Υφίσταται σ' ένα κύκλο «αναγεννημένων» Χριστιανών, η θεωρία πως ο ιερός Χρυσόστομος μισούσε τους Εβραίους και στους λόγους του ο αντισημιτισμός ευρίσκεται σε υπερθετικό βαθμό. Μάλιστα κάποιοι από αυτούς θεωρούν πως έχει δολοφονικό ένστικτο (!) και παραθέτουν τσιτάτα δίχως θεολογική και ιστορική τεκμηρίωση. Οι ίδιοι κύκλοι δεν έδωσαν ποτέ ορισμό περί αντισημιτισμού ενώ συγχρόνως αγνοούν (;) τον απόστολο Παύλο και την πολεμική του κατά των Ιουδαίων!!!

Βέβαια, η κρυφή αλήθεια -και αυτό που ουσιαστικά υφίσταται-, είναι η εμπάθεια σε κάθε τι Ορθόδοξο. Ο ίδιος άγιος έχει εκφωνήσει λόγους και κατά των Ελλήνων αλλά η σιωπή των  «αναγεννημένων» για το συγκεκριμένο έργο φανερώνει τα πραγματικά τους κίνητρα. Και αυτά είναι η συκοφαντική δυσφήμηση και το έργο ενός αγίου για το επιθυμητό αποτέλεσμα. Και ποιο είναι αυτό; Να προσηλυτίσουν με αθέμιτο τρόπο στις αρχές της sola scriptura ακατήχητους και αδαείς συνανθρώπους μας, συκοφαντώντας προσωπικότητες που ποτέ ο προτεσταντισμός δεν έχει αναδείξει και ούτε πρόκειται...

Στο σημείο αυτό θα πρέπει να επισημάνουμε πως ο αντισημιτισμός θεμελιώνεται σε πέντε μοτίβα. Το θεοκρατικό, το πρωτόγονο θρησκευτικό, το οικονομικό, το ελευθεριάζον  πολιτιστικό και το φυλετικό. Οι κύκλοι των «αναγεννημένων» δεν δίνουν κανένα ορισμό και απλά αφορίζουν ότι δεν είναι συμβατό με τις αρχές τους. Τα χαρακτηριστικά του αντισημιτισμού, όπως αναφέρει ο Holsten, είναι «μια ευρεία κλίμακα αισθημάτων και συμπεριφορών εναντίον των Ιουδαίων που ξεκινούν από την ενστικτώδη αποστροφή να μην πειραχτεί έστω και μια ιουδαϊκή τρίχα, και καταλήγουν σ' ένα μίσος, που οδηγεί στην προγραμματισμένη εξολόθρευση τους» ⁽¹⁾.

Αν ο Ιερός Χρυσόστομος έχει αντισημιτισμό στα έργα του, καλό θα ήταν να αναρωτηθούν οι «αναγεννημένοι» για το χωρίο του Παύλου στην Α' Θεσσαλονικείς 2.14-16. Η βιβλιογραφία είναι πλούσια με όλες τις απόψεις, αν θέλει κανείς να ψάξει και να βρει εμπεριστατωμένες απόψεις. Το χωρίο στην Α' Θεσ. 2.14-16, «περιλαμβάνει έξι κατηγορίες εναντίον των Ιουδαίων, με τις οποίες κατηγορούνται οι Ιουδαίοι ότι σκότωσαν τον Κύριο, δολοφόνησαν τους προφήτες, καταδιώκουν τους Χριστιανούς ιεραποστόλους, δεν είναι αρεστοί στον Θεό, είναι εχθροί των ανθρώπων και εμποδίζουν την ιεραποστολή. Είναι χαρακτηριστικό ότι δύο φορές αναφέρεται η παρεμπόδιση της ιεραποστολής, στοιχείο που φανερώνει και τον ιδιαίτερο χαρακτήρα του χωρίου» ⁽²⁾.

Ως αντίλογο βέβαια σε αυτές τις προτάσεις ειπώθηκε με την μορφή ερωτήματος, αν ο Παύλος έκανε λόγο για τους Ιουδαίους συλλογικά ή για συγκεκριμένες ομάδες. Η δεύτερη άποψη υιοθετήθηκε από ορισμένους ερευνητές, όπως ο Εβραίος Schalom Ben- Chorin, ο οποίος υποστήριξε ως κύριο επιχείρημα ότι ο Ιησούς, οι προφήτες, ο Παύλος, ανήκουν στο Ιουδαϊκό έθνος και δεν είναι δυνατόν Ιουδαίος να κατηγορεί Ιουδαίο ⁽³⁾. Στον αντίλογο αυτό εύστοχα απαντά ο Broer, «ότι με τον τρόπο αυτό μπορούμε να ανασάνουμε ανακουφισμένοι, επειδή απαλλάξαμε τον Παύλο από μια τέτοια κατηγορία, αλλά πράγματι κατανοήσαμε έτσι το κείμενο;» ⁽⁴⁾ Συνεχίζοντας αποσπασματικά από το πολύ ωραίο και εμπεριστατωμένο κείμενο του καθηγητή, επισημαίνω πως ο Παύλος «αναφέρεται σε μια εκτεταμένη χρονική περίοδο με πολλούς και διαφορετικούς Ιουδαίους, υπεύθυνους για διάφορες πράξεις, που αρχίζει από τους προφήτες και καταλήγει στον Παύλο. Όλη αυτή η μακροχρόνια αρνητική δράση των Ιουδαίων λειτουργεί σωρευτικά με κατάληξη «εις το αναπληρώσαι αυτών τας αμαρτίας», «να ξεχειλίσει (δηλ.) το ποτήρι των αμαρτιών τους», έκφραση που κατά τον Γαλάνη ⁽⁵⁾ «δηλώνει τον έσχατο βαθμό της αμαρτωλότητας», στον οποίο καταλήγουν οι Ιουδαίοι. Η εναλλαγή μάλιστα των χρόνων των ρημάτων από αόριστο σε ενεστώτα συνδέει το παρελθόν με το παρόν και φαίνεται να προσδίδει στις ενέργειες των Ιουδαίων μια αδιάλειπτη ενότητα, που συνηγορεί στην άποψη ότι ο Παύλος αναφερόμενος στους Ιουδαίους δεν ενδιαφέρεται να κάνει καμία διάκριση ανάμεσα σε πιστούς και αμαρτωλούς Ιουδαίους» ⁽⁶⁾. Από την άλλη βέβαια πρέπει να επισημανθεί πως ο Παύλος κάνει τέτοιες κρίσεις αρνητικές-θετικές (βλ. Ρωμ. 9.3-5 για κρίση θετική), χωρίς να προβαίνει σε λεπτό διαχωρισμό ανάμεσα σε καλούς και κακούς. «Και αυτό συμβαίνει, επειδή τότε δεν κυριαρχούσε η σύγχρονη περιρρέουσα ατμόσφαιρα του σύγχρονου αντισημιτισμού, που απαιτεί προσεκτικότερες εκφράσεις και αναλύσεις» ⁽⁷⁾.

Δεν θα μπορούσαμε λοιπόν να ισχυριστούμε ότι τα ίδια κριτήρια ισχύουν και για τον Ιερό Χρυσόστομο;

Ο Παύλος στην πολεμική του κατηγορεί τους Ιουδαίους για τον θάνατο του Ιησού (πρβλ. Πρ. 2.23, 3.15, 4. 10,  5. 30, 7.52, 10.39, Μκ 12. 1-9) και για παρεμπόδιση της ιεραποστολής. Οι Ιουδαίοι δεν φαίνονται να αρνούνται το μερίδιό τους στη δολοφονία Του Χριστού και διατυπώνεται από μια αναφορά σε μια baraita του Βαβυλωνιακού Ταλμούδ  (TalBab Sanherdin 43a): «Την παραμονή του Πάσχα κρεμάστηκε ο Ιησούς [...]  Όποιος έχει να μαρτυρήσει κάτι ευνοϊκό γι' αυτόν, ας προσέλθει να συνηγορήσει γι' αυτόν. Αλλά επειδή δεν προσκομίστηκε κανένα ευνοϊκό γι' αυτόν στοιχείο, κρεμάστηκε την παραμονή του Σαββάτου».  Οι Ιουδαίοι είναι επίσης υπεύθυνοι και για την δολοφονία των προφητών. Ο Παύλος υιοθετεί την δευτερονομιστική παράδοση  (Γ' Βασ. 19,10. Β' Εσδρας 19,26), την χρησιμοποιεί και την συνδυάζει με την δολοφονία του Χριστού. «Προτάσσει δε τον θάνατον του Κυρίου, ει και χρονικώς ύστερον, ως την επισημοτάτην πράξιν της ιουδαϊκής απιστίας και το φρικτότατον των εγκλημάτων·  εξ αυτού ανάγεται είτα στο απώτατον παρελθόν, ίνα επιστρέψει πάλιν εις το παρόν...» ⁽⁸⁾

Κλείνω με παράθεση του χωρίου:

υμείς γαρ μιμηταί εγενήθητε, αδελφοί, τών εκκλησιών τού Θεού τών ουσών εν τη Ιουδαία εν Χριστώ Ιησού, ότι τα αυτά επάθετε και υμείς υπό τών ιδίων συμφυλετών καθώς και αυτοί υπό τών Ιουδαίων, 15 τών και τον Κύριον αποκτεινάντων Ιησούν και τους ιδίους προφήτας, και ημάς εκδιωξάντων, και Θεώ μη αρεσκόντων, και πάσιν ανθρώποις εναντίων, 16 κωλυόντων ημάς τοις έθνεσι λαλήσαι ίνα σωθώσιν, εις το αναπληρώσαι αυτών τας αμαρτίας πάντοτε. έφθασε δε επ' αυτούς η οργή εις τέλος ⁽⁹⁾.

Πηγές

1. Ερμηνευτικές και θεολογικές προσεγγίσεις στην Κ.Δ., Χαράλαμπος Γ. Ατματζίδης, Ostracon Publishing .

2. Ερμηνευτικές και θεολογικές προσεγγίσεις στην Κ.Δ., σελ. 79,  Χαράλαμπος Γ. Ατματζίδης, Ostracon Publishing.

3. Schalom Ben- Chorin, Antijudische Elemente im  Neun  Testament, EuTh 40 (1980), 208.

4. M. I . Broer, μν. έργ. 752.

5. Ι. Γαλάνη, Η πρώτη επιστολή του Απ. Παύλου προς Θεσσαλονικείς, 189.

6. Ερμηνευτικές και θεολογικές προσεγγίσεις στην Κ.Δ., Χαράλαμπος Γ. Ατματζίδης, Ostracon Publishing.

7. Ερμηνευτικές και θεολογικές προσεγγίσεις στην Κ.Δ., σελ. 80. Χαράλαμπος Γ. Ατματζίδης, Ostracon Publishing.

8. Βλ. Ν. Ι. Λούβαρις. Το Θεσσαλονικέων Α', β' 1-16.

9. Α' Θεσ. 2.14-16