Ορθόδοξη Ομάδα Δογματικής Έρευνας

Κεντρική Σελίδα

Μελέτες στη Γένεση

Ήταν ο Αδάμ πραγματικό ή συμβολικό πρόσωπο κατά τους πατέρες τής Εκκλησίας; * Πλάσθηκε τέλειος ο Αδάμ; * Η πτώση των πρωτοπλάστων * Η σημασία του αντιλύτρου * O λαός τού Αδάμ * Ο ιστορικός τόπος και χρόνος τού Παραδείσου * Ο Αδάμ ως υποστατική αρχή τής ανθρωπότητος * Μαρτυρίες αγίων Πατέρων, περί τού εμφυσήματος τού Αγίου Πνεύματος στον Αδάμ, μαζί με τη βιολογική δημιουργία του * Σε ποια Δημιουργική ημέρα πλάσθηκε ο άνθρωπος και σε ποια ημέρα βρισκόμαστε σήμερα;

Μέρος 2ο

Ήταν ο Αδάμ πραγματικό ή συμβολικό πρόσωπο;

Τι δείχνει η Αγία Γραφή

Μία βασική Χριστιανική αλήθεια που αμφισβητείται

 

 

Κάποιοι άνθρωποι, προσπαθώντας να ταιριάξουν την Αγία Γραφή με τις επιστημονικές ανακαλύψεις τής εποχής μας, για την καταγωγή τού ανθρώπου, καταλήγουν να θεωρήσουν τον Αδάμ ως συμβολικό πρόσωπο, αγνοώντας την σωστή διάσταση τής Ορθόδοξης πίστης. Δεν συνειδητοποιούν, ότι οποιαδήποτε υποτίμηση τής προσωπικότητας τού Αδάμ, δεν πλήττει απλώς την αξιοπιστία τής Αγίας Γραφής και τών συγγραφέων της, αλλά ολόκληρο το Χριστιανικό Ευαγγέλιο! Γιατί αν ο Αδάμ δεν ήταν αληθινό πρόσωπο, ολόκληρη η Χριστιανική πίστη είναι ένα ψέμα! Όμως ο Αδάμ υπήρξε πραγματικά, και είναι τόσο αληθινός, όσο και τα ευρήματα τής επιστήμης!

 

1. Εισαγωγικά

Σε προηγούμενο άρθρο μας, δείξαμε ποια ήταν η γνώμη τών αγίων Πατέρων για την πραγματική προσωπικότητα τού Αδάμ. Σε αυτό το άρθρο, θα δείξουμε χωρία τής Θεόπνευστης Αγίας Γραφής, που δεν αφήνουν καμία αμφιβολία για την προσωπική υπόσταση τού Αδάμ.

Οι άνθρωποι που πιστεύουν ότι ο Αδάμ ήταν συμβολικό πρόσωπο, ισχυρίζονται ότι το όνομα: "Αδάμ", ήταν όνομα ενός ολόκληρου πληθυσμού, και όχι ενός μεμονωμένου προσώπου. Και ενώ πράγματι από την Αγία Γραφή προκύπτει ότι υπήρξε ένα ξεχωριστό έθνος απογόνων τού Αδάμ, (και σε αυτό δεν έχουν άδικο), έχουν άδικο στο ότι "εξαφανίζουν" τον Αδάμ ως πρόσωπο από αυτό το έθνος! Γιατί βεβαίως η Αγία Γραφή μας δίνει λόγους να πιστεύουμε ότι υπήρξε έθνος Αδάμ. Αλλά υπήρξε και ο Αδάμ ο γενάρχης τους, ως πραγματικό και ξεχωριστό πρόσωπο!

 

2. Η μαρτυρία τής Γένεσης

Αν και η Γένεση σαφέστατα μιλάει για δύο πρόσωπα, τον Αδάμ και την Εύα, ως καθ' ομοίωσιν τού Θεού πρωτοπλάστους, δεν θα χρησιμοποιήσουμε την ίδια την ιστορία τους ως απόδειξη τής προσωπικής τους υπόστασης, εφ' όσον οι άνθρωποι αυτοί που υποτιμούν το πρόσωπο τού Αδάμ, θεωρούν τη διήγηση παραβολική και συμβολική. Θα αρχίσουμε τα ντοκουμέντα μας ΜΕΤΑ από την αφήγηση τής ιστορίας τού Αδάμ στη Γένεση.

Συγκεκριμένα, η Γένεση δεν σταματάει στον Αδάμ και την Εύα, αλλά προχωράει και στα πρόσωπα τών απογόνων τους! Για παράδειγμα, λέει η Γένεση:

"Αύτη η βίβλος γενέσεως ανθρώπων· ή ημέρα εποίησεν ο Θεός τον Αδάμ, κατ' εικόνα Θεού εποίησεν αυτόν· 2 άρσεν και θήλυ εποίησεν αυτούς και ευλόγησεν αυτούς· και επωνόμασε το όνομα αυτού Αδάμ, ή ημέρα εποίησεν αυτούς· 3 έζησε δε Αδάμ τριάκοντα και διακόσια έτη, και εγέννησε κατά την ιδέαν αυτού και κατά την εικόνα αυτού και επωνόμασε το όνομα αυτού Σηθ. 4 εγένοντο δε αι ημέραι του Αδάμ, ας έζησε μετά το γεννήσαι αυτόν τον Σηθ, έτη επτακόσια, και εγέννησεν υιούς και θυγατέρας. 5 και εγένοντο πάσαι αι ημέραι Αδάμ, ας έζησε, τριάκοντα και εννακόσια έτη, και απέθανεν" (Γένεσις 5/ε: 1-5).

Και η γενεαλογία συνεχίζεται ως τον Νώε, στο 32 και τελευταίο εδάφιο τού κεφαλαίου. Και ο αναγνώστης εύλογα καταλαβαίνει, ότι αν όλα τα πρόσωπα τής γενεαλογίας ήταν αληθινά πρόσωπα, δεν θα μπορούσε το πρώτο όνομα τής γενεαλογίας, ο Αδάμ, να ήταν έθνος! Ακόμα, θα ήταν εξαιρετικά προβληματικό, να μας εξηγήσουν αυτοί που θεωρούν τον Αδάμ έθνος και όχι πρόσωπο, πώς είναι δυνατόν να γεννάει κάποιο έθνος και να πεθαίνει σε συγκεκριμένο έτος!

Φυσικά, οι άνθρωποι αυτοί που θεωρούν τον Αδάμ έθνος, βρίσκουν αφορμή από τα εκατοντάδες έτη ζωής τών προσώπων τής γενεαλογίας, για να πουν ότι πρόκειται για ολόκληρες πατριές και όχι για μεμονωμένους ανθρώπους. Όμως οι πατριές δεν γεννούν και δεν πεθαίνουν σε συγκεκριμένα έτη! Ούτε συμπεριλαμβάνουν αληθινά πρόσωπα, όπως τον Νώε και την οκταμελή οικογένειά του! Ούτε μπορεί αυτή η ερμηνεία να εξηγήσει τη φθίνουσα πορεία τών ετών, στις αλληλοδιάδοχες γενεές τών απογόνων τού Αδάμ.

Το ζήτημα τών εκατοντάδων ετών ζωής όμως, και πώς αυτό εξηγείται λογικά και φυσιολογικά, το έχουμε αναλύσει σε άλλο παλαιότερο άρθρο.

 

3. Η μαρτυρία τής Καινής Διαθήκης

Αυτό όμως που μας ενδιαφέρει εδώ κυρίως, είναι η μαρτυρία τής Καινής Διαθήκης, που όχι ως σκιά, αλλά ως πληρέστερη Θεία Αποκάλυψη (Εβρ.10/ι: 1), μας ξεκαθαρίζει πέραν πάσας αμφιβολίας, ότι ο Αδάμ ήταν ένα πραγματικό πρόσωπο, πρωτόπλαστος ως κατ' εικόνα Θεού πλάσμα, και πρωτόθνητος από τη Χάρη τού Θεού, καθώς με την παρακοή του, απώλεσε το Άγιο Πνεύμα που δέχθηκε με το Θείο εμφύσημα.

 

Α. Η Γενεαλογία τού Λουκά

Από το ξεκίνημά  της, από την αρχή τών Ευαγγελίων, η Θεόπνευστη Καινή Διαθήκη μας ξεκαθαρίζει ότι ο Αδάμ ήταν αληθινό πρόσωπο, δίνοντας τη γενεαλογία του, και τοποθετώντας τον μεταξύ αληθινών προσώπων!

"Και αυτός ην ο Ιησούς ωσεί ετών τριάκοντα αρχόμενος, ων, ως ενομίζετο, υιός Ιωσήφ, του Ηλί, 24 του Ματθάν, του Λευϊ, του Μελχί, του Ιωαννά, του Ιωσήφ, 25 του Ματταθίου, του Αμώς, του Ναούμ, του Εσλίμ, του Ναγγαί, 26 του Μαάθ, του Ματταθίου, του Σεμεΰ, του Ιωσήφ, του Ιωδά, 27 του Ιωαννάν, του Ρησά, του Ζοροβάβελ, του Σαλαθιήλ, του Νηρί, 28 του Μελχί, του Αδδί, του Κωσάμ, του Ελμωδάμ, του Ήρ, 29 του Ιωσή, του Ελιέζερ, του Ιωρείμ, του Ματθάτ, του Λευϊ, 30 του Συμεών, του Ιούδα, του Ιωσήφ, του Ιωνά, του Ελιακείμ, 31 του Μελεά, του Μαϊνάν, του Ματταθά, του Νάθαν, του Δαυΐδ, 32 του Ιεσσαί, του Ωβήδ, του Βοόζ, του Σαλμών, του Ναασσών, 33 του Αμιναδάβ, του Αράμ, του Ιωράμ, του Εσρώμ, του Φαρές, του Ιούδα, 34 του Ιακώβ, του Ισαάκ, του Αβραάμ, του Θάρα, του Ναχώρ, 35 του Σερούχ, του Ραγαύ, του Φάλεκ, του Έβερ, του Σαλά, 36 του Καϊνάν, του Αρφαξάδ, του Σημ, του Νώε, του Λάμεχ, 37 του Μαθουσάλα, του Ενώχ, του Ιάρεδ, του Μαλελεήλ, του Καϊνάν, 38 του Ενώς, του Σηθ, του Αδάμ, του Θεού" (Λουκάς 3/γ: 23-38).

Όσο αληθινό πρόσωπο ήταν ο Ιησούς, ο Ιωσήφ και ο βασιλιάς Δαυίδ, άλλο τόσο ήταν και ο Αδάμ, που μετέχει στην ίδια γενεαλογία!

 

Β. Ένας άνθρωπος και όχι πολλοί

Αλλά έχουμε και ξεκάθαρη δήλωση, ότι ο Αδάμ ήταν ένας!

"Δια τούτο ώσπερ δι’ ενός ανθρώπου η αμαρτία εις τον κόσμον εισήλθε και δια της αμαρτίας ο θάνατος, και ούτως εις πάντας ανθρώπους ο θάνατος διήλθεν, εφ’ ω πάντες ήμαρτον· 13 άχρι γαρ νόμου αμαρτία ην εν κόσμω, αμαρτία δε ουκ ελλογείται μη όντος νόμου· 14 αλλ’ εβασίλευσεν ο θάνατος από Αδάμ μέχρι Μωϋσέως και επί τους μη αμαρτήσαντας επί τω ομοιώματι της παραβάσεως Αδάμ, ος έστι τύπος του μέλλοντος. 15 Αλλ’ ουχ ως το παράπτωμα, ούτω και το χάρισμα. ει γαρ τω του ενός παραπτώματι οι πολλοί απέθανον, πολλω μάλλον η χάρις του Θεού και η δωρεά εν χάριτι τη του ενός ανθρώπου Ιησού Χριστού εις τους πολλούς επερίσσευσε" (Ρωμαίους 5/ε: 12-14).

Ένας αμάρτησε και έφερε την αμαρτία στον κόσμο "από Αδάμ μέχρι Μωυσέως" μας λέει ο απόστολος Παύλος. Και όπως ένας αμάρτησε και εισήλθε η αμαρτία και ο θάνατος στον κόσμο, έτσι ένας ο Κύριος Ιησούς Χριστός, επανέφερε τη Χάρη τού Αγίου Πνεύματος που απώλεσε ο Αδάμ με το αμάρτημά του!

Γι' αυτό και ο Κύριος Ιησούς Χριστός, αποκαθιστώντας αυτή τη Χάρη στον άνθρωπο μετά την ανάστασή Του, (όταν πλέον είχε νικήσει τον θάνατο και είχε ελευθερώσει τον Αδάμ από τον Άδη), εμφύσησε και αποκατέστησε και πάλι στους μαθητές Του, το απωλεσθέν Άγιο Πνεύμα που είχε χάσει ο Αδάμ:

"και τούτο ειπών ενεφύσησε και λέγει αυτοίς: λάβετε Πνεύμα Άγιον" (Ιωάννης 20/κ: 22).

Παρατηρούμε λοιπόν, ότι το ζήτημα τής προσωπικής υπόστασης τού Αδάμ, (τού ενός ανθρώπου Αδάμ), δεν είναι απλώς θέμα ερμηνείας, αλλά είναι σοβαρότατο θέμα, που άπτεται τού Χριστιανικού Ευαγγελίου! Είναι θέμα που επηρεάζει το ζήτημα τής σωτηρίας και τής απολύτρωσής μας εν Χριστώ Ιησού! Και κάθε αλλοίωση τού Ευαγγελίου τής σωτηρίας, αποτελεί σοβαρότατο παράπτωμα, σύμφωνα με τον απόστολο Παύλο:

"αλλά και εάν ημείς ή άγγελος εξ ουρανού ευαγγελίζηται υμίν παρ' ό ευηγγελισάμεθα υμίν, ανάθεμα έστω" (Γαλάτας 1/α: 8).

Όταν λοιπόν κάποιος ισχυρίζεται ότι ο Αδάμ δεν ήταν ένας, χάνει το νόημά της και η έννοια τού προπατορικού αμαρτήματος, και κατά συνέπεια αλλοιώνεται το νόημα τής αποκατάστασης τού ανθρώπου, με τη θυσία τού Κυρίου μας Ιησού Χριστού.

 

Γ. Ποιος πλάσθηκε πρώτος

Αν ο Αδάμ ήταν μόνο ένας ολόκληρος λαός, και δεν ήταν πρόσωπο, τότε χάνει το νόημά του ο Θεόπνευστος λόγος τής Αγίας Γραφής εν στόματι αποστόλου Παύλου, που λέει:

"Αδάμ γαρ πρώτος επλάσθη, είτα Εύα· 14 και Αδάμ ουκ ηπατήθη, η δε γυνή απατηθείσα εν παραβάσει γέγονε" (Α΄ Τιμ. 2/β: 13).

Αν δηλαδή ο Αδάμ ήταν ένα έθνος ολόκληρο, άραγε δεν συμπεριελάμβανε και  γυναίκες; Μόνο άνδρες ήταν; Και αν το προπατορικό αμάρτημα, υποθέσουμε ότι ήταν αμάρτημα ενός ολοκλήρου έθνους, τότε σε αυτό το έθνος, εξαπατήθηκαν μόνο οι γυναίκες και όχι οι άνδρες; Όλες οι γυναίκες και όλοι οι άνδρες; Χωρίς εξαίρεση;

Είναι λοιπόν κι εδώ σαφές, όχι μόνο το ότι μιλάμε πράγματι για πραγματικά πρόσωπα, όταν αναφέρουμε τον Αδάμ και την Εύα, αλλά και ότι το προπατορικό αμάρτημα, είναι αμάρτημα προσώπων και όχι μαζών!

 

Δ. Η προφητεία τού Ενώχ

Γράφει ο Ιούδας ο αδελφόθεος στην επιστολή του: "προεφήτευσε δε και τούτοις έβδομος από Αδάμ Ενώχ λέγων" (Ιούδας 14).

Αναφερόμενος εδώ ο Ιούδας στη γενεαλογία τού Αδάμ, λέει ότι ο Ενώχ, που ήταν στη γενεαλογία έβδομος αρχίζοντας από τον Αδάμ, προφήτευσε. Τι ήταν ο Ενώχ; πρόσωπο ή έθνος; Γιατί μόνο αν ήταν πρόσωπο, έχει νόημα το να είναι προφήτης. Αν πάλι είναι αυτός πρόσωπο, πώς είναι δυνατόν ο Αδάμ τής ίδιας γενεαλογίας, να είναι έθνος;

 

4. Συμπέρασμα

Αν και θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν πλήθος έμμεσα αποδεικτικά στοιχεία για την προσωπική υπόσταση τού Αδάμ στο παρόν άρθρο, χρησιμοποιήθηκαν μόνο άμεσες αποδείξεις, που θεωρούμε ότι είναι υπέρ αρκετές για μια διασάφηση τού θέματος.

Είναι βεβαίως αξιέπαινη η προσπάθεια τών ανθρώπων αυτών, να βρουν μια λύση που να συμβιβάζει την Αγία Γραφή και τις επιστημονικές ανακαλύψεις στην ίδια πραγματικότητα που ζούμε, αλλά είναι λάθος το συμπέρασμά τους, γιατί αλλοιώνει το Χριστιανικό ευαγγέλιο τής σωτηρίας μας, και αναιρείται σαφώς και ρητά από τη Θεόπνευστη Αγία Γραφή.

Η λύση που θα συμβιβάζει την Αγία Γραφή και τις επιστημονικές αποδείξεις, πρέπει να μη συγκρούεται με κανένα δεδομένο, ούτε τής Αγίας Γραφής, ούτε τής επιστήμης. Πολύ δε περισσότερο, δεν πρέπει να αλλοιώνει βασικά στοιχεία τού Χριστιανικού Ευαγγελίου, όπως είναι η προσωπική υπόσταση τού Αδάμ, το προπατορικό αμάρτημα που έγινε από τους πρωτοπλάστους, και η αποκατάσταση τής ίδιας και μεγαλύτερης ακόμα Χάρης, που δόθηκε εν Χριστώ, πρώτα με το εμφύσημα στους μαθητές Του, και κατόπιν σε ακόμα μεγαλύτερη μερίδα Πνεύματος, κατά την Πεντηκοστή, ώστε να μπορεί να μετέχει σε αυτό το ίδιο Πνεύμα, κάθε Χριστιανός με το άγιο Βάπτισμα.

Ν. Μ.

Δημιουργία αρχείου: 24-11-2012.

Τελευταία μορφοποίηση: 13-1-2018.

ΕΠΑΝΩ