• 1. Απροσδόκητη χρήση χωρίων

• 2. Τα δύο κείμενα τού Ησαϊα 53/νγ

• 3. Τα σημεία που τονίζουν οι οπαδοί τής δικανικής θεωρίας

• 4. Αναίρεση τών επιχειρημάτων τής δικανικής θεωρίας από τον Ησαϊα

  • 4.1. Εμείς νομίσαμε! Όμως...

  • 4.2. Η τιμωρία που έφερε την ειρήνη μας ήταν πάνω του

  • 4.3. Ο Κύριος έθεσε επ' αυτόν τις ανομίες μας

  • 4.4. Για τις παραβάσεις τού λαού μου ετραυματίσθη

  • 4.5. Ο Κύριος ηθέλησε να βασανίση αυτόν· εταλαιπώρησεν αυτόν

  • 4.6. Ο "αποδέκτης" τής θυσίας

  • 4.7. Γιατί επιμένουμε στο κείμενο τών Εβδομήκοντα (Ο΄);

  • 4.8. Ακόμα και σωστό να ήταν το Μασοριτικό...

Για μια φορά ακόμα είμαστε υποχρεωμένοι να παραβιάζουμε "ανοιχτές πύλες", εξ αιτίας τής επιμονής ορισμένων Προτεσταντών, εθισμένων σε μια παραφθαρμένη και παράλογη θεώρηση τού Ευαγγελίου και τής Αγίας Γραφής. Αυτή τη φορά, ένα ακόμα επιχείρημά τους, αυτό τής προφητείας τού 53^ου κεφαλαίου τού Ησαϊα.

1. Απροσδόκητη χρήση χωρίων

Ο Ορθόδοξος Χριστιανός συχνά εκπλήσσεται όταν  ορισμένοι για να υποστηρίξουν τις κακοδοξίες που διδάχθηκαν, του δείχνουν χωρία που ποτέ δεν είχε διανοηθεί να τα δει με μια τόσο στρεβλή θεώρηση. Πολύ δε περισσότερο, όταν παραλείπουν να του δείξουν ολόκληρη τη συνάφεια τού χωρίου, και κυρίως, όταν του το δείχνουν από παραφθαρμένες μεταφράσεις και κείμενα.

Ένα τέτοιο χωρίο που μας υπεδείχθη πρόσφατα, είναι το 53ο κεφάλαιο τού Ησαϊα, και κυρίως το εδάφιο 10, το οποίο με μια πρώτη ματιά, (αν το διαβάσουμε από το Εβραϊκό κείμενο), δείχνει να υποστηρίζει τη βλάσφημη θεωρία τής "ικανοποίησης τής θείας δικαιοσύνης", με την τιμωρία τού αθώου στη θέση τών ενόχων. Μια βαθύτερη και προσεκτικότερη ματιά όμως, μας δίνει όλα εκείνα τα στοιχεία που απαιτούνται, για την ορθόδοξη θεώρηση και κατανόηση τού χωρίου, το οποίο, όχι μόνο δεν υποστηρίζει τη βλάσφημη θεωρία, αλλά αντιθέτως στηρίζει και εξηγεί με εντυπωσιακή ακρίβεια την Ορθόδοξη θέση για το ζήτημα.

2. Τα δύο κείμενα τού Ησαϊα 53/νγ:

Το κεφάλαιο τού Ησαϊα που εξετάζουμε, είναι ίσως η εντυπωσιακότερη προφητεία τής Αγίας Γραφής για τον Ιησού Χριστό, καθώς περιγράφει τα πάθη του, μισή χιλιετία και πλέον πριν ο Χριστός θυσιασθεί!

Θα ξεκινήσουμε λοιπόν, παραθέτοντας το κεφάλαιο 53 τού Ησαϊα, σε τρεις παράλληλες στήλες. Στην πρώτη στήλη στη Δημοτική, μεταφρασμένο από το αρχαιότερο κείμενο που διαθέτουμε, το Ελληνικό κείμενο τών Εβδομήκοντα (Ο΄). Στη δεύτερη στήλη, το ίδιο το αρχαίο κείμενο τών Εβδομήκοντα (Ο'), και στην τρίτη στήλη, το παραφθαρμένο από τους μετά Χριστόν απίστους Εβραίους, Μασοριτικό κείμενο, που τα αρχαιότερα αντίγραφά του που διαθέτουμε, είναι περίπου 1000 χρόνια νεότερα από το αρχαιότερο και πιστότερο κείμενο τών Εβδομήκοντα. Και όπως θα μαντέψατε, σε αυτό ακριβώς το νεότερο και παραφθαρμένο κείμενο επιχειρούν να στηρίξουν οι υπέρμαχοι τού "παράφρονα θεού" τις θεωρίες τους περί ικανοποίησης τής θείας "δικαιοσύνης".

Με έντονα γράμματα, θα επικεντρωθούμε κυρίως στα σημεία που χρησιμοποιούν οι Δυτικοί για να υποστηρίξουν τη θεωρία τους, και θα μπορέσουμε έτσι να τα συγκρίνουμε μεταξύ τους στις τρεις ακόλουθες στήλες, για να τα σχολιάσουμε στη συνέχεια. Η μετάφραση στη Δημοτική είναι δική μας, και προτιμήσαμε (για τις ανάγκες τής έρευνάς μας), να την αποδώσουμε με ακρίβεια και επί λέξη, (έστω και αν δεν φαίνεται και τόσο "στρωτή" η διατύπωση στο σύγχρονο γλωσσικό ιδίωμα), παρά με "ελεύθερο" τρόπο, που συνήθως αλλοιώνει κάποιες πτυχές τής ερμηνείας.

* Πρόκειται για τεχνικό όρο, που σημαίνει "θυσία περί αμαρτίας".

3. Τα σημεία που τονίζουν οι οπαδοί τής δικανικής θεωρίας

Οι οπαδοί τής δικανικής θεωρίας περί "ικανοποίησης τής θείας δικαιοσύνης", από το ανωτέρω κείμενο (στη Μασοριτική του απόδοση πάντα), τονίζουν τα εξής σημεία, σημειωμένα με καφέ χρώμα στην αριστερή στήλη:

4 Αυτός τωόντι τας ασθενείας ημών εβάστασε και τας θλίψεις ημών επεφορτίσθη· ημείς δε ενομίσαμεν αυτόν τετραυματισμένον, πεπληγωμένον υπό Θεού και τεταλαιπωρημένον...

5 ...η τιμωρία, ήτις έφερε την ειρήνην ημών, ήτο επ' αυτόν

6 ...και ο Κύριος έθεσεν επ' αυτόν την ανομίαν πάντων ημών...

8 ...διά τας παραβάσεις του λαού μου ετραυματίσθη...

10 Αλλ' ο Κύριος ηθέλησε να βασανίση αυτόν· εταλαιπώρησεν αυτόν. Αφού όμως δώσης την ψυχήν αυτού προσφοράν περί αμαρτίας... το θέλημα του Κυρίου θέλει ευοδωθή εν τη χειρί αυτού.

Με τα χωρία αυτά, (και κυρίως με το χωρίο 10), θέλουν να μας πουν, ότι "ο Κύριος ηθέλησε να βασανίση αυτόν· εταλαιπώρησεν αυτόν", γιατί έτσι ικανοποιήθηκε η Θεία δικαιοσύνη, εφ' όσον "κάποιος έπρεπε να ΤΙΜΩΡΗΘΕΙ στη θέση τών ενόχων", και έτσι με τη θυσία του "ο Κύριος έθεσεν επ' αυτόν την ανομίαν πάντων ημών", ώστε ο Χριστός να πληρώσει το "αντίτιμο" τής αμαρτίας μας.

Βεβαίως, με μια προσεκτική ματιά, θα διαπιστώσουμε ότι ούτε καν το Μασοριτικό κείμενο που χρησιμοποιούν δεν λέει κάτι τέτοιο. Πολύ δε περισσότερο, όταν βλέπουμε στη μεσαία στήλη, ότι τα ίδια χωρία (κυρίως το 10), στο κείμενο τών Εβδομήκοντα, που είναι κατά 1000 χρόνια αρχαιότερο, γράφει διαφορετικά πράγματα!

Στη συνέχεια θα εξετάσουμε τους λόγους, οι οποίοι δείχνουν ότι ο Ησαϊας ουδέποτε προφήτευσε τη δικανική θεωρία τού "παράφρονος θεού".

4. Αναίρεση τών επιχειρημάτων τής δικανικής θεωρίας από τον Ησαϊα

4.1. Εμείς νομίσαμε! Όμως...

Το πρώτο σημείο, που διαψεύδει τη δικανική θεώρηση, είναι ξεκάθαρο όχι μόνο στο κείμενο τών Εβδομήκοντα, αλλά ΚΑΙ στο ίδιο το Μασοριτικό! Μία σαφέστατη δήλωση, που από μόνη της αρκεί για να κλείσει το θέμα. Πρόκειται για την ξεκάθαρη δήλωση τού χωρίου 4,5, που και στο ίδιο το Μασοριτικό λέει: "ημείς δε ενομίσαμεν αυτόν τετραυματισμένον, πεπληγωμένον υπό Θεού και τεταλαιπωρημένον. 5 Αλλ' αυτός ετραυματίσθη διά τας παραβάσεις ημών, εταλαιπωρήθη διά τας ανομίας ημών· η τιμωρία, ήτις έφερε την ειρήνην ημών, ήτο επ' αυτόν".

Εμείς νομίσαμε! Λέει το χωρίο. "Εμείς (οι Εβραίοι) νομίσαμε ότι είναι τραυματισμένος και πληγωμένος και ταλαιπωρημένος από τον Θεό". Και συνεχίζει με το "Αλλά"! Κάτι που διαφοροποιεί την πραγματικότητα από αυτό που "εμείς νομίσαμε". Το "Αλλά", διορθώνει τη "δική μας" εσφαλμένη άποψη, και μας δίνει τη σωστή διάσταση: "Αλλ' αυτός ετραυματίσθη διά τας παραβάσεις ημών, εταλαιπωρήθη διά τας ανομίας ημών".

Ξεκάθαρα το χωρίο αυτό, διαψεύδει άμεσα και επαρκώς τη δικανική θεωρία. Και στο σημείο αυτό, υπάρχει απόλυτη συμφωνία και τού κειμένου τών Εβδομήκοντα (που παραθέσαμε στη μεσαία στήλη).

4.2. Η τιμωρία που έφερε την ειρήνη μας ήταν πάνω του

Το δεύτερο που "χτυπάει άσχημα", και χρησιμοποιείται έτσι από τους δικανιστές, είναι η λέξη: "τιμωρία", που υπάρχει στο χωρίο 5: "Αλλ' αυτός ετραυματίσθη διά τας παραβάσεις ημών, εταλαιπωρήθη διά τας ανομίας ημών· η τιμωρία, ήτις έφερε την ειρήνην ημών, ήτο επ' αυτόν". Αφού "τιμωρήθηκε", μας λένε, άρα έχουμε σαφώς "εκδίκαση" τής υπόθεσης. Ο Θεός "ΤΙΜΩΡΕΙ" τον αθώο στη θέση τών ενόχων, έτσι ώστε να σωθούν οι ένοχοι (!!!)

Πέρα από τον σαφή παραλογισμό αυτού τού σκεπτικού που έχουμε ήδη τονίσει εκτενώς σε άλλο άρθρο μας, το πρώτο που πρέπει να πούμε, είναι ότι το χωρίο αυτό στο (κατά 1000 χρόνια αρχαιότερο) κείμενο τών Εβδομήκοντα (Ο' ), είναι διαφορετικό: "αυτός δε ετραυματίσθη δια τας αμαρτίας ημών και μεμαλάκισται δια τας ανομίας ημών· παιδεία ειρήνης ημών επ‘ αυτόν. Τω μώλωπι αυτού ημείς ιάθημεν". Δηλαδή, μεταφρασμένο στη Δημοτική: "Όμως αυτός τραυματίσθηκε για τις αμαρτίες μας και ταλαιπωρήθηκε για τις ανομίες μας. Παιδεία δικής μας ειρήνης (ήταν) πάνω του. Με τις πληγές του εμείς θεραπευθήκαμε".

Εδώ δηλαδή, δεν υπάρχει καν η λέξη: "τιμωρία". Αντιθέτως, υπάρχει η λέξη: "παιδεία". Και μάλιστα, (γι' αυτούς που θέλουν να δουν τη λέξη: "παιδεία" με την έννοια τού "ξύλου"), το κείμενο τών Εβδομήκοντα, δεν τοποθετεί την "παιδεία" στον Χριστό, αλλά "σ' εμάς". Γράφει: "παιδεία ειρήνης ημών". Ακόμα δηλαδή και αν θα θέλαμε να δούμε τη λέξη "παιδεία" ως "τιμωρία", που θα εκπαίδευε κάποιον, πρόκειται για ΔΙΚΗ ΜΑΣ τιμωρία! Για τιμωρία - εκπαίδευση δική μας, και όχι δική του!

Συνεπώς, ούτε το χωρίο αυτό, (ούτε καν στο Μασοριτικό), δεν λέει ότι ο Θεός Πατήρ, ΤΙΜΩΡΗΣΕ τον Θεό Υιό για χάρη μας. Μιλάει μεν για "τιμωρία" - "παιδεία" (εκπαίδευση), ΠΟΥΘΕΝΑ όμως δεν λέει ότι η τιμωρία αυτή ήταν τού Χριστού. Λέει ότι ήταν "ΔΙΚΗ ΜΑΣ". Με άλλα λόγια, κατά τον Ευσέβιο Καισσαρείας: "όπερ γαρ εχρήν ημάς παθείν παιδευομένους δια τας αμαρτίας τας ημετέρας, ταύτα επ' αυτόν ήλθεν υπέρ τής ημετέρας ειρήνης της προς Θεόν". Δηλαδή, αυτή την παιδεία - τιμωρία που οφείλαμε να την πάθουμε ΕΜΕΙΣ, τελικά την έπαθε για χάρη μας ο Χριστός.

Πουθενά όμως δεν λέει ότι ο Θεός "ήθελε να ικανοποιήσει τη δικαιοσύνη του" με κάτι τέτοιο, ή ότι "τιμώρησε τον Χριστό". Ήταν κάτι που ο Πατήρ ΑΝΕΧΘΗΚΕ για χάρη μας, επειδή έτσι εμείς θα γλιτώναμε από την παιδεία-τιμωρία που μας άξιζε! αυτό που μας άξιζε, το πήρε πάνω του ο Χριστός. Χωρίς όμως αυτό να ικανοποιεί κατ' οποιονδήποτε τρόπο τη δικαιοσύνη τού Θεού!

4.3. Ο Κύριος έθεσε επ' αυτόν τις ανομίες μας

Το επόμενο σημείο που οφείλουμε να εξετάσουμε, είναι το χωρίο 6: "...και ο Κύριος έθεσεν επ' αυτόν την ανομίαν πάντων ημών".

Με το χωρίο αυτό, οι δικανιστές θέλουν να μας πουν προφανώς, ότι "ο Κύριος" ήταν αυτός, που του "φόρτωσε" τις δικές μας αμαρτίες, άρα αυτός ήταν που ικανοποίησε τη "δικαιοσύνη" του, τιμωρώντας τον αθώο στη θέση τών ενόχων.

Και πάλι όμως, το κατά 1000 αρχαιότερο κείμενο τών Εβδομήκοντα, γράφει κάτι διαφορετικό: "και (ο) Κύριος τον παρέδωσε για τις αμαρτίες μας". Άλλο είναι να "φορτώσει ο Θεός" τον αθώο, με τις αμαρτίες τών άλλων, και άλλο είναι "να τον παραδώσει σε άλλους", χάριν τών αμαρτιών μας. Στην πρώτη περίπτωση, (αν δεν το εκλάβουμε μεταφορικά), ο Θεός γίνεται "ηθικός αυτουργός" τής αδικίας, να τιμωρείται ο αθώος στη θέση τών ενόχων. Στη δεύτερη περίπτωση όμως, ο Θεός απλώς "ΤΟ ΕΠΙΤΡΕΠΕΙ", να αδικηθεί ο αθώος, γιατί ξέρει ότι με τον τρόπο αυτό, θα ωφεληθούν οι άλλοι και θα σωθούν.

Αλλά ακόμα και από το Μασοριτικό, πάλι, όχι μόνο δεν είναι ανάγκη να εκληφθεί η φράση επιγραμματικά, αλλά είναι ανάγκη να εκληφθεί μεταφορικά! Γιατί πρόκειται ΠΡΑΓΜΑΤΙ για μεταφορική φράση. Πώς μπορεί κάποιος να "θέσει πάνω στον άλλο"... αμαρτίες, λες και οι αμαρτίες είναι ένα αντικείμενο που "φορτώνεται" και μεταφέρεται; Μόνο μεταφορικά μπορεί να έχει νόημα αυτή η φράση. Πώς λοιπόν, σε μία σαφώς μεταφορική φράση, θα θελήσουμε να δώσουμε κυριολεκτική έννοια, επειδή αυτό βολεύει τις προκαταλήψεις μας;

Άρα, ακόμα και αν θελήσουμε να εκλάβουμε το Μασοριτικό κείμενο ως ορθότερη απόδοση, και πάλι είμαστε υποχρεωμένοι να κατανοήσουμε τη φράση μεταφορικά, και να καταλάβουμε ότι με μεταφορικό τρόπο, ο Θεός με το να επιτρέψει στον Χριστό να τα πάθει όλα αυτά από τους Ιουδαίους, ήταν σαν να του "φόρτωσε" το βάρος εκείνο που εμείς οφείλαμε να σηκώσουμε, αλλά που χάρη στη θυσία αυτή, μας αφαιρέθηκε. Σε καμία περίπτωση όμως, ο Θεός δεν "ικανοποιήθηκε" με κάτι τέτοιο, και σε καμία περίπτωση δεν το θεώρησε "δίκαια τιμωρία" τού αθώου για χάρη τών ενόχων!

4.4. Για τις παραβάσεις τού λαού μου ετραυματίσθη

Το επόμενο  χωρίο που ίσως θα τονίσουν οι δικανιστές, είναι το χωρίο 8, που γράφει κατά το Μασοριτικό: "διά τας παραβάσεις του λαού μου ετραυματίσθη". Μια τέτοια δήλωση, στο μυαλό τών δικανιστών, παίρνει το σχήμα: "επειδή ο λαός είχε παραβάσεις, ο δικαστής ζητά την τιμωρία τού αθώου στη θέση τους". Κάτι τέτοιο όμως δεν υπάρχει ούτε καν ως υπόνοια! Πουθενά δεν υπάρχει το παραμικρό, που να δηλώνει ότι ο Θεός ήταν αυτός που τον τραυμάτισε, ή που διέταξε τον τραυματισμό του. Άνθρωποι τον τραυμάτισαν, με δική τους πρωτοβουλία και ευθύνη. Και πουθενά δεν λέει ότι ο Θεός ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΘΗΚΕ με αυτό τον τραυματισμό.

Αυτό που υπονοεί το χωρίο, είναι ότι ο Χριστός ΑΦΕΘΗΚΕ, (όπως και ο Πατήρ τον ΑΦΗΣΕ)  να τραυματισθεί, επειδή έτσι γνώριζαν καλά και οι δύο, ότι θα σωζόταν ο λαός από τις αμαρτίες τους. Τίποτα περισσότερο.

4.5. Ο Κύριος ηθέλησε να βασανίση αυτόν· εταλαιπώρησεν αυτόν

Τα χωρία 10 και 11 γράφουν κατά τους Μασορίτες:

"Αλλ' ο Κύριος ηθέλησε να βασανίση αυτόν· εταλαιπώρησεν αυτόν. Αφού όμως δώσης την ψυχήν αυτού προσφοράν περί αμαρτίας, θέλει ιδεί έκγονα, θέλει μακρύνει τας ημέρας αυτού, και το θέλημα του Κυρίου θέλει ευοδωθή εν τη χειρί αυτού. 11 Θέλει ιδεί τους καρπούς του πόνου της ψυχής αυτού και θέλει χορτασθή· ο δίκαιος δούλός μου θέλει δικαιώσει πολλούς διά της επιγνώσεως αυτού· διότι αυτός θέλει βαστάσει τας ανομίας αυτών."

"Αλλ' ο Κύριος ηθέλησε να βασανίση αυτόν· εταλαιπώρησεν αυτόν"!!! Και στο σημείο αυτό, έχουμε το "βαρύ πυροβολικό" τών δικανιστών!

"Πόσο πιο ξεκάθαρη δήλωση θέλετε, απ' αυτή;" τους φανταζόμαστε να μας λένε θριαμβευτικά. "...Δεν λέει εδώ, ξεκάθαρα, ότι ο Κύριος ήταν αυτός που θέλησε να τον βασανίσει και να τον ταλαιπωρήσει; Αυτός; Και όχι άλλος; Και δεν λέει, ότι πρόκειται περί "θυσίας", περί "προσφοράς περί αμαρτίας"; Ποιος ήταν ο αποδέκτης τών θυσιών, αν όχι ο Θεός;"

"-Όχι! Κάνετε λάθος!" τους απαντούμε κι εμείς, εξ ίσου θριαμβευτικά. Γιατί στο κείμενο τών Εβδομήκοντα, που είναι εγκυρότερο και κατά 1000 χρόνια αρχαιότερο, το χωρίο αυτό λέει το εντελώς αντίθετο! Προσέξτε τι λέει:

"10 και Κύριος βούλεται καθαρίσαι αυτόν από της πληγής. Εάν δώτε περί αμαρτίας, η ψυχή υμών όψεται σπέρμα μακρόβιον· και βούλεται Κύριος αφελείν 11 από του πόνου της ψυχής αυτού, δείξαι αυτώ φως και πλάσαι τη συνέσει, δικαιώσαι δίκαιον εύ δουλεύοντα πολλοίς, και τας αμαρτίας αυτών αυτός ανοίσει.".

Δηλαδή σε απλή γλώσσα: "10 Και (ο) Κύριος βούλεται να τον καθαρίσει από την πληγή. Εάν προσφέρετε (θυσία) περί αμαρτίας, η ψυχή σας θα δει σπέρμα μακρόβιο· και ο Κύριος βούλεται να αφαιρέσει 11 από τον πόνο τής ψυχής του, για να του δείξει φως και να πλάσει κατά την σύνεση, θα δικαιώσει (τον) δίκαιο (τον) εργαζόμενο καλό έργο σε πολλούς, και τις αμαρτίες τους αυτός θα αφαιρέσει.".

Το σωστό κείμενο δηλαδή, όχι μόνο ΔΕΝ λέει ότι "ο Κύριος ηθέλησε να βασανίση αυτόν· εταλαιπώρησεν αυτόν", όχι μόνο δεν λέει ότι ο Κύριος τον "φόρτωσε" αμαρτίες άλλων, αλλά αντιθέτως, λέει ότι ο Κύριος ήταν αυτός που τον ελάφρυνε και τον δικαίωσε!

Πώς θα μπορούσε άλλωστε, να είναι σωστή η απόδοση περί ενός "θεού τιμωρού και βασανιστή τού αθώου" στο Μασοριτικό, όταν σαφέστατα, ΚΑΙ ΤΑ ΔΥΟ ΚΕΙΜΕΝΑ, και το Μασοριτικό και των Εβδομήκοντα, είδαμε ότι δηλώνουν ξεκάθαρα πως: "Εμείς νομίσαμε πως τον τραυμάτισε ο Θεός! Όμως..."; Δεν θα ήταν αυτό αντίφαση μέσα στο ίδιο κεφάλαιο; Γίνεται στα εδάφια 4 και 5, να μας ξεκαθαρίζει ότι ΚΑΚΩΣ νομίσαμε ότι από Θεού βασανίσθηκε, και στο εδάφιο 10 να λέει ότι "από Θεού βασανίσθηκε"; Δεν γίνεται! Το Μασοριτικό κείμενο είναι σαφέστατα παραφθαρμένο στο σημείο αυτό!

Κι ούτε λέει ότι το θέλημα τού Κυρίου είναι να τιμωρηθεί ο αθώος χάριν τών ενόχων. Αλλά λέει: "το θέλημα του Κυρίου θέλει ευοδωθή εν τη χειρί αυτού". Ως θέλημα τού Κυρίου εδώ νοείται, όχι η αδικία να τιμωρήσει έναν αθώο, αλλά να σωθούν οι ένοχοι, χάριν τής θυσίας τού Δικαίου.

4.6. Ο "αποδέκτης" τής θυσίας

Όσο για το θέμα τής θυσίας, και πάλι εδώ συναντάμε το ίδιο ζήτημα που αναφέραμε και προηγουμένως: "Πώς είναι δυνατόν, να θέλουμε να εκλάβουμε μια μεταφορική πρόταση κυριολεκτικά, μόνο και μόνο επειδή βολεύει την ιδεολογία μας;" Γιατί όταν μιλάμε για "θυσία", είναι προφανές ότι μιλάμε για το εξής πράγμα: Έχουμε ένα θύμα, ξαπλωμένο σε έναν βωμό, και ο ιερέας με ένα μαχαίρι τον σφάζει και μετά τον καίει. Συνέβη άραγε κάτι τέτοιο στην περίπτωση τού Χριστού; Θυσιάσθηκε σε έναν βωμό, από κάποιον ιερέα, με μαχαίρι, και κάηκε ως "προσφορά περί αμαρτίας" στον Θεό;

Όχι φυσικά! Και ακόμα και οι δικανιστές θα μας απαντήσουν εδώ, ότι ο Χριστός είναι η "αντιτυπική προσφορά", που συμβολίσθηκε από τις θυσίες τού παρελθόντος, από τις "θυσίες περί αμαρτίας" τού Νόμου. Θα μας πουν ότι εκείνες οι θυσίες ΣΥΜΒΟΛΙΣΑΝ τη θυσία τού Χριστού, γι' αυτό και στην περίπτωση τού Ιησού, το θυσιαστήριο ήταν ο Σταυρός, το μαχαίρι ήταν η λόγχη του αξιωματικού που τον λόγχισε, ο ιερέας ήταν ο Ίδιος ο Χριστός που πρόσφερε τον εαυτό Του, και η πυρά ήταν συμβολική κατά το: "ο ζήλος τού οίκου σου με κατέφαγε" (Ιωάννης 2/β: 17),... και άλλα πολλά.

Άρα, και αυτοί ομολογούν ότι ΜΕΤΑΦΟΡΙΚΗ σχέση έχει η θυσία τού Χριστού με τις θυσίες τού Νόμου. Πώς είναι λοιπόν δυνατό, να εκλαμβάνεται μία σαφέστατα μεταφορική σχέση, με κυριολεκτικό τρόπο, όποτε αυτό βολεύει την ιδεολογία μας; Γιατί, ενώ δεν αναζητούν κατά γράμμα "βωμό", και κατά γράμμα "σφάχτη - ιερέα", και κατά γράμμα μαχαίρι θυσίας, και κατά γράμμα φωτιά, γιατί τότε ζητούν ως κατά γράμμα αποδέκτη τής θυσίας τον Θεό; Γιατί δεν κατανοούν, ότι όπως ο Θεός ΔΕΝ νιώθει ηδονή και ικανοποίηση από την ευωδία τής κατά γράμμα θυσίας ζώων, πολύ περισσότερο δεν νιώθει ικανοποίηση με τον ΑΔΙΚΟ θάνατο και βασανισμό τού Δικαίου; Γιατί δεν κατανοούν, ότι όπως στην Παλαιά Διαθήκη, ο Θεός μεταφορικά "ικανοποιόταν" από τις θυσίες τών ζώων, επίσης με τη θυσία τού Χριστού, μεταφορικά ήταν ο αποδέκτης;

Ο Θεός ήταν αποδέκτης ΤΗΣ ΣΩΤΗΡΙΑΣ τών αμαρτωλών, και όχι απαιτητής τής θυσίας. Ο Θεός είναι αποδέκτης καλού και δικαίου, και όχι κακού και αδίκου. Αποδέχθηκε τη συγχώρηση τών αμαρτιών μας, ΠΟΥ ΠΡΟΗΛΘΕ από το θάνατο και την ανάσταση τού Χριστού. Ποτέ όμως ο Ίδιος δεν απαίτησε να γίνει η θυσία αυτή για δική του ικανοποίηση. Ποτέ δεν θεώρησε δίκαιο τον θάνατο τού Δικαίου χάριν τών αδίκων. Αντιθέτως μάλιστα, ακριβώς επειδή ο θάνατος τού Δικαίου έγινε ΑΔΙΚΑ, γι' αυτό τον λόγο ΑΠΑΙΤΗΣΕ από τους δαιμονικούς άρχοντες, μαζί με την ψυχή τού Δικαίου, και τις ψυχές όλων όσων πίστεψαν σ' Αυτόν! Δεν τους πλήρωσε, ΤΟΥΣ ΛΑΦΥΡΑΓΩΓΗΣΕ! Διέρρηξε τον Άδη, δεν τον "αγόρασε". Άλλο είναι το "να στήσεις" μια θυσία, και άλλο είναι "να την αποδεχτείς". Άλλο είναι να την ανεχθείς, και άλλο είναι να την επιβάλλεις. Άλλο είναι να νιώσεις ικανοποίηση με την αδικία, και άλλο είναι, εξ αιτίας τής αδικίας να "ξηλώσεις" την άδικη εξουσία τού Άδη και να σώσεις τους δεσμίους.

Ναι, ο Θεός ήταν αποδέκτης. Αλλά όχι αποδέκτης "ικανοποίησης". Ήταν αποδέκτης συγχώρησης και σωτηρίας, αποδέκτης ελάφρυνσης και δικαίωσης. Έτσι ερμηνεύονται και όλα τα σημεία τού εξεταζόμενου χωρίου, αλλά και όλων τών άλλων χωρίων που μιλάνε για "θυσία", "προσφορά", "δικαίωση", "εξαγορά", "τίμημα", "λύτρο", "αντίλυτρο" και "σωτηρία από τις αμαρτίες".

Ήταν επίσης αποδέκτης τής ίδιας θυσίας αυτής, στην οποία προσέρχονται οι Χριστιανοί στις Εκκλησιές μας, ως το τέλος τών ημερών, τρώγοντας από το δικό Του θυσιαστήριο, (την Αγία Τράπεζα) (Εβραίους 13/ιγ: 10), το σώμα και το αίμα τού θυσιασμένου Χριστού. Γι' αυτό μας λέει στο χωρίο 11: "Εάν δώτε περί αμαρτίας, η ψυχή υμών όψεται σπέρμα μακρόβιον". Οι μετέχοντες στη Θυσία τού Χριστού, ωφελούνται απ' αυτή.

4.7. Γιατί επιμένουμε στο κείμενο τών Εβδομήκοντα (Ο΄);

Γιατί όμως είμαστε τόσο σίγουροι ότι το σωστό κείμενο εδώ είναι τών Εβδομήκοντα και όχι το Μασοριτικό;

Χωρίς να παραθεωρούμε ότι συχνά, λόγω τής Εβραϊκής γλώσσας, το Μασοριτικό έχει πιο αξιόπιστη διατύπωση σε πολλούς Εβραϊκούς όρους, θα αναφέρουμε στη συνέχεια μερικούς λόγους για τους οποίους πιστεύουμε ότι το συγκεκριμένο χωρίο έχει αλλοιωθεί, και εμμένουμε στο κείμενο τών Εβδομήκοντα:

1. Όπως δείξαμε, το Μασοριτικό κείμενο στο συγκεκριμένο κεφάλαιο, αντιφάσκει προς τον εαυτό του, (τα χωρία 4 και 5 με το χωρίο 10 και 11), σε αντίθεση με των Εβδομήκοντα που δεν έχουν τέτοιο πρόβλημα.

2. Το κείμενο τών Εβδομήκοντα που διαθέτουμε σήμερα, είναι αρχαιότερο από το Μασοριτικό κατά 1000 περίπου χρόνια, άρα λιγότερο παραφθαρμένο.

3. Ενώ το κείμενο τών Εβδομήκοντα έγινε από Ισραηλίτες που ανήκαν στον λαό τού Θεού, το Μασοριτικό κείμενο έγινε από απίστους στον Χριστό Εβραίους, που είχαν ήδη εκπέσει από την πίστη.

4. Η πρώτη Χριστιανική Εκκλησία παρέθετε κυρίως από το κείμενο τών Εβδομήκοντα, παρά από άλλα αρχαία κείμενα τής εποχής τους, όπως μπορούμε να δούμε στην Καινή Διαθήκη.

5. Αλλά και διαχρονικά η Εκκλησία, το κείμενο τών Εβδομήκοντα μας έχει παραδώσει ως Εκκλησιαστικό κείμενο, σε αντίθεση με τους Προτεστάντες που προτίμησαν το κείμενο τών απίστων στον Χριστό Εβραίων.

6. Και μόνο το ότι το Μασοριτικό κείμενο έχει αφαιρέσει από την Αγία Γραφή 10 βιβλία, το κάνει λιγότερο αξιόπιστο από το κείμενο τών Εβδομήκοντα.

7. Όμως υπάρχει και κάτι ακόμα πιο σημαντικό, που σχετίζεται ΕΙΔΙΚΑ με το συγκεκριμένο χωρίο που εξετάζουμε, ως προς την αξιοπιστία τού κειμένου τών Εβδομήκοντα μάλλον, παρά τού Εβραϊκού τών Μασοριτών. Και αυτό είναι το τελικό και απόλυτο κριτήριο, για το ποιο από τα δύο κείμενα θα εμπιστευθούμε:

Άραγε, οι Απόστολοι παρέθεσαν ποτέ στην Καινή Διαθήκη από το 53ο κεφάλαιο τού Ησαϊα; Και αν ναι, ποιο κείμενο χρησιμοποίησαν; Τών Εβδομήκοντα, ή κάτι που να μοιάζει με το Μασοριτικό;

Πράγματι, υπάρχει χωρίο στην Αγία Γραφή, που είναι παρμένο από το 53ο κεφάλαιο τού Ησαϊα, και ναι, πράγματι, είναι φράση από τη Μετάφραση τών Εβδομήκοντα, και όχι κάτι που να μοιάζει με το Μασοριτικό!

Πρόκειται για το χωρίο: Πράξεις 8/η: 32,33, και περιγράφει το χωρίο που μελέτησαν ο Φίλιππος με τον Αιθίοπα Ευνούχο, όταν ο Φίλιππος τον βοήθησε να κατανοήσει ότι εκεί μιλούσε για τον Χριστό.

Στις ακόλουθες τρεις στήλες, μπορείτε να δείτε ΚΑΙ ΝΑ ΣΥΓΚΡΙΝΕΤΕ το χωρίο αυτό, με τους Εβδομήκοντα και με το Μασοριτικό, για να διαπιστώσετε ποια είναι η απόδοση που μας συνιστά η ίδια η Καινή Διαθήκη να επιλέξουμε:

Πιστεύουμε ότι η σύγκριση τού χωρίου το οποίο χρησιμοποίησε η ίδια η Καινή Διαθήκη, από τον Ησαϊα, θα πείσει και τον πλέον δύσπιστο, για το γεγονός ότι το κείμενο τών Εβδομήκοντα είναι αυτό που μας παραδίδει η Εκκλησία ως πιο αξιόπιστο για την κατανόηση τού συγκεκριμένου χωρίου, παρά το Μασοριτικό τών μετά Χριστόν απίστων στον Χριστό Εβραίων, που χρησιμοποιούν σήμερα οι Προτεστάντες, και πάνω σε αυτό στηρίζουν την κακοδοξία τής "ικανοποίησης τής Θείας Δικαιοσύνης".

Εάν η ίδια η Αγία Γραφή "ψηφίζει" Εβδομήκοντα, ως ορθότερη απόδοση τού Ησαϊα 53, ποιος πιστός τολμάει να διαφωνήσει;

4.8. Ακόμα και σωστό να ήταν το Μασοριτικό...

Παρ' όλα αυτά, εμείς θα κάνουμε ένα ακόμα βήμα, για να πείσουμε ακόμα και τον πιο επίμονο οπαδό τού δικανισμού. Θα υποθέσουμε προς στιγμήν, (χάριν τής συζήτησης), ότι δεν υπάρχει αντίφαση στο κεφάλαιο αυτό, και ότι δεχόμαστε ως ορθότερο το Μασοριτικό, στο συγκεκριμένο χωρίο, και θα ερμηνεύσουμε το χωρίο κατ' αυτό τον τρόπο, κατά τον τρόπο τού παραφθαρμένου χωρίου.

Ακόμα λοιπόν, και σωστό να ήταν το Μασοριτικό, ακόμα και τότε, το χωρίο επιδέχεται πολύ διαφορετική ερμηνεία, απ' αυτή που θέλουν να του προσδώσουν οι δικανιστές. Προσέξτε πάλι το χωρίο:

"10 Αλλ' ο Κύριος ηθέλησε να βασανίση αυτόν· εταλαιπώρησεν αυτόν."

Η βασική λέξη εδώ, η οποία πρέπει να κατανοηθεί σωστά, είναι η λέξη: "ηθέλησε". Αν αυτό το κατανοήσουμε, θα δούμε και τη λύση. Μιλάμε δηλαδή εδώ περί "θείου θελήματος". Και αυτομάτως μας έρχονται στο μυαλό τα λόγια τού Χριστού προς τον Πατέρα Του, λίγο πριν από το πάθος Του: "Πατέρα, αν θέλεις, να απομακρύνεις από μένα τούτο το ποτήρι· όμως, όχι το δικό μου θέλημα, αλλά το δικό σου ας γίνει" (Λουκάς 22/κβ: 42).

Και εδώ ρωτάμε: Ο Χριστός, με το ζόρι θυσιάσθηκε, ή το ΗΘΕΛΕ;

Δεν πιστεύω ότι υπάρχει Χριστιανός που θα απαντήσει ότι θυσιάστηκε με το ζόρι ο Χριστός. Μα τότε, αν θυσιάσθηκε με τη θέλησή του, και δεν τον εξανάγκασε κανείς, γιατί στο χωρίο που μόλις είδαμε, μας δείχνει ότι το δικό του θέλημα, ήταν διαφορετικό από του Πατρός Του; Γιατί ζητάει από τον Πατέρα Του, "να απομακρύνει απ' Αυτόν" το ποτήρι τού μαρτυρίου, αν είχε το ίδιο θέλημα με τον Πατέρα Του;

Φυσικά εδώ μιλάει η ανθρώπινη φύση Του, που λόγω τού βασανισμού που θα υφίστατο, πολύ θα ήθελε να αποφύγει αυτό το μαρτύριο. Αλλά το θέλημα τού Θεού είναι για τον Χριστό ισχυρότερο από το θέλημα τής ανθρώπινης φύσης, με την ανθρώπινη ασθένεια τού πόνου και τού βασανισμού. Και προτιμάει το θέλημα τού Πατρός Του, που είναι ταυτόχρονα και θέλημα τής Θεϊκής Του φύσης, και με τη θέλησή Του θυσιάζεται.

Αφού είδαμε την έννοια τού "θελήματος" τού Χριστού, ας δούμε τώρα την έννοια του θελήματος τού Πατρός:

Άραγε, όταν λέμε: "αυτό είναι θέλημα Θεού", τι εννοούμε με τη λέξη: "θέλημα"; Μήπως όταν λέμε: "ο Κύριος ηθέλησε να βασανίση αυτόν· εταλαιπώρησεν αυτόν", σημαίνει ότι ο Θεός ένιωσε ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΣΗ, από τον θάνατο τού Χριστού; "Ικανοποίησε τη δικαιοσύνη του", με τον θάνατο ενός αθώου, όπως νομίζουν οι δικανιστές;

Σε αυτό μας απαντά το χωρίο Ιεζεκιήλ 18/ιη: 23: "Μήπως εγώ θέλω τωόντι τον θάνατον του ανόμου, λέγει Κύριος ο Θεός, και ουχί το να επιστρέψη από των οδών αυτού και να ζήση;".

Άρα ο Θεός, ΔΕΝ ΘΕΛΕΙ να πεθάνουν ούτε καν οι άνομοι. Πόσο μάλλον ο Δίκαιος! Παρ' όλα αυτά οι άνομοι θανατώνονται για την ανομία τους. Αυτό σημαίνει άραγε ότι ο Θεός δεν μπορεί να επιβάλλει τη θέλησή Του στο σύμπαν, μια και τελικά γίνεται αυτό που Εκείνος δεν θέλει; Αν πάλι το θέλει, γιατί λέει ότι δεν το θέλει;

Τέλος, ένα ακόμα χωρίο που θα μας βοηθήσει σε αυτό, είναι το χωρίο Σοφία Σολομώντος 1/α: 13: "ο Θεός θάνατον ουκ εποίησεν, ουδέ τέρπεται επ' απωλεία ζώντων". Εάν λοιπόν ο Θεός δεν τέρπεται με την απώλεια τών ζώντων, και αν δεν εποίησε τον θάνατο, τότε πώς είναι δυνατόν να "ικανοποιείται" με τον θάνατο τού Αθώου, και να ΑΠΑΙΤΕΙ κάτι τέτοιο, προκειμένου να σώσει τους ασεβείς;

Απ' αυτά, είναι προφανές ότι η φράση: "θέλημα Θεού", δεν έχει την έννοια τής "τέρψης" και της "ικανοποίησης" τού Θεού, για κάτι που ΕΠΙΤΡΕΠΕΙ Εκείνος να συμβεί. Αλλά επειδή Εκείνος γνωρίζει από πριν το τέλος, και πάντοτε για λόγους παιδείας και σωτηρίας, επιτρέπει τον θάνατο, και τον πόνο και το πάθος και τη θυσία. Η φράση: "θέλημα Θεού", δεν σχετίζεται με τέρψη και ικανοποίηση, αλλά με το "τι Εκείνος ΕΠΙΤΡΕΠΕΙ" να συμβεί.

Προσέξτε τι λέει για τα πάθη τού Ιώβ ο Θεός: "Και ο Κύριος είπε στον σατανά: Έβαλες τον νου σου επάνω στον δούλο μου τον Ιώβ, ότι δεν υπάρχει όμοιός του στη γη, άνθρωπος άμεμπτος και ευθύς, ο οποίος φοβάται τον Θεό, και απέχει από κακό; Κι ακόμα κρατάει τη ακεραιότητά του, αν και με παρόξυνες εναντίον του, για να τον εξολοθρεύσω χωρίς αιτία" (Ιώβ 2/β: 3). Και ρωτάμε: Ο Θεός ήταν που έφερε όλα εκείνα τα κακά στον Ιώβ ή ο Σατανάς; Κι όμως, ο Θεός μιλάει σαν τα έφερε ο Ίδιος στον Ιώβ! Γιατί άραγε; Ακριβώς επειδή Εκείνος ήταν που ΕΠΕΤΡΕΨΕ να συμβούν. Και κάτι που ο Θεός το ΕΠΙΤΡΕΠΕΙ, λέμε ότι είναι "το θέλημά Του". Έστω και αν ο Ίδιος δεν νιώθει καμία ικανοποίηση για κάποια απ' αυτά που επιτρέπει. Αλλά τα επιτρέπει γιατί γνωρίζει ότι σε βάθος χρόνου θα ωφελήσουν πολλούς. Όπως ωφελεί εμάς σήμερα η θυσία τού Ιώβ, που έγινε κατά παραχώρησιν (θέλημα) Θεού, και όπως ωφελεί τον κόσμο όλο η θυσία τού Χριστού, που επίσης έγινε κατά ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΗ (θέλημα) τού Θεού.

Αλλά για τα σημεία εκείνα τής Αγίας Γραφής, όπου χάριν παραχώρησης, δηλώνεται ο Θεός ως "εκτελεστής", έχουμε κάνει εκτενέστερη ανάπτυξη σε άλλο άρθρο, στο οποίο μπορεί να βρει ο ενδιαφερόμενος αναγνώστης περισσότερες αναλύσεις επ' αυτού, και για τον λόγο που διατυπώνεται έτσι στην Αγία Γραφή το Θείο Θέλημα.

Έτσι λοιπόν και στο χωρίο που εξετάζουμε από τον Ησαϊα. Ακόμα και αν δεχθούμε τις παραφθαρμένες εκφράσεις τών Μασοριτών, που λένε: "ο Κύριος ηθέλησε να βασανίση αυτόν· εταλαιπώρησεν αυτόν", και πάλι, δεν πρέπει να κατανοήσουμε εδώ τον Θεό να λαμβάνει οποιαδήποτε "ικανοποίηση", ή να έχει επιβάλλει οποιοδήποτε "καταναγκασμό" στον Χριστό να δεχθεί τη θυσία αυτή. Αφού Εκείνος ήξερε ότι έτσι θα σωθεί η ανθρωπότητα από την αμαρτία και τον θάνατο, ΤΟ ΕΠΕΤΡΕΨΕ ΠΑΡΑ ΤΗ ΘΕΛΗΣΗ ΤΟΥ. Αλλά επειδή το επέτρεψε, "ήταν θέλημα Θεού να γίνει". Όπως ο Θεός επέτρεψε στον Διάβολο να ταλαιπωρήσει τον Ιώβ ΠΑΡΑ ΤΗ ΘΕΛΗΣΗ ΤΟΥ, γνωρίζοντας ότι ως το τέλος τών ημερών αυτή η θυσία τού Ιώβ θα ήταν για εμάς ένα τόσο πολύτιμο παράδειγμα σωτηρίας.

Και αν ο Χριστός που ξεκάθαρα υπονόησε: "δεν θέλω", λέμε ότι ΗΘΕΛΕ και θυσιάσθηκε, το ίδιο ας κατανοήσουμε και για τον Πατέρα τής αγάπης, που με πόνο ψυχής επέτρεψε αυτή τη θυσία τού Δικαίου χάριν τών αδίκων.

Γι' αυτό, "κανείς να μη λέει: "από τον Θεό πειράζομαι", γιατί ο Θεός είναι απείραστος κακών, και κανέναν δεν πειράζει" (Ιάκωβος 1/α: 13).

Ν. Μ.