Οι Καιροί των Εθνών Αναθεωρημένοι
© Carl Olof Jonsson, Göteborg, Sweden
Κεφάλαιο 2ο
Η χρονολόγηση της Νεο-Βαβυλωνιακής περιόδου
Περίληψη και Συμπεράσματα
Παραπάνω έχουν παρουσιαστεί εφτά γραμμές αποδείξεων που αντικρούουν την τοποθέτηση της καταστροφής της Ιερουσαλήμ στο 607 π.Χ. και όλες συμφωνούν πως αυτό το γεγονός συνέβηκε είκοσι χρόνια αργότερα. Οι αποδείξεις παρουσιάστηκαν σαν τέσσερις ομάδες ανεξάρτητων παράλληλων αποδείξεων.
1. Χρονικά και άλλα ιστορικά υπομνήματα:
(α) Τα Νέο-Βαβυλωνιακά Χρονικά που έχουν μέχρι τώρα εκσκαφθεί δεν είναι ακόμη πλήρη. Όμως, καταδείχθηκε πως τόσο ο Βερόσσος, όσο και ο Πτολεμαίος –ανεξάρτητα ο ένας από τον άλλον- άντλησαν τους αριθμούς που αναφέρουν για τις βασιλείες των Νέο-Βαβυλώνιων βασιλείων, από τα Νέο-Βαβυλωνιακά. Εφόσον οι αριθμού τους συμφωνούν, έχουμε ιστορικούς λόγους να πιστεύουμε πως η χρονολογική πληροφορία που υπήρχε αρχικά στα χρονικά αυτά έχει διασωθεί για μας αναλλοίωτη από το Βερόσσο και τον Πτολεμαίο. Και οι δυο συμφωνούν σχετικά με το μήκος της Νέο-Βαβυλωνιακής εποχής. Οι αριθμοί που δίνουν υποδεικνύουν το 604/03 π.Χ. σαν το πρώτο έτος της βασιλείας του Ναβουχοδονόσορα, το 587/86 π.Χ. σαν το δέκατο όγδοο έτος της βασιλείας του, οπότε ερήμωσε την Ιερουσαλήμ.
(β) Η βασιλική επιγραφή Nabon. Νο 8 (στήλη της Χιλλάχ), που προφανώς γράφηκε στο δεύτερο έτος του Ναβονίδη, παρέχει την πληροφορία πως ο ναός ε-χουλ-χουλ στη Χαρράν, παρέμενε ερημωμένος για πενήντα τέσσερα χρόνια, δηλαδή μέχρι το έτος ενθρόνισης του Ναβονίδη ο οποίος προτάχθηκε να τον ανοικοδομήσει και πάλι. Τόσο το χρονικό Β.Μ. 21901, όσο και η στήλη της Χαρράν Nabon. Η 1,Β, αναφέρουν πως οι Μήδοι κατέστρεψαν τη Χαρράν και το ναό της στο δέκατο έκτο έτος του Ναβοπολασσάρ, του πατέρα του Ναβουχοδονόσορα. Έτσι ο Ναβονίδης λογαριάζει τα πενήντα τέσσερα αυτά χρόνια από το έτος εκείνο μέχρι το δικό του έτος ενθρόνισης. Οι αριθμοί που διατηρήθηκαν από το Βερόσσο και τον Πτολεμαίο κι αυτοί επίσης δείχνουν πως πρόκειται για μια περίοδο πενήντα τεσσάρων χρόνων. Επιπλέον, το Nabon. Νο 18) καταγράφει αστρονομικές παρατηρήσεις που μας βοηθούν να ορίσουμε ως πρώτο έτος του Ναβονίδη το 555/554 π.Χ. Συνεπώς, τα πενήντα τέσσερα χρόνια άρχισαν το 610/09 π.Χ. Αν αυτό ήταν το δέκατο έκτο έτος του Ναβοπολασσάρ, τότε το πρώτο έτος του Ναβουχοδονόσορα ήταν το 604/03 π.Χ. το δε δέκατο όγδοο έτος του ήταν το 587/86.
(γ) Η βασιλική επιγραφή Nabon. Η 1,Β (ή στήλη της Αντά-Γκουππί) δίνει το μήκος όλων των βασιλείων των Νέο-Βαβυλώνιων βασιλείων μέχρι το ένατο έτος του Ναβονίδη (εκτός από τη σύντομη βασιλεία του Λαμπασί-Μαρδώκ, η οποία αγνοείται). Οι αριθμοί που δίνονται στη στήλη, βρίσκονται σε πλήρη συμφωνία με τους αριθμούς που δίνουν ο Βερόσσος και ο Πτολεμαίος. Και πάλι επιβεβαιώνεται το έτος 587/86 σαν το δέκατο όγδοο έτος του Ναβουχοδονόσορα, οπότε έγινε η καταστροφή της Ιερουσαλήμ.
Οι τρεις παραπάνω πηγές έχουν ομαδοποιηθεί ως μια γραμμή απόδειξης επειδή δε μπορεί σαφώς να θεμελιωθεί πως αυτά τα έγγραφα είναι ανεξάρτητα το ένα από το άλλο. Έχει ήδη τονιστεί πως, τόσο ο ο Βερόσσος όσο και ο Πτολεμαίος, άντλησαν τις πληροφορίες τους από τα Βαβυλωνιακά Χρονικά. Επίσης, παρόλο που δε μπορεί ν’ αποδειχθεί, είναι πιθανόν οι χρονολογικές πληροφορίες τους, που παρέχονται στις βασιλικές επιγραφές, να έχουν αντληθεί κι αυτές από τα χρονικά.[120] Επιπλέον, υπάρχουν κάποιες αποδείξεις πως τα χρονικά συντάχθηκαν με τη βοήθεια των χρονογραφικών πληροφοριών που παρέχονται στα αστρονομικά ημερολόγια.[121] Η πιθανή αλληλεξάρτηση αυτών των πηγών δεν εξασθενεί την αποφασιστική τους ισχύ. Τουναντίον, την ενισχύει. Εφόσον οι βασιλικές επιγραφές διασώζουν χρονολογικές πληροφορίες που είναι σύγχρονες της Νεο-Βαβυλωνιακής εποχής καθαυτής, έχουμε κάθε λόγο να δεχθούμε αυτές τις πληροφορίες σαν πραγματικές και αληθινές. Αν τόσο οι βασιλικές επιγραφές όσο και ο Βερόσσος και ο Πτολεμαίος, άντλησαν τις πληροφορίες τους από τα Βαβυλωνιακά χρονικά, τότε οι αριθμοί που παρέχουν ο Βερόσσος και ο Πτολεμαίος αποδεικνύεται πως διασώθηκαν σωστοί, αφού συμφωνούν με τις βασιλικές επιγραφές.
2. Οικονομικά και διοικητικά έγγραφα:
Ως εμάς έχουν διασωθεί από τη Νεο-Βαβυλωνιακή περίοδο χιλιάδες έγγραφα οικονομικής και διοικητικής φύσης, στα οποία προσδιορίζεται το έτος, ο μήνας και η μέρα του βασιλεύοντος βασιλιά στον καιρό συγγραφής του. Έτσι, έχουμε πολλές πινακίδες από κάθε έτος αυτής της περιόδου. Από αυτά τα έγγραφα μπορεί τότε να θεμελιωθεί το μήκος της βασιλείας κάθε βασιλιά, μερικές φορές σχεδόν με προσέγγιση ημέρας. Τα αποτελέσματα στα οποία, φθάνουμε συμφωνούν με τους αριθμούς που δίνουν ο Βερόσσος και ο Πτολεμαίος, τα χρονικά και οι παράλληλες βασιλικές επιγραφές από τη βασιλεία του Ναβονίδη. Ένα παράδειγμα, που καταδεικνύει αυτό θαυμάσια, είναι, οι χιλιάδες πινακίδες από το αρχείο του τραπεζιτικού οίκου "Υιοί Εγκιμπί". Τα επιπλέον χρόνια που απαιτεί η χρονολόγηση της Εταιρίας Σκοπιά, η οποία τοποθετεί την καταστροφή της Ιερουσαλήμ στο 60? π.Χ., απουσιάζουν εντελώς. Τα οικονομικά και διοικητικά έγγραφα είναι πρωτότυπα έγγραφα γραμμένα κατά τη Νεο-Βαβυλωνιακή εποχή καθαυτή και αυτό κάνει αυτή την αποδεικτική γραμμή εξαιρετικά ισχυρή. Αυτά τα έγγραφα οριστικά τονίζουν το 587/86 π.Χ. ως το δέκατο όγδοο έτος της βασιλείας του Ναβουχοδονόσορα:
3. Αστρονομικά ημερολόγια:
(α) Το αστρονομικό ημερολόγιο VAT 4956 περιέχει τριάντα περίπου πλήρως επιβεβαιωμένες αστρονομικές παρατηρήσεις από το τριακοστό έβδομο έτος της βασιλείας του Ναβουχοδονόσορα. Ο συνδυασμός αυτών των αστρονομικών θέσεων δεν επαναλαμβάνεται παρά σε χιλιάδες χρόνια. Συνεπώς, μόνο ένα έτος υπάρχει που μπορεί να ανταποκρίνεται σ’ αυτό το συνδυασμό: το έτος 568/67 π.Χ. Αν αυτό ήταν το τριακοστό έβδομο έτος της βασιλείας του Ναβουχοδονόσορα, όπως δύο φορές αναφέρεται σ’ αυτή την πινακίδα, τότε το 587/86 π.Χ. πρέπει να ήταν το δέκατο όγδοο έτος του, οπότε ερήμωσε την Ιερουσαλήμ.
(β) Το παλαιότερο διασωζόμενο αστρονομικό ημερολόγιο, το Β.Μ. 32312, καταγράφει αστρονομικές παρατηρήσεις που παρέχουν στους ερευνητές τη δυνατότητα να τοποθετήσουν χρονικά την πινακίδα αυτή στο 652/51 π.Χ. Μια ιστορική παρατήρηση που υπάρχει στο κείμενο αυτό και επαναλαμβάνεται στο Βαβυλωνιακό χρονικό Β.Μ. 86379 (το "Χρονικό Ακιτού"), δείχνει πως το έτος αυτό ήταν το δέκατο έκτο έτος του Σαμάσε-σούμα-ουκίν. Το ημερολόγιο λοιπόν ορίζει πως η εικοσάχρονη βασιλεία του Σαμάσε-σούμα-ουκίν κάλυπτε την περίοδο 667/648 π.Χ., τα είκοσι δύο έτη της βασιλείας του Κανταλανού την περίοδο 647/626 π.Χ., τα είκοσι ένα έτη της βασιλείας του Ναβοπολάσσαρου την περίοδο 625/605 π.Χ. και τα σαράντα τρία έτη της βασιλείας του Ναβουχοδονόσορα (604-562 π.Χ.). Και τα στοιχεία αυτά τοποθετούν και πάλι το δέκατο όγδοο έτος του Ναβουχοδονόσορα, οπότε έγινε η καταστροφή της Ιερουσαλήμ, στα 587/86 π.Χ.
Τα δύο αυτά ημερολόγια θα μπορούσαν με κάθε αυστηρότητα να χρησιμοποιηθούν σαν δύο ανεξάρτητες γραμμές αποδείξεων. Επειδή όμως το Β.Μ. 32312 απέχει χρονικά από τη Νεο-Βαβυλωνιακή εποχή κατά δύο βασιλείες (του Σαμάσε-σουμα-ουκίν και του Κανταλανού), αντιμετωπίζονται εδώ μόνο σαν επικουρική μαρτυρία, για επιβεβαίωση της γνησιότητας των πληροφοριών που παρέχονται στο VAT 4956.
4. Συγχρονισμοί με την Παράλληλη Αιγυπτιακή Χρονολογία:
Η ανεξάρτητα θεμελιωμένη χρονολογία σύγχρονων Αιγυπτίων βασιλέων παρέχει μια θαυμαστή επαλήθευση της Νεο-Βαβυλωνιακής χρονολογίας, επειδή υπάρχουν τέσσερις συγχρονιστικοί κρίκοι που συνδέουν τις δύο χρονολογίες – οι τρεις μάλιστα απ’ αυτούς περιέχονται στη Βίβλο. Αυτοί οι συγχρονιστικοί κρίκοι έχουν πολύ μεγάλη σπουδαιότητα, καθόσον η παράλληλη χρονολογία της Αιγύπτου έχει θεμελιωθεί ανεξάρτητα από τη0020χρονολογία των άλλων εθνών εκείνου του καιρού. Ωστόσο, δείχθηκε πως βρίσκεται σε πλήρη αρμονία με τα δεδομένα που παρέχουν οι Βερόσσος και Πτολεμαίος, τα Βαβυλωνιακά χρονικά, οι βασιλικές επιγραφές, τα οικονομικά και διοικητικά έγγραφα, καθώς και τα αστρονομικά ημερολόγια. Μια σύγκριση με τη χρονολογία που υποστηρίζει η Εταιρία Σκοπιά προξενεί σταθερή διαφορά είκοσι περίπου ετών. Αντίθετα, και οι τέσσερις αυτοί συγχρονιστικοί κρίκοι με την Αιγυπτιακή χρονολογία αποκρούουν το έτος 607 π.Χ. σαν το έτος ερήμωσης της Ιερουσαλήμ και για μια ακόμη φορά υποστηρίζουν το 587/86 π.Χ. ως το πραγματικό έτος γι’ αυτό το γεγονός.
Οι αποδείξεις που προκύπτουν από όλο αυτό το υλικό είναι συντριπτικές και αποφασιστικές. Υποθέστε προς στιγμήν, πως οι αριθμοί που δίνει ο Βερόσσος για τις βασιλείες των Νεο-Βαβυλώνιων βασιλέων περιέχουν ένα λάθος είκοσι ετών, όπως απαιτεί η χρονολογία που υποστηρίζει η Εταιρία Σκοπιά. Τότε, 400 περίπου χρόνια αργότερα, ο Πτολεμαίος πρέπει να έκανε το ίδιο ακριβώς λάθος – προφανώς ανεξάρτητα από το Βερόσσο! Όμως, θα μπορούσε ίσως να προβληθεί το επιχείρημα πως απλώς και οι δύο επανέλαβαν ένα λάθος που υπήρχε στις πηγές που χρησιμοποίησαν – δηλαδή, στα Νεο-Βαβυλωνιακά χρονικά. Τότε κι οι γραμματείς του Ναβονίδη επίσης, που πιθανόν χρησιμοποίησαν τις ίδιες πηγές, όταν έγραψαν τις επιγραφές της στήλης της Χιλλάχ και της στήλης της Αντά-Γκοπί, θα έπρεπε να είχαν αφαιρέσει είκοσι χρόνια από τη βασιλεία του ίδιου βασιλιά. Αλλά είναι πραγματικά πιθανό οι γραμματείς εκείνοι, που έγραψαν στη διάρκεια της Νεο-Βαβυλωνιακής εποχής, να μη γνώριζαν τα μήκη των βασιλειών των βασιλέων κάτω από τους οποίους ζούσαν, ιδιαίτερα δε όταν εκείνες οι βασιλείες λειτουργούσαν ως ημερολόγια με τα οποία χρονολογούσαν τα ιδιαίτερα γεγονότα; Αλλά αν διέπραξαν ένα τόσο παράξενο λάθος, είναι δυνατόν και οι σύγχρονοί τους γραμματείς στην Αίγυπτο να κάνουν το ίδιο λάθος; Να αφαιρέσουν δηλαδή την ίδια περίοδο είκοσι ετών όταν έγραφαν τις επιγραφές στις νεκρικές στήλες και σ’ άλλα έγγραφα; Περιέργως, παρόμοιο "λάθος" πρέπει να έκαναν και οι Βαβυλώνιοι αστρονόμοι όταν χρονολογούσαν το ημερολόγιο VAT 4956, αλλάζοντας όχι μόνο το έτος της βασιλείας, αλλά και το όνομα του βασιλεύοντος βασιλιά – εκτός βέβαια αν, όπως προϋποθέτει η εταιρία Σκοπιά, οι αλλαγές έγιναν σκόπιμα από μετέπειτα συγγραφείς της Σελευκειδικής εποχής. Όμως, ακόμη πιο απίστευτη είναι η ιδέα πως οι γραμματείς και οι αστρονόμοι θα αφαιρούσαν πριν από τη Νεο-Βαβυλωνιακή εποχή κάθε αναφορά στα είκοσι χρόνια που ανήκουν στην εποχή αυτή – όπως δείχνεται από το αρχαιότερο ημερολόγιο, το Β.Μ. 32312, το οποίο τοποθετεί το δέκατο έκτο έτος του Σαμάσε-σούμα-ουκίν στο 652/51 π.Χ. αντί για το 672/71 που απαιτεί η χρονολογία της εταιρίας Σκοπιά. Αλλά η πιο αξιοσημείωτη "σύμπτωση" απ’ όλες είναι η εξής: Έχουν ανακαλυφθεί χιλιάδες χρονολογημένα οικονομικά και διοικητικά έγγραφα που καλύπτουν κάθε έτος της Νεο-Βαβυλωνιακής περιόδου – εκτός, όπως απαιτεί η Εταιρία Σκοπιά, από μια περίοδο είκοσι ετών από την οποία δεν έχει βρεθεί ούτε μια πινακίδα. Ακόμη πιο περίεργο, σύμφωνα μ’ αυτή τη λογική, είναι ότι η περίοδος συμβαίνει να είναι η ίδια μ’ εκείνη που παραλείπεται λόγω μιας σειράς άλλων "λαθών" που τάχα έκαναν γραμματείς στη Βαβυλώνα και στην Αίγυπτο καθώς και όλοι οι μετέπειτα αντιγραφείς και ιστορικοί. Ή πρέπει να δεχτούμε πως υπήρξε διεθνής συμφωνία κατά τη διάρκεια πολλών αιώνων, ώστε να εξαλειφθεί από την καταγραμμένη ιστορία του κόσμου αυτή η εικοσάχρονη περίοδος ή πρέπει να δεχθούμε πως ποτέ δεν υπήρξε! Αν ποτέ έλαβε χώρα μια τέτοια διεθνείς "συνομωσία", αυτή υπήρξε τόσο επιτυχής, ώστε δεν υπάρχει ούτε μια γραμμή σε κάποιο από τις χιλιάδες έγγραφα που έχουν ανασυρθεί από τη γη από τη Νεο-Βαβυλωνιακή εποχή, που να υποδηλώνει πως υπήρξε καν ποτέ μια τέτοια περίοδος είκοσι ετών. Υποχρεούμεθα συνεπώς να συμπεράνουμε με κάθε βεβαιότητα πως η χρονολογία της εταιρίας Σκοπιά είναι αναντίρρητα λαθεμένη.
Σ’ ένα άρθρο σχετικό με τη χρονολογία, που δημοσιεύθηκε στη σελίδα 217 της Σκοπιάς 15-7-1922 (στην Αγγλική), με τίτλο "Το Ισχυρό Σχοινί της Χρονολογίας", περιγράφεται η δύναμη της χρονολογίας με θαυμάσιο τρόπο:
"Όταν μια ημερομηνία υποδηλώνεται από διάφορες γραμμές αποδείξεων, τότε αυτή η ημερομηνία θεμελιώνεται ισχυρά. Ο επιστημονικός νόμος των πιθανοτήτων μεταδίδει αυξημένη δύναμη στα ενωμένα νήματα του σχοινιού της χρονολογίας – πολύ μεγαλύτερη από το άθροισμα της δύναμης των ξεχωριστών αποδεικτικών γραμμών. Πρόκειται για νόμο πάνω στον οποίο στηρίζονται σπουδαία ζητήματα: δηλαδή, όταν κάτι μαρτυρείται από μια μόνο οδό, ίσως να είναι και τυχαίο, αν δηλώνεται με δυο τρόπους είναι σχεδόν βέβαιο πως αληθεύει. Αν επιβεβαιώνεται με περισσότερους από δύο τρόπους, συνήθως είναι αδύνατο να προέρχεται από τύχη ή να μην είναι αληθινό. Η προσθήκη τέλος περισσότερων αποδείξεων μεταθέτει εξολοκλήρου το μαρτυρούμενο από το βασίλειο της τύχης στο χώρο της αποδεδειγμένης πραγματικότητας."
Παραπάνω έχουν παρουσιαστεί εφτά γραμμές αποδείξεων, από τις οποίες οι τέσσερις είναι σαφώς ανεξάρτητες η μια από την άλλη, και όλες υποδεικνύουν το έτος 587/86 π.Χ. σαν το έτος καταστροφής της Ιερουσαλήμ, κατά το δέκατο όγδοο έτος της βασιλείας του Ναβουχοδονόσορος. Σύμφωνα με την ‘αρχή’ που εκτίθεται στη Σκοπιά, από την οποία μόλις παραθέσαμε, αυτό δε μπορεί να οφείλεται σε απλή "τύχη", αντίθετα, το ζήτημα πρέπει να θεωρηθεί σαν "αποδεδειγμένη πραγματικότητα".
Αν τελικά αυτό είναι το συμπέρασμα της μελέτης μας, τότε πώς εναρμονίζεται το γεγονός αυτό με τη βιβλική προφητεία των εβδομήντα ετών στη διάρκεια των οποίων, σύμφωνα με την Εταιρία Σκοπιά, η γη του Ιούδα και της Ιερουσαλήμ θα παρέμενε ερημωμένη; Και πώς να θεωρήσουμε το έτος 1914 μ.Χ., - την υποτιθέμενη χρονολογία τερματισμού των καιρών των εθνών σύμφωνα με την προφητική χρονική κλίμακα της Εταιρίας Σκοπιά; Μήπως τα παγκόσμια γεγονότα δε δείχνουν με σαφήνεια πως και το έτος εκείνο κι ύστερα έχουν εκπληρωθεί βιβλικές προφητείες; Με τις ερωτήσεις αυτές θ’ ασχοληθούμε στο κεφάλαιο ΙΙΙ.
ΥΠΟΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
120. Grayson, bAssyria and Babylonia στο bOrientalia 49 (1980), σελ. 164.
121. bΌπ. Παρ. σελ. 174. Από την άλλη μεριά, πρέπει να μεταχειριζόμαστε τις αστρονομικές παρατηρήσεις που αναγράφονται σ’ αυτά τα ημερολόγια σαν ξεχωριστή και ανεξάρτητη σειρά αποδείξεων.
Προηγούμενο // Περιεχόμενα // Επόμενο
Δημιουργία αρχείου: 27-4-2006.
Τελευταία ενημέρωση: 27-4-2006.