Ενώ αυτή είναι η ουσία της Ορθοδόξου παραδόσεως, στην Δύση αναπτύχθηκε μια άλλη παράδοση, η οποία απέβαλε αυτά τα αληθινά κριτήρια της Ορθοδόξου παραδόσεως· έτσι, υπάρχει η Ορθόδοξη παράδοση και οι άλλες Χριστιανικές παραδόσεις.

Οι Φραγκολατίνοι ανέπτυξαν την σχολαστική θεολογία, που στηρίζεται στους συλλογισμούς και όχι στην ασκητική παράδοση· έτσι, αντικατέστησαν την ρωμαίικη πατερική θεολογία με την φιλοσοφική σχολαστική θεολογία που θεωρείται ως ανώτερη της πατερικής θεολογίας.

Η σχολαστική θεολογία διακρίνεται κυρίως από συλλογισμούς.

«Η Ορθόδοξη θεολογία δεν αποτελείται από αλυσίδα συλλογισμών. Η φραγκική παράδοση είναι γεμάτη από συλλογισμούς. Ο συλλογισμός είναι μια καλή γυμναστική για το μυαλό. Δεν μπορεί κανείς να βασισθή εκεί, αλλά μόνο στην παρατήρηση. Να βλέπη και να κάνη ανάλυση. Ορθόδοξη θεολογία σημαίνει να βλέπη κανείς και βάσει της εμπειρίας της θεοπτίας, της Θεώσεως, να θεολογή».

Η φραγκική αυτή παπική θεολογία έχει επηρεασθή από τον Αυγουστίνο, που στηρίζεται στην φιλοσοφική μέθοδο εμβαθύνσεως των δογμάτων, και δυστυχώς αυτή η άποψη περί πατερικής θεολογίας πέρασε και στα Ορθόδοξα εγχειρίδια. Επίσης, στον Αυγουστίνο ανευρίσκεται η ιδέα, όπως έχει προαναφερθή, ότι η αποκάλυψη του Θεού εμπεριέχεται, αλλά και ταυτίζεται με την Αγία Γραφή. Αυτή η παράδοση της δυτικής σκέψεως έχει επηρεάσει και τους Ορθοδόξους. «Εμείς είχαμε μεγαλώσει σε αυτήν την παράδοση της δυτικής σκέψεως».

Παρά ταύτα στην Δύση, ανευρίσκονται μέχρι τον Μεσαίωνα, στοιχεία της Ορθοδόξου παραδόσεως.

«Η δική μου η μελέτη της δυτικής παραδόσεως είναι περιορισμένη πάνω στο θέμα αυτό, αλλά η νοερά ευχή υπάρχει στην Δύση και σώζεται, φαίνεται, μέχρι τον Μεσαίωνα».

Μετά την φραγκική-παπική παράδοση που στηρίχθηκε στην λογική επεξεργασία, αναπτύχθηκε η προτεσταντική παράδοση, που στηρίχθηκε στην λογική και την ηθική. Έπειτα αναπτύχθηκε η ρωσική παράδοση, την οποία οι Ρώσοι θεώρησαν ως ανώτερη και από την πατερική και από την σχολαστική. Η ησυχαστική παράδοση, που είναι το θεμέλιο της βιβλικοπατερικής παραδόσεως, παραθεωρήθηκε.

Μέσα από την ρωσική θεολογία πέρασε στην σύγχρονη Ελλάδα η δυτική παράδοση.

«Προτεσταντική επιρροή δεν είχε έλθει στην Ελλάδα στην αρχή, δηλαδή, διότι οι Προτεστάντες γενικά ήσαν και μισητοί από τους Ορθοδόξους. Και είχαν κάποιο σεβασμό δημιουργήσει για την παπική παράδοση, επειδή οι Ρώσοι είχαν κάποιο σεβασμό γι’ αυτή την παράδοση, αν και οι Ρώσοι επίσης μισούσαν την παπική παράδοση, παρά ταύτα ήσαν πάρα πολύ επηρεασμένοι από αυτή την παράδοση».

Η μεταφορά της δυτικής παραδόσεως στην Ελληνική θεολογία έγινε με τις σπουδές των θεολόγων στην Δύση και την Ρωσία.

«Οπότε, ασχολήθηκαν και με θέματα φιλοσοφικά, όταν πήγαν να μορφωθούν στη Δύση μαζί με τα θεολογικά, τα βιβλικά, τα ιστορικά κ.ο.κ. Και όταν επέστρεψαν στο νεοελληνικό Κράτος, ασχολήθηκαν με όλα τα θέματα, κατά τρόπο αποκομμένο από την παράδοση. Δεν υπήρχε εσωτερική συνοχή με την παράδοση.

Υπήρχε μια επιφανειακή συνοχή με το παρελθόν, αλλά δεν υπήρχε εσωτερική συνοχή με το παρελθόν. Και ένα από τα αποτελέσματα, βέβαια, είναι η κυριολεκτικά καταστροφή του μοναχισμού στην ελευθέρα Ελλάδα -κυριολεκτικά ο μοναχισμός καταστράφηκε δηλαδή έγινε μία συνειδητή προσπάθεια να αντικατασταθή ο κατεστραμμένος μοναχισμός στην Ελλάδα. Διότι τότε η Βόρειος Ελλάδα δεν ήταν ακόμα Ελλάδα- Ελλάδα ήτανε μέχρι την Άρτα-Bόλο. Από πάνω ήτανε η Οθωμανική Αυτοκρατορία ακόμα.

Στο νεολληνικό Κράτος, η Ορθοδοξία είχε ξεριζωθή θεμελιωδώς από την εσωτερική συνοχή, την παραδοσιακή με το παρελθόν και ούτε ίχνος υποψίας δεν είχαν περί της πατερικής θεολογικής μεθόδου».

Έτσι, ο τρόπος με τον οποίο διδάσκεται στην Ελλάδα η θεολογία, «είναι δυτικής και ρωσικής προελεύσεως. Καμία σχέση με το Βυζάντιο». Όμως, δεν έχει καμία σχέση η Ορθόδοξη παράδοση με την δυτική παράδοση.

«Τα θεμέλια της Ορθοδόξου παραδόσεως και της δυτικής είναι τελείως διαφορετικά, διότι οι δυτικές παραδόσεις ξεκινούν πάντοτε από την ευδαιμονία. Και νομίζω ότι ο καπιταλισμός στην Δύση ξεκινάει κατά κύριον λόγον από την ιδέα ότι ο σκοπός του ανθρώπου είναι η ευδαιμονία, η οποία επιτυγχάνεται δια της ικανοποιήσεως του άτομου. Και ο άνθρωπος ικανοποιείται ή από τον Θεό ή από τον συνάνθρωπο του.

Εγώ δεν βλέπω ουσιαστική διαφορά να είμαι κάτοχος του Θεού για να είμαι ευδαίμων, διότι αυτή είναι η γλώσσα του Αυγουστίνου. Γίνεται ο άνθρωπος κάτοχος του Θεού, και το λέει, δηλαδή, λέει το possession of God, possession Dei, να έχη κανείς τον Θεόν ως κτήμα. Είναι η γλώσσα του, δηλαδή».

Η Ορθόδοξη Εκκλησία μεταδίδει την ησυχαστική παράδοση από γενιά σε γενιά. Και το σπουδαιότερο είναι ότι πάντοτε κάνει αγώνα όχι μόνον εναντίον του διαβόλου, αλλά και εναντίον των άλλων παραδόσεων, που υπονομεύουν την γνήσια Ορθόδοξη παράδοση.

«Στην πορεία αυτή έχουμε την Εκκλησία, ως μια ιστορική πραγματικότητα, η οποία όμως μεταδίδει τον φωτισμό από την μια γενεά στην άλλη. Από αυτής της απόψεως η πάλη της Εκκλησίας δεν είναι μόνο εσωτερική, που κάνει τον αγώνα εναντίον του διαβόλου και εναντίον των πειρασμών κ.ο.κ., για να μπορή ο καθένας να φθάση στον φωτισμό, αλλά αυτή η ίδια η παράδοση έρχεται συνεχώς σε σύγκρουση και με τα έκτος της Εκκλησίας».