Ορθόδοξη Ομάδα Δογματικής Έρευνας

Επιστροφή στην Κεντρική σελίδα

Ορθοδοξία

Το γλυκό μυστήριο της Ενορίας // Ενορία και Ευχαριστία: Η Ορθόδοξη Εμπειρία στον Δυτικό Κόσμο // Η ενότητα της Εκκλησίας "εν τη Θεία Ευχαριστία και τω Επισκόπω" κατά τους τρεις πρώτους αιώνες // Ιστορική προπαρασκευή και πρώτη εμφάνιση της ενορίας

Η Ενορία

Ενορία και Ευχαριστία

Πρεσβυτέρου Σταύρου Κοφινά

 

Πηγή: "Ενορία: Προς μια νέα ανακάλυψή της" Εκδόσεις "Ακρίτας". Β΄ Έκδοση Αθήνα 1993. Ενότητα: "Ενορία: Εντάσεις και επιλογές".

Απόσπασμα από την ενότητα τού βιβλίου με θέμα: "Ενορία: Εντάσεις και επιλογές".

Η Εκκλησία απευθύνεται στον άνθρωπο και στον κόσμο, και όπως έχουμε ήδη αναφέρει, στόχος της είναι να φέρει τον άνθρωπο σε μια νέα κοινωνία εν και δια Χριστού. Η έμφασή της στην ευχαριστιακή έκφραση δεν είναι μόνο ένα τελετουργικό τυπικό, αλλά η έκφραση του καθ' εαυτού προσώπου του Χριστού. Η Αποστολή λοιπόν της σύγχρονης ενορίας δεν μπορεί να είναι τίποτε λιγότερο από την προσπάθεια να αποκτήσει ο άνθρωπος εμπειρία του Χριστού ως πραγματικού προσώπου και της Εκκλησίας ως πραγματικού γεγονότος. Η εμπειρία της Εκκλησίας δεν είναι η εμπειρία μιας αφηρημένης Ιδέας, αλλά μιας πραγματικής και συγκεκριμένης ενότητας προσώπων που, επειδή όλα είναι ενωμένα με τον Χριστό, είναι ενωμένα και μεταξύ τους και συνιστούν μια οικογένεια, ένα σώμα, μια κοινότητα.

Η ευχαριστία πριν από οτιδήποτε άλλο είναι σύναξη, ή καλύτερα, η ίδια η Εκκλησία ενωμένη εν Χριστώ. Και αυτή η σύναξη είναι μυστηριακή, επειδή αποκαλύπτει, κάνει ορατή και πραγματική την αόρατη ενότητα εν Χριστώ, την παρουσία Του μεταξύ αυτών που Τον πιστεύουν, Τον αγαπούν και εν Αυτώ αγαπούν ο ένας τον άλλο. Και επίσης διότι αυτή η ενότητα είναι αληθινά καινούρια ενότητα, η υπέρβαση αυτού του κόσμου, που το κακό του είναι ακριβώς η αποξένωση από τον Θεό και για τούτο διάσπαση, αποσπασματικότητα, εχθρότητα και χωρισμός. Το παράδοξο της σημερινής ενοριακής ζωής είναι ότι η ευχαριστιακή έκφραση έχει χωρισθεί από την έκφραση της ενότητας, της πραγματικότητας της κοινότητας. Όταν συμβαίνει αυτό, η λειτουργική ζωή μειώνεται σε τελετουργικό τυπικό, σε μια απλή παράσταση, σε μια αποκλειστικά ιδιωτική υπόθεση. Η εντολή "αγαπήσωμεν αλλήλους" έχει αποχωρισθεί από την ομολογία της Αγίας Τριάδος. Η σημαντική αναγέννηση της λειτουργικής θεολογίας και τέχνης έχει καθυστερήσει στην εύρεση της ποιμαντικής πραγμάτωσης. Αλλά είναι καιρός να αναγνωρίσουμε πως εάν η ευχαριστιακή έκφραση της Εκκλησίας χωρησθεί από την ενοποιητική και καθολική της διάσταση, εάν εμείς ως Ιερείς, δεν προσπαθήσουμε να θεραπεύσουμε τις πληγές του χωρισμού και της απομόνωσης που ταλανίζουν τον σύγχρονο άνθρωπο, επωμιζόμαστε την ευθύνη της εγκατάλειψης του πολύτιμου προφητικού και ποιμαντικού περιεχομένου της διακονίας του Χριστού. Ευαγγελίσασθαι πτωχοίς απέσταλκέ με. Ιάσασθαι τους συντετριμμένους την καρδίαν. Κηρύξαι αιχμαλώτοις άφεσιν… Κηρύξαι ενιαυτόν Κυρίου δεκτόν (Λουκάς 4. 18).

Η αποξένωση της Λειτουργίας από την κοινότητα και του ιερατικού ρόλου από τον προφητικό του παπά μπορεί να πιστοποιηθεί από την άγνοια του κόσμου σε σχέση με τις ποιμαντικές του ευθύνες. Αν δεν έχεις να λειτουργήσεις, τι άλλο έχεις να κάνεις; Αυτή είναι μία απορία που ερωτάται από πολλούς που υποτίθεται πως δεν είναι ξένοι προς την Εκκλησία. Προσωπικά εκπλήσσομαι για το πόσοι πολλοί Ιερείς και Επίσκοποι καθώς και διακεκριμμένοι θεολόγοι μου έχουν προβάλει αυτή την απορία. Η αποξένωση της Λειτουργίας από την κοινότητα και η βολική για μάς άγνοια του ποιμαντικού μας ρόλου, έχει το τραγικό αποτέλεσμα ότι γενικά ο σύγχρονος άνθρωπος έχει χάσει το ενδιαφέρον του για τη Λειτουργία και την εμπιστοσύνη του στο κλήρο, επειδή ακριβώς δεν έχει βρει μια ανταπόκριση για την εσωτερική του ανάγκη για Εκκλησία. Ακόμη περισσότερο έχουμε ατυχώς φθάσει στο σημείο όπου ο σύγχρονος άνθρωπος έχει χάσει την αίσθηση αυτής της ανάγκης στον ίδιο τον εαυτό του. Αυτό εξηγεί την υποβόσκουσα δυσαρέσκεια που έχουν πολλοί για την Εκκλησία, μια δυσαρέσκεια που εντείνεται με την απομόνωση που φέρνει η αστική κοινωνία.

Εμείς ως Ιερείς πρέπει να εξετάσουμε τους εαυτούς μας στο πόσο πολύ ευθυνόμαστε που ο σύγχρονος άνθρωπος έχει στραφεί σε τόσες πολλές δευτερεύουσες και ανεπαρκείς μεθόδους, για να βρει κοινότητα σε θρησκευτικές ή μη κοινότητες. Αν επιμέναμε στο να βοηθήσουμε τον άνθρωπο στις δύσκολες στιγμές της ζωής του (από τη γέννηση του μέχρι το θάνατο), αν ήμασταν πιο συνεπείς στο προφητικό-ποιμαντικό μας ρόλο, αν οι προσπάθειές μας βασίζονταν στο να βγάλουμε τον άνθρωπο από την ατομιστική του αγωνία σε μια κοινότητα που εκφράζει την ενότητα της πίστεως, θα ήταν αμφίβολο αν ο διαχωρισμός μεταξύ λειτουργίας και κοινότητας, ο οξύς χωρισμός μεταξύ κλήρου και λαού, η δυσαρέσκεια του ανθρώπου για την Εκκλησία και η τελική απόγνωση του ανθρώπου με τον εαυτό του θα είχε φθάσει στο σημείο που βρίσκεται σήμερα.

Δημιουργία αρχείου: 12-11-2014.

Τελευταία ενημέρωση: 12-11-2014.