• 1. Για ποιους μιλάει το χωρίο;

• 2. Η σχέση τών Εθνικών

• 3. Ποιοι "ημείς";

• 4. Πώς έγινε... κατάρα;

• 5. Πώς ακυρώθηκε ο Νόμος; 

• 6. Η είσοδος τών Εθνών

• 7. Γιατί κυριολεξία και όχι μεταφορά;

Όταν συνηθίζουμε να αντιλαμβανόμαστε κάποια διδασκαλία τής Αγίας Γραφής, με εσφαλμένο τρόπο, υποσυνείδητα τα χωρία που διαβάζουμε, μας φαίνεται με μια πρόχειρη ματιά, να υποστηρίζουν την εσφαλμένη μας θέση. Μια προσεκτικότερη μελέτη όμως, αποκαλύπτει σημεία που δεν προσέξαμε!

Αν και έχουμε στο παρελθόν ασχοληθεί με τη σημασία τού Αντιλύτρου, και με το πώς η δικανική άποψη ακυρώνει τη θυσία τού Χριστού, και το θέμα τού παρόντος άρθρου, έχει αυτό ακριβώς το θέμα, με αφορμή τη λέξη: "εξαγορά", που αναφέρεται στην προς Γαλάτας 3/γ: 13. Τι λέει το χωρίο αυτό; Μήπως άραγε δικαιώνει τη Δυτική εκείνη θεολογία, που θέλει τον Θεό ως έναν απαιτητικό δικαστή, που απαιτεί τον θάνατο τού δικαίου χάριν τής σωτηρίας τών ενόχων;

Το χωρίο που θα μας απασχολήσει στο άρθρο αυτό, είναι όπως είπαμε το: Γαλάτας 3/γ: 13: «Χριστός ημάς εξηγόρασεν εκ της κατάρας του νόμου γενόμενος υπέρ ημών κατάρα· γέγραπται γαρ· επικατάρατος πας ο κρεμάμενος επί ξύλου».

Το χωρίο αυτό χρησιμοποιείται από κάποιους για να πουν ότι δήθεν πράγματι ο Θεός τέλεσε ΚΥΡΙΟΛΕΚΤΙΚΑ μια διαδικασία «δούναι και λαβείν», μια «δοσοληψία», για να «εξαγοράσει» τη σωτηρία της ανθρωπότητας, με έναν δικανικό τρόπο. Και πράγματι, είναι σαφής η αναφορά μιας τέτοιας «δοσοληψίας εξαγοράς» στο χωρίο. Μια προσεκτική εξέταση του χωρίου όμως, προδίδει πολύ διαφορετικό νόημα στο χωρίο, απ’ αυτό που νομίζουν μερικοί:

1. Για ποιους μιλάει το χωρίο;

Το εδάφιο 13 είναι συνέχεια της επιχειρηματολογίας που κάνει ο Παύλος, στα χωρία 10-12, όπου εκεί εξηγεί τον τρόπο με τον οποίο ο Νόμος έγινε αιτία κατάρας, επειδή ΟΛΟΙ οι Ισραηλίτες μη μπορώντας να τηρήσουν τον Νόμο σε ΟΛΑ του τα σημεία, βρέθηκαν ΟΛΟΙ τους «επικατάρατοι». Στο 10-12 γράφει τα εξής:

«Όσοι γαρ εξ έργων νόμου εισίν, υπό κατάραν εισί· γέγραπται γαρ· επικατάρατος πας ος ουκ εμμένει εν πάσι τοις γεγραμμένοις εν τω βιβλίω του νόμου του ποιήσαι αυτά· 11 ότι δε εν νόμω ουδείς δικαιούται παρά τω Θεώ, δήλον· ότι ο δίκαιος εκ πίστεως ζήσεται. 12 ο δε νόμος ουκ έστιν εκ πίστεως, αλλ' ο ποιήσας αυτά άνθρωπος ζήσεται εν αυτοίς».

ΠΡΟΣΟΧΗ! Το συμφραζόμενο λοιπόν, μιλάει ΣΑΦΕΣΤΑΤΑ για ΙΣΡΑΗΛΙΤΕΣ, οι οποίοι βρίσκονταν «ΥΠΟ ΝΟΜΟΝ», και όχι για Εθνικούς. Γιατί για τους Εθνικούς γράφει ο Παύλος στην προς Ρωμαίους: «όσοι γαρ ανόμως ήμαρτον, ανόμως και απολούνται· και όσοι εν νόμω ήμαρτον, δια νόμου κριθήσονται» (Ρωμαίους 2/β: 12).

2. Η σχέση τών Εθνικών

Εάν λοιπόν μιλάμε για τους «υπό Νόμον», δεν είναι δυνατόν κάποιος, να εφαρμόζει το χωρίο αυτό, στην Απολυτρωτική Θυσία του Χριστού ΓΕΝΙΚΑ για την Ανθρωπότητα, συμπεριλαμβανομένων των Εθνικών. Γιατί ΔΕΝ ήταν όλη η ανθρωπότητα «υπό κατάραν Νόμου», μια και ο Νόμος απευθυνόταν ΜΟΝΟ στους Ισραηλίτες και όχι και στους Εθνικούς. Γιατί πώς είναι δυνατόν, να έχει εξαγοράσει ο Χριστός τους Εθνικούς από τον Νόμο, όταν ΟΥΔΕΠΟΤΕ αυτοί βρίσκονταν υπό Νόμον; Η ίδια η Π.Δ., θέτει ΜΟΝΟ κάτω από 4 διατάξεις τους Εθνικούς, και μάλιστα ΜΟΝΟ τους Εθνικούς που ζούσαν μεταξύ των Ισραηλιτών, σύμφωνα με το Λευϊτικό 17/ιζ: 7 - 18/ιη. Πρόκειται γι’ αυτές τις 4 ΜΟΝΑΔΙΚΕΣ ΕΝΤΟΛΕΣ για Εθνικούς που διέμεναν στην επικράτεια του Ισραήλ, που συνοψίζει πολύ ωραία η Αποστολική Σύνοδος στις 15/ιε: 20,28,29, όπου δόθηκε εντολή οι Χριστιανοί Εθνικοί "να απέχουν από αίμα, και πνιχτό, και ειδωλοθύτων, και πορνείας".

Συνεπώς, ακόμα και αν θέλαμε να βάλουμε και τους Εθνικούς μέσα στα λόγια του Παύλου, και πάλι θα αναφερόμασταν ΜΟΝΟ σε όσους κατοικούσαν στην επικράτεια του Ισραηλτικού κράτους, και πάλι αυτοί ΔΕΝ ήταν «υπό κατάραν του Νόμου»,  επειδή οι 4 αυτές διατάξεις, είναι ΕΥΚΟΛΟΤΑΤΕΣ, και σίγουρα η πλειονότητα των Εθνικών αυτών που έζησαν με αυτές, τις εκτελούσε εύκολα, έτσι ώστε να μην είναι «υπό κατάραν», όπως οι Ισραηλίτες, που όλο και κάτι παρέβαιναν.

3. Ποιοι "ημείς";

Όταν λοιπόν ο Παύλος γράφει: «Χριστός ημάς εξηγόρασεν εκ της κατάρας του νόμου», (γράφοντας το «ημάς» με «η» και όχι με «υ»), δεν μπορεί να αναφέρεται στους Γαλάτες, αλλά στον εαυτό του και στους συμπατριώτες του, τους Ισραηλίτες, που κάποτε βρίσκονταν υπό Νόμον. Γιατί οι Γαλάτες, φανερό είναι, ότι ουδέποτε βρίσκονταν όλοι τους υπό Νόμον, εκτός αν κάποιοι από αυτούς ήταν Ισραηλίτες!

Έχοντας πλέον τεκμηριώσει ότι το χωρίο ΔΕΝ μιλάει για την απολυτρωτική θυσία του Χριστού, ΓΕΝΙΚΑ υπέρ των αμαρτιών του κόσμου όλου, αλλά ΕΙΔΙΚΑ για την εξαγορά των Ισραηλιτών από την κατάρα του Νόμου, μπορούμε να δούμε περισσότερα για τον τρόπο με τον οποίο ο Χριστός «εξηγόρασεν» τους Ισραηλίτες από την κατάρα του Νόμου, για να δούμε, αν και σε αυτή την περίπτωση μιλάει για δικανική «δοσοληψία», ή αν συμβαίνει κάτι άλλο:

4. Πώς έγινε... κατάρα;

Γράφει το χωρίο που εξετάζουμε, στην προς Γαλάτας 3/γ: 13: «Χριστός ημάς εξηγόρασεν εκ της κατάρας του νόμου γενόμενος υπέρ ημών κατάρα». Τι σημαίνει: «γενόμενος… κατάρα»; Ο Χριστός ΜΕΤΑΒΛΗΘΗΚΕ σε «κατάρα»; Γιατί αυτό σημαίνει κυριολεκτικά η έκφραση! Είναι προφανές, ότι η έκφραση είναι μεταφορική, δείχνοντας τον τρόπο της «επικατάρατης» σταυρικής θυσίας του Κυρίου, μια και «επικατάρατος πας ο κρεμάμενος επί ξύλου», όπως λέει το εδάφιο που εξετάζουμε, παραπέμποντάς μας στη διάταξη του Νόμου, που γράφει: «Εάν δε γένηται εν τινι αμαρτία κρίμα θανάτου και αποθάνη και κρεμάσητε αυτόν επί ξύλου, 23 ου κοιμηθήσεται το σώμα αυτού επί του ξύλου, αλλά ταφή θάψετε αυτό εν τη ημέρα εκείνη, ότι κεκατηραμένος υπό Θεού πας κρεμάμενος επί ξύλου· και ου μη μιανείτε την γην, ην Κύριος ο Θεός σου δίδωσί σοι εν κλήρω» (Δευτερονόμιο 21/κα: 22, 23).

Σύμφωνα με τον Νόμο όμως, και το εδάφιο που παραθέσαμε από το Δευτερονόμιο, καταραμένος είναι αυτός που κρεμάται επί ξύλου, «ΕΑΝ δε γένηται εν τινι αμαρτία κρίμα θανάτου». Όμως ο Χριστός ΔΕΝ αμάρτησε! Πώς έγινε λοιπόν «κατάρα»; Είναι προφανής η μεταφορική έννοια του εδαφίου. Τον ΝΟΜΙΣΑΝ, τον ΘΕΩΡΗΣΑΝ καταραμένο, ως κρεμασμένο επί ξύλου οι Ιουδαίοι, βάσει του Νόμου τους. Το «έγινε» κατάρα, σημαίνει «εξομοιώθηκε» με τους επικατάρατους σταυρωμένους του Νόμου.

Εάν λοιπόν, εδώ έχουμε μια ΣΑΦΕΣΤΑΤΗ μεταφορική έκφραση, πώς είναι δυνατόν, να θέλουν ορισμένοι, να λαμβάνουν κατά γράμμα, την επίσης μεταφορική έννοια της «δοσοληψίας», επειδή το χωρίο λέει: «ημάς εξηγόρασεν»; Εάν στο ίδιο χωρίο, υπάρχει ΗΔΗ μία μεταφορική έκφραση, τι κάνει ορισμένους, να θέλουν να λαμβάνουν στο ίδιο χωρίο, (στην ίδια πρόταση μάλιστα!), ως κυριολεκτική έκφραση, τη λέξη: «εξηγόρασεν»; Σε μία σαφώς μεταφορική πρόταση, πώς κάποιοι δογματίζουν κυριολεξία;

5. Πώς ακυρώθηκε ο Νόμος;

Έχοντας τα παρά πάνω υπ’ όψιν, είναι πλέον φανερό και το πραγματικό νόημα του χωρίου:

Πεθαίνοντας ο ΑΝΑΜΑΡΤΗΤΟΣ, ως καταραμένος κατά τον Νόμο του Θεού, ακυρώνει τον ίδιο τον Νόμο, γιατί αποκτάει δικαιώματα ΑΝΑΣΤΑΣΗΣ!!! Πλέον, ο (ΜΟΝΑΔΙΚΟΣ) ΑΝΑΜΑΡΤΗΤΟΣ, έχει το δικαίωμα να νικήσει τον θάνατο και να αναστηθεί, (γιατί ΑΔΙΚΩΣ καταδικάσθηκε). Και φυσικά μαζί με αυτόν, να αναστηθούν και όλοι όσοι ΠΙΣΤΕΥΟΥΝ σε Αυτόν και γίνονται μέλη του Σώματός Του, δηλαδή «ντύνονται τον Χριστό» εν τω βαπτίσματι! (Γαλάτας 3/γ: 27). Είναι αυτό που τους λέει λίγο παρακάτω, για να τους εξηγήσει, ότι πλέον, ως μέλη του Σώματος του Χριστού, είναι και οι ίδιοι «Χριστός», και μετέχουν στη νίκη Του επί του Θανάτου! Μια νίκη, που έγινε δυνατή, επειδή ο Αναμάρτητος πέθανε ΑΔΙΚΩΣ, ως «επικατάρατος».

Εξηγεί δηλαδή ο Παύλος, ότι ενώ ΚΑΝΕΙΣ δεν κατάφερε να τηρήσει τον Νόμο, ώστε να σωθεί δια του Νόμου, αλλά αντιθέτως ΟΛΟΙ έγιναν «επικατάρατοι», μη μπορώντας να τον τηρήσουν ακριβώς, (Γαλάτας 3/γ: 10-12), ο Χριστός αντιθέτως, αν και υπήρξε ΑΝΑΜΑΡΤΗΤΟΣ, πέθανε ως επικατάρατος. Και το ΔΙΚΑΙΩΜΑ αυτό της Ανάστασης, τη ΝΙΚΗ αυτή επί του θανάτου, τα μεταδίδει σε ΟΛΟΥΣ ΤΟΥΣ ΠΙΣΤΟΥΣ, όσοι ενώνονται με Αυτόν στο άγιο βάπτισμα! Όπως το λέει πολύ ωραία στη συνέχεια, στο εδάφιο 22: «συνέκλεισεν η γραφή τα πάντα υπό αμαρτίαν, ίνα η επαγγελία εκ πίστεως Ιησού Χριστού δοθή τοις πιστεύουσι».

Εάν λοιπόν μπορούμε να σωθούμε με την πίστη στον Χριστό, τότε τι χρειαζόμαστε τον Νόμο, τον οποίο ΚΑΝΕΙΣ δεν κατάφερε να τηρήσει, από όσους ήταν υποκείμενοι σε αυτόν; Δεν είναι αυτή η ίδια η πίστη, η ΕΞΟΔΟΣ από την κατάρα του Νόμου, που απλώς σε κάνει επικατάρατο, χωρίς να μπορεί να σε σώσει; Δεν είναι λοιπόν η Θυσία του Χριστού, «εξαγορά» από τον Νόμο, εφ’ όσον δεν χρειάζεται πλέον κανείς να τηρήσει τον Νόμο για να σωθεί;

6. Η είσοδος τών Εθνών

Γι’ αυτό και το επόμενο χωρίο, από αυτό που εξετάζουμε, το Γαλάτας 3/γ: 14, γράφει: «ίνα (έτσι ώστε) εις τα έθνη η ευλογία του Αβραάμ γένηται εν Χριστω Ιησού, ίνα την επαγγελίαν του Πνεύματος λάβωμεν δια της πίστεως». Δηλαδή, ενώ μιλάει σαφώς για Ισραηλίτες, και για την απελευθέρωσή τους από τον Νόμο, δια της θυσίας του Χριστού, ΞΑΦΝΙΚΑ μας εξηγεί, ότι αυτή ακριβώς η θυσία, μεταφέρει τη δυνατότητα της σωτηρίας ΚΑΙ στα Έθνη, μια και πλέον δεν είναι ανάγκη να είσαι Ισραηλίτης, και να τηρήσεις τον Νόμο για να σωθείς, αλλά αυτή η σωτηρία επεκτείνεται δια της πίστεως σε όλα τα μέλη του Σώματος του Χριστού, ώστε να μετέχουν και αυτά στη νίκη του επί της αμαρτίας και του θανάτου.

Ο Παύλος δηλαδή, εξηγεί ότι η «εξαγορά» των Ισραηλιτών από τον Νόμο, δια της θυσίας του Χριστού, επεκτείνεται πλέον και προς τα Έθνη, που δεν ήταν «υπό Νόμον», και βρίσκονταν και αυτά σε πορεία απωλείας, μη έχοντας τρόπο να σωθούν, ούτε καν με την τήρηση του Νόμου. Αλλά πλέον, υπάρχει ένας ΝΕΟΣ τρόπος σωτηρίας, δια της πίστεως στον Χριστό, όπου ΟΛΟΙ μπορούν πλέον να μετέχουν και να σωθούν.

Δηλαδή, και βέβαια το εδάφιο μιλάει για τη σωτηρία των Εθνών εν Χριστώ Ιησού. Αλλά αυτή τη σωτηρία, δεν την εξαρτά από την απελευθέρωση της κατάρας του Νόμου, όπως συνέβαινε με τους Ισραηλίτες, αλλά από τη θυσία του Χριστού, και τη νίκη του επί του Θανάτου.

Και σε όλο αυτό, δεν υπάρχει ΚΑΜΙΑ ΔΟΣΟΛΗΨΙΑ δικανικού τύπου, και ικανοποίησης αρρωστημένων απαιτήσεων δήθεν «θεϊκής δικαιοσύνης». Υπάρχει μόνο άνοιγμα ενός νέου δρόμου για τη σωτηρία, αυτή τη φορά ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ με την πίστη εν Χριστώ, και όχι δια Νόμου, μόνο για τους υπό Νόμον, οι οποίοι με τον τρόπο αυτό επίσης ελευθερώθηκαν από την κατάρα του Νόμου.

7. Γιατί κυριολεξία και όχι μεταφορά;

Μετά απ’ όλα αυτά, είναι πλέον προφανής και η ΜΕΤΑΦΟΡΙΚΗ έννοια της φράσης: «Χριστός ημάς εξηγόρασεν εκ της κατάρας του νόμου γενόμενος υπέρ ημών κατάρα». «Εξαγοράζω», όταν πληρώνω «αντίτιμο» για την απόκτηση κάποιου πράγματος. Στερούμαι κάτι, για να κερδίσω κάτι άλλο. Ο Χριστός πλήρωσε κάτι, κέρδισε κάτι άλλο. Πλήρωσε με τη ζωή Του ΚΑΙ ΤΗΝ ΥΠΟΛΗΨΗ ΤΟΥ, και κέρδισε την ελευθερία των «υπό Νόμον» Ισραηλιτών, εκ της κατάρας του Νόμου. Και μαζί με αυτούς, κέρδισε και τη ζωή των Εθνικών, που πιστεύουν και «ντύνονται» τον Χριστό δια του αγίου Βαπτίσματος. Κάτι πλήρωσε, κάτι κέρδισε.

Όταν μιλάμε κατά κυριολεξίαν για τη λέξη: «εξαγορά», προϋποθέτουμε δύο: Αυτόν που πληρώνει για κάποια υπηρεσία ή αγαθό, και αυτόν που λαμβάνει.  Όμως ο Χριστός ΔΕΝ ΤΟ ΠΛΗΡΩΣΕ ΣΕ ΚΑΠΟΙΟΝ. Απλώς το πλήρωσε. Με τη ζωή του! Χωρίς να υπάρχει κάποιος να το «λάβει». Γιατί ποιος άραγε έλαβε τη ζωή του Χριστού την οποία ο Χριστός πλήρωσε; ΚΑΝΕΙΣ! Πουθενά το χωρίο δεν λέει, ότι αυτό που ο Χριστός πλήρωσε, το πλήρωσε σε κάποιον. Απλώς το πλήρωσε! Σκέτο! Και πουθενά δεν λέει επίσης το χωρίο, ότι αυτή την πληρωμή κάποιος την απαίτησε! Τι να την κάνει άλλωστε μια τέτοια πληρωμή;

Για όσους εξακολουθούν να μην καταλαβαίνουν, «εθισμένοι» σε έναν Δυτικού τύπου δικανικό τρόπο αντίληψης του Θεού και της δικαιοσύνης Του, θα πούμε ένα παράδειγμα: Ας υποθέσουμε ότι έχουμε μία Αφρικανική περιοχή όπου η κατάρα της Ελονοσίας σκοτώνει χιλιάδες ανθρώπους κάθε χρόνο. Και κάποιος γιατρός μεταβαίνει στην περιοχή εκείνη, για να τους εμβολιάσει. Στην περιοχή εκείνη όμως, ενδημούν και άλλες ασθένειες, που αν και ο γιατρός είναι εμβολιασμένος για την Ελονοσία, δεν είναι και για όλες τις υπόλοιπες ασθένειες. Ενώ λοιπόν πράγματι, τα εμβόλιά του, σώζουν χιλιάδες ανθρώπους από την κατάρα της Ελονοσίας και το θάνατο, ο ίδιος προσβάλλεται από μία άλλη αρρώστια, (π.χ. από Νόσο του Ύπνου, από τσίμπημα μυίγας Τσε – Τσε), και πεθαίνει. Η κατάρα του θανάτου έρχεται πάνω του, αν και ο ίδιος έσωσε από τον θάνατο χιλιάδες. Τι κέρδισε; Χιλιάδες ζωές! Τι έχασε; Τη ζωή του! Κάτι έδωσε, κάτι κέρδισε. Σε ποιον πλήρωσε τη ζωή του; ΣΕ ΚΑΝΕΝΑΝ! Απλώς, «το τίμημα» της σωτηρίας των άλλων, (όπως λέμε στα Ελληνικά), ήταν ο δικός του θάνατος. Ο οποίος θάνατος, δεν ήταν προ-αποφασισμένος από κάποιον. Ήταν μεν προβλεπόμενος, ως πιθανή κατάληξη του έργου του, αλλά όχι προ-αποφασισμένος.

Το ίδιο συνέβη και με τον θάνατο του Χριστού. Πλήρωσε με τη ζωή Του το ΤΙΜΗΜΑ της σωτηρίας όλων μας, και την απελευθέρωση των Ιουδαίων από την κατάρα του Νόμου. Κανένας όμως δεν απαίτησε αυτό το θάνατο, ως αντίτιμο της σωτηρίας των ανθρώπων, είτε από το Νόμο, είτε από το θάνατο, (έστω και αν ο Παντογνώστης γνώριζε από πριν ότι θα συμβεί). Το ότι η θυσία του λειτούργησε με σωτήριο τρόπο, αυτό είναι το ζητούμενο. Όχι η δοσοληψία, αλλά το επίτευγμα που παρήγαγε η απώλεια της ζωής Του!

Άλλωστε, ποιος εχέφρων άνθρωπος, θα μπορούσε να αγαπήσει έναν «θεό» που δεν προβλέπει απλώς, αλλά απαιτεί για αντίτιμο της σωτηρίας των ενόχων, το θάνατο ενός αθώου; Ποιος εχέφρων άνθρωπος, θα μπορούσε αυτό το κακούργημα να το αποκαλέσει: «δικαιοσύνη»;

Ν. Μ.