Κεφάλαιο Α΄: Τα εσωτερικά σχίσματα τών Γ.Ο.Χ.

ιδ΄. Το σχίσμα του Αυξεντίου (1985)

Η επίπλαστη ενότης που επιτεύχθηκε το 1985, καθώς ήταν φυσικό, δεν είχε μεγάλη διάρκεια. Τους αμέσως επομένους μήνες ένα νέο, παράδοξο συμβάν απετέλεσε την αφορμή ενός ακόμη σχίσματος· συγκεκριμένα: Κατά το 1984 ο αρχιεπίσκοπος Αυξέντιος είχε δώσει εντολή στους επισκόπους Μάξιμο Κεφαλληνίας και Γεράσιμο Βοιωτίας να χειροτονήσουν τον αρχιμανδρίτη Δωρόθεο Τσάκο σε επίσκοπο Πατρών και πάσης Πελοποννήσου.

Ο Τσάκος ήταν ιερεύς, ο οποίος είχε καθαιρεθή από την Εκκλησία της Ελλάδος το 1968 για σοβαρά, ηθικά παραπτώματα¹¹⁰. Κατά την περίοδο 1968-1984 ο Τσάκος είχε χειροτονηθή δύο φορές επίσκοπος από Γ.Ο.Χ. ψευδεπισκόπους, χωρίς φυσικά να γίνη ποτέ επίσημα δεκτός από τις επίσημες παρατάξεις των Γ.Ο.Χ. Ο Αυξέντιος είχε απαιτήσει να μείνη μυστική η χειροτονία του Τσάκου και για τον λόγο αυτό οι Μάξιμος και Γεράσιμος ανάγκασαν τον Τσάκο να ορκισθή, ότι δεν θα «αποκαλύψη το γεγονός της χειροτονίας του εις ουδένα»¹¹¹. Σε περίπτωσι δε που η  χειροτονία απεκαλύπτετο, είχε επίσης αποφασισθή «να την ηρνούντο οι εκτελεσταί της»¹¹².

Η πρωτοφανής αυτή στα χρονικά της Ιστορίας της Εκκλησίας παρανομία φυσικά δεν άργησε να γίνη γνωστή. Οι Αυξέντιος και Μάξιμος αρνήθηκαν κατηγορηματικά την τέλεσι της χειροτονίας, ενώ ο Γεράσιμος και ο ιεροψάλτης Περικλής Τσακίρης, τον οποίο ο Αυξέντιος είχε στείλει για να ψάλη στην χειροτονία του Τσάκου, ωμολόγησαν την συμμετοχή τους σ' αυτήν¹¹³. Το κωμικοτραγικό αυτό γεγονός ωδήγησε την Σύνοδο του Αυξεντίου σε νέα διάσπασι και φυσικά σε αλληλοκαθαιρέσεις και διασυρμό των Γ.Ο.Χ.

Την ηγεσία των επισκόπων που καθαίρεσαν τον Αυξέντιο και τους ομόφρονας επισκόπους του, ανέλαβε τον Ιανουάριο του 1986 ο Θεσσαλονίκης Χρυσόστομος¹¹⁴. Αξίζει να σημειωθή ότι ο Χρυσόστομος βρισκόταν σε διάστασι επί δέκα περίπου έτη τόσο με τον Αυξέντιο και τους περί αυτόν όσο και με τους επισκόπους που καθαίρεσαν τον Αυξέντιο το 1985. Ο Χρυσόστομος μάλιστα έως το τέλος του 1985 κατηγορούσε και τις δύο ανωτέρω ομάδες ως κοπρώνα και Νικολαΐτας. Ανέλαβε δηλαδή την ηγεσία μιας ομάδος, την οποία επί έτη ύβριζε.

Προσπαθώντας ο Χρυσόστομος να δικαιολογήση την παράδοξη και φυσικά ανέντιμη πράξι του ισχυρίσθηκε τα εξής: «Εισήλθον εις την αποκεκηρυγμένην Σύνοδον, διότι η κατάστασις της Εκκλησίας έβαινε προς διάλυσιν, αφού η αίρεσις των Νικολαϊτών έτεινε να γίνη νόμος πλέον εις τους Γ.Ο.Χ. υπό του Αυξεντίου, ο δε αγών μας κατήντησε περίγελως. Όσον και αν αγωνιζώμεθα εκ των έξω ουδέν επετύχαμεν και το κακόν που επολεμούσαμεν εκορυφούτο αντί να κατασταλή»¹¹⁵.

Καθώς ήταν φυσικό, ούτε ο Χρυσόστομος κατώρθωσε να επιτύχη την ποθητή κάθαρσι. Όταν μάλιστα έπειτα από δέκα περίπου έτη προσπάθησε να εκδικάση συνοδικά τις καταγγελίες για ηθικά παραπτώματα του επισκόπου Ευθυμίου Ορφανού, ο τελευταίος αντέδρασε με την δημιουργία ενός νέου σχίσματος. Με το σχίσμα όμως αυτό θα ασχοληθούμε κατωτέρω.

 

Σημειώσεις:

---

110. Δ. Κόκορη, Ημερολόγιο, Εορτολόγιο, Διόρθωσις λάθος ή ἐπιβεβλημένη;, σελ. 127.

111. Εφημερίς Ορθόδοξος Χριστιανικός αγών, φύλλο 3, σελ. 3.

112. Ένθ ανωτ. σελ. 1.

113. Ένθ ανωτ. φύλλο 8, σελ. 8.

114. Περιοδικό Εκκλησιαστική Παράδοσις, φύλλο 26, σελ. 503.

115. Περιοδικό Άγιος Κυπριανός, τεύχος 214, σελ. 102.