Το μέτρο της πνευματικής μας κατάστασης κρίνει, αν βιώνουμε τον Θεό ως Φως ή ως Πύρ.

Θα μιλήσουμε για τις διάφορες εμφανίσεις του Θεού στην Παλαιά Διαθήκη. Θα ανατρέξουμε σε περιπτώσεις θεοφανειών έτσι ώστε να προσεγγίσουμε περισσότερο το μυστήριο της Θείας αποκαλύψεως. Αυτήν εξ άλλου την αποκάλυψη, επιζητεί κάθε Χριστιανός. Διότι η προσπάθεια και η άσκηση του κάθε πιστού, δεν γίνεται για να χρεώσουμε, ή για να υποχρεώσουμε τον Θεό με τα έργα μας, ώστε να κερδίσουμε κάποια αφηρημένη και ασαφή νομικού τύπου σωτηρία, που τα διάφορα θρησκευτικά συστήματα υπόσχονται, μεταθέτοντάς την μάλιστα πέραν του τάφου. Αντίθετα, η προσπάθεια του Χριστιανού, (πάντοτε εντός της Εκκλησίας), είναι να καθαρίσει το κέντρο της προσωπικότητάς του το κέντρο των πνευματικών του αισθητηρίων, δηλαδή την καρδιά του. Διότι ο Χριστός ρητά λέει, ότι «μακάριοι οι καθαροί την καρδίαν, ότι αυτοί τον Θεόν όψονται».

Η θέα λοιπόν του Θεού, δια των κεκαθαρμένων αισθητηρίων εν Αγίω Πνεύματι, είναι ο στόχος και το τέλος της Χριστιανικής προσπάθειας. Εκεί παύει κάθε προσπάθεια, και ο πιστός ζει το μυστήριο της σωτηρίας, (τον δοξασμό), με την κατά χάριν ένωσή του με τον Θεό, αυτή καθεαυτήν την ένδοξη Βασιλεία του Θεού. Αυτή η κατά χάριν ένωση με τον Θεό, που συνιστά και την βίωση της Βασιλείας, επιτυγχάνεται ήδη από τούτη τη ζωή. Όχι σε κάποιον μελλοντικό κτιστό, (δηλαδή δημιουργημένο εν χρόνω κατασκεύασμα), όπως πιστεύουν για τη βασιλεία όλες οι «χριστιανικές» ομολογίες που δεν έχουν στους κόλπους τους αγίους, δηλαδή πιστούς που έχουν γευθεί τη Θέωση, ή αλλιώς τη βιωματική, την εμπειρική ένωση με τον Θεό, δια της αποκαλύψεώς Του σ’ αυτούς. Γι’ αυτό και η πίστη που προσφέρουν, καταλήγει, είτε σε συναισθηματισμό, είτε σε νομικισμό, και σχεδόν πάντα, σε ένα στείρο τυπικισμό. Τέτοιες «χριστιανικές» ομολογίες, είναι ο Παπισμός, και ο Προτεσταντισμός γενικά. Αντίθετα, η Θεοφάνεια, είναι ο κεντρικός στόχος της Ορθοδόξου Χριστιανική Εκκλησίας για τα μέλη της, και ο κύριος ρόλος της είναι καθαρά θεραπευτικός. Όχι νομικός ή δικαστικός. Γι’ αυτές λοιπόν τις θεοφάνειες θα μιλήσουμε και σήμερα.

Μέχρι στιγμής, έχουμε διαπιστώσει (από τις προηγούμενες ομιλίες), ότι οι άγιοι του Θεού, έβλεπαν τη δόξα του Θεού, και μετείχαν σ’ αυτή, ανάλογα με το μέτρο που ο Κύριος επέτρεπε κάθε φορά. Διότι, όταν κάποιος δεν διαθέτει την ανάλογη καθαρότητα, βλέπει τη δόξα του Θεού ως «πυρ καταναλίσκον», και βεβαίως δεν μπορεί να ζήσει. Μέσα λοιπόν στην άμετρη αγαθότητά Του, ο Θεός αποκρύπτει τη δόξα Του από εμάς, όσο είμαστε ανέτοιμοι να τον δούμε. Κάτι βεβαίως που θα είναι αναπόφευκτο για όλους, κατά τη Δευτέρα Παρουσία, όταν ο Χριστός «ο Κύριος της Δόξης», θα έλθει «εν πάση τη δυνάμει αυτού», και «εν πάση τη δόξη αυτού», θα φανερωθεί σε όλα τα έθνη. Τότε, αυτή η άκτιστη δόξα Του, θα είναι ο παράδεισος για όσους τον εδέχθησαν και ακολούθησαν τη θεραπεία των πνευματικών τους αισθητηρίων, και κόλαση για όσους δεν ακολούθησαν αυτή την πορεία. Τέτοια παραδείγματα θα δούμε και στη συνέχεια από την Αγία Γραφή.

Πράγματι, το θέλημα του Θεού είναι ο αγιασμός μας. Γνωρίζουμε ότι από τότε που «ο Λόγος έγινε σάρκα» (Ιωάννης 1/α), η ένωση με τον Λόγο, η ένωση με τον Ιησού Χριστό, είναι αυτή που μας οδηγεί στον αγιασμό. Αυτό είναι και το μέλλον της Εκκλησίας. Αυτό είναι και το πλήρωμα, το τελείωμα των πιστών μελών της Εκκλησίας.

Υπάρχει κάτι που πρέπει να το πούμε, για όσους τα διαβάζουν αυτά. Και σε ανθρώπους, που βρίσκονται σε κάποιον άλλο χώρο, «χριστιανικό» λεγόμενο, σε κάποια άλλη ομολογία. Υπάρχει η γενική πεποίθηση, μεταξύ κυρίως των Προτεσταντών, ότι η Εκκλησία ξεκινάει και ιδρύεται για πρώτη φορά την Πεντηκοστή. Εκείνο που μας έχει παραδοθεί, και διατυπώνεται μέσα στην Αγία Γραφή, είναι ότι η Εκκλησία υπάρχει από καταβολής κόσμου. Μάλλον «προ καταβολής κόσμου». Γιατί η Εκκλησία, είναι Αυτός, Τούτος, ο Ιησούς Χριστός. Γι’ αυτό και μιλήσαμε τις προηγούμενες φορές για τη φανέρωση Αυτού που στη συνέχεια μας αποκαλύφθηκε ως Ιησούς Χριστός, για τη φανέρωση του Ακτίστου Αγγέλου της Δόξας του Θεού.

Αυτό έχει βαθύ νόημα και μεγάλη σημασία. Είπαμε στο τέλος της προηγούμενης εκπομπής, ότι η Παλαιά Διαθήκη είναι Χριστοκεντρική, διότι στο πρόσωπο του Ακτίστου, (δηλαδή αδημιούργητου), του υπάρχοντος αιωνίως αυτού προσώπου, του Αγγέλου της Δόξης, φανερώνεται όλη η δόξα του Θεού. Διότι αυτός ο Άκτιστος Άγγελος, είναι της αυτής φύσεως με τον Θεό. Και είναι ο τρόπος, Εκείνου ο Οποίος θέλει έτσι να αποκαλυφθεί στους Πατριάρχες ή στους Προφήτες, και πιο άμεσα μιλήσαμε για τον Μωυσή. Μιλώντας γι’ Αυτόν ακριβώς, τον προ αιώνων υπάρχοντα Λόγο, που διαφορετικά ονομάζεται «άγγελος του Θεού», «Άγγελος της Μεγάλης Βουλής», «Κύριος της Δόξης», «Γιαχβέ Σαβαώθ», (και είπαμε ότι αποκαλύπτει τον Θεό όλο αυτό), μιλώντας γι’ Αυτόν, έγινε η κουβέντα και στην Α΄ Οικουμενική Σύνοδο, και εξακολουθεί να γίνεται μέχρι σήμερα, καθώς συναντούμε διαρκώς ανθρώπους που μας λένε ότι αυτός ο Άγγελος ήταν απλώς ένα μέσο, δια του οποίο ο Θεός απεκάλυψε τη βουλή Του στον Μωυσή.

Όχι! Δεν ήταν απλώς ένα μέσο. Ήταν Αυτός Τούτος ο Θεός! Αυτός προσαγορεύει τον εαυτό Του λέγοντας: «Εγώ είμαι ο Ων» (Έξοδος 3/γ: 14). Εάν κανείς δεν έχει το «κάλυμμα» που είχαν οι Ισραηλίτες, όταν διάβαζαν τη Διαθήκη του Νόμου, μπορεί να καταλάβει πολύ καλά ότι Αυτός είναι ακριβώς, Εκείνος που παρουσιάσθηκε ως Άγγελος Γιαχβέ, στον Μωυσή, στη Βάττο, υπό μορφήν πύρινης φλόγας (Έξοδος 3/γ: 6). Λέει λοιπόν εκεί η Γραφή, στη συνέχεια, ακριβώς για τη «φωνή του Θεού». Ότι λέει προς τον Μωυσή: «Εγώ είμαι ο Θεός του πατέρα σου Αβραάμ». Και μετά από λίγο του λέει, ότι:  «Εγώ είμαι ο Ων», στο Έξοδος 3/γ: 14.

Αν και δεν χρειάζονται περισσότερα, για την απόδειξη, ότι εκεί πράγματι ονομάζεται μεν Άγγελος, αλλά είναι Αυτός Ούτος ο Ων, λέει και ο Μέγας Βασίλειος ότι για τους φιλόχριστους, (για εκείνους που είναι φίλοι του Χριστού), είναι αρκετή απόδειξη, και είναι αρκετή και η υπόμνηση. Αλλά για εκείνους που είναι αθεράπευτοι, βέβαια ενδεχομένως να μην προκύψει κανένα όφελος, από τα πολλά λόγια. Διότι, μολονότι αυτός ο άγγελος, ονομάζεται κατόπιν «Άγγελος της Μεγάλης Βουλής του Θεού», κατά το κείμενο των Ο’ (Εβδομήκοντα) στον Ησαϊα 9/θ: 6, εν τούτοις και προηγουμένως δεν δήλωσε υποτιμητική την ονομασία του αγγέλου.  Γιατί εδώ, δεν βρίσκουμε μόνο εδώ να ονομάζεται ο Κύριος και άγγελος και Θεός, αλλά όπως έχουμε ήδη πει, και ο Ιακώβ όταν διηγείται την οπτασία στις γυναίκες, λέει ότι «μου είπε ο άγγελος του Θεού» (Γένεση λα/31: 11). Και μετά από λίγο από τον Ίδιο λέγεται: «Εγώ είμαι ο Θεός που σου φανερώθηκα όταν έχτισες για Εμένα στήλη» (Γένεσις 31/λα: 13). Και πάνω στη στήλη γράφει: «Εγώ είμαι ο Κύριος ο Θεός του Αβραάμ του πατέρα σου, και ο Θεός του Ισαάκ» (Γένεσις 28/κη: 13). Αυτός λοιπόν που εδώ ονομάζεται άγγελος, αυτός λέει εκεί ότι φανερώθηκε στον Ιακώβ, και στον καθένα γίνεται φανερό, ότι εκεί που το αυτό πρόσωπο, που ονομάζεται και άγγελος και Θεός, δηλώνεται ο Μονογεννής που εμφανίζεται από γενιά σε γενιά στους ανθρώπους, και διαγγέλλει το θέλημα του Πατέρα Του στους αγίους.

Ο άγγελος λοιπόν αυτός, που αλλού ονομάζεται «ο Ων», και αλλού ονομάζεται «ο Γιαχβέ», είναι Αυτός με τον Οποίο συνομιλεί ο Μωυσής. Θα δούμε σήμερα, ότι Αυτός είναι που δίνει τη διαθήκη στον Μωυσή. Ο Μωυσής τον βλέπει με δόξα. Και αργότερα ο Μωυσής κατέρχεται από το Όρος, λάμποντας ο ίδιος. Μετέχει λοιπόν ο Μωυσής στη δόξα Του.

Τα λέμε όλα αυτά, επειδή είπαμε ότι είναι μία και ενιαία η Εκκλησία. Η φανέρωσή της εν Χριστώ γίνεται από την Πεντηκοστή. Σε αυτή τη μία Εκκλησία και ενιαία, μετέχει και ο Μωυσής. Και στην ίδια εμπειρία του Μωυσή, μετέχουν όλοι. Θα δούμε λοιπόν από κοντά αυτή τη Δόξα, που αλλού ονομάζεται «Πύρινη Δόξα», και αλλού λέγεται «Νεφέλη». Αυτή τη Δόξα που την προηγούμενη φορά είπαμε ότι είδε ο Στέφανος, και δίπλα στη Δόξα τη μορφή του Ιησού Χριστού, (κατά άνθρωπον. Την ανθρώπινη φύση του Ιησού Χριστού).

Ας ξεκινήσουμε σήμερα από το βιβλίο της Εξόδου 33/λγ: 18-21. Εκεί ο Μωυσής ζητά τα εξής από τον Γιαχβέ: «Και είπε: Δείξε μου, παρακαλώ, τη δόξα σου. Κι εκείνος είπε: Εγώ θα κάνω να περάσει μπροστά σου ολόκληρη η αγαθότητά μου». Η Αγαθότης λοιπόν του Γιαχβέ και η Δόξα του ταυτίζονται. Γιατί ο βαθμός της Δόξας του Γιαχβέ την οποία μπορεί να δει ο Μωυσής, έχει σχέση με την Αγαθότητα του Γιαχβέ προς τον Μωυσή. Βεβαίως ο Θεός είναι Αγάπη, και αγαπά όλα Του τα πλάσματα. Αλλά θα πρέπει να πούμε ότι η μέθεξη σε αυτή την Αγάπη, διαφέρει από πλάσμα σε πλάσμα, ανάλογα με την αγιότητα στην οποία έχει προχωρήσει το κάθε του πλάσμα, ανάλογα με την καθαρότητά του.

Συνεχίζει λοιπόν και λέει στο 19: «Και θα κηρύξω το όνομα του Κυρίου μπροστά σου». Θα μπορούσε πολύ καλά να πει: «Θα κηρύξω το όνομά μου μπροστά σου». Όμως λέει «Θα κηρύξω το όνομα του Κυρίου», «το όνομα του Θεού, το όνομα του Γιαχβέ, μπροστά σου». Λες και άλλος μιλούσε μέχρι τώρα, και για άλλον μιλάει εδώ. Και συνεχίζει: «και θα ελεήσω όποιον ελεώ». Επανέρχεται σε πρώτο πρόσωπο. Θα μπορούσε να πει: «Και ο Γιαχβέ θα ελεήσει όποιον ελεώ». Δεν λέει αυτό. Λέει: «Εγώ»! Αυτός που μιλούσε από την αρχή, αυτός που μιλάει στο 19 εδάφιο από την αρχή. Που λέει: «εγώ θα κάνω να περάσει από μπροστά σου όλη μου η Αγαθότητα». Και συνεχίζει: «και θα ελεήσω όποιον ελεώ, και θα δείξω οίκτο σε όποιον δείχνω οίκτο. Και είπε: Δεν μπορείς να δεις το πρόσωπό μου». Δεν είπε: «δεν μπορείς να δεις το πρόσωπο του Γιαχβέ». Λέει: «δεν μπορείς να δεις το πρόσωπό ΜΟΥ». Αυτός που μιλάει στον Μωυσή, (που είδαμε ότι είναι Άκτιστος Άγγελος, που είδαμε ότι ονομάζεται Γιαχβέ), κάνει λόγο και για κάποιο άλλο πρόσωπο, που φέρει το όνομα «Γιαχβέ», και του Οποίου το όνομα κηρύττει, καθώς η Δόξα Του, η Αγαθότητά Του, περνάει μπροστά από τον Μωυσή. Και συνεχίζει στο 21: «Και ο Γιαχβέ είπε: Να ένας τόπος κοντά μου, και θα σταθείς επάνω στην πέτρα· και όταν η δόξα μου διαβαίνει, θα σε βάλω στη σχισμή της πέτρας, και θα σε σκεπάσω με το χέρι μου, μέχρις ότου περάσω· και θα σηκώσω το χέρι μου, και θα δεις τα νώτα μου· το πρόσωπό μου, όμως, δεν θα το δεις».

Δύο παρατηρήσεις εδώ: Ο Άκτιστος Άγγελος, που λέγεται Γιαχβέ, του λέει ότι «η δική Του» δόξα θα περάσει μπροστά από τον Μωυσή. Παραλλήλως όμως, το όνομα που κηρύσσεται, το όνομα της Δόξης, είναι το όνομα του Γιαχβέ! Και ότι δεν είναι ένας κτιστός άγγελος, ένας άγγελος φερέφωνο, ένας άγγελος μεσίτης, αλλά είναι Αυτός Ούτος ο Λόγος του Θεού, εν τω οποίω φανερώνεται ο Πατέρας, αποδεικνύεται από το γεγονός ότι καλύπτει τον Μωυσή από τη Δόξα του Γιαχβέ με το χέρι του. Αν ήταν ένα κτιστό χέρι, σε καμία περίπτωση δεν θα μπορούσε να καλύψει ένα κτίσμα από τη φλογερή Δόξα του Παντοδυνάμου. Είναι φανερό ότι πρόκειται για τον Ίδιο τον Παντοδύναμο. Στη μία περίπτωση για το πρόσωπο του Θεού, ο Οποίος είναι κεκρυμμένος, στην άλλη για το πρόσωπο του Ακτίστου Αγγέλου, ο Οποίος φανερώνει εν εαυτώ τον Πατέρα.

Ας συνεχίσουμε όμως, με ένα ακόμη χωρίο πάλι από την Έξοδο, όπου εκεί στον Μωυσή επίσης, έχουμε άλλη μία θεοφάνεια. Βρίσκεται στο 14^ο κεφάλαιο της Εξόδου, και διαβάζουμε από τον στίχο 19: «Τότε, ο άγγελος του Θεού, που προπορευόταν από το στράτευμα του Ισραήλ, σηκώθηκε, και ήρθε πίσω τους· και ο στύλος τής νεφέλης σηκώθηκε από μπροστά τους, και στάθηκε πίσω τους· και ήρθε ανάμεσα στο στράτευμα των Αιγυπτίων και στο στράτευμα του Ισραήλ· και σ' εκείνους μεν ήταν σύννεφο που σκοτείνιαζε, σε τούτους όμως που φώτιζε, τη νύχτα· ώστε το ένα (στρατόπεδο) δεν πλησίασε το άλλο, ολόκληρη τη νύχτα».

Παρατηρούμε εδώ ότι αυτή τη φορά αναφέρεται ο Άγγελος του Θεού να εμφανίζεται στους Ισραηλίτες αντί του Γιαχβέ, και μάλιστα με μορφή νεφέλης και στύλου πυρός, όπως θα δούμε και πιο κάτω. Εμφανίζεται ο Άγγελος αυτός, ο Οποίος και καθοδηγεί τους Ισραηλίτες, και έρχεται στο πίσω μέρος του στρατοπέδου, ώστε να παρεμβληθεί μεταξύ των δύο στρατοπέδων. Των Ισραηλιτών που προπορεύονταν, και των Αιγυπτίων που τους ακολουθούσαν και τους καταδίωκαν. Εδώ παρατηρούμε ότι σηκώνεται (όπως μας λέει) ο Άγγελος, έρχεται στο πίσω μέρος του στρατοπέδου, και έρχεται και ο στύλος της νεφέλης, και κάθεται και αυτός στο πίσω τμήμα της παρεμβολής. Ο Στύλος της Νεφέλης, δεν είναι τίποτα άλλο, από την Δόξα του Αγγέλου αυτού, όπως θα δούμε και στη συνέχεια με πολλά χωρία. 

Παράλληλα, αξίζει τον κόπο να παρατηρήσουμε το εξής: Μας λέει ότι: «σ' εκείνους μεν ήταν σύννεφο που σκοτείνιαζε, σε τούτους όμως που φώτιζε, τη νύχτα». Παρατηρούμε ότι το νέφος αυτό, αυτό το σύννεφο, φαίνεται με διαφορετικό τρόπο από το κάθε στρατόπεδο. Και σε μεν τους Ισραηλίτες φώτιζε τη νύχτα, τους δε Αιγυπτίους τους συσκότιζε, και έτσι τους παρεμπόδιζε να πλησιάσουν τους Ισραηλίτες. Ένα φυσικό νέφος, ένα κτιστό νέφος, δεν μπορεί να έχει διπλή εμφάνιση. Το ίδιο πράγμα θα το διαπιστώσουμε και σε άλλες μεριές. Πρόκειται λοιπόν για την Άκτιστη Δόξα.

Το 24 χωρίο, λέει το εξής, (λίγο πιο κάτω δηλαδή, απ’ αυτό που εξετάσαμε): «Και κατά την πρωινή φυλακή, ο Γιαχβέ κοίταξε από το στύλο τής φωτιάς και της νεφέλης προς τον στρατό των Αιγυπτίων, και συντάραξε τον στρατό των Αιγυπτίων». Ενώ λοιπόν προηγουμένως μας είπε ότι στην νεφέλη ήταν ο Άγγελος του Θεού, (ας σημειώσουμε το συγκεκριμένο «ο»: «Ο Άγγελος του Θεού» και όχι κάποιος άγγελος), εδώ μας λέει ότι «εκ του στύλου του πυρός», (στο εσωτερικό δηλαδή του στύλου θα λέγαμε), ήταν ο Κύριος, ο Γιαχβέ. Ταύτιση δηλαδή και πάλι του Αγγέλου του Θεού, με τον Ίδιο τον Γιαχβέ. Και μάλιστα μας λέει, ότι ήταν μια περίεργη νεφέλη, ένας στύλος πύρινος.

Ο Γιαχβέ αλλού περιγράφεται ως Άγγελος Γιαχβέ, και αλλού ως Γιαχβέ απλά και εμφανίζεται πάντοτε εν Δόξη, είτε Νεφέλη Πυρός και Νεφέλη Γνόφου.

Ένα επόμενο χωρίο που μιλάει πάλι για την εμφάνιση του Γιαχβέ, είναι το Έξοδος 16/ις: 10, το οποίο γράφει: «Κι ενώ ο Ααρών μιλούσε σε ολόκληρη τη συναγωγή των γιων Ισραήλ, έστρεψαν το πρόσωπο προς την έρημο, και να, η δόξα τού Γιαχβέ φάνηκε μέσα στη νεφέλη». Η Δόξα του Κυρίου, (έχουμε πει άλλοτε), η Δόξα του Γιαχβέ, είναι οι Άκτιστες Ενέργειες, είναι ο τρόπος με τον οποίο ο Γιαχβέ ο Θεός, ευαρεστείται να εμφανίζεται στα πλάσματά του.

Το ίδιο σημείο παρατηρούμε και στο Λευιτικό 16/ιστ: 2: «Και ο Γιαχβέ είπε στον Μωυσή: Να μιλήσεις στον Ααρών, τον αδελφό σου, να μη μπαίνει όλη την ώρα μέσα στο αγιαστήριο, που είναι από το μέσα μέρος του καταπετάσματος, μπροστά στο ιλαστήριο, που βρίσκεται επάνω στην κιβωτό, για να μη πεθάνει· επειδή, μέσα σε νεφέλη θα εμφανίζομαι επάνω στο Ιλαστήριο». Και πάλι παρατηρούμε ότι η παρουσία του Θεού στους δούλους του εν Δόξη, είχε στην προκειμένη περίπτωση, (όπως και σε άλλες), τη μορφή νεφέλης.

Στους Αριθμούς επίσης, 14/ιδ: 10, 11, στο δεύτερο μέρος του 10^ου χωρίου, είναι γραμμένο: «Και η δόξα τού Κυρίου φάνηκε επάνω στη σκηνή τού μαρτυρίου, σε όλους τούς γιους Ισραήλ. Και ο Κύριος είπε στον Μωυσή: Μέχρι πότε αυτός ο λαός θα με παροργίζει; Και μέχρι πότε δεν θα πιστεύουν σε μένα, ύστερα από όλα τα σημεία, που έκανα ανάμεσά τους;» Είναι πολύ χαρακτηριστικό και πολύ βασικό, ότι πάλι εδώ γίνεται λόγος για ΔΟΞΑ του Κυρίου. Δεν είναι η ουσία του Θεού, αλλά οι Ενέργειες του Θεού. Επιμένουμε σε αυτό. Ο Θεός εμφανίζεται και ενώνεται με τα πλάσματά του δια των Ενεργειών Του, και επίσης είναι πολύ σημαντικό ότι γίνεται λόγος για «πίστη εις Αυτόν». Λέει: «Έως πότε δεν θα πιστεύουν σ’ εμένα;» Αυτός ο Άγγελος Κυρίου και Γιαχβέ, κάνει λόγο για «πίστη εις Αυτόν». Και αυτή η «πίστη εις Αυτόν» είναι πολύ βασική. Θα δούμε στη συνέχεια πως η πίστη στο πρόσωπο τούτου του φανερωμένου Θεού, είναι η προϋπόθεση για τη θεραπεία και τη σωτηρία των πλασμάτων.

Επανερχόμαστε όμως σ’ αυτή τη νεφέλη, που ακολουθούσε ή προπορευόταν του Ισραηλιτικού στρατοπέδου, και διαβάζουμε στο τελευταίο κομμάτι της Εξόδου, στην Έξοδο 40/μ: 34-48: «Τότε, η νεφέλη σκέπασε τη σκηνή τού μαρτυρίου, και δόξα τού Κυρίου γέμισε τη σκηνή. Και ο Μωυσής δεν μπόρεσε να μπει μέσα στη σκηνή τού μαρτυρίου· επειδή, η νεφέλη καθόταν επάνω της, και δόξα τού Κυρίου γέμισε τη σκηνή. Και όταν η νεφέλη ανέβαινε από πάνω από τη σκηνή, οι γιοι Ισραήλ σηκώνονταν, σε όλες τις οδοιπορίες τους· αν, όμως, η νεφέλη δεν ανέβαινε, τότε δεν σηκώνονταν, μέχρι την ημέρα της ανάβασής της. Επειδή, η νεφέλη τού Κυρίου ήταν επάνω στη σκηνή την ημέρα, και φωτιά ήταν επάνω σ' αυτή τη νύχτα, μπροστά σε ολόκληρο τον οίκο Ισραήλ, σε όλες τους τις οδοιπορίες». Η ίδια Νεφέλη λοιπόν, στην οποία προηγουμένως διαβάσαμε ότι βρισκόταν ο Άγγελος του Θεού, ή αλλιώς ο Γιαχβέ, τώρα αυτή η ίδια η Νεφέλη κάθεται στη Σκηνή του Μαρτυρίου, και αναφέρεται ότι η Δόξα του Κυρίου γέμισε τη Σκηνή του Μαρτυρίου. Φανερό λοιπόν είναι, ότι η Δόξα του Κυρίου, οι Ενέργειες του Θεού στο πρόσωπο του Ακτίστου Αγγέλου του Θεού, Του άσαρκου Λόγου, αποτελούν τη φανέρωση του Θεού.

Ένα άλλο χωρίο, από το οποίο μαθαίνουμε τα ίδια, είναι το Έξοδος 34/λδ: 5,6, και 10. Στο 5 είναι γραμμένο: «Και ο Γιαχβέ κατέβηκε σε μορφή νεφέλης…». (αυτή είναι η Δόξα, η Άκτιστη Νεφέλη), και συνεχίζει το εδάφιο: «…και στάθηκε εκεί μαζί του, και κήρυξε το όνομα του Γιαχβέ». Θα μπορούσε πολύ καλά να πει: «και κήρυξε το όνομά Του». Αλλά λέει: «το όνομα του Γιαχβέ». Και συνεχίζει στο 6: «Και πέρασε ο Γιαχβέ μπροστά του και κήρυξε: Ο Γιαχβέ, ο Γιαχβέ ο Θεός είναι οικτίρμονας και ελεήμονας, μακρόθυμος, και πολυέλεος, και αληθινός». Δεν λέει ότι πέρασε από μπροστά του κάποιος άλλος, αλλά αυτός ο Ίδιος ο Γιαχβέ πέρασε. Είναι και πάλι φανερό, ότι και ο Άσαρκος Άγγελος ονομάζεται «Γιαχβέ», και ο αόρατος Θεός ονομάζεται Γιαχβέ, επειδή είναι της αυτής ουσίας. Και αργότερα αυτόν τον Άσαρκο Άγγελο, (όπως επανειλημμένα σ’ αυτή την εκπομπή λέμε), θα τον γνωρίσουμε ως Ιησού Χριστό. Τώρα, είναι ο Άσαρκος Λόγος του Θεού, ο οποίος είναι και Αυτός Θεός, δηλαδή είναι και αυτός, της αυτής ουσίας με τον Πατέρα. Εμφανίζει δε, στο πρόσωπό του όλη τη Δόξα του Γιαχβέ, γι’ αυτό λέει ότι κήρυξε το όνομα του Γιαχβέ. Μάλιστα στο εδάφιο 10 λίγο πιο κάτω, (34/λδ: 10), λέει ότι αυτός ο Ίδιος ο Άγγελος είναι που κάνει τη διαθήκη, και δεν υπάρχει κάποιος άλλος μεσίτης. Λέει λοιπόν: «Και είπε: Δες, εγώ κάνω μια διαθήκη· μπροστά σε ολόκληρο τον λαό σου θα κάνω θαυμαστά πράγματα, τέτοια που δεν έγιναν σε ολόκληρη τη γη…» Και συνεχίζει. Αυτός λοιπόν είναι που κάνει τη διαθήκη, και αυτός ως ενεργών τη διαθήκη, αποκαλύπτει στον εαυτό του τον αόρατο Θεό, επειδή είναι ακριβώς «απαύγασμα της δόξης του Θεού».

Πάλι από τι βιβλίο της Εξόδου, παρατηρούμε για τη Δόξα του Θεού, τα εξής, στο κθ/28, καθώς μιλάει ο Θεός και λέει: «Και εκεί, (δηλαδή στη Σκηνή του Μαρτυρίου), θα εμφανίζομαι στους γιους Ισραήλ, και η Σκηνή θα αγιάζεται με τη δόξα μου». Ας κάνουμε μια σύνδεση: Η Νεφέλη που βρίσκεται στη Σκηνή του Μαρτυρίου, εναλλακτικά αναφέρεται ως η Δόξα του Κυρίου, και μάλιστα αυτή η Δόξα αγιάζει τη Σκηνή του Μαρτυρίου. Η Δόξα λοιπόν του Θεού, έχει αγιαστική δύναμη.

Είδαμε λοιπόν ως τώρα επανειλημμένα, τη Δόξα του Θεού, να έχει τη μορφή Νεφέλης για τον λαό Ισραήλ. Ακριβώς το ίδιο, μπορούμε να το δούμε στο Α΄ Βασιλέων θ/8: 10-12, όπου ο Σολομών έκανε τα εγκαίνια του περίφημου Ναού: «Και καθώς οι ιερείς βγήκαν από το αγιαστήριο, η νεφέλη γέμισε τον οίκο τού Κυρίου· και οι ιερείς δεν μπορούσαν να σταθούν για να υπηρετήσουν, εξαιτίας τής νεφέλης· επειδή, η δόξα τού Κυρίου γέμισε τον οίκο τού Κυρίου. Τότε, ο Σολομώντας μίλησε: Ο Κύριος είπε ότι θα κατοικεί σε πυκνό σκοτάδι· έκτισα σε σένα έναν οίκο κατοίκησης, έναν τόπο για να κατοικείς αιώνια».

Παρατηρούμε λοιπόν εδώ και πάλι, ότι από τη μια μεριά μας λέει ότι η Νεφέλη, (δηλαδή το Σύννεφο) γέμισε τον Οίκο του Κυρίου, από την άλλη μεριά μας λέει ότι η Δόξα του Κυρίου γέμισε τον Οίκο του Κυρίου. Η Ενέργεια λοιπόν, οι Ενέργειες του Θεού, η Δόξα του Θεού, έχουν στα μάτια των Ισραηλιτών την εξωτερική μορφή της Νεφέλης. Γι’ αυτό και στη συνέχεια αναφέρει ο Σολομών και λέει, ότι ο Κύριος είπε ότι θα κατοικεί σε γνόφο, σε σκοτάδι, στο σκοτάδι της Νεφέλης.

Σε αυτό το σημείο, να υπογραμμίσουμε ότι σε κάθε περίπτωση που υπάρχει αυτή η Δόξα, έχουμε τον Γιαχβέ ως Άκτιστο Άγγελο. Αυτός είναι που αποκαλύπτει τον Θεό και στους Πατριάρχες, και στους Προφήτες, και εδώ στην όλη διαδικασία, καθώς στερεώνεται η Παλαιά Διαθήκη.

Στην εποχή του γνωστού μας Αρίου, καθώς και του Ευνομίου, πρέπει να πούμε, ότι τότε που έγινε και η Α΄ Οικουμενική Σύνοδος, ότι και οι Αριανοί, και οι Ευνομιανοί συμφωνούσαν, ότι ήταν Αυτός Τούτος ο Ιησούς Χριστός, με την προ πάντων των αιώνων υπάρχουσα υπόστασή του, αυτός τον οποίο έβλεπε ο Μωυσής, και οι Πατριάρχες και οι Προφήτες. Επέμεναν όμως ότι είχε δημιουργηθεί εκ του μη όντος, δηλαδή ότι ήταν όπως όλα τα άλλα δημιουργήματα, και ότι επομένως δεν ήταν της ιδίας φύσεως με τον Θεό, τον μόνο αληθινό Θεό κατά φύσιν. Για να αποδείξουν τις θέσεις τους, ισχυρίζονταν μαζί με κάποιους Ιουδαίους όπως ο Τρύφωνας, ότι δεν ήταν ο Άγγελος του Κυρίου στην Καιόμενη Βάτο, που είπε: «Εγώ είμαι ο Ων», αλλά ότι ήταν ο Θεός μέσω του κτιστού Λόγου - αγγέλου. Οι Πατέρες όμως επέμεναν ότι ο Άγγελος Λόγος ήταν αυτός που απεκάλυψε με αυτά τα λόγια την ταυτότητά Του, και ότι δεν μίλησε απλώς και μόνο εκ μέρους του Θεού. Ο Άγγελος του Γιαχβέ, μίλησε για τον Εαυτό Του, και είπε: «Εγώ είμαι ο Θεός του πατέρα σου, ο Θεός του Αβραάμ και του Ισαάκ και του Ιακώβ». Κατά των Αριανών λοιπόν ο Άγιος Αθανάσιος, (και κατά των σημερινών λεγομένων «Μαρτύρων του Ιεχωβά» και των λεγομένων «Ευαγγελιστών», και άλλων τινών), υποστηρίζει ο Μέγας Αθανάσιος ότι το όνομα «άγγελος», άλλοτε αναφέρεται στον Θεό Λόγο, και άλλοτε σε κάποιο κτιστό άγγελο. Επιμένει δε, ότι δεν μπορεί να υπάρξει σύγχυση, για το κατά πόσον κάποιος βλέπει κανείς κάποιον κτιστό άγγελο, ή τον Άκτιστο Υιό του Θεού, που ενίοτε αποκαλείται και «Άγγελος» στην Παλαιά Διαθήκη. Και τονίζει ότι βλεπομένου του Υιού, βλέπεται ο Πατήρ, γιατί είναι «απαύγασμα του Πατέρα», και έτσι ο Πατέρας και ο Γιος είναι «ΕΝ» (όχι «ένας», αλλά είναι «ΕΝ»), επειδή έχουν την ίδια Δόξα ως εκ φύσεως και όχι κατά χάριν ο ένας και εκ φύσεως ο άλλος.

Ότι είναι δε η Δόξα αυτή Άκτιστη, και άκτιστος είναι αυτός ο Άγγελος, προκύπτει και από το βιβλίο της Εξόδου στο 24/κδ: 15 όπου λέει ότι ο Μωυσής ανέβηκε στο όρος, και η Νεφέλη σκέπασε το όρος, και κάθησε η Δόξα του Γιαχβέ πάνω στο Όρος Σινά, και η Νεφέλη το σκέπασε για έξι ημέρες, αλλά στο εδάφιο 17 λέει ότι η θέα της Δόξας του Θεού ήταν στα μάτια των Ισραηλιτών «ως πυρ κατατρώγον», πάνω στην κορυφή του όρους. Ο μεν Μωυσής δεν βιώνει τη Νεφέλη ως «πυρ κατατρώγον», οι δε Ισραηλίτες το βλέπουν έτσι, ως «πυρ κατατρώγον». Επειδή η πνευματική κατάσταση του Μωυσή διέφερε από την πνευματική κατάσταση των άλλων Ισραηλιτών. Εδώ έχουμε μια εικόνα και εκείνης της κατάστασης που τη λέμε αλλιώς «Παράδεισο ή Κόλαση», δηλαδή «Βασιλεία του Θεού» και «Εξώτερο Σκότος», όπου ανάλογα με την πνευματική κατάσταση του ανθρώπου ενεργεί και θα ενεργεί η Χάρη του Θεού δηλαδή η Αγάπη Του, η οποία θα ακτινοβολεί σε όλους, αλλά διαφορετικά θα βιώνουν την Αγάπη του Θεού οι άνθρωποι ανάλογα με την καθαρότητα των οφθαλμών τους.

Συνοψίζοντας θα θέλαμε να πούμε, ότι κατ’ αρχήν, αυτό που έβλεπαν στις διάφορες Θεοφάνειες οι πιστοί, ήταν η Δόξα του Κυρίου, και μάλιστα η Δόξα του Ακτίστου Λόγου, που άλλοτε αναφέρεται ως «ο Γιαχβέ», άλλοτε ως «ο Θεός», άλλοτε ως «ο Άγγελος Γιαχβέ», και άλλοτε ως «ο Άγγελος του Θεού». Ακόμα, και η Δόξα του φαίνεται «γνωφώδης», δηλαδή «σκοτάδι πυκνού σύννεφου». Από την άλλη τη μεριά, την ουσία Του δεν μπορεί να τη δει κανένα κτίσμα, κανένα κτιστό πλάσμα.

Κλείνοντας, θα θέλαμε να διαβάσουμε μερικά αποσπάσματα για το πώς περιγράφουν αυτή την κατάσταση οι άγιοι Πατέρες, και συγκεκριμένα ο Άγιος Γρηγόριος Νύσσης, λέει τα εξής: «Όποιος προσπαθεί να περιγράψει το Άφατο με λόγια, είναι πράγματι ψεύτης. Όχι επειδή μισεί την αλήθεια, αλλά επειδή είναι κατάλληλος για την περιγραφή». Ο Άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής λέει για το ίδιο θέμα: «Δεν γνωρίζουμε τον Θεό στην ουσία Του. Τον ξέρουμε μάλλον από το μεγαλείο της δημιουργίας Του, και από την προνοητική φροντίδα Του για όλα τα πλάσματα. Γιατί με αυτό το μέσο, σαν να χρησιμοποιούμε καθρέφτη, αποκτούμε επίγνωση της άπειρης καλοσύνης Του, της Σοφίας και της Δύναμής Του». Και κλείνουμε με τα ποιητικότατα λόγια του Αγίου Συμεών του Νέου Θεολόγου, που λέει τα εξής: «Ξέρω ότι ο Ακίνητος κατεβαίνει. Ξέρω ότι ο Αόρατος μου εμφανίζεται. Ξέρω ότι Αυτός που είναι έξω απ’ όλη τη δημιουργία, με παίρνει μέσα Του και με κρύβει στην αγκαλιά Του. Και τότε βρίσκομαι έξω απ’ όλο τον κόσμο. Εγώ, ένας εύθραυστος, μικρός θνητός, μέσα στον κόσμο, βλέπω τον Δημιουργό του κόσμου, ολόκληρο, μέσα σ’ εμένα τον ίδιο. Και ξέρω ότι δεν θα πεθάνω, γιατί είμαι μέσα στη Ζωή. Έχω ολόκληρη τη Ζωή, που ξεπηδάει από μέσα μου σαν πηγή. Αυτός είναι στην καρδιά μου, είναι στον ουρανό. Και εκεί, και εδώ, μου φανερώνεται με την ίδια δόξα».

Απομαγνητοφώνηση: Ν. Μ.