Η Δευτέρα είναι αφιερωμένη από την Εκκλησία μας στους αγγέλους, οι οποίοι δημιουργήθηκαν από τον Θεό πριν την δημιουργία τής κτίσεως και τού ανθρώπου. Γνωρίζουμε, δηλαδή, από την Αγία Γραφή και την παράδοση τής Εκκλησίας μας ότι ο Θεός πρώτα δημιούργησε τον νοερό κόσμο, τους αγγέλους, ύστερα δημιούργησε τον αισθητό κόσμο και τέλος τον άνθρωπο, ο οποίος αποτελείται από νοερό και αισθητό, και αποτελεί την περίληψη όλης τής δημιουργίας.

Στο βιβλίο τού Ιώβ γράφεται: «Ότε εγενήθησαν άστρα, ήνεσάν με φωνή μεγάλη πάντες άγγελοί μου» (Ιώβ, λη΄, 7), που σημαίνει ότι, όταν ο Θεός δημιούργησε τα αστέρια, τον ήλιο και την σελήνη, τότε τον ύμνησαν οι άγγελοί Του. Δηλαδή οι άγγελοι ήταν το πρώτο δημιούργημα τού Θεού, και δεν έχουν σώματα, γι’ αυτό λέγονται ασώματοι, αποτελούνται μόνον από νου και λέγονται νοερά όντα.

Αυτούς τους αγγέλους εορτάζουμε κάθε Δευτέρα και το Απολυτίκιο που ψάλλουμε είναι: «Τών ουρανίων στρατιών αρχιστράτηγοι, δυσωπούμεν υμάς ημείς οι ανάξιοι, ίνα ταις υμών δεήσεσι τειχίσητε ημάς, σκέπη τών πτερύγων τής αΰλου υμών δόξης, φρουρούντες ημάς προσπίπτοντας εκτενώς και βοώντας. Εκ τών κινδύνων λυτρώσασθε ημάς, ως ταξιάρχαι τών άνω Δυνάμεων».

Στο Απολυτίκιο αυτό γίνεται λόγος για τους αρχιστρατήγους τού νοερού «στρατού» τού ουρανού, τους οποίους εμείς οι ανάξιοι παρακαλούμε να μάς προστατεύουν με τις πτέρυγες τής αΰλου δόξης τους, επειδή μετέχουν τής δόξης τού Θεού, να μάς φρουρούν και να μάς λυτρώνουν από τους διαφόρους κινδύνους, επειδή είναι ταξιάρχες τών Δυνάμεων τού ουρανού.

Ο ιερός υμνογράφος τους παρομοιάζει με έναν ουράνιο στρατό. Όπως στον επίγειο στρατό υπάρχουν διαβαθμίσεις, έτσι υπάρχουν διαβαθμίσεις στους αγγέλους, στον ουράνιο στρατό.

Ο Απόστολος Παύλος στην προς Κολοσσαείς επιστολή του υμνεί τον Χριστό ο Οποίος ως Υιός τού Θεού είναι «εικών τού Θεού τού αοράτου, πρωτότοκος πάσης κτίσεως» και όλα τα όντα ήλθαν στην ύπαρξη δι’ αυτού «τα εν τοις ουρανοίς και τα επί τής γης, τα ορατά και τα αόρατα είτε θρόνοι είτε κυριότητες είτε αρχαί είτε εξουσίαι» και Αυτός είναι «η κεφαλή τού σώματος τής Εκκλησίας» (Κολ. α΄, 13-18).

Και το γράφει αυτό ο Απόστολος Παύλος, διότι τότε στις Κολοσσές υπήρχαν μερικοί που ακολουθούσαν «την θρησκεία τών αγγέλων», δηλαδή λάτρευαν τους αγγέλους, αγνοώντας τον Χριστό, που είναι ο δημιουργός τών αγγέλων. Αυτοί οι άνθρωποι, ακολουθώντας την «θρησκεία τών αγγέλων», βυθίζονταν σε ψεύτικα οράματα και υπερηφανεύονταν με το μυαλό τους που ήταν υποδουλωμένο στην αμαρτία, και δεν ήταν ενωμένοι με τον Χριστό, που είναι η κεφαλή τής Εκκλησίας και ο δημιουργός τών αγγέλων (Κολ. β΄, 18-19).

Ο άγιος Διονύσιος ο Αρεοπαγίτης, μαθητής τού Αποστόλου Παύλου, σε ένα περίφημο σύγγραμμά του με τίτλο «περί ουρανίου Ιεραρχίας», ταξινομεί τους ουρανίους νόες, τους αγγέλους, σε τρεις τριάδες, που, όπως γράφει, είναι τρεις διακοσμήσεις και σε κάθε διακόσμηση υπάρχουν τρεις τάξεις τών ουρανίων νόων.

Στην πρώτη διακόσμηση ανήκουν οι Θρόνοι, τα Χερουβείμ και τα Σεραφείμ, που είναι πλησιέστεροι στον Τριαδικό Θεό· στην δεύτερη διακόσμηση, μετά την πρώτη, ανήκουν οι Κυριότητες, οι Δυνάμεις και οι Εξουσίες, που είναι στο μέσον· και στην τρίτη διακόσμηση, που είναι πλησιέστεροι σε εμάς, είναι οι Αρχές, οι Αρχάγγελοι και οι Άγγελοι.

Έτσι, η υψηλότερη τριάδα τών διακοσμήσεων υπηρετεί τον Θεό και μυσταγωγεί την επομένη τριάδα τών αγγέλων και από εκεί μεταβιβάζεται η δόξα στην κατώτερη τριάδα τών αγγέλων που βρίσκεται πλησίον μας, γι’ αυτό και ο αρχάγγελος Γαβριήλ υπηρέτησε το μυστήριο τής ενανθρωπήσεως τού Υιού και Λόγου τού Θεού, και οι άγγελοι ύμνησαν την γέννησή Του και υπηρέτησαν το όλο έργο τής θείας οικονομίας Του.

Αυτό το βλέπουμε έντονα στο βιβλίο τής Ιεράς Αποκαλύψεως, στο οποίο περιγράφεται από τον Ευαγγελιστή Ιωάννη, η ουράνια θεία Λειτουργία που είδε, στην οποία οι άγγελοι έψαλλαν στον Χριστό το «αλληλούϊα» (Απ. ιθ΄, 1-3).

Μάλιστα στην θεία Λειτουργία που τελείται στους Ιερούς Ναούς, οι Ιεροψάλτες ψάλλουν τον ύμνο τών αγγέλων, όπως το είδε ο Προφήτης Ησαΐας το: «Άγιος, άγιος, άγιος, Κύριος Σαβαώθ, πλήρης ο ουρανός και η γη τής δόξης σου, ωσαννά εν τοις υψίστοις, ευλογημένος ο ερχόμενος εν ονόματι Κυρίου, ωσαννά ο εν τοις υψίστοις».

Στην θεία Λειτουργία τού Ιερού Χρυσοστόμου ο Ιερεύς ευχαριστεί τον Θεό, επειδή τον αξιώνει να επιτελή αυτήν την θεία Λειτουργία, «καίτοι σοι παρεστήκασι χιλιάδες αρχαγγέλων και μυριάδες αγγέλων, τα Χερουβίμ και τα Σεραφίμ, εξαπτέρυγα, πολυόμματα, μετάρσια, πτερωτά, τον επινίκιον ύμνον άδοντα, βοώντα, κεκραγότα και λέγοντα, άγιος, άγιος, άγιος Κύριος Σαβαώθ...» κλπ.

Στην θεία Λειτουργία τού Μεγάλου Βασιλείου, και μάλιστα στην ευχή την οποία απευθύνει ο Ιερεύς στον Θεό, γράφεται ότι Αυτόν τον Θεό αινούν «άγγελοι, αρχάγγελοι, θρόνοι, κυριότητες, αρχαί, εξουσίαι, δυνάμεις και τα πολυόμματα χερουβίμ» και στον Θεό παρίστανται κυκλικώς τα Σεραφείμ, τα οποία έχουν εξ πτερά, και με τα δύο καλύπτουν το πρόσωπό τους, με τα άλλα δύο καλύπτουν τα πόδια τους και με τα άλλα δύο πετούν και υμνούν τον τρισάγιον ύμνο.

Βεβαίως, οι άγγελοι είναι νοερά όντα, δεν έχουν σώματα υλικά, αλλά αυτά που βλέπουν οι άγιοι ως σώμα είναι η δόξα τού Θεού που τους περιβάλλει και η συνεχής κινητικότητά τους, και, βεβαίως, η εμφάνισή τους με αυτήν την μορφή ανήκει στην λεγόμενη συμβολική θεολογία.

Αυτά τα νοερά πνεύματα, τους αγγέλους, εορτάζουμε κάθε Δευτέρα, επειδή υπούργησαν το μυστήριο τής θείας Οικονομίας, δοξολογούν τον Θεό και υπηρετούν και εμάς για την σωτηρία μας, ιδιαιτέρως ο φύλακας άγγελος που έχει ο καθένας μας. Γι’ αυτό στο Εξαποστειλάριο τής Δευτέρας ψάλλουμε: «Ο ουρανόν τοις άστροις κατακοσμήσας ως Θεός, και δια τών σων αγγέλων πάσαν την γην φωταγωγών, Δημιουργέ τών απάντων, τους ανυμνούντας σε σώζε».