• 1. Το λογικό και το συναισθηματικό πρόβλημα τού κακού

  • Α. Το λογικό πρόβλημα του κακού

  • Β. Το πιθανολογικό πρόβλημα του κακού

    • α) Ο κύριος σκοπός της ζωής δεν είναι η ευτυχία, αλλά η γνώση του Θεού

    • β) Η ανθρωπότητα βρίσκεται σε κατάσταση εξέγερσης εναντίον του Θεού και του σκοπού Του

    • γ) Η γνώση του Θεού απολαμβάνεται και μένει αιώνια

    • δ) Η γνώση του Θεού είναι ασύλληπτα τέλεια

• 2. Αντικειμενικές ηθικές αξίες στον κόσμο

• Συνοπτικά

Το πρόβλημα του κακού είναι σίγουρα το μεγαλύτερο εμπόδιο στην πίστη της ύπαρξης του Θεού.

Όταν σκέφτομαι το "βάθος" του πόνου στον κόσμο, είτε λόγω της απανθρωπιάς του ανθρώπου στον συνάνθρωπό του, είτε σε φυσικές καταστροφές, τότε πρέπει να ομολογήσω ότι δυσκολεύομαι να πιστέψω ότι ο Θεός υπάρχει. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι πολλοί από εσάς αισθανθήκατε με τον ίδιο τρόπο. Ίσως όλοι πρέπει να γίνουμε άθεοι.

Αλλά αυτό είναι ένα πολύ μεγάλο βήμα. Πώς μπορούμε να είμαστε σίγουροι ότι ο Θεός δεν υπάρχει; Ίσως υπάρχει ένας λόγος για τον οποίο ο Θεός επιτρέπει το κακό στον κόσμο. Ίσως κατά κάποιον τρόπο όλα να ταιριάζουν στο μεγάλο σχέδιό Του, από το οποίο μπορούμε να καταλάβουμε ελάχιστα, αν όχι τίποτα. Πού ξέρουμε; Ίσως και να είναι έτσι.

Ως χριστιανικός θεϊστής, είμαι πεπεισμένος ότι το πρόβλημα του κακού, φοβερό όπως είναι, δεν συνιστά εν τέλει λόγο απιστίας προς την ύπαρξη του Θεού. Αντιθέτως, νομίζω ότι ο χριστιανικός θεϊσμός είναι η τελευταία ελπίδα του ανθρώπου να λύσει το πρόβλημα του κακού.

Προκειμένου να εξηγήσω γιατί το νομίζω αυτό, θα ήταν χρήσιμο να κάνουμε κάποιες διακρίσεις για να διατηρήσουμε τη σκέψη μας ξεκάθαρη.

1. Το λογικό και το συναισθηματικό πρόβλημα τού κακού

Πρώτον, πρέπει να ξεχωρίσουμε το λογικό πρόβλημα του κακού και το συναισθηματικό πρόβλημα του κακού. Το λογικό πρόβλημα του κακού αναζητάει μια λογική εξήγηση για το πώς μπορεί να συνυπάρχει ο καλός Θεός και το κακό. Το συναισθηματικό πρόβλημα του κακού, αναζητάει μια απάντηση στις ερωτήσεις των ανθρώπων λόγω συναισθηματικών αιτιών, για το πώς ένας Θεός αγάπης επιτρέπει το κακό.

Ας δούμε πρώτα το διανοητικό πρόβλημα του κακού.

Υπάρχουν δύο εκδόσεις αυτού του προβλήματος: πρώτον, το λογικό πρόβλημα του κακού και, δεύτερον, το πιθανολογικό πρόβλημα του κακού.

Α. Το λογικό πρόβλημα του κακού

Σύμφωνα με το λογικό πρόβλημα του κακού, είναι λογικά αδύνατο να συνυπάρχει ο Θεός και το κακό. Εάν υπάρχει ο Θεός, τότε το κακό δεν μπορεί να υπάρξει. Αν υπάρχει κακό, τότε ο Θεός δεν μπορεί να υπάρξει. Δεδομένου ότι το κακό υπάρχει, έπεται ότι ο Θεός δεν υπάρχει.

Αλλά το πρόβλημα με αυτό το επιχείρημα είναι ότι δεν υπάρχει λόγος να πιστεύουμε ότι ο Θεός και το κακό είναι λογικά ασυμβίβαστα. Δεν υπάρχει ρητή αντίφαση μεταξύ τους. Αλλά εάν ο αθεϊστής εννοεί ότι υπάρχει κάποια μη φανερή αντίφαση μεταξύ του Θεού και του κακού, τότε πρέπει να υποθέσει κάποιες κρυφές προϋποθέσεις που αναδεικνύουν αυτή τη σιωπηρή αντίφαση. Όμως το πρόβλημα είναι ότι κανένας φιλόσοφος δεν ήταν ποτέ σε θέση να προσδιορίσει τέτοιες αντιφάσεις. Επομένως, το λογικό πρόβλημα του κακού αποτυγχάνει να αποδείξει οποιαδήποτε ασυνέπεια μεταξύ του Θεού και του κακού.

Αλλά ακόμα: μπορούμε πραγματικά να αποδείξουμε ότι ο Θεός και το κακό είναι λογικά συνεπείς μεταξύ τους. Βλέπετε, ο άθεος προϋποθέτει ότι ο Θεός δεν μπορεί να έχει ηθικά επαρκείς λόγους για να επιτρέψει το κακό στον κόσμο. Αλλά αυτή η υπόθεση δεν είναι απαραιτήτως αλήθεια. Εφόσον είναι ΕΣΤΩ ΠΙΘΑΝΟ ότι ο Θεός έχει ηθικά επαρκείς λόγους για να επιτρέπει το κακό, προκύπτει ότι ο Θεός και το κακό είναι λογικά συνεπείς. Και, βεβαίως, αυτό φαίνεται τουλάχιστον λογικά δυνατό. Ως εκ τούτου, είμαι πολύ ευτυχής που μπορώ να αναφέρω ότι έχει συμφωνηθεί ευρέως μεταξύ των σύγχρονων φιλοσόφων (Αθέων και μη) ότι το λογικό πρόβλημα του κακού έχει διαλυθεί. Η συνύπαρξη του Θεού και του κακού είναι λογικά δυνατή.

Β. Το πιθανολογικό πρόβλημα του κακού

Αλλά δεν βρισκόμαστε ακόμα έξω από το δάσος. Προς το παρόν αντιμετωπίζουμε το πιθανολογικό πρόβλημα του κακού.

Σύμφωνα με αυτή την εκδοχή του προβλήματος, η συνύπαρξη του Θεού και του κακού είναι λογικά δυνατή, αλλά παρ' όλα αυτά είναι πολύ απίθανη. Η έκταση και το βάθος του κακού στον κόσμο είναι τόσο μεγάλα που είναι απίθανο ότι ο Θεός θα μπορούσε να έχει ηθικά επαρκείς λόγους για να το επιτρέψει. Επομένως, δεδομένου του κακού στον κόσμο, είναι απίθανο ο Θεός να υπάρχει.

Τώρα αυτό είναι ένα πολύ πιο ισχυρό επιχείρημα, και ως εκ τούτου θέλω να εστιάσω την προσοχή μας σε αυτό. Απαντώντας σε αυτή την εκδοχή του προβλήματος του κακού, θέλω να αναφέρων τρία βασικά σημεία:

1. Δεν είμαστε σε καλή θέση να εκτιμήσουμε την πιθανότητα, τού εάν ο Θεός έχει ηθικά επαρκείς λόγους για τα κακά που συμβαίνουν. Ως πεπερασμένα όντα, είμαστε περιορισμένοι στο χρόνο, στο χώρο, στη νοημοσύνη και στη διορατικότητα. Αλλά ο υπερβατικός και κυρίαρχος Θεός βλέπει το τέλος από την αρχή και προνοητικά και σοφά διατάζει την ιστορία, έτσι ώστε οι σκοποί Του τελικώς να επιτυγχάνονται μαζί με τις ανθρώπινες ελεύθερες αποφάσεις χωρίς να συγκρούονται.

Προκειμένου να επιτύχει τους σκοπούς Του, ο Θεός μπορεί να χρειαστεί να αντιμετωπίσει κάποια κακά στην πορεία. Τα κακά που μας φαίνονται αχρείαστα μέσα στο περιορισμένο μας πλαίσιο μπορούν να φανούν δικαιολογημένα στο ευρύτερο πλαίσιο του Θεού.

Για να δανειστώ μια εικόνα από ένα αναπτυσσόμενο πεδίο της επιστήμης, τη Θεωρία του Χάους, οι επιστήμονες έχουν ανακαλύψει ότι ορισμένα μακροσκοπικά συστήματα, για παράδειγμα, συστήματα καιρού ή πληθυσμοί εντόμων, είναι εξαιρετικά ευαίσθητα στις μικρότερες διαταραχές. Μια πεταλούδα που πετάει σε ένα Χ σημείο στη Δυτική Αφρική μπορεί να θέσει σε κίνηση δυνάμεις που τελικά θα έχουν ως αποτέλεσμα έναν τυφώνα πάνω από τον Ατλαντικό Ωκεανό. Ωστόσο, είναι αδύνατο κατ 'αρχήν, να παρατηρήσει κανείς ότι η πεταλούδα που πετούσε σε ένα σημείο Χ μπορούσε να φέρει έναν τυφώνα.

Η βίαιη δολοφονία ενός αθώου ανθρώπου ή ενός παιδιού που πεθαίνει από λευχαιμία θα μπορούσε να προκαλέσει ένα είδος αιτιοκρατικού αποτελέσματος μέσω της ιστορίας, ώστε ο ηθικά επαρκής λόγος του Θεού να εμφανιστεί αιώνες αργότερα και ίσως σε άλλη χώρα. Όταν σκέφτεστε την πρόνοια του Θεού για όλη την ιστορία, νομίζω ότι μπορείτε να δείτε πόσο απελπισμένο είναι για τους περιορισμένους παρατηρητές να υποθέτουν την πιθανότητα ότι ο Θεός θα μπορούσε να έχει έναν ηθικά επαρκή λόγο για να επιτρέψει ένα ορισμένο κακό. Δεν είμαστε σε καλή θέση να εκτιμήσουμε τέτοιες πιθανολογικές εκτιμήσεις.

2. Η χριστιανική πίστη εκφράζει δόγματα που δείχνουν αυξημένη πιθανότητα της συνύπαρξης του Θεού και του κακού. Με τον τρόπο αυτό, αυτά τα δόγματα μειώνουν την απιθανότητα της ύπαρξης του Θεού με την ύπαρξη του κακού, και το κάνουν όλο και πιο πιθανό.

Ποια είναι μερικά από αυτά τα δόγματα; Επιτρέψτε μου να αναφέρω τέσσερα:

α) Ο κύριος σκοπός της ζωής δεν είναι η ευτυχία, αλλά η γνώση του Θεού

Ένας λόγος που το πρόβλημα του κακού φαίνεται τόσο αινιγματικό είναι ότι τείνουμε να πιστεύουμε ότι αν ο Θεός υπάρχει, τότε ο στόχος Του για την ανθρώπινη ζωή είναι η ευτυχία σε αυτόν τον κόσμο. Ο ρόλος του Θεού είναι να προσφέρει άνετο περιβάλλον για τα ανθρώπινα "κατοικίδιά" Του. Αλλά από τη χριστιανική άποψη αυτό είναι ψευδές. Δεν είμαστε κατοικίδια ζώα του Θεού και ο σκοπός του ανθρώπου δεν είναι ευτυχία σε αυτόν τον κόσμο, αλλά η γνώση του Θεού, η οποία τελικά θα φέρει αληθινή και αιώνια ανθρώπινη εκπλήρωση.

Πολλά κακά πράγματα εμφανίζονται στη ζωή, τα οποία ίσως είναι εντελώς άσκοπα σε σχέση με το στόχο της δημιουργίας ανθρώπινης ευτυχίας σε αυτόν τον κόσμο, αλλά μπορεί να μην είναι αδικαιολόγητα και άσκοπα όσον αφορά την αύξηση της γνώσης του Θεού. Η αθώα ανθρώπινη ταλαιπωρία παρέχει μια ευκαιρία για βαθύτερη εξάρτηση και εμπιστοσύνη στο Θεό, είτε από την πλευρά του πάσχοντος είτε από εκείνους γύρω του.

Φυσικά, εάν ο σκοπός του Θεού επιτυγχάνεται μέσω του πόνου μας, θα εξαρτηθεί από την ανταπόκρισή μας. Αντιμετωπίζουμε με θυμό και πικρία τον Θεό ή στρεφόμαστε προς αυτόν με πίστη για να αντέξουμε και να πάρουμε δύναμη;

β) Η ανθρωπότητα βρίσκεται σε κατάσταση εξέγερσης εναντίον του Θεού και του σκοπού Του

Αντί να υποταχθούν και να προσκυνήσουν τον Θεό, οι άνθρωποι επαναστατούν εναντίον Του και πηγαίνουν στον δικό τους δρόμο και έτσι βρίσκονται αλλοτριωμένοι από τον Θεό, ηθικά ένοχοι ενώπιον του, και σκορπίζονται στο πνευματικό σκοτάδι, ακολουθώντας ψευδείς θεούς.

Τα τρομερά ανθρώπινα δεινά στον κόσμο είναι μαρτυρία της βλάβης του ανθρώπου που φανερώνουν αυτή την κατάσταση πνευματικής αποξένωσης από τον Θεό.

Ο χριστιανός δεν εκπλήσσεται για το κακό στον κόσμο. Αντιθέτως, το αναμένει. Η Βίβλος λέει ότι ο Θεός έχει επιτρέψει στην ανθρωπότητα το κακό που έχει επιλέξει. Δεν παρεμβαίνει για να το σταματήσει, αλλά αφήνει την ανθρώπινη αρρώστια να τρέξει στην πορεία της. Αυτό χρησιμεύει μόνο για να ενισχύσει την ηθική ευθύνη της ανθρωπότητας ενώπιον του Θεού, καθώς και την κακία μας και την ανάγκη μας για συγχώρεση και πνευματική κάθαρση.

γ) Η γνώση του Θεού απολαμβάνεται και μένει αιώνια

Στη Χριστιανική άποψη, αυτή η ζωή δεν είναι ό, τι υπάρχει. Ο Ιησούς υποσχέθηκε την αιώνια ζωή σε όλους όσους εμπιστεύονται τον ίδιο σαν τον Σωτήρα και τον Κύριό τους. Στη μετά θάνατον ζωή ο Θεός θα ανταμείψει εκείνους που έχουν πολεμήσει τα δεινά τους με θάρρος και εμπιστοσύνη, δίνοντάς τους αιώνια ζωή και τέλεια χαρά.

Ο απόστολος Παύλος, ο οποίος έγραψε μεγάλο μέρος της Καινής Διαθήκης, έζησε μια ζωή απίστευτης ταλαιπωρίας. Ωστόσο, έγραψε: "Επειδή δε ακριβώς και αι θλίψεις αποβλέπουν στο αγαθόν, δεν αποκάμνομεν και δεν αποθαρρυνόμεθα. Αλλ' αν και ο έξω άνθρωπος, το σώμα μας, ταλαιπωρείται και θλίβεται και φθείρεται, ο έσω όμως άνθρωπος, η ψυχή, ξανακαινουργώνεται και ξανανιώνει ημέρα με την ημέρα. Διότι η βραχείας διαρκείας, δια τούτο δε και ελαφρά, θλίψις μας, απεργάζεται και φέρει ως κέρδος σ' εμάς αιώνιο βάρος δόξης, υπερβολικά μεγάλο και αφάνταστο. Οσον δε μεγάλες και οδυνηρές και αν είναι αι θλίψεις μας, θα τας αισθανώμεθα ως ελαφρές και θα τας υπομένουμε με χαρά, εάν δεν θα προσηλώνουμε το βλέμμα μας σ' εκείνα που βλέπονται με τα μάτια του σώματος, στα υλικά και αισθητά, αλλά σ' εκείνα που δεν βλέπονται. Διότι τα βλεπόμενα είναι παροδικά και προσωρινά, τα δε μη βλεπόμενα είναι αιώνια και αναλλοίωτα. "(2 Κορ. 4: 16-18).

Ο Παύλος δημιουργεί μια κλίμακα, στην οποία όλα τα βάσανα αυτής της ζωής τοποθετούνται στη μία πλευρά, ενώ στην άλλη πλευρά τοποθετείται η δόξα και η χαρά που ο Θεός θα δώσει στα παιδιά του στον ουρανό. Το βάρος της δόξας είναι τόσο μεγάλο που είναι κυριολεκτικά ασύγκριτη με τα δεινά. Επιπλέον, όσο περισσότερο κινούμαστε προς την αιωνιότητα, τόσο περισσότερο τα κακά αυτής της ζωής συρρικνώνεται προς μια απειροελάχιστη στιγμή.

δ) Η γνώση του Θεού είναι ασύλληπτα τέλεια

Η γνώση του Θεού, η πηγή της άπειρης καλοσύνης και αγάπης, είναι ένα ασύγκριτο αγαθό, η εκπλήρωση της ανθρώπινης ύπαρξης. Τα βάσανα αυτής της ζωής δεν μπορούν καν να συγκριθούν με αυτήν. Έτσι, ο άνθρωπος που γνωρίζει τον Θεό, ανεξάρτητα από το τι πάσχει, ανεξάρτητα από το πόσο φοβερός είναι ο πόνος του, μπορεί ακόμα να πει «ο Θεός είναι καλός για μένα», απλώς και μόνο επειδή γνωρίζει τον Θεό, ένα ασύγκριτο ΚΑΛΟ.

Αυτά τα τέσσερα χριστιανικά δόγματα μειώνουν σημαντικά κάθε απιθανότητα που το κακό φαίνεται να ρίχνει στην ύπαρξη του Θεού.

3. Σχετικά με το πλήρες εύρος των αποδεικτικών στοιχείων, η ύπαρξη του Θεού είναι πιθανή. Οι πιθανότητες είναι σχετικές με τις πληροφορίες που δίνονται. Για παράδειγμα, ας υποθέσουμε ότι ο Joe είναι φοιτητής στο Πανεπιστήμιο του Κολοράντο. Τώρα υποθέστε ότι είμαστε ενημερωμένοι ότι το 95% των φοιτητών του Πανεπιστημίου του Κολοράντο κάνουν σκι. Σχετικά με αυτές τις πληροφορίες είναι πολύ πιθανό ότι ο Joe κάνει σκι. Αλλά στη συνέχεια υποθέστε ότι μαθαίνουμε επίσης ότι ο Joe είναι ακρωτηριασμένος και ότι το 95% των ακρωτηριασμένων στο Πανεπιστήμιο του Κολοράντο δεν κάνουν σκι. Ξαφνικά η πιθανότητα του Joe να είναι σκιέρ έχει μειωθεί κατά πολύ!

Ομοίως, αν το μόνο που θεωρείτε ως την βασική πληροφορία είναι το κακό στον κόσμο, τότε δεν προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι η ύπαρξη του Θεού φαίνεται απίθανη σε σχέση με αυτό. Αλλά αυτό δεν είναι το πραγματικό ερώτημα. Το πραγματικό ερώτημα είναι αν η ύπαρξη του Θεού είναι απίθανη σε σχέση με τα συνολικά διαθέσιμα στοιχεία. Είμαι πεπεισμένος ότι όταν εξετάζετε τα συνολικά στοιχεία, τότε η ύπαρξη του Θεού είναι πολύ πιθανή!

Επιτρέψτε μου να αναφέρω τρία στοιχεία:

Ο Θεός παρέχει την καλύτερη εξήγηση για το γιατί υπάρχει το σύμπαν αντί για το τίποτα.

Έχετε αναρωτηθεί ποτέ γιατί υπάρχει κάτι; Από πού προήλθαν όλα; Συνήθως, οι αθεϊστές έχουν πει ότι το σύμπαν είναι αιώνιο. Αλλά οι ανακαλύψεις στην αστρονομία και την αστροφυσική τα τελευταία 80 χρόνια έχουν καταστήσει αυτή τη θεωρία απίθανη. Σύμφωνα με το μοντέλο του Big Bang του σύμπαντος, όλη η  ύλη και η ενέργεια, και φυσικά ο φυσικός χώρος και χρόνος, δημιουργήθηκαν μαζί σε ένα σημείο περίπου 13,5 δισεκατομμύρια χρόνια πριν. Πριν από αυτό το σημείο, το σύμπαν απλά δεν υπήρχε. Επομένως, το μοντέλο Big Bang απαιτεί τη δημιουργία του σύμπαντος από το τίποτα.

Τώρα αυτό τείνει να είναι πολύ ενοχλητικό για τον άθεο. Ο Quentin Smith, ένας άθεος φιλόσοφος, γράφει:

Η αντίδραση των αθεϊστών και των αγνωστικιστών σε αυτή την εξέλιξη ήταν σχετικά αδύναμη, μάλιστα σχεδόν αόρατη. Μια άβολη σιωπή φαίνεται να είναι ο κανόνας όταν το ζήτημα τίθεται μεταξύ των μη πιστών.... Ο λόγος για την αμηχανία των μη-θεϊστών δεν είναι δύσκολο να βρεθεί. Ο Anthony Kenny λέει: «Ο υποστηρικτής της θεωρίας της Μεγάλης Έκρηξης, τουλάχιστον αν είναι αθεϊστής, πρέπει να πιστέψει ότι η ύλη του σύμπαντος προέρχεται από το τίποτα και για τίποτα».

Καμία τέτοια δυσκολία δεν αντιμετωπίζει ο χριστιανός θεϊστής, αφού η θεωρία της μεγάλης έκρηξης επιβεβαιώνει μόνο αυτό που πάντα πίστευε: ότι στην αρχή ο Θεός δημιούργησε το σύμπαν. Τώρα αυτό πρέπει να απασχολήσει κι εσένα: το πιο πιθανό είναι ότι ο χριστιανός θεϊστής είναι σωστός ή ότι το σύμπαν ήρθε στην ύπαρξη από το τίποτα και για τίποτα;

O Θεός παρέχει την καλύτερη εξήγηση της πολύπλοκης τάξης στο σύμπαν.

Τα τελευταία 40 χρόνια, οι επιστήμονες έχουν ανακαλύψει ότι η ύπαρξη της ευφυούς ζωής εξαρτάται από μια πολύπλοκη και λεπτή ισορροπία των αρχικών συνθηκών που δίνονται στην ίδια την μεγάλη έκρηξη. Τώρα γνωρίζουμε ότι τα σύμπαντα που απαγορεύουν τη ζωή είναι πολύ πιο πιθανά από οποιοδήποτε σύμπαν που επιτρέπει τη ζωή μας όπως και το δικό μας.

Η απάντηση είναι ότι οι πιθανότητες που επιτρέπουν τη ζωή, είναι τόσο απειροελάχιστες ώστε να είναι ακατανόητες και ανυπολόγιστες.

Για παράδειγμα, μια απειροελάχιστη αλλαγή στη δύναμη της βαρύτητας ή της Ασθενούς ατομικής δύναμης θα εμπόδιζε ένα σύμπαν που θα επέτρεπε τη ζωή. Η λεγόμενη κοσμολογική σταθερά είναι αυτή που οδηγεί την πληθωριστική επέκταση του σύμπαντος και είναι υπεύθυνη για την πρόσφατα ανακάλυψη της επιτάχυνσης και της επέκτασης του σύμπαντος.

Δεν υπάρχει φυσικός λόγος για τον οποίο αυτές οι σταθερές και οι ποσότητες πρέπει να έχουν τις σταθερές που έχουν.

Ο αγνωστικιστής φυσικός Paul Davies σχολιάζει: «Μέσα από την επιστημονική μου εργασία έχω έρθει να πιστεύω όλο και πιο έντονα ότι το φυσικό σύμπαν υπάρχει μαζί με μια εφευρετικότητα τόσο εκπληκτική ώστε δεν μπορώ να το δεχθώ απλώς ως ένα ωμό τυχαίο γεγονός».

Ομοίως, Ο Fred Hoyle παρατηρεί: "Μια κοινή ερμηνεία των γεγονότων υποδηλώνει ότι μια σούπερ διάνοια έχει γίνει ένα με τη φυσική." Ο Robert Jastrow, πρώην επικεφαλής του Ινστιτούτου Goddard για διαστημικές μελέτες της NASA,  αυτό το κατονομάζει ως την πιο ισχυρή ένδειξη για την ύπαρξη του Θεού.

Η άποψη που οι θεολόγοι των χριστιανών πάντοτε έλεγαν, ότι υπάρχει ένας έξυπνος σχεδιαστής του σύμπαντος, φαίνεται να βγάζει περισσότερο νόημα από την αθεϊστική άποψη ότι το σύμπαν, όταν έσκασε από το τίποτα, -απλά έτυχε να έχει μια τόση ακατανόητη ακρίβεια για την ύπαρξη έξυπνης ζωής.

2. Αντικειμενικές ηθικές αξίες στον κόσμο

Εάν ο Θεός δεν υπάρχει, τότε δεν υπάρχουν αντικειμενικές ηθικές αξίες. Πολλοί θεϊστές και αθεϊστές συμφωνούν σε αυτό το σημείο. Για παράδειγμα, ο φιλόσοφος της επιστήμης Michael Ruse εξηγεί:

Η ηθική είναι μια βιολογική προσαρμογή, όχι λιγότερο από τα χέρια, τα πόδια και τα δόντια. Θεωρείται ως μια ορθολογικά δικαιολογημένη σειρά ισχυρισμών για ένα αντικειμενικό κάτι, η ηθική είναι ψευδαίσθηση. Εκτιμώ ότι όταν κάποιος λέει «Αγάπα τον γείτονά σου ως τον εαυτό σου», νομίζουν ότι μιλάνε πάνω και πέρα από τον εαυτό τους. Παρόλα αυτά, μια τέτοια αναφορά είναι πραγματικά αβάσιμη. Η ηθική είναι απλώς ένα βοήθημα για την επιβίωση και την αναπαραγωγή... και κάθε βαθύτερη έννοια είναι ψευδής.

Ο Friedrich Nietzsche, ο μεγάλος αθεϊστής του 19ου αιώνα ο οποίος κήρυξε το θάνατο του Θεού, κατάλαβε ότι ο θάνατος του Θεού σήμαινε την καταστροφή κάθε νοήματος και αξίας στη ζωή.

Νομίζω ότι ο Friedrich Nietzsche είχε δίκιο.

Αλλά πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί εδώ. Το ερώτημα εδώ δεν είναι: "Πρέπει να πιστεύουμε στο Θεό για να ζήσουμε την ηθική ζωή;" Δεν ισχυρίζομαι ότι πρέπει. Ούτε είναι το ερώτημα: "Μπορούμε να αναγνωρίσουμε αντικειμενικές ηθικές αξίες χωρίς να πιστεύουμε στο Θεό;" Νομίζω ότι μπορούμε.

Μάλλον το ερώτημα είναι: "Αν ο Θεός δεν υπάρχει, υπάρχουν αντικειμενικές ηθικές αξίες;"

Όπως και ο Ruse, δεν βλέπω κανένα λόγο να πιστεύω ότι στην απουσία του Θεού, η ηθική της αγέλης στην οποία εξελίσσεται ο homo sapiens είναι αντικειμενική. Μετά από όλα αυτά, αν δεν υπάρχει Θεός, τότε τι είναι τόσο ξεχωριστό για τα ανθρώπινα όντα; Πρόκειται απλώς για τυχαία υποπροϊόντα της φύσης τα οποία έχουν εξελιχθεί σχετικά πρόσφατα και έχουν χαθεί κάπου σε ένα εχθρικό και τυφλό σύμπαν και τα οποία είναι καταδικασμένα να πεθάνουν μεμονωμένα και συλλογικά σε σχετικά σύντομο χρονικό διάστημα.

Από την αθεϊστική άποψη, κάποια ενέργεια, για παράδειγμα, βιασμός, μπορεί να μην είναι κοινωνικά συμφέρουσα και έτσι κατά την πορεία της ανθρώπινης εξέλιξης να έχει γίνει ταμπού. αλλά αυτό δεν μπορεί να αποδείξει ότι ο βιασμός είναι πραγματικά λάθος. Από την αθεϊστική άποψη, δεν υπάρχει τίποτα πραγματικά λάθος με τον βιάσεις κάποιον. Έτσι, χωρίς τον Θεό δεν υπάρχει κανένα απόλυτο δικαίωμα και λάθος που να επιβάλλεται στη συνείδησή μας.

Αλλά το πρόβλημα είναι ότι υπάρχουν αντικειμενικές αξίες, και βαθιά τις γνωρίζουμε όλοι. Δεν υπάρχει πλέον λόγος να αρνηθούμε την αντικειμενική πραγματικότητα των ηθικών αξιών στην αντικειμενική πραγματικότητα του φυσικού κόσμου. Οι πράξεις όπως ο βιασμός, η σκληρότητα και η κακοποίηση παιδιών δεν είναι μόνο κοινωνικά απαράδεκτη συμπεριφορά - είναι και ηθικά εγκλήματα. Ορισμένα πράγματα είναι πραγματικά λάθος.

Έτσι, παραδόξως, το κακό χρησιμεύει στην επιβεβαίωση της ύπαρξης του Θεού. Γιατί εάν αντικειμενικές αξίες δεν μπορούν να υπάρξουν χωρίς τον Θεό και όμως υπάρχουν αντικειμενικές αξίες - όπως είναι προφανές από την πραγματικότητα του κακού - τότε είναι αναπόφευκτο επακόλουθο, ότι ο Θεός υπάρχει.

Έτσι, αν και το κακό από μία άποψη θέτει υπό αμφισβήτηση την ύπαρξη του Θεού, με μια πιο θεμελιώδη έννοια καταδεικνύει την ύπαρξη του Θεού, αφού το κακό δεν θα μπορούσε να υπάρξει χωρίς τον Θεό!

Αυτά είναι μόνο ένα μέρος των επιχειρημάτων ότι ο Θεός υπάρχει. Ο εξέχων φιλόσοφος Alvin Plantinga εξέθεσε 20 επιχειρήματα για την ύπαρξη του Θεού. Η σωρευτική δύναμη αυτών των επιχειρημάτων καθιστά πιθανό ότι ο Θεός υπάρχει.

Συνοπτικά, εάν οι τρεις μου αυτές πληροφορίες είναι σωστές, τότε το κακό δεν καθιστά απίθανη την ύπαρξη του χριστιανικού Θεού. Αντίθετα, λαμβάνοντας υπόψη το πλήρες εύρος των αποδεικτικών στοιχείων, η ύπαρξη του Θεού είναι πιθανή. Έτσι, το πιθανολογικό πρόβλημα του κακού αποτυγχάνει να ανατρέψει την ύπαρξη του Θεού.

Αλλά αυτό μας οδηγεί στο συναισθηματικό πρόβλημα του κακού. Νομίζω ότι οι περισσότεροι άνθρωποι που απορρίπτουν τον Θεό εξαιτίας του κακού στον κόσμο δεν το κάνουν αυτό εξαιτίας λογικών δυσκολιών. Μάλλον είναι ένα συναισθηματικό πρόβλημα. Απλά δεν τους αρέσει ένας Θεός που θα τους επέτρεπε να υποφέρουν και γι' αυτό δεν θέλουν να έχουν καμία σχέση μαζί Του. Είναι απλά ένας αθεϊσμός της απόρριψης.

Η χριστιανική πίστη έχει κάτι να πει σε αυτούς τους ανθρώπους;

Σίγουρα! Γιατί μας λέει ότι ο Θεός δεν είναι ένας απόμακρος Δημιουργός ή απρόσωπος, αλλά ένας αγαπητός Πατέρας που μοιράζεται τα βάσανα μας και πονάει μαζί μας. Ο καθηγητής Plantinga έχει γράψει:

Καθώς ο Χριστιανός βλέπει τα πράγματα, ο Θεός δεν παραμένει αδρανής, παρακολουθώντας ψύχραιμα τα βάσανα των πλασμάτων Του. Εισέρχεται και μοιράζεται τον πόνο μας. Υπομένει την αγωνία να δει τον γιο του, το δεύτερο πρόσωπο της Τριάδας, που παραδίδεται στον πικρό σκληρό και επαίσχυντο θάνατο του σταυρού. Ο Χριστός ήταν διατεθειμένος να υπομείνει τις δυσκολίες της ίδιας της κόλασης... για να ξεπεράσουμε την αμαρτία και το θάνατο και τα κακά που πλήττουν τον κόσμο μας και να μας προσδώσουν μια ζωή πιο ένδοξη. Ήταν έτοιμος να υποφέρει εξ ονόματός μας

Βλέπεις, ο Ιησούς υπέμεινε σε μια ταλαιπωρία πέρα από κάθε κατανόηση: Έφερε την τιμωρία για τις αμαρτίες ολόκληρου του κόσμου. Κανείς από εμάς δεν μπορεί να κατανοήσει αυτό το πόνο. Αν και ήταν αθώος, έβαλε εθελοντικά τον εαυτό του στην τιμωρία που μας άξιζε. Και γιατί; Επειδή μας αγαπάει. Πώς μπορούμε να τον απορρίψουμε που μας έδωσε τα πάντα;

Όταν κατανοούμε τη θυσία Του και την αγάπη Του για μας, αυτό θέτει το πρόβλημα του κακού σε μια εντελώς διαφορετική προοπτική. Τώρα βλέπουμε ξεκάθαρα ότι το πραγματικό πρόβλημα του κακού είναι το πρόβλημα του ΔΙΚΟΥ μας κακού. Γεμάτοι με αμαρτία και ηθικά ένοχοι ενώπιον του Θεού, το ερώτημα που αντιμετωπίζουμε δεν είναι το πώς ο Θεός μπορεί να μας δικαιώσει, αλλά πώς μπορούμε να δικαιολογηθούμε ενώπιόν Του..

Έτσι παράδοξα, αν και το πρόβλημα του κακού είναι η μεγαλύτερη αντίρρηση για την ύπαρξη του Θεού, στο τέλος της ημέρας, ο Θεός είναι η μόνη λύση στο πρόβλημα του κακού.

Εάν ο Θεός δεν υπάρχει, τότε είμαστε χαμένοι χωρίς ελπίδα σε μια ζωή γεμάτη πόνο. Ο Θεός είναι η τελική απάντηση στο πρόβλημα του κακού, γιατί μας "εξαγοράζει" από το κακό και μας οδηγεί στην αιώνια χαρά ενός ανιδιοτελούς καλού, της κοινωνίας με Αυτόν.