ΜΕΡΟΣ Α*

Η εντύπωση του νέου μέλους, γνωστού κατά τη λαϊκή έκφραση και ως πρωτάρη είτε είχε να κάνει με σχολική αίθουσα, είτε με στρατιωτική βασική εκπαίδευση είναι αλήθεια ότι πάντα προκαλούσε το ενδιαφέρον και τραβούσε την προσοχή. Από την αυθόρμητη καταγραφή άλλωστε των πρώτων συναισθημάτων μπορούσε κάποιος να αντλήσει σημαντικά συμπεράσματα που θα βοηθούσαν στην πιθανή αλλαγή τρόπων και συμπεριφορών, διαδικασιών κ.ο.κ. Μέσα στο πνεύμα, ως το νεώτερο μέλος κατά τα πρεσβεία χειροτονίας στο σώμα της Ιεράς Συνόδου της Ιεραρχίας, Σεβασμιώτατε, θα μπορούσατε να μας καταγράψετε τις εντυπώσεις από την πρώτη συμμετοχή σας σε τακτική συνεδρία της Ιεραρχίας;

Πάντοτε, στη συνείδησή μου, η Συνεδρία του Σώματος της σεπτής Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος αποτελούσε ένα γεγονός που ενέπνεε σεβασμό και που αποτελούσε ταυτόχρονα προσδοκία για τα όσα, μέσα από τις συνεδρίες της Ιεράς Συνόδου, θα προέκυπταν και για την Εκκλησία και για την τοπική κοινωνία. Πράγματι, όταν κανείς για πρώτη φορά μετέχει στη συνεδρία ενός τέτοιου σεπτού σώματος, αισθάνεται κάτι το διαφορετικό. Εκείνο που μέσα στη συνείδησή μου και στην καρδιά μου απετέλεσε το κυρίαρχο βίωμα είναι η συναίσθηση της ευθύνης που έχω πλέον ότι δεν αρκεί κανείς να μετέχει παρακολουθώντας τις συνεδρίες του σεπτού σώματος. Καλείται εκ των πραγμάτων να μετέχει με άποψη, με γνώμη, διότι κατά τις διαδικασίες αυτές καλείται να τοποθετηθεί δια της ψήφου του επί θεμάτων γενικοτέρου πνευματικού ενδιαφέροντος και αντιστοίχου πνευματικής ευθύνης. Ως εκ τούτου λοιπόν, η πρώτη μου εμπειρία από τη συνεδρία αυτή είναι μία εμπειρία η οποία συνδέεται με τον προβληματισμό, με την αίσθηση της βαρυτάτης ευθύνης εις την οποία είναι κανείς κοινωνός, επομένως και συμμέτοχος, και υπό την έννοιαν αυτήν μπορώ να πω ότι από την πρώτη ημέρα άρχισα να μετέχω εις την όλην διαδικασίαν έχοντας επίγνωσιν του έργου και του σκοπού της υψηλής αποστολής την οποία η Αγία Εκκλησία μου ενεπιστεύθη. 

Παγκοσμιοποίηση, Νέα Τάξη Πραγμάτων και μια σειρά νέων όρων και εννοιών προκαλούν νέα δεδομένα και εύλογα δημιουργούν προβληματισμούς. Οι εξελίξεις και οι αλλαγές είναι ραγδαίες και ενίοτε απρόβλεπτες γεγονός που εξαναγκάζουν την Εκκλησία μας σε αμυντική πολιτική. Ο αιφνιδιασμός φέρνει την εμφανή σήμερα σύγχυση, όπως λ. χ. τα θέματα με την λεγόμενη ενιαία η έξυπνη κάρτα του πολίτη, ο «γάμος» των ομοφυλοφίλων. Και η σύγχυση αυτή σε συνδυασμό με το κοινά αποδεκτό γεγονός της απουσίας κατήχησης του λαού καταλήγει σε διχαστικές εσωτερικές δημόσια διατυπωμένες έριδες η διαφωνίες που επιφέρουν σοβαρότατες συνέπειες στο χριστεπώνυμο ποίμνιο. Μήπως είναι καιρός να επανέλθουμε σε παλιές δοκιμασμένες οδούς χριστιανικής βιωτής για να θωρακίσουμε τους Χριστιανούς; 

Νομίζω ότι είναι απαραίτητο αυτό που υπογραμμίζεται στην τελευταία διατύπωση της ερωτήσεως ότι είναι καιρός να ασχοληθούμε με την κατήχηση του λαού και με τη δημιουργία βιωμάτων λειτουργικής μεθέξεως και εμπειρίας που θα εξασφαλίσουν στους ανθρώπους τη βίωση της αληθείας. Κι όταν κανείς ζει την αλήθεια δεν έχει να φοβηθεί ούτε το ψεύδος ούτε οποιαδήποτε άλλη μεθόδευση που αφορά στην παραχάραξη και της αληθείας αλλά και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Βέβαια, το φαινόμενο της παγκοσμιοποιήσεως είναι ένα φαινόμενο που ανάγει την ύπαρξή του ακόμα και από τα χρόνια του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού. Αν φέρουμε στη μνήμη μας την υμνολογία της μεγάλης εορτής των Χριστουγέννων θα δούμε ότι εκεί, στο δοξαστικό του Εσπερινού της εορτής, διατυπώνεται ακριβώς και περιγράφεται η κατάστασις:

Αυγούστου μοναρχήσαντος επί της γης, 
η πολυαρχία των ανθρώπων επαύσατο, 
και Σου ενανθρωπήσαντος εκ της Αγνής 
η πολυθεΐα των ειδώλων κατήργηται 
υπό μίαν Βασιλείαν εγκόσμιον, 
αι πόλεις γεγένηνται 
και εις μίαν δεσποτείαν Θεότητος, 
τα έθνη επίστευσαν. 
Απεγράφησαν οι λαοί 
τω δόγματι του Καίσαρος, 
απεγράφημεν οι πιστοί 
ονόματι Θεότητος, 
Σου του ενανθρωπήσαντος Θεού ημών 
μέγα σου το έλεος, 
Κύριε δόξα σοι.
 

Λοιπόν, μπορεί να υπάρχει μία κίνηση ισοπεδωτική μέσα στα πλαίσια της παγκοσμιοποιήσεως που θέλει να μην υπάρχουν οι αυτοτελείς υπάρξεις των κρατών και των κοινωνιών. Οι πόλεις και τα έθνη μπορεί να απογράφονται υπό μία δεσποτεία ανθρώπων αλλά το θέμα είναι εμείς να εγγραφούμε στο δόγμα της χάριτος, δηλαδή να μη χάσουμε αυτό που είμαστε. Να παραμείνουμε Ορθόδοξοι Χριστιανοί με επίγνωση και συνείδηση της μεγάλης τιμής που μας έχει κάνει ο Θεός να μας καταστήσει υιούς και κληρονόμους των αιωνίων Του αγαθών. Νομίζω, λοιπόν, ότι μπροστά σε αυτή την πρόκληση δεν πρέπει να εμφανιστούμε με έναν πανικό και με μία φοβία. Κατά εποχές, επιχειρήθηκαν τέτοια εγχειρήματα και βέβαια η ιστορική εξέλιξη των πραγμάτων απέδειξε την αποτυχία τους. Εκείνο που είναι αναγκαίο είναι εμείς να διατηρήσουμε την ορθόδοξή μας πίστη, την ορθόδοξή μας συνείδηση, το ορθόδοξό μας βίωμα. Να είμεθα Χριστιανοί με ζωή και ομολογία πίστεως και βεβαίως, επειδή ζούμε και σε μία πατρίδα η οποία υπηρέτησε την ευαγγελική αλήθεια καθώς και οικουμενικά μέτρα κοινών αγαθών προσεγγίσεως και εξελίξεων θα πρέπει να διατηρήσουμε αυτή την αυτοσυνειδησία μας ως Έλληνες Ορθόδοξοι Χριστιανοί.

Βεβαίως είναι αναγκαίο η πατρίδα μας, η Ελλάδα μας να συνεργάζεται οικονομικά και να συνυπάρχει κοινωνικά. Γι’ αυτό άλλωστε είμαστε και μέλη στην Ενωμένη Ευρώπη και μετέχουμε σε κοινούς οργανισμούς παγκοσμίου ενδιαφέροντος και εμβελείας. Όμως, άλλο να μετέχεις και να είσαι ελεύθερος και αδέσμευτος και άλλο να ισοπεδωθείς και να μην υπάρχεις. Δεχόμαστε, λοιπόν, τη συμμετοχή μας σε όλα τα fora που υπάρχουν σήμερα είτε πολιτικά είτε οικονομικά αλλά με φωνή ανεξάρτητη, αδέσμευτη, ελληνική και ορθόδοξη. Αν υπάρχουν αυτές οι προϋποθέσεις, δεν έχουμε να φοβηθούμε τίποτα και βεβαίως πρέπει να ανατρέψουμε το κλίμα της πνευματικής ανεπαρκείας που μας χαρακτηρίζει και να γνωρίζουμε καλά ότι Ιησούς Χριστός χθες και σήμερον αυτός. Να γνωρίζουμε ότι η δύναμις του Κυρίου είναι εκείνη που μέσα από την αδυναμία της παρουσίας της εις τα πράγματα του κόσμου τελικώς είναι εκείνη η οποία ισχύει έναντι όλων των δυνάμεων του σκότους, της πλάνης και της απάτης. Το εσφαγμένον αρνίον είναι εκείνο το οποίο θα νικήσει, έστω κι αν υπάρχουν θηρία φοβερά, δυνάμεις η όλες οι ζοφερές εικόνες της Αποκαλύψεως. Στο τέλος, εκείνος που νικά είναι ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός, το εσφαγμένον αρνίον που μέσα από τη θυσία της δικής του αγάπης έρχεται ακριβώς να δώσει τη δυνατότητα να ζήσουμε αιωνίως.

Ειδικότερα, σε ό, τι αφορά την έξυπνη κάρτα, αυτή αποτελεί ένα σύγχρονο τρόπο οικονομικού και πνευματικού ελέγχου του ανθρώπου. Νομίζω ότι πρέπει να υπάρξει μία διαπραγμάτευση που θα προσδιορίζει τα όρια των δυνατοτήτων αυτής της κάρτας, διότι εάν υπάρξει ανεξέλεγκτος καταγραφή δεδομένων, τότε οδηγούμεθα σε μία παγκόσμια δουλεία η οποία και τα προσωπικά δεδομένα καταστρατηγεί αλλά και σε κάθε περίπτωση καθιστά ανελεύθερο τον άνθρωπο, διότι έχει τη δυνατότητα να τον καταστήσει μη ενεργό και στις οικονομικές και στις κοινωνικές του δραστηριότητες.

Το άλλο θέμα το οποίο εθίξατε, δηλαδή ο γάμος των ομοφυλοφίλων, αποτελεί και αυτό ένα σημείο των καιρών και νομίζω ότι η Αγία μας Εκκλησία ποτέ δεν ασχολήθηκε με τον εφάμαρτο βίο των ανθρώπων. Πάντοτε κηρύττει την μετάνοια και πάντοτε δίδει στον άνθρωπο αφορμές για διόρθωση. Υπάρχει, όμως, μία πολύ σημαντική λεπτομέρεια. Άλλο να είναι κανείς ενώπιον του Θεού αμαρτάνων και προσαιτών το έλεος της αγάπης Του και άλλο να έρχεται μετά θράσους να καταργεί την εντολή του Θεού και να νομοθετεί με τέτοιον τρόπο που να περιφρονεί τον Θεό και να του λέγει: Θεέ, απόστα απ’ εμού οδού Σου ειδέναι ου βούλομαι. Νομίζω ότι νομικές θεσμοθετήσεις, τρόποι επιλογής που εκφράζουν την αμαρτία ως τρόπο, ως βίωμα και ως αστοχία εις την πορεία της ζωής του ανθρώπου μπορεί μεν να επενδύονται με ανθρώπινες νομικές διατάξεις, όμως η ενέργεια αυτή δεν απαλείφει την έννοια της ανομίας και δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να μετατρέψει την παράβαση εις πράξιν θεσμικά αποδεκτή. Νομίζω ότι πρέπει να σταθούμε με μία σοβαρότητα απέναντι στο θέλημα του Θεού, με σεβασμό, και να πάψουμε να προκαλούμε την μακροθυμίαν Του ημάς αγαπήσαντος Κυρίου.

Επαναλαμβάνω… ο Θεός πάντας ανθρώπους θέλει σωθήναι και εις επίγνωσιν αληθείας ελθείν. Αλλά για να έλθει κανείς εις την επίγνωσιν της αληθείας πρέπει η αλήθεια να ομολογείται. Σήμερα, λοιπόν, οι άνθρωποι προσπαθούν με στρεβλές νομικές ρυθμίσεις να απαλείψουν και να εκμηδενίσουν κάθε έννοια αληθείας με αποτέλεσμα τελικά ο άνθρωπος να χάνει το δρόμο προς τη μετάνοια και να εκτρέπεται εκ της οδού που οδηγεί εις την σωτηρίαν. 


* Στο δεύτερο μέρος της συνέντευξης του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτη Λαγκαδά Ιωάννη που θα δημοσιευτεί στο επόμενο τεύχος καταγράφονται οι απαντήσεις για τον τρόπο εργασίας της Ιεραρχίας και εν γένει για τη λειτουργία του Συνοδικού συστήματος.