Κεφάλαιο Α΄: Τα εσωτερικά σχίσματα τών Γ.Ο.Χ.

ι΄. Αναληθείς οι ιστορικές μαρτυρίες περί χειροτονίας επισκόπου υφ ενός επισκόπου

Προκειμένου να δικαιολογήσουν τις χειροτονίες του ηγέτου τους, οι Ματθαιικοί επικαλέσθηκαν επίσης παλαιότερες, παρόμοιες περιπτώσεις χειροτονίας επισκόπου από ένα επίσκοπο, από αυτές που (δήθεν) συναντώνται στην Εκκλησιαστική Ιστορία. Αναφέρουμε χαρακτηριστικά δύο από αυτές, οι οποίες είναι αρκετές για να αποδείξουν την ανειλικρίνεια και το ανορθόδοξο, εκκλησιαστικό φρόνημα των Ματθαιικών.

Οι Ματθαιικοί αναφέρουν την περίπτωσι του επισκόπου Ζαρνάτας Γαβριήλ, ο οποίος το 1825 «εχειροτόνησε μόνος του τρεις Επισκόπους, τους Μηλέας, Μαΐνης και Πλάτζης, το δε 1832 εχειροτόνησε και τέταρτον τον Ανδρουβίτσης Προκόπιον καίτοι επί της εποχής ταύτης υπήρχον και έτεροι Ορθόδοξοι Επίσκοποι των οποίων ουδέ καν την γνώμην εζήτησεν ο Γαβριήλ... Ουχί δε μόνον τους τρεις επί πολέμου χειροτονηθέντας ανεγνώρισεν η Ι. Σύνοδος» της Ελλαδικής Εκκλησίας, καταλήγουν οι περίφημοι θεολόγοι, «αλλά και τον Γαβριήλ, μετά διετίαν, εσυγχώρησε και τον Προκόπιον αποκατέστησε»⁷³.

Οι Ματθαιικοί δανείσθηκαν τα ανωτέρω στοιχεία από τον β΄ τόμο των σωζομένων εκκλησιαστικών συγγραμμάτων του Κωνσταντίνου Οικονόμου του εξ Οικονόμων, παρέλειψαν όμως τα εξής σημαντικά:

Ο Ζαρνάτας Γαβριήλ καθαιρέθηκε το 1834 από την Ιερά Σύνοδο, επειδή χειροτόνησε «παρ' ενορίαν και παρ' άδειαν εκκλησιαστικήν ή πολιτικήν»⁷⁴ τους ανωτέρω επισκόπους. Καθώς όμως εξιστορεί ο ιερός Κωνσταντίνος, ο Γαβριήλ δεν χειροτόνησε μόνος του τους τρεις πρώτους επισκόπους, αλλά «μετ άλλων δύω της Μάνης επισκόπων»⁷⁵, τους οποίους η Ιερά Σύνοδος δεν καθαίρεσε («παραλιπούσα τους άλλους δύω τους μετ αυτού -του Γαβριήλ- συγχειροτονήσαντας»⁷⁶). Ο Γαβριήλ δεν χειροτόνησε μόνος του ούτε τον Ανδρουβίτσης, όπως ψευδώς ισχυρίζονται οι Ματθαιικοί, αλλά μαζί με άλλους δύο επισκόπους, σύμφωνα και πάλι με τις σαφέστατες μαρτυρίες του ιερού Κωνσταντίνου: «Επίσης λοιπόν ήμαρτον και οι τότε μετ' αυτού (του Γαβριήλ) τον Ανδρουβίτσης συγχειροτονήσαντες άλλοι δύω Επίσκοποι»⁷⁷.

Οι Ματθαιικοί αναφέρουν επίσης και τα εξής απίστευτα: «Κατ αυτόν τον τρόπον εχειροτονήθη και ο Μέγας Φώτιος, ο Ομολογητής, πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως υπό μόνου του Επισκόπου Συρακουσών Γρηγορίου του Ασβεστά εν έτει 857-858»⁷⁸. Πρόκειται για μεγάλο ψεύδος και παράτολμη συκοφαντία του μεγάλου αυτού Ομολογητού, ο οποίος δεν είχε κανένα λόγο να χειροτονηθή παράνομα από ένα μόνο επίσκοπο. Οι Ματθαιικοί αναμφίβολα υπερέβησαν ακόμη και τους Λατίνους στην συκοφαντία κατά του αγίου Φωτίου, καθώς αυτοί ουδέποτε ισχυρίσθηκαν κάτι παρόμοιο. Είναι άλλωστε σε όλους γνωστό, ότι κατά την χειροτονία του Αγίου «ετηρήθησαν οι συνήθεις εν Βυζαντίω κανονικοί τύποι, ήτοι εξελέγη υπό συνόδου»⁷⁹. Στην χειροτονία δε του Αγίου «συμμετέσχε και ο αρχιεπίσκοπος Γρηγόριος Ασβεστάς με άλλους δύο επισκόπους... Στην χειροτονία του ι. Φωτίου συμμετείχαν βεβαίως και ιγνατιανοί επίσκοποι, οι οποίοι τον είχαν προτείνει»⁸⁰.

 

Σημειώσεις:

---

73. Ένθ ανωτ. Τεύχος 104, σελ. 214-215.

74. Κωνσταντίνου Οικονόμου του εξ Οικονόμων, Τα σωζόμενα εκκλησιαστικά συγγράμματα, τόμος β΄, σελ. 284.

75. Ένθ ανωτ. σελ. 18.

76. Ένθ ανωτ. σελ. 19, 285.

77. Ένθ ανωτ. σελ. 286.

78. Περιοδικό Κήρυξ Γνησίων Ορθοδόξων, ένθ ανωτ.

79. Β. Στεφανίδου, Εκκλησιαστική Ιστορία, § 22, σελ. 347.

80. Β. Φειδά, Εκκλησιαστική Ιστορία, τόμος β΄, σελ. 101.