Εις το όνομα του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος. Αμήν.

Εγώ ο ταπεινός αρχιερεύς Δημήτριος, μητροπολίτης Ροστώφ και Γιαροσλάβ. Άκουσα τη φωνή του Κυρίου μου να λέει μέσα από το Άγιο ευαγγέλιο: "Γίνεσθε έτοιμοι, ότι η ώρα ου δοκείτε ο Υιός του ανθρώπου έρχεται" (Ματθαίος 24. 44), "οψέ μεσονυκτίου ή αλεκτωροφωνίας ή πρωί. Μη ελθών εξαίφνης εύρη υμάς καθεύδοντας" (Μάρκος 13. 35-36).

Ακούγοντας αυτή τη φωνή του Κυρίου, κυριεύθηκα από φόβο. Επειδή μάλιστα συχνά προσβάλλομαι από ασθένειες και μέρα με τη μέρα καταβάλλομαι σωματικά, προσδοκώ δε κάθε στιγμή την ώρα του θανάτου και ετοιμάζομαι κατά τις δυνάμεις μου για την αναχώρηση από τη ζωή αυτή, έκρινα σωστό να γράψω την παρούσα διαθήκη μου. Θέλω μ' αυτή να καταστήσω γνωστό σε όλους ότι από τότε που αξιώθηκα του Αγίου μοναχικού Σχήματος (στη μονή Κυριλλόφσκυ του Κιέβου, σε ηλικία 18 ετών) και υποσχέθηκα ενώπιον του Θεού να ζήσω με εκούσια πτώχεια, δεν απέκτησα καμιά περιουσία ούτε δέχθηκα ποτέ δώρα, εκτός από τα ιερά βιβλία. Ας μην ταλαιπωρηθεί λοιπόν κανείς αναζητώντας περιουσιακά στοιχεία στο κελί μου. Ούτε να ταλαιπωρήσει τους ανθρώπους που για την αγάπη του Θεού με υπηρέτησαν, για να του αποκαλύψουν που έχω τάχα κρυμμένους θησαυρούς ή πλούτη.

Από τα νεανικά μου χρόνια δεν μάζεψα ποτέ χρυσό ή άργυρο, ούτε επέτρεψα στον εαυτό μου ν' αποκτήσει περιττά ενδύματα ή οποιαδήποτε άλλα πράγματα, εκτός από τα απολύτως απαραίτητα. Προσπαθούσα πάντοτε, κατά το δυνατόν, να τηρήσω με ακρίβεια, στη θεωρία και στην πράξη, τη μοναχική ακτημοσύνη. Ουδέποτε μερίμνησα για τον εαυτό μου. Εμπιστευόμουν και ακουμπούσα τα πάντα στην πρόνοια του Θεού, που ποτέ δεν μ' εγκατέλειψε. Όσες προσφορές έπαιρνα από τους ευεργέτες μου για τη συντήρησή μου, τις χρησιμοποιούσα για τις λίγες προσωπικές μου ανάγκες και για τις πολλές ανάγκες των μοναστηριών της επαρχίας μου. Όπου υπηρέτησα, είτε ως ηγούμενος είτε ως αρχιερεύς, δεν αποθησαύρισα ποτέ τις εισφορές των πιστών και των ενοριτών, οι οποίες άλλωστε δεν ήσαν πολλές. Τις ξόδευα για τις ανάγκες εκείνων που είχαν ανάγκη, όπως κάθε φορά πρόσταζε ο Θεός.

Κανείς λοιπόν ας μην κοπιάσει μετά τον θάνατο μου ερωτώντας ή ψάχνοντας για κάποιο περιουσιακό μου στοιχείο. Ούτε για την ταφή μου αφήνω κάτι, ούτε για τα μνημόσυνά μου. Κι αυτό, για να λάμψει η αξία της μοναχικής πτώχειας ενώπιον του Θεού. Ιδιαίτερα τώρα στα τέλη μου. Πιστεύω ότι θα είμαι πιο ευάρεστος στον Θεό, αν μετά τον θάνατο μου δεν βρεθεί ούτε ένα δηνάριο, παρά να βρεθεί πλούτος πολύς και να μοιρασθεί στους φτωχούς.

Και αν, ως πάμπτωχο, δεν θα θέληση κανείς να με κηδεύσει, όπως συνήθως συμβαίνει με τους απόρους, παρακαλώ εκείνους που συλλογίζονται τα δικά τους τέλη, να σύρουν τουλάχιστον το αμαρτωλό σώμα μου μέχρι έναν απέριττο ομαδικό τάφο, και να το πετάξουν εκεί ανάμεσα στα άλλα πτώματα.

Αν πάλι προστάξει ο άρχοντας να κηδευθώ με δημόσια δαπάνη, τότε παρακαλώ τους φιλόχριστους κηδευτές μου να με ενταφιάσουν στο μοναστήρι του προστάτη μου Αγίου Ιακώβου, Επισκόπου Ροστώφ, σε μια γωνία του ναού, που έχω ήδη επιλέξει. Για τον κόπο και την αγάπη τους, τούς βάζω με ευγνωμοσύνη βαθειά μετάνοια.

Όσο για τα μνημόσυνά μου, αν κάποιος απαιτεί αμοιβή, τον παρακαλώ, ας μη με μνημονεύει τον φτωχό. Όποιος θελήσει όμως χωρίς χρήματα να θυμάται την αμαρτωλή μου ψυχή στις προσευχές του για την αγάπη του Θεού, θα θυμηθεί και εκείνον ο Κύριος στη βασιλεία των ουρανών.

Ο Θεός ας γίνει ίλεως σε όλους μας, και προ παντός σε μένα τον αμαρτωλό, στους αιώνες. Αμήν.

Έγραψα με το χέρι μου αυτή τη διαθήκη, στο επισκοπείο της θεόσωστης πόλεως του Ροστώφ, στις 4 Απριλίου του 1706.

+ Δημήτριος Μητροπολίτης Ροστώφ και Γιαροσλάβ