Ο Catalogus Liberianus ή Λιβεριανός κατάλογος είναι τμήμα της Χρονογραφίας του 354, ενός εικονογραφημένου ημερολογίου με ευρεία διάδοση, ανώνυμου συγγραφέα, το οποίο είχε γίνει ειδικά για να εξυπηρετεί τις ανάγκες των κατοίκων της Ρώμης^[1].

Το έργο αυτό περιείχε αρκετούς πίνακες και καταλόγους, ανάμεσα στους οποίους βρίσκεται και ο λεπτομερής κατάλογος των ρωμαίων επισκόπων, από τον Απ. Πέτρο μέχρι και τον Λιβέριο (πάπας στο διάστημα 352-366 μ.Χ.)^[2], από τον οποίο πήρε και το όνομά του ο κατάλογος, ο οποίος επιπλέον, περιέχει σημειώσεις για τη διάρκεια του επισκοπικού αξιώματος των παπών και σημαντικά γεγονότα τα οποία συνέβησαν κατά τη διάρκεια της επισκοπείας τους^[3] (η έκταση της εκκλησίας της Ρώμης κατά την περίοδο που διετέλεσαν επίσκοποι, σημαντικές ημερομηνίες, ονόματα αυτοκρατόρων).

Ο George Edmundson επεσήμανε μια σειρά από ανωμαλίες. «Οι θάνατοι των αγίων Πέτρου και Παύλου λέγεται ότι έλαβαν χώρα το 55 μ.Χ. Ο Κλήμης διαδέχεται τον Λίνο το 67 μ.Χ., και ο Ανέκλητος, ο πραγματικός διάδοχος του Λίνου, αντιγράφεται και ακολουθεί τον Κλήμη, πρώτα ως Κλήτος και μετά ως Ανάκλειτος. Ο θάνατος του Κλήμεντος καταγράφεται ότι συνέβη δεκαέξι χρόνια πριν γίνει επίσκοπος σύμφωνα με τη γενικά αποδεκτή ημερομηνία». Ούτε τα λάθη περιορίζονταν στις επισκοπές του πρώτου αιώνα. Η Ιππολύτεια πηγή δεν είναι ακριβής ούτε καν για τον ίδιο τον Πάπα Πίο, ο οποίος, σύμφωνα με τα λόγια του μουρατοριανού αποσπάσματος, έζησε «πολύ πρόσφατα στους δικούς μας καιρούς». Ο Ηγήσιππος και ο Ειρηναίος, που έμειναν και οι δύο στη Ρώμη λίγο μετά τον θάνατο του Πίου, δίνουν και οι δύο τη σειρά της διαδοχής ως Πίος, Ανίκητος, Σώτερ, Ελεύθερος. Ο Λιβεριανός Κατάλογος κάνει τον Πίο διάδοχο του Ανίκητου αντί του προκατόχου.

Παρά τα εκδοτικά προβλήματα που παρουσιάζει και τις λανθασμένες αντιγραφές, θεωρείται σημαντικό ιστορικό κείμενο, καθώς καταγράφει ένα τμήμα της ιστορίας της πρώιμης χριστιανικής εκκλησίας.

Σημειώσεις

1. "Chronographus A.D. 354", Kroh Paul, Λεξικό αρχαίων συγγραφέων Ελλήνων και Λατίνων, University Studio Press, Θεσσαλονίκη 1996, σελ. 527.

2. Kroh, Λεξικό αρχαίων..., ό.π.

3. Βούλγαρης Σπ. Χρήστος, Υπόμνημα εις τας Καθολικάς Επιστολάς του Αποστόλου Πέτρου, 6η έκδ., εκδ. Κ. & Π. Σμπίλιας ΑΕΒΕ, Αθήνα 1996, σελ. 28, υποσημ. #36.