαρίου, Άπαντα ευρισκόμενα τομ 4, σελ. 201). Ολοι αυτοί οι παλαιοί, οι οποίοι ήσαν  ως γνωστόν τόσο αντίθετοι μέ τούς παπικούς, πολλούς μάλιστα τών οποίων επικαλούνται οι σημερινοί παλαιοημερολογίτες διότι κατεδίκασαν , οπως λέγουν , ην εισαγωγήν στήν ορθόδοξη εκκλησία του γρηγοριανού ημερολογίου, δεν ήξεραν τό Πηδάλιον καί τούς Ιερούς κανόνες καί τούς ξέρουν οι σημερινοί παλαιοημερολογίτες; Δέν είναι δυνατόν.

     Αλλο παράδειγμα: Ολοι γνωριζομε καί τιμάμε σάν αγιο τόν άγιο Ιωάννη τής Κλίμακος, που έζησε  τόν 6ον μ.Χ. αιώνα. Γράφει λοιπόν αυτός στόν λόγο του πρός τόν ποιμένα που είναι στό τέλος τής Κλίμακος (σέ μετάφραση της Ιεράς μονής Παρακλήτου) << 65.  Οι αδύνατοι ας μη συντρώγουν μέ  αιρετικούς, όπως έχει ορισθεί από τους ιερούς κανόνας. Όσοι όμως με τη χάρι του Κυρίου είναι δυνατοί, εάν προσκαλώνται μέ εμπιστοσύνη καί καλή προαίρεσι από αυτούς, καί θέλουν νά υπάγουν, ας πηγαίνουν πρός δόξαν Κυρίου>>. Δηλαδή ο Άγιος Ιωάννης παραμερίζει τούς ιερούς κανόνας όταν ο ορθόδοξος είναι δυνατός στήν πίστη καί δεν κινδυνεύει νά παρασυρθή από τούς αιρετικούς. Αυτό σημαίνει ότι διαβάζει πέρα από τό γράμμα του Ιερού κανόνος καί τό πνεύμα αυτού που λέει: Εμείς οι Πατέρες φοβούμεθα ότι οι απλοί χριστιανοί όταν συμπροσεύχονται, συντρώγουν, συνεκκλησιάζονται  μέ αιρετικούς, ή πηγαίνουν στά σπίτια καί στίς εκκλησίες τών αιρετικών, κινδυνεύουν νά παρασυρθούν καί νά νομίσουν ότι η ορθοδοξία καί οι άλλες αιρετικές εκκλησίες είναι τό ίδιο. Γι' αυτό ΑΠΑΓΟΡΕΎΟΥΜΕ ΤΙΣ ΣΥΜΠΡΟΣΕΥΧΕΣ ΤΩΝ ΟΡΘΟΔΟΞΩΝ ΜΕ ΑΙΡΕΤΙΚΟΥΣ. Όσα είναι γραμμένα μέ κεφαλαία γράμματα είναι αυτά που γράφει ο Ιερός κανών καί αυτά μόνον διαβάζουν οι κοντόφθαλμοι παλαιοημερολογίτες. Όμως οι άγιοι διαβάζουν καί αυτά που δεν είναι γραμμένα  στό Πηδάλιον, αλλά υπονοούνται  (όπως τά άναφέρομε πιό πάνω μέ μικρά γράμματα) καί έτσι εφαρμόζουν τόν κανόνα σωστά, σάν τόν Κύριό μας που εθεράπευε τό Σάββατο, ενώ οι στενόκαρδοι Ιουδαίοι τού έλεγαν ότι απαγορεύει ο μωσαικός νόμος κάθε εργασία τό Σάββατο.

    Τό συμπέρασμα είναι ότι οι ιεροί κανόνες που απαγορεύουν τήν συμπροσευχή ορθοδόξων μέ αιρετικούς, έχουν σκοπό νά προφυλάξουν τούς απλούς χριστιανούς από τό νά ταυτίσουν ορθοδοξία καί αίρεση. Όταν τέτοιος φόβος δεν υπάρχει η τοπική συνύπαρξη στό χώρο προσευχής ορθοδόξων καί αιρετικών δεν απαγορεύεται.

    Καί τώρα μιά διευκρίνηση γιά τόν όρο <<αιρετικός>>. Πρέπει νά διακρίνουμε μεταξύ πλάνης, ή αγνοίας καί αιρέσεως. Αίρεσις θά πεί επιλογή, προτίμησις. Δηλαδή συνειδητή προτίμησις μιάς απόψεως ως αληθινής παρόλον που έρχεται σε αντίθεση μέ τή διδασκαλία της ορθοδόξου εκκλησίας. Αγνοια  καί πλάνη είναι κοντά μεταξύ τους  καί σημαίνουν τήν  παραδοχήν μιάς απόψεως ως αληθινής μέ τήν πεποίθηση ότι αυτό είναι τό αληθινό ενώ δεν ειναι (=πλάνη) ή ότι έτσι διδάσκει η ορθόδοξη εκκλησία ,ενώ δεν τό διδάσκει (άγνοια). Λοιπόν ο μακαρίτης καθηγητής τής θεολογικής Σχολής Ιωάννης Ρωμανίδης υποστήριξε ότι ωρισμένες απόψεις γραμμένες από τόν επίσης καθηγητή τής Θεολογικής Σχολής Π.Τρεμπέλα δέν ήσαν ορθόδοξες αλλά επηρεασμένες από αιρετικούς δυτικούς. Αυτό σημαίνει ότι ήτο αιρετικός ο Τρεμπέλας; Όχι βέβαια. Σημαίνει μόνον (αν είχε βέβαια δίκηο ο Ρωμανίδης) οτι ο Τρεμπέλας έκανε λάθος χωρίς νά θέλει νά απομακρυνθή από τήν ορθόδοξη πίστη. Λοιπόν τέτοιοι άνθρωποι που κάνουν λάθος είναι μυριάδες απλών καθολικών καί αρμενίων καί κοπτών καί.. καί... καί ορθοδόξων καί   ... παλαιοημερολογιτών. Θα τούς χαρακτηρίσουμε όλους αυτούς αιρετικούς; Δεν είναι σωστό. Είναι απωλολότα πρόβατα τού Χριστού. Είναι αδελφοί μας, πρέπει νά τούς άγκαλιάσουμε, νά τούς δείξουμε καλωσύνη καί όχι νά τούς βγάζομε έξω από τήν εκκλησία, λέγοντάς τους ότι είναι αιρετικοί. Μερικοί ζηλωτές (πλανεμένοι  από ζήλον μωρόν ( εγωϊσμόν) συμπεριφέρονται όπως αυτοί που ανήκουν στήν αίρεση των καθαρών, που τήν καταδικάζουν οι ιεροί κανόνες. Φοβούνται μήπως μολυνθούν από τούς αιρετικούς.

     Γι' αυτό καί οι αρχιερείς μας  που είναι δυνατοί, όπως λέει ο Άγιος Ιωάννης τής Κλίμακος καί δεν φοβούνται νά παρασυρθούν από τούς <<αιρετικούς>>, μιλάνε μαζύ τους, τούς επισκέπτονται, κάθονται στό τραπέζι μαζύ τους, κάνουν τήν προσευχή τους πρό τού φαγητού, τούς δέχονται ακόμη καί στην εκκλησία (χωρίς θεία κοινωνία). Ακόμη πηγαίνουν καί στίς δικές τους εκκλησίες  στίς γιορτές τους για νά διατηρήσουν μιά σχέση  επικοινωνίας που θά τούς βοηθήσει , όσους θέλουν, νά μάθουν καλύτερα τήν ορθόδοξη αλήθεια. Καί αυτά όλα είναι βεβαίως σύμφωνα μέ τούς ιερούς κανόνες, μέ τό σκοπό που θέλουν νά εξυπηρετήσουν  δηλαδή. Όσοι δεν θέλουν δεν  υποχρεώνονται νά πάνε. Καί όσοι δεν μπορούν νά συζητήσουν μαζύ τους καί νά τά βγάλουν πέρα ας τους αφήσουν. Ομως οσοι μπορούν πρέπει νά τούς βοηθήσουν, όπως λέει πάλι ο Άγιος Ιωάννης τής Κλίμακος, που φαίνεται σάν νά διορθώνει, αλλά στήν πραγματικότητα απλώς αποκαλύπτει τό πνεύμα (=ερμηνεύει) τόν Απόστολο Παύλο:<<Τούς απίστους ή τούς αιρετικούς  που μας επιτίθενται μέ κακότητα, ας τούς αφήνουμε "μετά πρώτην καί δευτέραν νουθεσίαν". Στους επιθυμούντας όμως νά μάθουν τήν αλήθειαν " τό καλόν ποιούντες έως αιώνος μή έκκακώμεν" (=κάνοντας τό καλό μέχρι αιώνος νά μήν απελπιζόμεθα), Α λ λ α  κ α ί   στίς δυό π ε ρ ι π τ ω σ ε ι ς  α ς   ε ι ν α ι   η  συ μ π ε ρ ι φ ο ρ ά   μ α ς  α ν ά λ ο γ η   π ρ ο ς   τ η ν   ψυχι κ ή   μ α ς δ υ ν α μ η   κ α ι   α ν τ ο χ ή>>. Βλέπεις πώς αυτά εξαρτώνται από τήν ψυχική μας δύναμη και αντοχή καί δέν πρέπει νά τά ερμηνεύομε όπως οι Ιουδαίοι τό Σάββατο;

       Μέσα σέ ένα καράβι που βούλιαζε οι επιβάτες προσηύχοντο γιά νά σωθούν. Ο καθένας στό Θεό του. Θυμηθήτε τήν ιστορία του προφήτη Ιωνά. Συμπροσηύχοντο επειδή ησαν στόν ιδιο χώρο; Μιά τέτοια αντίληψη ειναι πολύ χονδροειδής. Ακόμη καί εκείνοι οι αρχαίοι δεν είχαν τήν αίσθηση ότι συμπροσηύχοντο. Γι'  αυτό είπαν στόν Ιωνά, όταν τόν ξύπνησαν <<Παρακάλεσε καί σύ τό θεό σου>>. Τό αναφέρω για νά καταλήξω στό ότι η συμπροσευχή δεν ειναι θέμα τόπου , αλλά πνεύματος. Στόν ίδιο τόπο μπορεί ο ένας νά παρακαλεί τό  αληθινό Θεό καί ο άλλος τόν ψεύτικο. Αυτό δεν ειναι συμπροσευχή. Καί δεν νομίζω ότι υπήρξε ορθόδοξος αρχιερεύς που πηγαίνει σέ συναντήσεις μέ <<αιρετικούς>>, ο οποίος νά προσευχήθηκε σέ άλλον  Θεό παρά στήν Αγία Τριάδα, όπως τήν πιστεύει η ορθόδοξη εκκλησία.

     Συγγνώμην γιά τή μακρηγορία. Αλλά νομίζω ταπεινά ότι έχει γίνει τόσος θόρυβος καί έχουν παρασύρει τόσους πολλούς που καί αυτά που σας έγραψα είναι λίγα για νά κατανοηθή στό βάθος του τό θέμα.

Σε λίγο μόνο χρόνο από την παραπάνω αλληλογραφία, (13 Φεβρουαρίου 2.002), έλαβα από τους ιδίους το κείμενο τής προσφώνησης τού Οικουμενικού Πατριάρχη προς τον υπ. Εξωτερικών, το οποίο μεταξύ άλλων έλεγε τα εξής:

"Αναφερθήκαμε με τον κ Υπουργό εις την γνωστήν προσπάθειαν του περασμένου Δεκεμβρίου που έγινε στις Βρυξέλλες με ιδιαίτερη επιτυχία, (Διαθρησκειακή Συνάντηση), επίσης την πρωτοβουλία της Αυτού Αγιότητος του Πάπα στην Ασσίζη"

Η προσφώνηση τού Πάπα ως "Αυτού Αγιότητος", με αιφνιδίασε, καθώς νόμιζα ότι μόνο ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος Χριστόδουλος είχε πέσει σε αυτό το ατόπημα τον τελευταίο καιρό. Με λύπη μου όμως διαπίστωσα, ότι πρόκειται για κανόνα, και όχι για εξαίρεση. Και αυτό επιβεβαιώθηκε με την απάντηση που έλαβα από τους ιδίους, μετά από την έγγραφη διαμαρτυρία μου:

Ειναι πασίγνωστο ότι οι πομπώδεις τίτλοι που εχουν επικρατήσει στίς προσφωνήσεις ειναι αντιστρόφως ανάλογοι πρός τήν υπερθετικότητα του βαθμού στόν οποιον διατυπώνονται. Ετσι λέμε <<Αγιος ο Θεός>> (χωρίς υπερθετικό βαθμό) καί αυτό ειναι αλήθεια. Καί λέμε Παναγιωτατος γιά τόν Οικουμενικό Πατριάρχη καί αυτό ειναι ψέμμα (καί τό ξέρουμε , αλλά τό λέμε, διότι αν λέγαμε απλά Αγιος θά τόν εξισώναμε μέ τόν Θεό πράγμα απαράδεκτο). Ετσι λέμε καί οσιώτατος γιά ενα μοναχό καί Οσιος γιά εναν πραγματικά αγιο. Καί μάλιστα τό παραδοξο ειναι οτι οταν ενας Πατριάρχης ανακηρυχθή αγιος ονομάζεται απλά αγιος ( σαν να υποβιβάζεται από Παναγιώτατος) καί οταν  ενας <<οσιώτατος>> μοναχός ανακηρυσθή αγιος ονομάζεται απλά Οσιος. Λοιπόν οι ανθρωποι αρέσκοντυαι στούς ψευδώνυμους τίτλους καί εμείς οι μη δυνάμενοι νά τούς αφαιρέσουμε τή ματαιοδοξία τούς στολίζουμε μέ τίτλους καί ολοι κοροϊδευόμαστε καί ολοι είμεθα ϊκανοποιημένοι. Δέν ξέρω πώς ο ίδιος ο Πάπας αποκαλεί τόν Εαυτό του, αλλά ξερω ότι τουλάχιστον ο ορθόδοξος Πατριάρχης αποκαλεί τόν εαυτό του << η Μετριότης ημών>> (καί αντίστοιχα αλλοι ορθόδοξοι κληρικοί αυτοαποκαλουνται <<η ελαχιστότης μου>>, <<η ταπεινότης μου>>, <<ο εν Ιερομονάχοις ελάχιστος>> κλπ,κλπ. Ετσι λοιπόν καί ο Πάπας  ειναι (;) Αγιώτατος καί προσφωνείται Αγιώτατος, εν γνώσει πάντων ότι αυτό ειναι ενα ψέμμα, οπως ειναι <<μεγαλειότατος>> ο κάθε εστεμμένος, 'εξοχώτατος ο κάθε πρωθυπουργός καί υπουργός (καί ας ειναι καί κλέφτης η τυχοδιώκτης) καί οπως ειναι <<σωτήρας>>  της πατρίδος κάθε δικτάτορας.Τό γεγονός ότι ο Πατριάρχης απεκάλεσε καί αποκαλεί τόν Πάπα <<Αγιώτατο>> ή "η Αυτού Αγιότης ειναι ενας κοινωνικός τρόπος εκφρασεως χωρίς καμμιά σημασία. Οπως ο δικαστής λεγει <<κύριε κατηγορούμενε>> καί στόν πιό κακό δολοφόνο, η τόν πιό διεφθαρμένο κακοποιό που τόν καταδικάζει σέ ισόβια κάθειρξη καί οπως καί μείς λέμε καθημερινά κύριε τάδε σε πρόσωπα που δέν ειναι κύριοι στίς διανθρώπινες σχέσεις τους. Καί πάλι καλά που γιά τόν Πάπα λέμε μόνο Αγιώτατος. Ξέρετε τί λέμε γιά τόν Πατριάρχη Αλεξανδρείας; Κρατήστε τήν αναπνοή σας! <<"Η Αυτού Θειοτάτη Μακαριότης, ο Πάπας καί Πατριάρχης της Μεγάλης πόλεως Αλεξανδρειας, Λιβύης,  Πενταπόλεως Αιθιοπίας,πάσης γής Αιγύπτου καί πάσης Αφρικής, Πατήρ πατέρων, ποιμήν ποιμένων, αρχιερεύς αρχιερέων, τρίτος καί δέκατος των αποστόλων καί Κριτής της Οικουμένης>>!!!

Στα παραπάνω, γίνεται σαφής ο άχαρος ρόλος που έχει αναλάβει ο επιστολογράφος, να δικαιολογεί τα συνεχή ατοπήματα τού Πατριάρχη. Είναι σαφές από τα λεγόμενά του, ότι ο ίδιος δεν αποδέχεται τον Πάπα ως αγιότατο. Προφανώς και ο Πατριάρχης δεν τον δέχεται, αλλά τον αποκαλεί έτσι, από "πολιτική σκοπιμότητα". Είναι λοιπόν άξιο απορίας, κατά πόσον είναι δικαιολογημένος ένας Χριστιανός, και μάλιστα ένας Πατριάρχης, να αποκαλεί υποκριτικά ως "αγιότατο" έναν αιρεσιάρχη, και μάλιστα τον κορυφαίο αιρεσιάρχη τον Πάπα!

Προσφάτως, (5-3-02), λάβαμε ενημερωτική επιστολή τών ιδίων, που σε άλλη προσφώνηση, μεταξύ άλλων, αναφέρει τα εξής:

Ο Οικουμενικός Πατριάρχης, αμέσως μετά την συνάντηση του με τον κ.Κόλιν Πάουελ- που είχε διάρκεια περίπου μισής ώρας- δήλωσε τα εξής:

" Ο κ. Υπουργός ήταν πάρα πολύ ευγενής και προσηνής. Γνωρίζεται ότι είναι πιστός Χριστιανός , επισκοπιλιανος ο ίδιος, και εξεδήλωσε τον σεβασμό του προς την θρησκεία και τους εκπροσώπους της θρησκείας..."

Το ότι ο Πατριάρχης αποκαλεί έναν Προτεστάντη Χριστιανό, είναι κάτι αρκούντως σκανδαλιστικό για τους Χριστιανούς. Βεβαίως κατανοούμε ότι για πολιτικές επίσης αιτίες, ο Πατριάρχης χρησιμοποιεί τη λέξη "Χριστιανός", με την ευρεία έννοια τού όρου, ως "τον πιστεύοντα στον Ιησού Χριστό". Με τη στενή ένοια τού όρου όμως δεν είναι δυνατόν να αποκαλείται έτσι ένας Προτεστάντης. Στο "Πιστεύω" λέμε: "Πιστεύω... και εις ΜΙΑΝ αγίαν, Καθολικήν και Αποστολικήν Εκκλησίαν..." Πώς μπορεί λοιπόν κάποιος να αποκαλεί ως Χριστιανό κάποιον που δεν κοινωνεί από το ίδιο σώμα και αίμα με τους Χριστιανούς τής Εκκλησίας; Πώς μπορεί ο ίδιος ο Πατριάρχης να αποκαλεί "Χριστιανό" έναν Προταστάντη, όταν άλλοι ιερείς κάνουν δικαστικό αγώνα στη χώρα μας, να μην περιλαμβάνουν κάποιες αιρέσεις στο όνομά τους τη λέξη: "Χριστιανοί";

Και ακόμα, αν δεχθούμε ως "Χριστιανούς", (έστω και με την ευρεία έννοια) κάποιους αιρετικούς, για ποιο λόγο δεν μπορούμε να ονομάσουμε "Χριστιανούς" τους Μουσουλμάνους, όταν και αυτοί επίσης δέχονται τον Ιησού Χριστό ως "προφήτη"; Αν αρχίσουμε να αποκαλούμε "Χριστιανούς" έτσι αδιακρίτως τους αιρετικούς και τους αλλοθρήσκους, πού μπορεί να σταματήσει αυτό το ολίσθημα; Ποιος θα βάλει ένα όριο, και με ποια κριτήρια; Κι όμως, τα κριτήρια υπάρχουν. Μένει να γίνουν σεβαστά από την ίδια την ηγεσία τής Εκκλησίας. Γιατί ο λαός τής Εκκλησίας τα γνωρίζει και τα σέβεται. Όσοι τουλάχιστον έχουν συνείδηση τής μοναδικότητας τής Ορθόδοξης Εκκλησίας, ως τής Μίας , Αγίας, Καθολικής και Αποστολικής Εκκλησίας.

Στο περιοδικό 3ο Μάτι τού Μαρτίου 2.002, σε Ορθόδοξο άρθρο τού καθηγητού τού Πανεπιστημίου Οττάβας Δημήτρη Κιτσίκη, αναφέρονται τα εξής ενδιαφέροντα σχετικά με την προσευχή τής Ασσίζης (σελ 27):

Μία από τις μεγαλύτερες αιρέσεις του Βατικανού είναι το πάθος του για πολιτική παντοδυναμία και αυτό το απέδειξε για μίαν ακόμα φορά, στην πανθρησκευτική συνάντηση που διοργάνωσε, τον Ιανουάριο του 2002, στην Ασίζη της Ιταλίας. Σωστά έπραξε η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος που απηγόρευσε στον Χριστόδουλο να συμμετάσχη. Και η απόδειξη αυτού είναι ο τρόπος με τον οποίο ωργανώθη η συνάντηση. Στο μέσο του ημικυκλίου όπου εκάθησαν οι εκπρόσωποι των θρησκειών ήταν τοποθετημένος ένας λευκός θρόνος, ύψους ενάμισυ μέτρου, από όπου ο πάπας προήδρευε. Ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος ήταν καθισμένος δύο μέτρα πιο πέρα, πιο χαμηλά, στα δεξιά του, σε μία πορφυρή καρέκλα όμοια με όλων των άλλων εκπροσώπων. Ένας ρωμαιοκαθολικός επίσκοπος οδηγούσε κάθε ομιλητή στο ειδικό βήμα. Την ώρα που περνούσε ενώπιον του πάπα υπεκλίνετο παρασύροντας μηχανικά και τον εκάστοτε ομιλητή, Εβραίο, μουσουλμάνο, ταοϊστή ή βουδδιστή, ορθόδοξο ή διαμαρτυρόμενο…

Τα παραπάνω τα καταθέτουμε ενώπιον τών αδελφών και τών πατέρων μας, για προβληματισμό αμφοτέρων.

Για άλλο σχετικό αρχείο επί τού θέματος αυτού, μπορείτε να δείτε και το δεσμό:

http://users.otenet.gr/~styliant/orthodoxia/Assizi.htm