Καταδίκασε την διδασκαλία του Αρείου, ο οποίος δήλωνε πως ο Κύριος Ιησούς Χριστός ήταν δημιούργημα του Θεού, αφαιρώντας έτσι την θεότητά Του. Σχεδόν όλοι οι παριστάμενοι έφριξαν στο άκουσμα της διδασκαλίας του Αρείου, όμως εγέρθηκε συζήτηση επί του ζητήματος της ορολογίας. Παρά την αντίστασή τους -επειδή επρόκειτο για μη-βιβλικό όρο- οι Πατέρες επέλεξαν τον φιλοσοφικό όρο "Ομοούσιος" (=της ιδίας ουσίας), καθ'ότι ήταν ο μόνος όρος που οι Αρειανοί δεν μπόρεσαν να διαστρεβλώσουν κατά τρόπο που να τον κάνει συμβατό με την αίρεσή τους.

- Καταδίκασε την σιμωνία (χειροτονία με δωροδοκία, εμπορική εκμετάλλευση Θείας Χάριτος), επανεβεβαίωσε τις απαγορεύσεις για τους επισκόπους που ενεργούν έξω από την δική τους περιφέρεια, επανεβεβαίωσαν την Νέα Ρώμη (Κων/πολη) ως δεύτερη σε τιμή (μετά την Παλαιά Ρώμη) απ' όλα τα Πατριαρχεία.

οι άνθρωποι δεν επηρεάζονται από την αμαρτία του Αδάμ, η κίνηση του ανθρώπου προς τον Θεό μπορεί να ξεκινήσει χωρίς την Θεία Χάρη,  η αύξηση της πίστεως μπορεί να επιτευχθεί χωρίς την Θεία Χάρη, η σωτηρία μπορεί να επιτευχθεί χωρίς το Άγιο Πνεύμα, η αποκατάσταση της ελεύθερης βούλησης του ανθρώπου μπορεί να επιτευχθεί μετά από την καταστροφή της χωρίς το βάπτισμα, η 'ανταμοιβή' μπορεί να πρηγηθεί της Χάριτος,  ο άνθρωπος μπορεί να διαπράξει το καλό και να αποκτήσει την σωτηρία χωρίς την βοήθεια του Θεού.          

Σε μια προσπάθεια να καταπολεμήσει τον Αρειανισμό στην Ισπανία, κάνοντας τον Υιό σαν τον Πατέρα σε όλα (συγκεκριμένα, κάνοντάς Τον πηγή εκπόρευσης του Αγίου Πνεύματος, παρ' ότι αυτό υπέτασσε το Άγιο Πνεύμα), πρόσθεσε την επι πλέον φράση "και εκ του Υιού" (στα Λατινικά, "Φιλιόκβε") στο Σύμβολο της Νικαίας-Κωνσταντινούπολης,  παρά τις προκηρύξεις προηγουμένων Αυτοκρατορικών Συνόδων πως δεν επιτρέπονται αλλαγές στο Σύμβολο, στο διηνεκές.  Ήταν αυτή ακριβώς η δοξασία της "διττής εκπόρευσης" του Αγίου Πνεύματος που οδήγησε στον εν συνεχεία χωρισμό ανάμεσα στους Λατίνους (Παπική θρησκεία) στη Δύση και τους Ορθοδόξους στην Ανατολή. 

Μετά από πολλά χρόνια διωγμών από τον εικονοκλάστη Αυτοκράτορα Λέοντα Γ' και τον γιό του, τον εικονοκλαστη Αυτοκράτορα Κωνσταντίνου Ε', συγκλήθηκε σύνοδος για να "διαπιστωθεί" εάν οι εικόνες είναι πρέπουσες. Τα πατριαρχεία Ρώμης, Αντιοχείας, Αλεξάνρειας και Ιερουσαλήμ αρνήθηκαν να συμμετάσχουν.  Οι επίσκοποι που υποχρεώθηκαν να συμμετάσχουν, αποδέχθηκαν την αίρεση της Εικονοκλασίας, κάτω από την πίεση του Αυτοκράτορα. Αυτή η ψευτο-σύνοδος αναθεμάτισε τον Άγιο Ιωάννη τον Δαμασκηνό και τον Άγιο Γερμανό της Κωνσταντινούπολης για ειδωλολατρεία των εικόνων.

Οι αποφάσεις της ψεύτικης συνόδου του 754 ποτέ δεν έγιναν αποδεκτές από τους πιστούς και αντιστάθηκαν σ' αυτές και τα μοναστήρια (παρά τον μανιώδη διωγμό από την κυβέρνηση). Με τον θάνατο του Εικονοκλάστη Αυτοκράτορα Λέοντα Δ' (υιός του Κωνσταντίνου Ε', εγγονός του Λέοντα Γ') και με την έναρξη της αντιβασιλείας της Αυτοκράτειρας Ειρήνης, έληξε και η κυριαρχία της Εικονοκλασίας.  Η Σύνοδος αυτή:

Αντιδρώντας σε αυτό που αρχικά ήταν μια καθαρά διοικητική διαμάχη ανάμεσα στην Παλαιά Ρώμη και την Νέα Ρώμη (Κων/πολη), ο Αγ. Φώτιος συγκάλεσε Σύνοδο.

Όμως η Σύνοδος απέκτησε δογματικές αποχρώσεις όταν οι Φράγκοι μισσιονάριοι στην Βουλγαρία – ενεργώντας ως απεσταλμένοι του Πάπα Νικολάου – εισήγαγαν το «Φιλιόκβε» μέσα στο Σύμβολο της Πίστεως (το «Πιστεύω») και καταδίκασαν εκείνους που διατήρησαν το Σύμβολο της Πίστεως στην αρχική του καθαρότητα. Καταδίκασαν την παραδοσιακή χρήση του ένζυμου άρτου στην Θεία Ευχαριστία, διδάσκοντας την καινοτομία του άζυμου άρτου. Επίσης καταδίκασαν τον γάμο των κληρικών.

Η Σύνοδος συμπεριελάμβανε τους αρχιεπισκόπους της Τριρ, Κολωνίας και Ραβέννας από την Δύση.

Αφόρισε και αναθεμάτισε τον Πάπα Νικόλαο που δήλωσε (το 865 – ο πρώτος πάπας που έκανε κάτι τέτοιο)  πως ο Πάπας είχε εξουσία «εφ’ όλης της γης, ήτοι, πάνω σε κάθε Εκκλησία».

Μόνο 12 επίσκοποι συμμετείχαν στην αρχή, και η συμμετοχή δεν ξεπέρασε τα 103 άτομα. Προήδρευσαν οι εκπρόσωποι του Πάπα Αδριανού Β'.  Ο Φώτιος είχε ήδη καταδικασθεί , χωρίς ακροαματική διαδικασία, σε μια Ρωμαϊκή σύνοδο. Στην Κωνσταντινούπολη η υπεράσπιση διακόπηκε πρόωρα, και όταν αρνήθηκε να υπογράψει την καταδίκη του, αφορίσθηκε. Το αποτέλεσμα των συνόδων αυτών ήταν να ενταθεί η πικρία ανάμεσα στην Ανατολή και την Δύση.............................................................. Δεν αναγνωρίσθηκε ως Οικουμενική από τους Λατίνους μέχρι τον 11ο αιώνα (και τότε ονομάσθηκε "Ογδόη Οικουμενική" από το Βατικανό).  Δεν αναγνωρίσθηκε ποτέ από τους Ορθοδόξους.

Εάν κανείς τολμήσει να ξαναγράψει άλλο Σύμβολο εκτός από αυτό, ή να προσθέσει σ' αυτό, ή να αφαιρέσει κάτι από αυτό, ή να αφαιρέσει οτιδήποτε από αυτό και να το αποκαλέσει Κανόνα, θα καταδικασθεί και θα αποβληθεί από την Χριστιανική Ομολογία.  Διότι, αν αφαιρεθεί κάτι, ή προστεθεί κάτι στην Αγία και Ομοούσιο και Αδιαίρετη Τριάδα, θα είναι δηλωτικό του ότι η ομολογία που είχαμε πάντοτε, μέχρι σήμερα, είναι ατελής. Θα καταδίκαζε την Αποστολική Παράδοση και την διδασκαλία των Πατέρων.  Εάν λοιπόν, φτάσει κάποιος σε τέτοιο σημείο ανοησίας, ώστε να τολμήσει να κάνει όσα αναφέραμε προηγουμένως, και να καταθέσει κάποιο άλλο Σύμβολο και να το ονομάσει Κανόνα, ή να προσθέσει ή να αφαιρέσει από το υπάρχον Σύμβολο που μας παραδόθηκε από την πρώτη, μεγάλη, αγία και Οικουμενική Σύνοδο της Νικαίας, ας είναι αυτός Ανάθεμα.

Η Σύνοδος αυτή πληρούσε όλα τα κριτήρια μιας "Οικουμενικής":                                          συγκλήθηκε με διαταγή Αυτοκράτορα και εγκρίθηκε από τους πατριάρχες της Παλαιάς Ρώμης, Νέας Ρώμης (Κων/πολης), Αντιοχείας, Αλεξανδρείας και Ιερουσαλήμ.  Όμως δεν έγινε αποδεκτή από τους Λατίνους ως "Οικουμενική" (επειδή τους καταδικάζει), ούτε από τους Δυτικίζοντες Ορθοδόξους. Αναγνωρίζεται από τους παραδοσιακούς Ορθοδόξους Χριστιανούς. 

(Οι 3 χωριστές Σύνοδοι θεωρούνται ως μία, επειδή ασχολήθηκαν με το ίδιο θέμα)

Συγκλήθηκε με κίνητρα, ήτοι, την επιθυμία των Παπών να επιτύχουν την αναγνώριση του πρωτείου τους καθώς και την επιθυμία των αυτοκρατόρων να λαμβάνουν υλική και στρατιωτική βοήθεια.  Κύριο θέμα: το Φιλιόκβε.  Έληξε η Σύνοδος με την αποδοχή της προσθήκης του Φιλιόκβε από τους περισσότερους Ορθοδόξους επισκόπους, με τις αξιώσεις περί παπικού πρωτείου, και την αποδοχή της Λατινικής ιδέας περί Καθαρτηρίου.  Με την επιστροφή τους στην Ανατολή, σχεδόν όλοι οι επίσκοποι ανακάλεσαν το "σύμφωνό" τους, που τους είχε επιβληθεί από τον Αυτοκράτορα Ιωάννη.

Αυτοαποκαλούμενη "οικουμενική" (παρέστησαν και οι 4 Πατριάρχες)

Διότι, για λογαριασμό τέτοιων ψυχών - δηλαδή των ήπια και συγχωρητά αμαρτησάντων - υπάρχουν μέσα στις προσευχές της Εκκλησίας οι δεήσεις, οι λειτουργίες, καθώς και τα μνημόσυνα και οι ελεημοσύνες, ώστε οι ψυχές εκείνες να λάβουν χάρη και ανακούφιση. Έτσι, όταν η Εκκλησία προσεύχεται για τις ψυχές των κεκοιμημένων, ευχόμεθα να βρουν ανάπαυση από τον Θεό, αλλά όχι μέσα από το πυρ και το καθαρτήριο, παρά μόνο μέσα από την θεία αγάπη για την ανθρωπότητα, όπου φαίνεται η άπειρη καλοσύνη του Θεού.

Σημ.: Ορισμένοι εσφαλμένα μεταφράζουν - είτε εκ παραδρομής, είτε εσκεμμένα - τον όρο "μεταβολή", αντικαθιστώντας με τον όρο "μετουσίωση" την ορθή και κυριολεκτική του έννοια, δηλαδή "αλλαγή", επιχειρώντας έτσι να κάνει την Ορθόδοξη διδασκαλία να μοιάζει ολόιδια με εκείνη των Λατίνων.

- Αποφάσισε πως ουδείς Δυτικός — Λατίνος ή Προτεστάντης — έχει Μυστήρια, και πως μπορούν να ενταχθούν στην Ορθόδοξη Καθολική Εκκλησία μόνο δια του Βαπτίσματος.

^ΣΧΟΛΙA:

^{Παραθέτουμε μερικά απο τα πολλά στοιχεία πως η Ορθόδοξη Χριστιανοσύνη έχει περισσότερες από Επτά Οικουμενικές Συνόδους.   Τρεις είναι οι κύριοι παράγοντες που οι επόμενες Σύνοδοι έχασαν (στην αντίληψη πολλών Ορθοδόξων Χριστιανών) το "Οικουμενικό" καθεστώς τους:}

• ^{3. Κάποιοι Ορθόδοξοι Χριστιανοί, με την ελπίδα για μελλοντική συμφιλίωση με το Βατικανό, έχουν αποφύγει την αρίθμηση των Οικουμενικών Συνόδων μετά από την Εβδόμη, και μάλιστα ενόσω ασπάζονται τα όσα αυτές διδάσκουν.}

^{ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ}

• 1. Η Σύνοδος του 879 έχει προ πολλού αναγνωρισθεί από τους Ορθοδόξους Χριστιανούς ως "8η Οικουμενική Σύνοδος".  Ο δίασημος Κανονιολόγος Θεόδωρος Βαλσαμών (δεύτερο ήμισυ του 11ου αιώνα), υπολόγισε την Σύνοδο αυτή ως 8η Οικουμενική Σύνοδο.  Ο Άγιος Μάρκος της Εφέσου (1392-1444), ο Άγιος Νείλος της Ρόδου, ο Άγιος Συμεών της Θεσσαλονίκης και άλλοι έχουν επίσης αναγνωρίσει την σύνοδο αυτή ως "οικουμενική".Οι γενικές/οικουμενικές σύνοδοι στα μέσα του 13ου αιώνα επίσης υπολόγισαν την σύνοδο του 879-880 ως οικουμενική.   Η Εγκύκλιος των Ανατολικών Πατριαρχών (1848) συνεχώς αναφέρεται στην 8η αυτή σύνοδο.   Ο πατήρ Γεώργιος Μεταλληνός, ο πατήρ Ιωάννης Ρωμανίδης και ο πατήρ Γεώργιος Δραγας (θεολόγοι που χαίρουν μεγάλης εκτίμησης) διαβεβαιώνουν πως πρόκειται για την 8η Οικουμενική Σύνοδο.  Ο Τόμος Χαράς του Πατριάρχου Δοσιθέου (1641-1707) επίσης χαρακτηρίζει την Σύνοδο αυτή "8η Οικουμενική Σύνοδος".  Σε μια συνέντευξη που δημοσιεύθηκε στο Divine Ascent: A Journal of Orthodox Faith (Θεία Άνοδος: Ένα Περιοδικό της Ορθοδόξου Πίστεως), Τόμ.1,Nο.2,σελ.59-60, ο π.Γεώργιος Μεταλληνός είχε πεί:

  Παραδοσιακά, οι Άγιοι Πατέρες εξέταζαν τρία κύρια προβλήματα στην Σύνοδο: ζητήματα που αφορούσαν ητν Αγία Τριάδα, ζητήματα που αφορούσαν την Χριστολογία, ή ζητήματα που αφορούσαν την Χάρη του Θεού και την σωτηρία του ανθρώπου. (Από τις 9 Οικουμενικές Συνόδους της Ορθοδόξου Εκκλησίας, και η 8η (879-880) και η 9η (1341) ασχολήθηκαν με αυτά τα ζητήματα

^{Διαβάστε επίσης το άρθρο του πατρός Γεωργίου Δραγα.}

• 2. Ο Γεννάδιος Σχολάριος ισχυριζόταν πως, παρά του ότι η Σύνοδος αυτή ήταν τοπική στα εξωτερικά της και συνεπώς της έλειπε η οικουμενικότητα (επειδή δεν εκπρποσωπείτο η Δύση), ήταν όμως οικουμενική για την αλήθεια που δίδαξε:

Δέχομαι με όλη μου την καρδιά την αγία και μεγάλη σύνοδο η οποία καταδίκασε τον λατινόφρονα Βέκκο Beccus [δηλ. την Σύνοδο Βλαχερνών της Κων/πολης-Νέας Ρώμης, 1285], και πιστεύω ακράδαντα πως είναι οικουμενική, καθ' ότι η απουσία της Δύσης δεν της αφαιρεί την οικουμενικότητά της... Προσέξτε πώς η Σύνοδος της Φλωρεντίας διαφέρει από εκείνη που έγινε στην Κων/πολη εναντίον του Βέκκου [1285].  Η τελευταία συμφωνεί απόλυτα με την πίστη των Οικουμενικών Συνόδων - και με την 8η [=την Σύνοδο της Κων/πολης, 879-880] και των λοιπών συνόδων, ενώ η Φλωρεντία διαφωνεί με όλες αυτές - και με εκείνη, και με τις υπόλοιπες. Στην Κων/πολη, ο Πατριάρχης Αλεξανδρείας ήτο παρών, και οι υπόλοιποι πατριάρχες συμφώνησαν και ενέκριναν το αποτέλεσμα, ως βάσιμο και νόμιμο. [από την δεύτερη πραγματεία του Γενναδίου περί της εκπορεύσεως του Αγίου Πνεύματος].

• 3. Οι Σύνοδοι του 1341 μέχρι και 1351 που ασχολήθηκαν με τον ησυχασμό και την διδαχή του Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά και των μοναχών του Αγίου Όρους έχει προ πολλού αναγνωρισθεί από τους Ορθοδόξους Χριστιανούς ως "9η Οικουμενική Σύνοδος".  Εκδόσεις που αναφέρονται στις Συνόδους αυτές ως "9η Οικουμενική Σύνοδος" είχαν λογοκριθεί από τους Λατίνους στην Βενετία και από τους Ιησουίτες εκπαιδευτικούς στην Ρωσία (όρα εισαγωγή στις σημειώσεις).