Κεφάλαιο Α΄: Τα εσωτερικά σχίσματα τών Γ.Ο.Χ.

δ΄. Οι απόψεις του πρώην Φλωρίνης Χρυσοστόμου

Απαντώντας στους Ματθαϊκούς ο πρώην Φλωρίνης Χρυσόστομος, ο οποίος μετά την αποσκίρτησι και του Δημητριάδος Γερμανού από τους Γ.Ο.Χ.¹⁵ και την «αίτησι συγγνώμης»¹⁶ προς την Εκκλησία της Ελλάδος είχε απομείνει μόνος του στην ηγεσία τους, υποστήριζε τα εξής: Η κατά το έτος 1935 προσχώρησίς του στους Γ.Ο.Χ. είχε ως σκοπό τον αγώνα αφ' ενός για την «επαναφοράν του πατρίου εορτολογίου εις την Εκκλησίαν»¹⁷ και την συγκράτησι αφ' ετέρου του κινήματος των Γ.Ο.Χ. Μέσα στα πλαίσια της κανονικότητος, καθώς αυτό «ελλείψει ποιμαντορικής εποπτείας και καθοδηγήσεως εξετρέπετο εις ακρότητας επί ζημία του κύρους της Εκκλησίας και του γοήτρου της Ιεραρχίας»¹⁸ του νέου ημερολογίου. Οι ακρότητες αυτές δεν ήταν τίποτε άλλο παρά οι αναμυρώσεις, τις οποίες οι παλαιοημερολογίται ιερείς τελούσαν στους Νεοημερολογίτας που προσχωρούσαν στις τάξεις των Γ.Ο.Χ., δηλαδή η «αντικανονική» επανάληψις «του Μυστηρίου του Αγίου Μύρου»¹⁹.

Ο Χρυσόστομος χαρακτήριζε αντικανονικές τις ανωτέρω αναμυρώσεις, επειδή θεωρούσε ότι όλα τα Μυστήρια που τελούσαν οι νεοημερολογίται ιερείς ήταν έγκυρα, είχαν δηλαδή θεία Χάρι. Τα Μυστήρια της Εκκλησίας της Ελλάδος θα έπαυαν να έχουν θεία Χάρι, μόνο εάν αυτή καταδικαζόταν από Οικουμενική Σύνοδο· αναλυτικότερα: κατά τον Χρυσόστομο, η αντικανονική αλλαγή του ημερολογίου το1924 έδινε στους αρχιερείς, που επιθυμούσαν την ακριβή τήρησι των εκκλησιαστικών παραδόσεων μόνο το εξής δικαίωμα: να διακόψουν βάσει του ιε΄ κανόνος της ΑΒ΄ Συνόδου την εκκλησιαστική κοινωνία με την καινοτόμο Ιεραρχία και δια του τρόπου αυτού να την καταγγείλουν «ενώπιον Πανορθοδόξου η Μεγάλης Τοπικής Συνόδου, μόνης αρμοδίας και δικαιουμένης να δικάση Αυτήν, επί τη πλάνη και ή να πείση αυτήν να αποστή ταύτης ή εμμένουσαν εις αυτήν να κηρύξη Σχισματικήν»²⁰.

Οι αρχιερείς αυτοί -εν προκειμένω οι Γ.Ο.Χ.- δεν δικαιούντο δηλαδή να προβούν «εις την κήρυξιν αυτής (της Εκκλησίας της Ελλάδος) ως σχισματικής και την ακύρωσιν των μυστηρίων αυτής»²¹. Και τούτο διότι μία Εκκλησία «τότε μόνον... απόλλυσι το κύρος αυτής και την αγιαστικήν δύναμιν και ενέργειαν τα Μυστήρια Αυτής, όταν Αύτη δια μίαν κακοδοξίαν κηρυχθή αιρετική ή Σχισματική υπό της όλης Εκκλησίας»²².

Βάσει της ανωτέρω Ορθοδόξου διδασκαλίας ο Χρυσόστομος κατά  το 1935 διέκοψε απλά και μόνο την εκκλησιαστική κοινωνία με την Εκκλησία της Ελλάδος καταγγέλοντας στις Ορθόδοξες Εκκλησίες την από μέρους της μονομερή αλλαγή του ημερολογίου. «Αν δε ημείς», ισχυρίζεται ο Χρυσόστομος, «ωνομάσαμεν τον Αρχιεπίσκοπον Αθηνών σχισματικόν και την Εκκλησίαν της Ελλάδος σχισματικήν, την λέξιν “σχίσμα” μετεχειρίσθημεν ουχί υπό την έννοιαν υφ' ην μεταχειρίζεται ταύτην η Εκκλησία ίνα σημάνη την απόσχισιν εκ της Ορθοδόξου Εκκλησίας και την συνεπεία ταύτης αποξένωσιν της Χάριτος του Χριστού και των μυστηρίων, αλλ' υπό την έννοιαν ότι ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών δια της εορτολογικής καινοτομίας απέσχισεν εαυτόν και την ακολουθούσαν αυτώ Ιεραρχίαν των λοιπών Ορθοδόξων Εκκλησιών εις τον εορτασμόν των εορτών και την τήρησιν των νηστειών ... Ο Μακαριώτατος και οι ακολουθούντες αυτώ αρχιερείς... Κατέστησαν δυνάμει μόνον ουχί δε και ενεργεία έκπτωτοι της θείας Χάριτος, ως διατελούντες υπό τας αράς και τα αναθέματα άτινα εξετόξευσαν οι θείοι Πατέρες των 7 Οικ. Συνόδων εναντίον των αθετούντων τας παραδόσεις... θα καταστώσιν (δε) και ενεργεία έκπτωτοι της θείας Χάριτος και αλλότριοι του ορθοδόξου πνεύματος των μυστηρίων, όταν ούτοι κηρυχθώσι τοιούτοι και ενεργεία σχισματικοί υπό πανορθοδόξου Συνόδου, μόνης δικαιουμένης προς τούτο κατά τα θέσμια της Ορθοδόξου Ανατολικής Εκκλησίας»²³.

Δυστυχώς οι επίσκοποι Κυκλάδων και Βρεσθένης «μη αρκεσθέντες εις την διακοπήν της εκκλησιαστικής επικοινωνίας μετά της καινοτόμου Ιεραρχίας της Ελλάδος, εκήρυξαν ου μόνον τους καινοτόμους Ιεράρχας Σχισματικούς άνευ ουδεμιάς δίκης και απολογίας, αλλά και την όλην Εκκλησίαν της Ελλάδος Σχισματικήν, σφετερισθέντες, οι δείλαιοι, ου δεν ήττον, ου δεν έλαττον δικαίωμα Οικουμενικής ή Τοπικής Συνόδου»²⁴.

 

Σημειώσεις:

---

15. Χριστοδούλου Κ. Παρασκευαίδου, Ιστορική και κανονική θεώρησις..., σελ. 270.

16. Θεοκλήτου Διονυσιάτου, Αθωνικά άνθη, τόμος ι΄, σελ. 144-145.

17. Ηλία Αγγελοπούλου, Μητροπολίτης πρ. Φλωρίνης Χρυσόστομος Καβουρίδης, σελ. 83.

18. Αμφιλοχίου ιερομονάχου, ένθ ανωτ. σελ. 26.

19. Ηλία Αγγελοπούλου, ένθ ανωτ. σελ. 80.

20. Αμφιλοχίου ιερομονάχου, ένθ ανωτ. σελ. 17.

21. Ηλία Αγγελοπούλου, ένθ ανωτ. σελ. 78.

22. Ένθ ανωτ.

23. Ένθ ανωτ. σελ. 79.

24. Χρυσοστόμου πρώην Φλωρίνης, ένθ ανωτ. σελ. 19.