Στην υπό ανέγερση εκκλησία των Αγίων Αναργύρων - Αγίων Ακινδύνων, τρεις εθελόντριες μαγειρεύουν καθημερινά για 30 συνανθρώπους μας. «Προμηθευόμαστε τρόφιμα από την Τράπεζα Τροφίμων του Βασιλόπουλου, λαχανικά μας προσφέρει η λαϊκή αγορά της γειτονιάς μας, κρέατα μας δίνει η Αρχιεπισκοπή Αθηνών», λέει στην «Κ» ο αρχιμανδρίτης, πατέρας Ανδρέας Μαλούφ. Και προσθέτει: «Αν και είμαστε μια φτωχή γειτονιά, πολλοί ενορίτες ενισχύσουν τα γεύματά μας». Η αποπεράτωση του ιερού ναού, που εκκρεμεί, μοιάζει να ενδιαφέρει ελάχιστα τον ιερωμένο. «Το σημαντικό είναι να κτίσουμε στις ψυχές των ανθρώπων», λέει.

Οι άνθρωποι που προσέρχονται είναι κάτω των 65 ετών, «με πολλά προβλήματα - οικονομικά, ψυχολογικά και υγείας». Η ενορία τους στηρίζει δίνοντάς τους ρούχα, φάρμακα, «επιδοτώντας» ακόμα και για το ενοίκιο. «Συνεργαζόμαστε με το Κοινωνικό Φαρμακείο του Δήμου Αθηναίων», επισημαίνει ο πατέρας Αντώνιος. Η περίπτωση των Αγίων Αναργύρων - Αγίων Ακινδύνων είναι αντιπροσωπευτική του μοντέλου αλληλεγγύης, το οποίο λειτουργεί τους τελευταίους μήνες σε όλη τη χώρα. Εξαιτίας της έξαρσης της φτώχειας, Δήμοι, Εκκλησία, Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις και πολίτες συμπράττουν προκειμένου να καλύψουν τις ανάγκες των νεόπτωχων Ελλήνων, επιβεβαιώνοντας ότι η ισχύς υφίσταται μόνον εν τη ενώσει.

Σε εγρήγορση βρίσκονται ο Δήμος Αθηναίων και η «Αποστολή» της Αρχιεπισκοπής Αθηνών, για να αντιμετωπίσουν τη μάστιγα της ανέχειας, που είναι ιδιαίτερα έντονη στο ιστορικό κέντρο. Στον προαύλιο χώρο του Ιδρύματος Αστέγων, εργαζόμενοι και εθελοντές των δύο φορέων φροντίζουν για το φαγητό πολλών εκατοντάδων ατόμων.

Στις δώδεκα και στις πέντε μοιράζονται περίπου 1.200 μερίδες. Στο πρώτο συσσίτιο προσέρχονται περίπου 450 άτομα, στην πλειονότητά τους Ελληνες, ενώ στο δεύτερο περίπου 750 άτομα, μεταξύ των οποίων πολλοί αλλοδαποί. Η καταγραφή των δικαιούχων είναι συχνά δύσκολη, καθώς κάποιοι δεν διαθέτουν τα νόμιμα πιστοποιητικά διαμονής στην Ελλάδα, άλλοι είναι φυγόδικοι, αλλά και πάρα πολλοί άλλοι απλώς ντρέπονται να δηλώσουν το όνομά τους...

Kαι ο στρατός

«Το φαγητό μαγειρεύεται τις καθημερινές στο βρεφοκομείο Αθηνών, ενώ για το Σαββατοκύριακο συνεργαζόμαστε με catering», λέει στην «Κ» εκπρόσωπος του δήμου, που προσθέτει ότι «συχνά ο στρατός ξηράς και η αεροπορία μας προσφέρουν επιπλέον μερίδες». Δύο φορές την εβδομάδα, μετά το φαγητό, τα παιδιά μπορούν να ζωγραφίσουν και να συζητήσουν στην αυλή του Ιδρύματος με κοινωνικούς λειτουργούς και ψυχολόγους.

Παράλληλα, από την «Αθηναϊκή Αγορά» του Δήμου ντύνονται πάνω από 600 άτομα, ενώ πολλοί λαμβάνουν δωρεάν την ιατροφαρμακευτική τους αγωγή από το Κοινωνικό Φαρμακείο του Δήμου. «Οι δικαιούχοι στο Κοινωνικό Παντοπωλείο το πρώτο εξάμηνο του 2011 ήταν 400, το δεύτερο εξάμηνο έγιναν 600, ενώ αναζητούμε πόρους προκειμένου να ανταποκριθούμε σε ένα συνεχώς αυξανόμενο αριθμό αιτήσεων».

Στις Γιορτές των Χριστουγέννων, πέρα από τα δύο γεύματα στο γήπεδο του Ρουφ, μοιράστηκαν 1.050 σακούλες με τρόφιμα σε απόρους. Στο ίδιο σημείο, αλλά και σε άλλα 72 κέντρα διανομής σε ενορίες, 10.000 μερίδες φαγητού μοιράζει κάθε μέρα η «Αποστολή» της Αρχιεπισκοπής Αθηνών. Τα «γεύματα αγάπης» εγκαινιάστηκαν πριν από τριάμισι χρόνια, αλλά στο μεταξύ πολλά έχουν αλλάξει. «Αρχικά, το 75% - 80% ήταν αλλοδαποί, ενώ σήμερα το 60% είναι Ελληνες», αναφέρει στην «Κ» ο κ. Κωστής Δήμτσας, γενικός διευθυντής της «Αποστολής». Στα συσσίτια βρίσκει κανείς όλες οι ηλικίες: 40% είναι άνω των 51 ετών, 35% από 31 έως 50 ετών, ενώ 25% είναι νέοι που ακόμα δεν έχουν κλείσει τα 30.

Σύμφωνα με στοιχεία της «Αποστολής» τον Απρίλιο του 2011, στα γεύματα σιτίζονταν 2.414 άνδρες, 2.312 γυναίκες και 274 παιδιά. Ωστόσο, ο αριθμός των δικαιούχων εκτοξεύθηκε μετά το καλοκαίρι. Παράλληλα, οι ενορίες στηρίζουν οικογένειες με οικονομικά προβλήματα με την αποστολή δεμάτων. «Συνολικά, συνελέγησαν αιτήματα για 3.000 δέματα και κατορθώσαμε να ικανοποιήσουμε τα 1.500».

Αξιομνημόνευτο είναι ότι ποσοστό των δεμάτων στέλνεται και σε πάλαι ποτέ εύπορες γειτονιές: Για παράδειγμα στο Χαλάνδρι (4,6%), στον Χολαργό (3,7%) και στο Νέο Ψυχικό (3,5%).

Η «Αποστολή» εγκαινίασε επίσης Κοινωνικό Παντοπωλείο στον Ταύρο - Μοσχάτο σε συνεργασία με τον δήμο, ενώ ετοιμάζεται αντίστοιχο και στην Καλλιθέα.

 

Διακόσιες χιλιάδες μερίδες ημερησίως

Σε όλη τη χώρα, από τον Εβρο έως την Κρήτη, οι Μητροπόλεις προσφέρουν καθημερινά τουλάχιστον 200.000 μερίδες φαγητού. Η μεγαλύτερη ανάγκη, ωστόσο, εντοπίζεται στα μεγάλα αστικά κέντρα.

Η Μητρόπολη Νεαπόλεως - Σταυρουπόλεως στη Θεσσαλονίκη μαγείρευε ήδη και προ κρίσης για τους έχοντες ανάγκη. Τώρα, όμως, που η φτώχεια και η ανεργία οξύνονται στη συμπρωτεύουσα, οι κυρίες του Φιλόπτωχου έχουν σηκώσει «μανίκια». Συγκεκριμένα, σε 19 ενορίες μοιράζουν πάνω από 2.000 μερίδες φαγητό, τις οποίες συνήθως οι δικαιούχοι τρώνε στα σπίτια τους. Στις περισσότερες εκκλησίες διανέμονται 80 με 150 μερίδες, ωστόσο στους Αγίους Πάντες Θεσσαλονίκης και στον Ευαγγελισμό του Ευόσμου, δίδονται 250 και 220 μερίδες φαγητό αντίστοιχα.

Στα τέλη του 2011, λόγω της μεγάλης προσέλευσης, προστέθηκαν συσσίτια σε άλλες τέσσερις ενορίες (Μεταμορφώσεως Σωτήρος, Αγίου Γεωργίου Ευκαρπίας, Αγίου Κων/νου Ηλιουπόλεως, Αγίου Γεωργίου Ελευθερίου), ενώ σε άλλες πέντε ενορίες, αντί συσσιτίων, αποστέλλονται δέματα με ξηρά τροφή.

Από την εκστρατεία του ΣΚΑΪ «Ολοι μαζί μπορούμε», που έχει ξεκινήσει από τις 19 Δεκεμβρίου σε συνεργασία με αλυσίδες σούπερ μάρκετ σε όλη τη χώρα, έχουν ήδη συλλεγεί πάνω από 210 τόνοι τροφίμων που προορίζονται για τα συσσίτια της Αρχιεπισκοπής και των κατά τόπων Μητροπόλεων.

Καταναλωτές ακόμα και με αγορές των 10 και 15 ευρώ βγάζουν από τις σακούλες τους προϊόντα και τα προσφέρουν χωρίς δεύτερη σκέψη.

Και δεν είναι μεμονωμένο φαινόμενο, αλλά συνήθης κατάσταση πλέον.

Δείγμα και αυτό του αισθήματος αλληλεγγύης, που, αργά αλλά σταθερά, αρχίζει να αναπτύσσεται στους κόλπους της ελληνικής κοινωνίας, ιδιαίτερα κατά το τελευταίο διάστημα, που τα οικονομικά προβλήματα έχουν οξυνθεί.