Ελληνικός Παρατηρητής τής Σκοπιάς

Φραγμός στην εκμετάλλευση της απειρίας των άλλων

Ορθόδοξη Ομάδα Δογματικής Έρευνας

Σύντομες μελέτες: Ιστορικά και Ψηφιακά Βιβλία

Ι. Η αξιοπιστία και η "διαφωνία" τών Ιστορικών τών Νεο-Βαβυλώνιων Βασιλέων

8. Η απελπισμένη προσπάθεια τής Σκοπιάς να εισάγει 3 επιπλέον βασιλείς στη Νεοβαβυλωνιακή χρονολόγηση, για να δικαιολογήσει τα 20 επιπλέον έτη που έχει προσθέσει σ' αυτήν

Προκειμένου η Σκοπιά να δικαιολογήσει τα είκοσι (20) επιπλέον έτη που έχει προσθέσει εις την Νεο-Βαβυλωνιακή χρονολόγηση, εις το υπό εξέτασιν άρθρο, κάνει λόγο για τρείς (3) βασιλείς οι οποίοι ενδέχεται να έχουν κυβερνήσει την Βαβυλώνα. Γράφει επί λέξει τα εξής:

«Πινακίδες οικονομικού περιεχομένου, επιστολές σφηνοειδούς γραφής και επιγραφές δείχνουν ξεκάθαρα ότι οι βασιλιάδες Ασσούρ-ετίλ-ιλανί, Σιν-σουμού-λισίρ και Σι-σαρ-ισκούν κυβέρνησαν τη Βαβυλωνία» (Σκοπιά, 01.10.2011, σελ.31, υποσ.10)

Οι τρείς λοιπόν βασιλείς που προτείνει η Σκοπιά, είναι ευρέως γνωστοί εις τούς ειδικούς τής Ασσυρο-Βαβυλωνιακής ιστορίας. Από σφηνοειδείς γραφές τής περιόδου αντλούμε τις πληροφορίες, ότι οι Ασσούρ-ετίλ-ιλανί (Ashur-etel-ilani) και Σιν-σαρ-ισκούν (Sin-sharra-ishkun) ήσαν αμφότεροι υιοί και διάδοχοι τού Ασσουρμπανιπάλ, ενώ ο Σιν-σουμού-λισίρ (Sin-sumu-lisir) ήτο υψηλόβαθμο στέλεχος εις το Ασσυριακό δικαστήριο, τον οποίον ο Ασσουρμπανιπάλ είχε διορίσει διδάσκαλο ή σύμβουλο τού Ασσούρ-ετίλ--ιλανί (Ashur-etel-ilani), κληρονόμο του και άμεσο διάδοχο εις τον θρόνο τής Ασσυρίας.

Ας εξετάσουμε όμως έναν προς έναν τούς συγκεκριμένους βασιλείς για να δούμε εάν τελικά η Σκοπιά έχει δίκιο, αλλά και να διαπιστώσουμε εάν και κατά πόσον είναι σημαντικές οι πληροφορίες ΠΟΥ ΠΡΑΓΜΑΤΙ ΕΧΕΙ ΑΠΟΚΡΥΨΕΙ από τούς αναγνώστες.

Α. Ο ψευδής ισχυρισμός τής Σκοπιάς ότι ο Σιν-Σαρ-Ισκούν (Sin-Sharra-Ishkun) ήταν Βασιλεύς τής Βαβυλώνος

Εν συνεχεία οι αρθρογράφοι τής Σκοπιάς αναφέρουν τα εξής: «Ωστόσο, ο Κατάλογος τών Βασιλιάδων που βρέθηκε στην Ουρούκ - ένα κείμενο σφηνοειδούς γραφής – φανερώνει ότι σε αυτό το διάστημα κυβέρνησαν εφτά βασιλιάδες. Μήπως ήταν σύντομες και αμελητέες οι βασιλείες τους; Ένας από αυτούς, σύμφωνα με πινακίδες οικονομικού περιεχομένου, κυβέρνησε εφτά χρόνια» (Σκοπιά, 01.10.2011, σελ.30-31).

Εις δε την υποσημείωση Νο 8 αναφέρονται τα εξής: «Ο Σιν-σαρ-ισκούν κυβέρνησε εφτά χρόνια, και 57 πινακίδες οικονομικού περιεχομένου αυτού του βασιλιά φέρουν ημερομηνίες από το έτος της ανάρρησής του μέχρι το έβδομο έτος του». (Journal of Cuneiform Studies, Τόμος 35, 1983, σελ.54-59)

Ο Βασιλικός Κατάλογος τής Ουρούκ δεν αναγράφει αυτά τα επτά έτη. Ο λόγος είναι ότι αυτά τα έτη είναι τεκμηριωμένα από οικονομικές πινακίδες που αναφέρονται εις την βασιλεία του εις την Ασσυρία κι όχι εις την βασιλεία του εις την Βαβυλώνα! Ο Βασιλικός Κατάλογος τής Ουρούκ αποδίδει, εις αυτόν και εις έναν άλλον διεκδικητή τού θρόνου, μόνον ένα έτος (το «αβασίλευτον» έτος) βασιλείας εις την Βαβυλώνα. Τα επτά έτη τεκμηριώνονται από 60 περίπου οικονομικά κείμενα που όμως αναφέρονται εις την βασιλεία του εις την Ασσυρία, προ τής πτώσεως τής αυτοκρατορίας.

Συμφώνως προς την επιγραφή τής Άντα-Γκούπι (Adad-guppi ή Nabon. H 1, B), που ήτο μητέρα ή γιαγιά τού Ναβονίδου, ο Ασσύριος βασιλεύς Ασσουρμπανιπάλ (Ashurbanipal) βασίλευσε για 42 έτη. Αυτό υποστηρίζεται επίσης και από τον Βηρωσσό, ο οποίος αναφέρει ότι μετά τον θάνατο τού Samoges (Shamash-shum-ukin), το 21^ο έτος τού Ασσουρμπανιπάλ (κατά τον Βηρωσσό: Σαρδανάπαλος), ο αδελφός τού τελευταίου και υποτελής βασιλεύς τής Ασσυρίας εις την Βαβυλώνα, ‘εβασίλευσε επί τών Χαλδαίων για 21 έτη’ (Stanley Mayer Burstein, The Babyloniaca of Berossus, Sources from the Ancient Near East, Malibu California: Undena Publications 1978, σελ.24-25).

Σφηνοειδείς πηγές αναφέρουν, ότι ο Shamash-shum-ukin πέθανε το 21^ο έτος τού Ασσουρμπανιπάλ, έτσι, εάν ο τελευταίος συνέχισε να βασιλεύει για ακόμη 21 έτη, η συνολική βασιλεία του ανέρχεται εις 42 έτη.

Η αναφορά τού Βηρωσσού υποδηλώνει επίσης, ότι ο Ασσουρμπανιπάλ, κατά την διάρκεια τών τελευταίων 21 ετών τής βασιλείας του, εβασίλευσε εις αμφότερες, τις Ασσυρία και Βαβυλώνα. Εις δε την Ασσυρία ως Ασσουρμπανιπάλ και εις δε την Βαβυλώνα με το όνομα Κανταλανού! Αυτή η άποψη επικρατεί εις πλήθος συγχρόνων ιστορικών. Το τελευταίο του βασιλικό έτος ήτο το 627 π.Χ. και το πρώτο βασιλικό έτος τού υιού και διαδόχου του Ασσούρ-ετίλ-ιλανί (Ashur-etel-ilani) ήτο το 626/625 π.Χ. Εφόσον η τελευταία πινακίδα από την βασιλεία του χρονολογείται VIII/Ι/4 (8^ος μήνας, 1^η ημέρα, 4^ο έτος), τότε το έτος ενθρονίσεως τού αδελφού του Σιν-σαρ-ισκούν (Sin-sharra-ishkun) θα ήτο το 623 π.Χ.

Δύο πινακίδες από την βασιλεία τού Σιν-σαρ-ισκούν (Sin-sarra-iskun) και μία ή πιθανόν δύο από την βασιλεία τού Σιν-σουμού-λισίρ (Sin-sumu-lisir) προέρχονται από την Βαβυλώνα. Είναι όμως αξιοσημείωτο, ότι όλες χρονολογούνται εις τα έτη ενθρονίσεώς των. Αυτό το γεγονός ενισχύει το συμπέρασμα, ότι το έτος ενθρονίσεως τού Σιν-σαρ-ισκούν (Sin-sarra-iskun) ήτο το 623 π.Χ., κι αυτό διότι το Βαβυλωνιακό Χρονικό BM 25127 αναφέρει έναν «επαναστάτη βασιλέα» εις το 3^ο έτος τού Ναβοπολάσσαρος (623/622 π.Χ.), ο οποίος εκυβέρνησε για «εκατό ημέρες». Αυτό σημαίνει, ότι για μίαν σύντομη περίοδο αυτού τού έτους, ο Ναβοπολάσσαρ μάλλον είχε χάσει τον έλεγχο τής πόλεως. Ο δε «επαναστάτης βασιλεύς» ίσως ήτο ο Σιν-σαρ-ισκούν (Sin-sarra-iskun).

Μόνον ολίγες από τις πολλές πόλεις εις την Βαβυλώνα παρέμειναν κάτω από τον έλεγχο τής Ασσυρίας, για μία σύντομη περίοδο, μετά την ανάρρηση τού Ναβοπολάσσαρος. Συμφώνως προς τις οικονομικές επιγραφές, ο έλεγχος τού Σιν-σαρ-ισκούν (Sin-sharra-ishkun) επί τής Βαβυλώνος περιορίζετο μόνον εις ένα τμήμα τού έτους ενθρονίσεώς του. Ο έλεγχός του εις την πόλη Σιππάρ χρονολογείται μόνον έως την έναρξιν τού 3^ου βασιλικού του έτους. Ο έλεγχός του επί την Νιππούρ διήρκησε έως το 6^ο βασιλικό του έτος, ενώ ο έλεγχός του επί την Ουρούκ χρονολογείται εις το έτος ενθρονίσεώς του και εις το 6^ο και 7^ο του έτος. Κατόπιν ο Ναβοπολάσσαρ είχε τον πλήρη έλεγχο εις όλην την Βαβυλώνα και ηδύνατο να αρχίσει την επίθεση εις την Ασσυρία. (J. A. Brinkman and D. A. Kennedy, Documentary Evidence for the Economic Base of Early Neo-Babylonian Society, εις το Journal of Cuneiform Studies, Vol. 35/1-2, 1983, σελ.52-59)

Ο ισχυρισμός τής Σκοπιάς, αγαπητοί Μάρτυρες τού Ιεχωβά, ότι ο Σιν-σαρ-ισκούν (Sin-sharra-ishkun) εβασίλευσε εις την Βαβυλώνα, καταρρίπτεται από το Βαβυλωνιακό Χρονικό BM 21901, το οποίο καλύπτει την περίοδο από το 10^ον-18^ον έτος τού Ναβοπολάσσαρος (616/615-608/607 π.Χ.). Το Χρονικό περιγράφει την κατάκτηση και καταστροφή τής Νινευή κατά το 14^ον έτος τού Ναβοπολάσσαρος και αναφέρει τα εξής:

«At that time Sin-sharra-ishkun, king of Assyria, [died] ...» (Albert Kirk Grayson, Assyrian and Babylonian Chronicles, 1975, σελ.94, στίχ.44 και Donald John Wiseman, Chronicles of the Chaldean Kings, London: The Trustees of The British Museum, 1956, σελ.60-61, στίχ.44 η υπογράμμιση δική μας).

Το ίδιο Χρονικό συνεχίζει και αναφέρει παρακάτω, ότι μετά την ήττα τού Σιν-σαρ-ισκούν (Sin-sharra-ishkun) κατά την πτώση τής Νινευή, τον διεδέχθη ο Ασσούρ-Ουμπαλίτ ΙΙ (Ashur-uballit ΙΙ), ο οποίος «ανερριχήθη εις τον θρόνο τής Χαρράν για να κυβερνήσει την Ασσυρία» (BM 21901 στίχ.49-50).

Τελικά ηττήθη κατά το 17^ον έτος τού Ναβοπολάσσαρος (609 π.Χ.) και μαζί με την Ασσυρία έπαυσαν να υπάρχουν. Από τότε η Βαβυλώνα είχε υπό την ηγεμονία της τήν Εγγύς Ανατολή. (Albert Kirk Grayson, Assyrian and Babylonian Chronicles, 1975, σελ.94-96, στίχ.49-75 και Donald John Wiseman, Chronicles of the Chaldean Kings, London: The Trustees of The British Museum, 1956, σελ.60-63, στίχ.49-75)

Παρατηρούμε δηλαδή, αγαπητοί Μάρτυρες τού Ιεχωβά, ότι ο βασιλεύς Σιν-σαρ-ισκούν (Sin-sharra-ishkun), ήδη κατά το 14^ο έτος τού Ναβοπολάσσαρος, να αναφέρεται ως βασιλεύς τής Ασσυρίας και ΟΧΙ τής Βαβυλώνος, όπως ΠΑΡΑΠΛΑΝΗΤΙΚΑ τον παρουσιάζει η Σκοπιά εις το συγκεκριμένο άρθρο, επί σκοπώ βεβαίως να «ΕΦΕΥΡΕΙ» ΕΝΑΝ ΑΚΟΜΗ βασιλέα και να προσθέσει έτσι παραπάνω έτη εις την Νεο-Βαβυλωνιακή περίοδο για να μπορέσει να καλύψει τα 20 επιπλέον έτη που έχει προσθέσει εις αυτήν!

Τα συμπεράσματα που εξάγονται αβίαστα για τους αρθρογράφους τής Σκοπιάς

Η προσπάθεια λοιπόν τών αρθρογράφων τής Σκοπιάς, να μεταφέρουν την βασιλεία τού Σιν-σαρ-ισκούν (Sin-sharra-ishkun) από την Ασσυρία εις την χρονολόγηση τής Βαβυλώνος, αποκαλύπτει δύο τινά:

1^ον) Ή πρόκειται περί ιστορικώς ΑΣΧΕΤΩΝ προσώπων οι οποίοι αγνοούν βασικά γεγονότα τής Νεο-Βαβυλωνιακής περιόδου,

2^ον) Ή γίνεται μία ΕΣΚΕΜΜΕΝΗ προσπάθεια, εκ μέρους συγκεκριμένων προσώπων, επί σκοπώ βεβαίως την ΠΑΡΑΠΛΑΝΗΣΗ και ΠΑΡΟΔΗΓΗΣΗ τών απληροφόρητων αναγνωστών. Αυτό το συμπέρασμα εξάγεται αβιάστως από τις υποσημειώσεις Νο8, 9 και 10 τής υπό έρευνα Σκοπιάς.

Β. Ο έτερος ψευδής ισχυρισμός τής Σκοπιάς, ότι ο Ασσούρ-Ετίλ_Ιλανί (Ashur-Etil-Ilani) ήταν Βασιλιάς τής Βαβυλώνας

Συνεχίζοντας οι αρθρογράφοι το «θεάρεστον» έργον τής παροδηγήσεως τών αναγνωστών, γραφούν τα εξής:

«Επίσης, σημαντικά στοιχεία από έγγραφα σφηνοειδούς γραφής δείχνουν ότι, πριν από τον Ναβοπολασσάρ (τον πρώτο βασιλιά της νεοβαβυλωνιακής περιόδου), ένας άλλος βασιλιάς (ο Ασσούρ-ετίλ-ιλανί) κυβέρνησε την Βαβυλωνία τέσσερα χρόνια. Ακόμη, επί έναν και πλέον χρόνο, δεν υπήρχε βασιλιάς στην χώρα. Όλα αυτά, όμως, δεν αναφέρονται στον Κανόνα του Πτολεμαίου» (Σκοπιά, 01.10.2011, σελ.31)

Εις δε την υποσημείωση Νο9 τα εξής: «Η πινακίδα οικονομικού περιεχομένου C.B.M. 2152 φέρει ημερομηνία από το τέταρτο έτος του Ασσούρ-ετίλ-ιλανί. (Legal and Commercial Transactions Dated in the Assyrian, Neo-Babylonian and Persian Periods - Chiefly From Nippur, του A.T. Clay, 1908, σελ.74). Επίσης, το κείμενο των Επιγραφών της Χαρράν για τον Ναβονίδη (Η1Β), στήλη 1, γραμμή 30, τον κατατάσσει αμέσως πριν από τον Ναβοπολασσάρ (Anatolian Studies, Τόμ.VIII, 1958, σελ.35, 47). Για τη μεσοβασιλεία, βλέπε Cronicle 2, γραμμή 14, στο έργο Assyrian and Babylonian Cronicles, σελ.87, 88)».

Σφηνοειδείς επιγραφές αναφέρουν, ότι τον Ασσουρμπανιπάλ διεδέχθη ο μεγαλύτερος υιός του Ασσούρ-ετίλ-ιλανί (Ashur-etel-ilani), ως ηγεμών τής Ασσυρίας. Αυτός ήτο ο άμεσος διάδοχός του και όχι ο Σιν-σαρ-ισκούν (Sin-sharra-ishkun). Αυτή η πληροφορία παρέχεται από μία σφηνοειδή πινακίδα που ονομάζεται KAV 182 IV (Joan Oates, Assyrian Chronology, 631-612 B.C., Iraq, τόμ.XXVII, 1965, σελ.135).

Συμφώνως προς τις οικονομικές επιγραφές, εβασίλευσε τέσσερα (4) τουλάχιστον έτη και τον διεδέχθη ο αδελφός του Σιν-σαρ-ισκούν (Sin-sharra-ishkun), ο οποίος κατόπιν συνέχισε ως βασιλεύς τής Ασσυρίας έως την πτώση τής Νινευή, την πρωτεύουσα τής Ασσυρίας, το 612 π.Χ. Τα δύο αδέλφια, Ασσούρ-ετίλ-ιλανί (Ashur-etel-ilani) και Σιν-σαρ-ισκούν (Sin-sharra-ishkun), εβασίλευσαν εις την Ασσυρία ενώ ο Ναβοπολάσσαρ εβασίλευσε εις την Βαβυλώνα ακόμη κι όταν, για μερικά έτη, είχαν υπό τον έλεγχό τους μερικές πόλεις τής Βαβυλωνιακής αυτοκρατορίας.

Η δήλωση τών αρθρογράφων τής Σκοπιάς εις την υποσημείωση Νο9, ότι «το κείμενο των Επιγραφών της Χαρράν για τον Ναβονίδη (Η1Β), στήλη 1, γραμμή 30, τον κατατάσσει [σημ. τον Ασσούρ-ετίλ-ιλανί (Ashur-etel-ilani)] αμέσως πριν από τον Ναβοπολασσάρ», δείχνει εμφανώς να αγνοούν το γεγονός, ότι η στήλη τού Ναβονίδου (Η1Β) απλά αναφέρει ότι η Άντα-γκούπι (Adad-guppi) ‘εγεννήθη εις το 20^ον έτος τού Ασουρμπανιπάλ, βασιλέως τής Ασσυρίας’, όπου και προφανώς έζησε ‘έως το 42^ον έτος τού Ασουρμπανιπάλ, το 3^ον έτος τού Ασσούρ-ετιλού-ιλί, τού υιού του, το 21^ον έτος τού Ναβοπολάσσαρος....’.

Όπως επισημαίνει η Dr. Joan Oates αυτό σημαίνει, ότι η Άντα-γκούπι έπρεπε να είχε μετοικίσει από την Ασσυρία εις την Βαβυλώνα κατά την διάρκεια τού 3^ου έτους τού Ασσούρ-ετίλ-ιλανί (Ashur-etel-ilani), το οποίο όμως δεν σημαίνει ότι αυτό έπρεπε να είχε συμβεί προ τού 1^ου έτους τού Ναβοπολάσσαρος. Εάν ο Ασσούρ-ετίλ-ιλανί (Ashur-etel-ilani) άρχισε την βασιλεία του εις την Ασσυρία μετά τον θάνατο τού πατρός του, το 627 π.Χ., το 3^ο έτος του θα ήτο το 624/623 π.Χ. Τότε, το 2^ο και 3^ο βασιλικό του έτος εις την Ασσυρία, θα διασταυρωνόταν με το 1^ο και 2^ο έτος τού Ναβοπολάσσαρος εις την Βαβυλώνα. (625/624 και 624/623 π.Χ.) (όρα Joan Oates, The Cambridge Ancient History, Vol. 111:2, 2^nd ed.1991, σελ.162-193)

Η υποσημείωση Νο10 είναι ακόμη πιο παραπλανητική. Αναφέρουν οι αρθρογράφοι τα εξής:

«Μερικοί λόγιοι ισχυρίζονται ότι ο Πτολεμαίος – ο οποίος υποτίθεται ότι ανέφερε μόνο βασιλιάδες της Βαβυλώνας – παρέλειψε ορισμένους επειδή έφεραν τον τίτλο ‘Βασιλιάς της Ασσυρίας’. Όπως, όμως, παρατηρείτε στο πλαίσιο της σελίδας 30, αρκετοί βασιλιάδες στον Κανόνα τού Πτολεμαίου είχαν και αυτοί τον τίτλο ‘Βασιλιάς της Ασσυρίας’. Πινακίδες οικονομικού περιεχομένου, επιστολές σφηνοειδούς γραφής και επιγραφές δείχνουν ξεκάθαρα ότι οι βασιλιάδες Ασσούρ-ετίλ-ιλανί, Σιν-σουμού-λισίρ και Σι-σαρ-ισκούν κυβέρνησαν τη Βαβυλωνία» (Σκοπιά, 01.10.2011, σελ.31, υποσ.10)

Αυτό όμως που αρθρογράφοι αποκρύπτουν είναι, ότι κατά την διάρκεια ορισμένων περιόδων η Βαβυλώνα ήτο υποτελής εις την Ασσυρία, και ότι ορισμένοι Ασσύριοι βασιλείς κυβέρνησαν αμφότερες, δηλαδή την Ασσυρία και την Βαβυλώνα. Επί παραδείγματι ο Σαλμανασάρ Ε΄ (726-722 π.Χ.).

Ο Βαβυλωνιακός Βασιλικός Κατάλογος Α΄ (BM 92502) αναφέρει: «For five years Shalmaneser (V) ruled Akkad and Assyria» δηλαδή «Για πέντε έτη ο Σαλμανασάρ (Ε΄) κυβέρνησε την Ακκάδ (Βαβυλώνα) και την Ασσυρία» (Albert Kirk Grayson, Assyrian and Babylonian Chronicles, 1975, σελ.73, στίχ.30). Αυτός είναι ο λόγος που ο Βασιλικός Κανών τού Πτολεμαίου τον κατατάσσει για πέντε (5) έτη ως βασιλέα τής Βαβυλώνος.

Η αυτή αλήθεια ισχύει και για τον Σαργόν Β΄, ο οποίος εβασίλευσε για 17 έτη εις την Ασσυρία (721-705 π.Χ.), τα 5 τελευταία τών οποίων εβασίλευσε επίσης εις την Βαβυλώνα (709-705 π.Χ.). Αυτός είναι και ο λόγος που ο Βασιλικός Κανών τού Πτολεμαίου αποδίδει εις αυτόν πέντε (5) έτη βασιλείας. Παρομοίως, ο Ασσύριος βασιλεύς Ασαραδδών (680-669 π.Χ.), εβασίλευσε επίσης εις την Βαβυλώνα για 13 έτη, κι αυτός είναι ο λόγος που κατατάσσεται εις τον Κανόνα. Είναι λοιπόν μία πραγματικότητα (και όχι κάποια υπόθεση), ότι ο Βασιλικός Κανών τού Πτολεμαίου αναφέρει ΜΟΝΟΝ ΒΑΣΙΛΕΙΣ ΤΗΣ ΒΑΒΥΛΩΝΟΣ, από τον Ναβονάσσαρ έως τον Ναβονίδη (747-529 π.Χ.).

Γ. Η πολύ σύντομη βασιλεία τού Σιν Σουμού Λισίρ (Sin-Sumu-Lisir)

Οι ευανάγνωστες ημερομηνίες που καταγράφονται εις τις πινακίδες και χρονολογούνται εις τον Σιν-σουμού-λισίρ (Sin-sumu-lisir), προέρχονται μόνον από τούς μήνες ΙΙΙ και V τού έτους ενθρονίσεώς του. Προσωπογραφικά επίσης στοιχεία υποδεικνύουν, ότι η πολύ σύντομη βασιλεία του τών τριών (3) μηνών έλαβε χώρα το 626 π.Χ., προ τής ενθρονίσεως τού Ναβουχοδονόσορος εις την Βαβυλώνα. (Rocío Da-Riva, Sippar in the Reign of Sîn-šum-lîšir (626 BC), Altorientalische Forschungen, Band 28, 2001, σελ.53-57)

Ο Βασιλικός Κατάλογος τής Ουρούκ αποδίδει το «αβασίλευτον» έτος μετά τον θάνατο τού Κανταλανού το 627 π.Χ. εις τούς «Σιν-σουμού-λισίρ και Σιν-σαρ-ισκούν» από κοινού, επειδή αμφότεροι αναμφιβόλως εμάχοντο για την διατήρηση τού ελέγχου τής Βαβυλώνος αυτό το έτος (626 π.Χ.)

Διαπιστώσαμε λοιπόν, αγαπητοί Μάρτυρες τού Ιεχωβά, ότι οι τρεις βασιλείς που ανελύσαμε ανωτέρω, ο Ασσούρ-ετίλ-ιλανί (Ashur-etel-ilani), ο Σιν-σουμού-λισίρ (Sin-shumu-lishir) και ο Σιν-σαρ-ισκούν (Sin-sharra-ishkun), ΟΥΔΕΠΟΤΕ εβασίλευσαν εις την Βαβυλώνα, όπως οι αρθρογράφοι τής Σκοπιάς προσπαθούν να πείσουν τούς αναγνώστες. Σύγχρονες με την εκείνη εποχή πηγές αποδεικνύουν, ότι οι προαναφερθέντες βασιλείς ήσαν Ασσύριοι βασιλείς, οι οποίοι, μετά τον θάνατο τού Κανταλανού, προσπάθησαν να διατηρήσουν την Βαβυλώνα υπό τον έλεγχο τής Ασσυρίας, αλλά απέτυχαν (διότι προσέκρουσαν εις την επανάστασιν τού Χαλδαίου στρατηγού Ναβοπολάσσαρος), αν και οι υιοί και οι διάδοχοι τού Ασσουρμπανιπάλ επέτυχαν, για μερικά έτη, να θέσουν υπό έλεγχο μερικές πόλεις τής Βαβυλώνος, κατά την διάρκεια τής βασιλείας τού Ναβοπολάσσαρος. Αλλά οι επιγραφές ΟΥΔΕΠΟΤΕ απέδωσαν εις αυτούς τον τίτλο τού «Βασιλέως τής Βαβυλώνος»!

Ουδείς λοιπόν λόγος υφίσταται να επιδιδόμεθα εις έρευνα προς εξεύρεση χώρου για την τοποθέτηση τών βασιλειών τών τριών αυτών ηγεμόνων μεταξύ τών Νεο-Βαβυλωνίων βασιλέων, είτε δηλαδή να τοποθετηθούν προ τού Ναβοπολάσσαρος, είτε μετά την βασιλεία τού Ναβουχοδονόσορος. Ανήκουν εις το βασίλειον τής Ασσυρίας. Εις αυτό το βασίλειο συνέχιζαν να υπάρχουν για 17 έτη μετά την κατάκτηση τής Βαβυλώνος υπό τού Ναβοπολάσσαρος το 626 π.Χ., εις το οποίο βασίλειο είχαν αρκετό χώρο για να κυβερνήσουν ως Ασσύριοι βασιλείς κατά την διάρκεια τού τελικού σταδίου τής υπάρξεως τής Ασσυρίας. Οι Ασσύριοι κυβερνήτες, κατά την διάρκεια τού τελικού σταδίου τής Ασσυρίας, ήσαν σύγχρονοι με τον Βαβυλώνιο βασιλέα Ναβοπολάσσαρα.

Ο Ασσυριολόγος Grant Frame, ο οποίος είναι αυθεντία εις την περίοδο που εξετάζουμε, μάς εξηγεί:

«To the best of my knowledge, of these four contenders for control of Babylonia only Nabopolassar ever used the title ‘king of Babylon’ or ‘king of the land of Sumer and Akkad,’ or was called ‘king of Babylon’ in the date formulae of Babylonian economic texts. In these economic texts, Aššur-etil-ilāni, Sin-šumu-lišir, and Sin-šarra-iškun were called either ‘king of Assyria,’ ‘king of (all) lands,’ ‘king of the world,’ or simply ‘king.’ The Babylonian scribes obviously wished to avoid stating that any of these three was a true king of Babylonia» (Grant Frame, Babylonia 689-627 B.C., Leiden: Nederlands Historisch-Archaeologisch Instituut, 1992, σελ.213).

«Εξ όσων γνωρίζω, από τούς τέσσερεις διεκδικητές (τού θρόνου) τής Βαβυλώνος, μόνον ο Ναβοπολάσσαρ εχρησιμοποιούσε πάντα τον τίτλο ‘Βασιλεύς τής Βαβυλώνος’ ή ‘Βασιλεύς τής γης Σουμερίας και Ακκαδίας’ ή απεκλήθη ‘Βασιλεύς τής Βαβυλώνος’ εις τούς χρονολογικούς τύπους τών Βαβυλωνιακών οικονομικών κειμένων. Εις αυτά τα κείμενα ο Ασσούρ-ετίλ-ιλανί, ο Σιν-σουμού-λισίρ και ο Σιν-σαρ-ισκούν απεκλήθησαν ή ‘Βασιλείς τής Ασσυρίας’, ‘βασιλείς (όλων) τών χωρών, ΄Βασιλείς τού κόσμου’, ή απλώς ‘βασιλείς’. Οι Βαβυλώνιοι γραφείς προφανώς επιθυμούσαν να αποφύγουν να αναφέρουν ότι κάποιος απ’ αυτούς τούς τρεις ήτο αληθινός βασιλεύς τής Βαβυλώνος»

Επίσης, ο αυτός καθηγητής, μάς δίδει τις ακόλουθες πληροφορίες για τούς συγκεκριμένους τρεις βασιλείς.

Ασσούρ-ετίλ-ιλανί (Ashur-etel-ilani):

«Assurbanipal was succeeded as ruler of Assyria by his son Assur-etel-ilani (or Assur-etelli-ilani). No inscription ever calls Assur-etel-ilani 'king of Babylon,' 'viceroy of Babylon,' or 'king of the land of Sumer and Akkad,' nor is he included in the various lists of rulers of Babylonia, which put Sin-sumu-lisir or Nabopolassar after Kandalanu. However, a number of royal inscriptions of Assur-etel-ilani do come from Babylonia and describe actions in that land and thus these must be included here. Over ten economic texts dated by his regnal years as 'king of Assyria' or 'king of the lands' come from Nippur and these attest to his accession, first, second, third, and fourth years» (Grant Frame, Rulers of Babylonia. From the Second Dynasty of Isin to the End of Assyrian Domination 1157-612 BC, Toronto, Buffalo, London: Univeristy of Toronto Press, 1995, σελ.261, η υπογράμμιση δική μας)

«Τον Ασσουρμπανιπάλ τον διεδέχθη ο υιός του Ασσούρ-ετίλ-ιλανί (Ashur-etel-ilani ή Assur-etelli-ilani). Καμία επιγραφή δεν απεκάλεσε τον Ασσούρ-ετίλ-ιλανί ‘Βασιλέα τής Βαβυλώνος’, ‘Αντιβασιλέα τής Βαβυλώνος’, ή ‘Βασιλέα τής γης Σουμερίας και Ακκαδίας’, ούτε συμπεριελήφθη εις τούς διαφόρους καταλόγους τών βασιλέων τής Βαβυλώνος οι οποίες συμπεριέλαβον τον Σιν-σουμού-λισίρ (Sin-shumu-lishir) ή τον Ναβοπολάσσαρα μετά τον Κανταλανού.

Ωστόσο, ένας αριθμός βασιλικών επιγραφών τού Ασσούρ-ετίλ-ιλανί (Ashur-etel-ilani) προέρχονται πράγματι από την Βαβυλώνα και περιγράφουν ενέργειες εις αυτήν την χώρα και συνεπώς αυτές οι ενέργειες πρέπει να περιληφθούν εδώ. Πλέον τών 10 οικονομικών κειμένων που χρονολογούνται από τα βασιλικά του έτη ως ‘Βασιλεύς τής Ασσυρίας’ ή ‘Βασιλεύς τών χωρών’ προέρχονται από την Νιππούρ κι αυτά μαρτυρούν την ανάρρησή του, το πρώτο, δεύτερο, τρίτο και τέταρτο έτος του»

Επί παραδείγματι, η πινακίδα VAT 13142 αποκαλεί τον Ασσούρ-ετίλ-ιλανί (Ashur-etel-ilani) «Βασιλέα τού κόσμου (και) Βασιλέα τής Ασσυρίας, υιό τού Ασσουρμπανιπάλ, Βασιλέα τού κόσμου (και) Βασιλέα τής Ασσυρίας». (Grant Frame, Rulers of Babylonia. From the Second Dynasty of Isin to the End of Assyrian Domination 1157-612 BC, Toronto, Buffalo, London: Univeristy of Toronto Press, 1995, σελ.264)

Σιν-σουμού-λισίρ (Sin-sumu-lisir):

«No royal inscriptions of Sin-sumu-lisir are attested from Babylonia. At least seven Babylonian economic texts (including four from Babylon and one from Nippur) are dated by his accession year. In these he is either given no title, or called 'king of Assyria' or simply 'king» (Grant Frame, Rulers of Babylonia. From the Second Dynasty of Isin to the End of Assyrian Domination 1157-612 BC, Toronto, Buffalo, London: Univeristy of Toronto Press, 1995, σελ.269)

«Δεν μαρτυρούνται βασιλικές επιγραφές τού Σιν-σουμού-λισίρ από την Βαβυλώνα. Τουλάχιστον επτά Βαβυλωνιακά οικονομικά κείμενα (συμπεριλαμβανομένου τέσσερα από την Βαβυλώνα κι ένα από τη Νιππούρ) χρονολογούνται από το έτος ενθρονίσεώς του. Εις αυτά, ή δεν τού δίδεται κάποιος τίτλος ή αποκαλείται ‘Βασιλεύς τής Ασσυρίας’ ή απλώς ‘βασιλεύς’»

Σιν-σαρ-ισκούν (Sin-sharra-ishkun):

«The last Assyrian king to exercise any control over at least part of Babylonia was Sin-šarra-iškun, a son of Ashurbanipal. Exactly when he became ruler of Assyria and when he held authority in Babylonia is unclear, but his reign over Assyria ended in 612 BC. Only the Uruk King List includes him among the rulers of Babylonia, assigning the year following the reign of Kandalanu and preceding the reign of Nabopolassar (626 BC) to Sin-šumu-lišir and Sin-šarra-iškun jointly (Grayson, RLA 6/1-2 [1980] p. 97 obverse 4´-5´). No known inscription gives him the title ‘king of Babylon’, ‘viceroy of Babylon’, or ‘king of the land of Sumer and Akkad.»…

«No Babylonian royal inscriptions of Sin-šarra-iškun are attested and his Assyrian inscriptions will be edited elsewhere in the RIM series [The Royal Inscriptions of Mesopotamia] (as A.0.116). Approximately 60 economic texts were dated by his regnal years in Babylonia. These indicate that he controlled Babylon, Nippur, Sippar, and Uruk; the earliest texts come from his accession year and the latest from his seventh year. None of these economic texts, however, gives him the title ‘king of Babylon’; he is called instead ‘king of Assyria,’ ‘king of the lands,’ and ‘king of the world.» (Grant Frame, Rulers of Babylonia. From the Second Dynasty of Isin to the End of Assyrian Domination 1157-612 BC, Toronto, Buffalo, London: Univeristy of Toronto Press, 1995, σελ.270, η υπογράμμιση δική μας)

«Ο τελευταίος Ασσύριος βασιλεύς, που εξήσκησε κάποιον έλεγχο επάνω σε τουλάχιστον κάποιο τμήμα τής Βαβυλώνος, ήτο ο Σιν-σαρ-ισκούν, γιός τού Ασσουρμπανιπάλ. Πότε ακριβώς εγένετο βασιλεύς τής Ασσυρίας και πότε ήσκησε εξουσία εις την Βαβυλώνα είναι ασαφές, αλλά η βασιλεία του εις την Ασσυρία έληξε το 612 π.Χ. Μόνον ο Βασιλικός Κατάλογος τής Ουρούκ τον περιλαμβάνει μεταξύ τών βασιλέων τής Βαβυλώνος, προσδιορίζοντας το επόμενο έτος τής βασιλείας τού Κανταλανού και το προηγούμενο έτος τής βασιλείας τού Ναβοπολάσσαρος (626 π.Χ.) στούς Σιν-σουμού-λισίρ και Σιν-σαρ-ισκούν από κοινού (Grayson, RLA 6/1-2 [1980] p. 97 obverse 4´-5´). Ουδεμία γνωστή επιγραφή αποδίδει εις αυτόν τον τίτλο ‘Βασιλεύς τής Βαβυλώνος’, ‘Αντιβασιλεύς τής Βαβυλώνος’ ή ‘Βασιλεύς τής γης τής Σουμερίας και Ακκαδίας’»...

«Καμία Βαβυλωνιακή βασιλική επιγραφή τού Σιν-σαρ-ισκούν δεν μαρτυρείται, και οι Ασσυριακές του επιγραφές θα προβληθούν αλλού εις την σειρά RIM (The Royal Inscriptions of Mesopotamia). Κατά προσέγγιση 60 οικονομικά κείμενα χρονολογούνται από τα βασιλικά του έτη εις την Βαβυλώνα. Αυτά υποδεικνύουν ότι ήτο υπό τον έλεγχό του η Βαβυλώνα, η Νιππούρ, η Σιππάρ και η Ουρούκ. Τα αρχαιότερα κείμενα χρονολούνται από το έτος ενθρονίσεώς του και το τελευταίο από το έβδομο έτος. Ούτε ένα από αυτά τα οικονομικά κείμενα αποδίδει εις αυτόν τον τίτλο ‘Βασιλεύς τής Βαβυλώνος’· εν αντιθέσει αποκαλείται ‘Βασιλεύς τής Ασσυρίας’, ‘Βασιλεύς τών χωρών’ και ‘Βασιλεύς τού κόσμου’»