Ορθόδοξη Ομάδα Δογματικής Έρευνας

Κεντρική Σελίδα

Προτεσταντισμός και Πατέρες

Ήταν ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος "αντισιωνιστής"; // Διδασκαλίες τού Ιερού Χρυσοστόμου που ποτέ δεν θα σας πουν οι λεγόμενοι Πατερικοί Προτεστάντες // Η σφαγή στον «Πόλεμο των Χωρικών», ο αντισημιτισμός του Λουθήρου, και το χιτλερικό «ολοκαύτωμα» των Εβραίων // Ο Αιρεσιάρχης Λούθηρος και η αντιμετώπιση των "αιρετικών"

Απάντηση στους επικριτές του Χρυσοστόμου

για τους λόγους του "Κατά των Ιουδαίων"

 

Κάποιοι Προτεστάντες έχουν λόγους να διασύρουν τον άγιο Ιωάννη τον Χρυσόστομο, επειδή η διδασκαλία του αποτελεί ιστορική μαρτυρία για την αρχαιότητα τής Ορθοδοξίας, ή  επειδή θέλουν να  βρουν κάποιον που να μοιάζει με τον ρατσιστή ιδρυτή τους, τον Λούθηρο. Και μία κατηγορία εναντίον τού αγίου Ιωάννη, είναι αυτά που λέει κατά τών Ιουδαίων, όπως θα δούμε στο ακόλουθο άρθρο.

 

Οι λόγοι του αγίου Ιωάννη του Χρυσοστόμου ‘’Κατά Ιουδαίων’’ περιστρέφονται από το θέμα της συμμετοχής μερίδας Χριστιανών της Αντιόχειας σε Ιουδαϊκές νηστείες και εορτές, κάτι που οδηγούσε σε Ιουδαΐζοντα Χριστιανισμό και το οποίο αποτελούσε πρόβλημα ακόμα και στην πρώτη αποστολική Εκκλησία. Ο Χρυσόστομος, αναφέρει το συγκεκριμένο πρόβλημα ως ‘’νόσημα’’, ως αρρώστια πνευματική και ‘’πονηρό έθος’’.  ‘’Τι δε εστί το νόσημα; Εορταί των αθλίων και ταλαιπώρων Ιουδαίων μέλλουσι προσευλαύνειν συνεχείς και επάλληλοι, αι σάλπιγγες, αι σκηνοπηγίαι, αι νηστείαι, και πολλοί των μεθ’ ημών τεταγμένων και τα ημέτερα λεγόντων φρονείν, οι μεν επί την θέαν απαντώσι των εορτών, οι δε και συνεορτάζουσι και των νηστειών κοινωνούσι, και τούτο το πονηρό έθος βούλομαι της Εκκλησίας απελάσαι νυν’’(Λόγος πρώτος, PG 48, 844). 

Μάλιστα, απορεί πώς είναι δυνατό να συνεορτάζουν οι Χριστιανοί με τους απίστους Ιουδαίους που σταύρωσαν, αρνήθηκαν και αρνούνται τον Χριστό· ‘’Πώς ουν ουκ άτοπον τους μεν εις άνθρωπον γενομένους πονηρούς μετά τοσαύτης φεύγειν σπουδής, τους δε εις αυτόν υβρίσαντας τον Θεόν ποιείσθαι κοινωνούς, και τους προσκυνούντας τον Εσταυρωμένον τοις εσταυρωκόσι συνεορτάζειν;’’.(Λόγος πρώτος, PG 48, 850).  Ενώ, αναφέρει επίσης: ‘’Άκουσον των προφητών, μάλλον δε άκουσον του Θεού, μεθ’ όσης αυτάς αποστρέφεται της υπερβολής· Μεμίσηκα, απώσμαι τας εορτάς υμών. Ο Θεός μισεί και συ κοινωνείς;’’. (Λόγος πρώτος, PG 48, 853).

Ο Χρυσόστομος λειτουργεί ως πνευματικός ιατρός που με αυτούς τους λόγους του θέλει να καθαρίσει τις πληγές και να θεραπεύσει την πίστη όσων παρασύρθηκαν σε έναν Ιουδαϊζοντα Χριστιανισμό. Οι αιρέσεις και τα σχίσματα είναι η πηγή του κακού, το χειρότερο πράγμα που μπορεί να συμβεί στο Σώμα του Χριστού· ‘’…ουδέν χείρον φιλονικείας και μάχης και του την Εκκλησίαν διασπάν, και τον χιτώνα, ον ουκ ετόλμησαν οι λησταί διαρρήξαι, τούτον εις πολλά κατανέμειν μέρη’’ (Λόγος τρίτος, PG 48, 863). Το φάρμακο, κατά τον σοφό ιεράρχη μας, είναι η ενότητα της πίστης που επιτυγχάνεται με την βοήθεια του Αγίου Πνεύματος, στην υπακοή στις αποφάσεις των συνόδων και στην διδασκαλία των Αγίων Πατέρων που στηρίζεται στην Αγία Γραφή. Αναφέρει ότι εκείνος που αποχωρίζει τον εαυτό του από τις αποφάσεις των εκκλησιαστικών συνόδων, και αποσύρει τον εαυτό του από την Πατερική διδασκαλία της Εκκλησίας, ακόμα και αν νομίζει ότι είναι καλά πνευματικά, γρήγορα θα πέσει σε πνευματική αρρώστια που είναι η αίρεση.

Αναφέρει ότι επί του συγκεκριμένου θέματος του συνεορτασμού με Ιουδαίους απίστους στον Χριστό, η εκκλησία είχε διατυπώσει επίσημα συγκεκριμένη θέση συνοδικώς με 300 Πατέρες στην Βυθινία,  που έτσι και αλλιώς είχε ήδη από την πρώτη αποστολική σύνοδο, όπως διαβάζουμε στις Πράξεις των Αποστόλων. ‘’Ο μέντοι της συνόδου ταύτης εαυτόν απορρήξας, και της των πατέρων διδασκαλίας υπεξαγαγών, και το ιατρείον φυγών, καν υγιαίνειν δοκή, ταχέως εις αρρώστιαν πεσείται’’. (Λόγος τρίτος, PG 48, 864).

Το φάρμακο λοιπόν, είναι η ορθή διδασκαλία. Και οι ιατροί προσπαθούν όχι μόνο να διατηρούν την υγεία των ανθρώπων, αλλά και αν ακόμα αυτοί αρρωστήσουν, και πάλι προσπαθούν να τους απαλλάξουν από τα νοσήματα λαμβάνοντας πρόνοια υπέρ αυτών. ‘’Ούτω και οι ιατροί ποιούσι· λέγουσι μεν γαρ και υγιαίνουσι τοις ανθρώποις α δύνανται διατηρήσαι την υγείαν αυτοίς, και πάσαν αποκρούσασθαι νόσον· αμελήσαντας δε των επιπραγμάτων, και αρρωστία περιπεσόντας ου παρορώσιν, αλλά και πολλήν μάλιστα τότε επιδείκνυται πρόνοιαν, όπως αυτούς απαλλάξωσι των νοσημάτων…ούτω και επί των πεπτοκότων αδελφών λογίζου’’. (Λόγος όγδοος, PG 48, 931- 932).

Μάλιστα, ο Χρυσόστομος αναφέρει ότι  κάθε αδελφός μπορεί να σταλάξει την διδασκαλία ως βάλσαμο για τον ασθενή. Ο καθένας μπορεί να βοηθήσει τον πεσμένο αδελφό. ‘’Αν γαρ επιστάξεις αυτώ καθάπερ έλαιον του λόγου την διδασκαλίαν, αν καταδήσης τη προσηνεία, αν θεραπεύσεις τη καρτερία, θησαυρού παντός ευπορώτερον σε ούτος εργάσεται’’. (PG 48, 932-933).

Σαφής είναι επίσης και η προτροπή του Χρυσοστόμου: ‘’Μη εκπόμπευε τα αμαρτήματα, αλλά θεράπευε’’ (PG 48, 933), καλώντας μας να μιμηθούμε τους αποστόλους, τους προφήτες, τους δίκαιους, ακόμα και τον Χριστό, που στάλθηκε από τον Πατέρα για να επιστρέψει τους πλανημένους· ‘’Εννόησον δια τι προφήται, δια τι απόστολοι, δια τι δίκαιοι, δια τι άγγελοι πολλάκις επέμφθησαν, δια τι αυτός ο μονογενής Υιός του Θεού παρεγένετο· ουχ ίνα ανθρώπους διασώσει; Ουχ ίνα πεπλανημένους επαναγάγη; Τούτο και συ ποίησον κατά δύναμιν την σην, και πάσα σπουδή επίδειξαι και πρόνοιαν εις την των πεπλανημένων επάνοδον’’ (PG 48, 941- 942). Παρομοιάζει την Εκκλησία ως την κοινή μας μητέρα που έχασε ένα παιδί. Το έκλεψε ο διάβολος και τον οδηγεί στον Ιουδαϊσμό. Έχουμε ευθύνη να τον αναζητήσουμε ανάβοντας τον λύχνο της διδασκαλίας.‘’Ο Χριστός το αίμα εξέχεεν δι αυτόν, συ δε ουδέ λόγον προέσθαι δι αυτόν υπομένεις;’’ (Λόγος πρώτος, PG 48, 856).

Όσοι κατηγορούν τον Χρυσόστομο ότι δήθεν μιλάει εθνικά κατά των Ιουδαίων, κάνουν τραγικό λάθος. Ο Χρυσόστομος ομιλεί περί των απίστων στον Χριστό Ιουδαίων. Σε πολλά σημεία των οκτώ ομιλιών του ‘’Κατά Ιουδαίων’’ κάνει σαφή αναφορά ο ίδιος. ‘’Μηδέ θαυμάσητε, ει αθλίους εκάλεσα τους Ιουδαίους. Όντως γαρ άθλιοι και ταλαίπωροι, τοσαύτα από των ουρανών αγαθά εις τας χείρας αυτών ελθόντα απωσάμενοι και ρίξαντες μετά πολλής σπουδής’’ (Λόγος πρώτος, PG 48, 845). Αναφέρει ως αθλίους τους Ιουδαίους που απέρριψαν τα αγαθά που ήρθαν από τον ουρανό, τον Μεσσία δηλαδή. Αναφέρεται επομένως στους άπιστους στον Χριστό Εβραίους. Σε άλλη αναφορά, λέει: ‘’Τι τρέχεις ιδείν εν τη συναγωγήν των θεομάχων Ιουδαίων, ειπέ μοι, σαλπίζοντας ανθρώπους;’’. (Λόγος τέταρτος, PG 48, 881). Ώστε αναφέρεται στους θεομάχους Ιουδαίους και όχι σε όλους.

Σε άλλο σημείο αναφέρεται στα λόγια του Ιουδαίου νομοδιδασκάλου Γαμαλιήλ που είπε στο Ιουδαϊκό ιερατείο ότι αν οι απόστολοι ενεργούν ανθρωπίνως θα διαλυθούν όπως ο Θευδάς και ο Ιούδας. Εάν όμως είναι πραγματικά από τον Θεό, τους προειδοποίησε μη τυχών βρεθούν και θεομάχοι. Σε άλλο σημείο, αναφέροντας προφητεία του Ησαΐα, λέει· ‘’Και δώσω τους πονηρούς αντί της ταφής αυτού, και τους πλουσίους αντί του θανάτου αυτού. Και ουχ απλώς είπεν. Ιουδαίους, αλλά, Τους πονηρούς. Τι γαρ εκείνων πονηρότερον γένοιτ’ αν, οι μετά τας τοσαύτας ευεργεσίας τον Ευεργέτην έσφατον;’’. (Λόγος έκτος, PG48, 912).

Δεν αναφέρεται επομένως σε όλους τους Ιουδαίους, αλλά στους πονηρούς που δεν πίστεψαν στον Σωτήρα. Ένα σημείο ακόμα από το οποίο φαίνεται ότι ο Χρυσόστομος μιλάει θρησκευτικά και όχι εθνικά (πέρα από την αναφορά στον πυρήνα του προβλήματος που είναι οι θρησκευτικές εορτές τους) είναι ότι χρησιμοποιεί και στους οκτώ λόγους αποσπάσματα από τους Ιουδαίους προφήτες της Παλαιάς Διαθήκης που στηλίτευαν και εκείνοι την απιστία του λαού, εγκωμιάζοντάς τους. Μάλιστα τον Ιουδαίο Μωυσή αναφέρει ως ‘’Μέγα’’.

Σχετικά με τις ‘’σκληρές’’ εκφράσεις του, έχουμε να πούμε τα εξής. Ο Χρυσόστομος δεν κάνει τίποτα παραπάνω από το να μεταφέρει τα λόγια των ίδιων των θεόπνευστων προφητών, των αποστόλων, ακόμα και του ίδιου του Χριστού. Αν θέλει κάποιος να κατηγορήσει τον Χρυσόστομο, ας κατηγορήσει πρώτα και τους παραπάνω, ακόμα και τον ίδιο τον Κύριο.

Τους αποκαλεί ‘’κύνας’’. Και ενώ ο Θεός τους κάλεσε σε υιοθεσία, εκείνοι από παιδιά εξέπεσαν σε κύνες. Αντίθετα, εμείς οι εθνικοί που δεν μας είχε καλέσει σε υιοθεσία ο Θεός, επειδή δεχτήκαμε τον Χριστό μας έδωσε την τιμή της υιοθεσίας. Είναι εμφανέστατο ότι ο Χρυσόστομος μιλάει θρησκευτικά και όχι εθνικά. Δεν στηλιτεύει τους Εβραίους ως έθνος, αλλά στηλιτεύει την απιστία τους προς τον Σωτήρα. Αναφέρει· ‘’Κακείνοι μεν εις υιοθεσίαν καλούμενοι, προς την των κυνών συγγένειαν εξέπεσον, ημείς δε κύνες όντες ισχύσαμεν δια την του Θεού χάριν αποθέσθαι την προτέραν αλογίαν, και προς την των υιών αναβήναι τιμήν’’ (Λόγος πρώτος, PG 48, 845).

Για να στηρίξει αυτό, αναφέρει το παράδειγμα του ίδιου του Χριστού που στον διάλογο με την Χαναναία, ανέφερε ως ‘’τέκνα’’ τους Ιουδαίους και ως ‘’κυνάρια’’ τους εθνικούς αποδίδοντας έτσι αυτό που οι Εβραίοι θεωρούσαν και όχι βέβαια ο ίδιος ο Ιησούς ο οποίος στο τέλος την αναφέρει και ως υπόδειγμα πίστης και ταπείνωσης στα Ευαγγέλια (Ματθαίος ιε 21-28). Και πως αυτό αντιστράφηκε στην συνέχεια. Παιδί του Θεού γίνεται εκείνος που δέχεται τον Χριστό. Επίσης, αναφέρει και τα λόγια του απ Παύλου, ο οποίος στην προς Φιλιππησίους επιστολή κάνει λόγο για ΄΄κύνας΄΄, κακούς εργάτες, και την ‘’Ιουδαϊκή κατατομή’’ (Κεφ. γ 2-3).

Τους αναφέρει ως ‘’σκληροτράχηλους’’ και‘’ απερίτμητους την καρδία’’, ακριβώς με τα ίδια λόγια που είχε εκφραστεί και ο πρωτομάρτυρας Στέφανος στην απολογία του (Πράξεις Αγίων Αποστόλων, ζ 51- 53).

Στην συνέχεια, ο Χρυσόστομος αναφέρει μια προφητεία του Ωσηέ όπου ο προφήτης παρομοιάζει τον άπιστο Ισραήλ ως ‘’δάμαλη παροιστρώσα’’. (Ωσηέ δ 16). Ως ένα δαμάλι δηλαδή που δεν υποτάσσεται στον κύριό της. Ένα τέτοιο ζώο δεν είναι χρήσιμο προς εργασία αλλά προς σφαγή. Και για να μην νομίσει κανείς εσφαλμένα ότι μιλάει κυριολεκτικά, αναφέρει ακριβώς αυτό που αναφέρει και ο ίδιος ο Κύριος ΜΕΤΑΦΟΡΙΚΑ στην παραβολή των μνων. (Λουκάς ιθ 11-27). Το ίδιο επαναλαμβάνει ο Χρυσόστομος ΜΕΤΑΦΟΡΙΚΑ.

Σε άλλη προφητεία που χρησιμοποιεί ο Χρυσόστομος, ο προφήτης αναφέρει τον Ισραήλ ως ‘’πόρνη’’. Ως μία γυναίκα που δέχεται πολλούς άνδρες. Μεταφορικά, ως έναν λαό που αποστατεί από τον Κύριό του και αποδέχεται άλλους ΄΄κυρίους’’ και διδαχές. Ο Χρυσόστομος αναφέρει τον τόπο όπου στέκεται η πόρνη ως πορνείο. Μάλιστα προσθέτει τους χαρακτηρισμούς΄΄σπήλαιο ληστών’’, και ΄΄καταγώγιο θηρίων’’.  Όπως και ο ίδιος ο Χριστός που επέπληξε τους Ιουδαίους θρησκευτικούς άρχοντες αναφέροντας ‘’μη κάμνετε τον οίκο του Πατρός μου οίκον εμπορίου’’ (Ιωάννης β 16). Ο Ιερεμίας αναφέρει· ‘’μη σπήλαιον υαίνης η κληρονομία μου εμοί ή σπήλαιον κύκλω αυτής;’’ (Κεφ. ιβ 9). Και αυτό εξαιτίας της αποστασίας τους η οποία ήταν αιτία για την απομάκρυνση του Κυρίου. Και, όπως αναφέρει ο Χρυσόστομος, όταν ο Θεός εγκαταλείπει, τότε τα δαιμόνια παίρνουν εξουσία από τον ίδιο τον άνθρωπο και το άγιο γίνεται ‘’κατοικητήριο δαιμόνων’’‘’Τι ουν ο προφήτης φησίν; ‘Οψις πόρνης εγένετο σοι, απηναισχύντησας προς πάντας. Ένθα δε πόρνη έστηκεν, πορνείον εστί ο τόπος· μάλλον δε ουχί πορνείον και θέατρον μόνον εστί η συναγωγή, αλλά και σπήλαιον ληστών και καταγώγιον θηρίων· Σπήλαιον γαρ, φησίν, υαίνης εγένετο μοι ο οίκος υμών, ουδέ απλώς θηρίου, αλλά θηρίου ακαθάρτου. Και πάλιν, Αφήκα τον οίκον μου, εγκαταλέλοιπα την κληρονομίαν μου. Όταν δε ο Θεός αφή, ποία λοιπόν σωτηρίας ελπίς; Όταν ο Θεός αφή, δαιμόνων κατοικητήριον γίνεται εκείνο το χωρίον’’(Λόγος πρώτος, PG 48, 847).

Μάλιστα ο Χρυσόστομος, βάση των λόγων του Χριστού, αναφέρει ότι κανένας Ιουδαίος δεν προσκυνά πραγματικά τον Θεό. Ο Χριστός είπε ότι αν γνωρίζατε τον Πατέρα μου θα γνωρίζατε και Εμένα, αλλά δεν τον γνωρίζετε επειδή ούτε Εμένα γνωρίζετε. Αν λοιπόν αγνοούν τον Υιό και κατ επέκταση και τον Πατέρα, αν σταύρωσαν τον Υιό και απωθούν την βοήθεια του αγίου Πνεύματος, τότε δεν είναι ο τόπος τους ‘’καταγώγιο δαιμόνων’’; Παρακάτω αναφέρει ότι στις ψυχές των απίστων Ιουδαίων κατοικούν δαίμονες. Αυτό το στηρίζει στα λόγια του Χριστού που είπε για το πνεύμα το ακάθαρτο που όταν βγει μετά επιστρέφει έχοντας μαζί του άλλα επτά πνεύματα πονηρότερα από αυτό, και ότι εάν βρει τον οίκο άδειο (άδειο από την παρουσία του Θεού), τότε εισέρχεται και γίνονται τα τελευταία χειρότερα των πρώτων (Ματθαίος ιβ 43-45). Και το αναφέρει ο Κύριος για την γενεά της εποχής Του! Το ίδιο συνέβη και με τους Ιουδαίους που ενώ οι προπάτορές τους ασεβούσαν στους προφήτες, αυτοί υβρίζουν τον Δεσπότη των προφητών.

Ο Ιερός Χρυσόστομος αναπτύσσει την σχετική διδασκαλία του απ Παύλου όπως παρουσιάζεται στην προς Γαλάτας επιστολή, όπου στην εποχή του υπήρχε το ίδιο πρόβλημα με τους Ιουδαΐζοντες Χριστιανούς. Τους αναφέρει ότι τα περί του Νόμου ίσχυαν ως ‘’παιδαγωγός εις Χριστόν’’ και ότι αφού ήρθε ο Χριστός αυτά έπαυσαν. Ότι ο άνθρωπος που πιστεύει ότι θα δικαιωθεί ενώπιον του Θεού με αυτόν τον τρόπο, είναι αποκομμένος και επικατάρατος βάσει του Νόμου του Μωυσή εάν δεν εκτελέσει τα πάντα. Και ότι αν πιστεύει ότι πρέπει να προχωρήσει στην περιτομή, οφείλει να εκτελέσει και τις υπόλοιπες διατάξεις του Ιουδαϊκού Νόμου. Δεν παραλείπει να αναφέρει ότι ο ίδιος ο απ Παύλος είναι που παραγγέλλει επιτακτικά τον επίσκοπο Τίτο να ελέγχονται αυτές οι καταστάσεις ‘’αποτόμως’’, και ότι ο απ Παύλος- ή μάλλον ο ίδιος ο Κύριος που μιλάει μέσα από τον απ Παύλο- είναι που αναθεματίζει (αποχωρίζει από το Σώμα της Εκκλησίας και από την κοινωνία με τον Θεό) όποιον δεν ‘’φιλεί’’ τον Κύριο Ιησού Χριστό. Επομένως, βρίσκονται κάτω από ανάθεμα και μαζί με αυτούς και όσοι Ιουδαΐζουν, μικραίνοντας την δύναμη της θυσίας του Ιησού Χριστού.

Αναφέρει ο Χρυσόστομος· ‘’Διόπερ και ο Παύλος εκέλευσε μη πάντα παραινείν, αλλά και ελέγχειν αποτόμως, ούτω λέγων· Δι ην αιτίαν αυτούς αποτόμως. Ελέγξωμεν ουν αυτούς αποτόμως νυν, ίνα επί τοις φθάσασιν αισχυνθέντες και καταγνόντες εαυτών, μηκέτι την από της παρανόμου νηστείας δέξωνται λυμήν. Δια ταύτα και εγώ την παραίνεσιν λοιπόν αφείς, μαρτύρομαι και βοώ. Ει τις ου φιλεί τον Κύριον Ιησούν Χριστόν, έστω ανάθεμα, του δε μη φιλείν τον Κύριον τι μείζον αν γένοιτο τεκμήριον, αλλ’ ή όταν τους αποκτείναντας αυτόν κοινωνούς έχη τις της εορτής; Τούτους ουκ εγώ αναθεμάτισα, αλλά Παύλος· μάλλον δε ουδέ Παύλος, αλλ’ ο Χριστός, ο δι’ εκείνου λαλών, και ο εν τοις έμπροσθεν ειπών, ότι Εν νόμω δικαιούμενοι της χάριτος εξέπεσον’’(Λόγος δεύτερος, PG 48, 860).

Οι αναφορές του απ. Παύλου που χρησιμοποιεί ο Χρυσόστομος είναι οι εξής·

«Δι ην αιτίαν έλεγχε αυτούς αποτόμως, ίνα υγιαίνωσι τη πίστει» (Τίτος α 13).

«Εις τις ου φιλεί τον Κύριον Ιησούν Χριστόν, ήτω ανάθεμα» (Α Κορινθίους, ιστ 22).

«Καταργήθητε από του Χριστού οίτινες εν νόμω δικαιούσθε, της χάριτος εξεπέσατε» (Γαλάτας ε, 4).

Ώστε, εάν κάποιος θέλει να κατηγορήσει τον Χρυσόστομο, ας κατηγορήσει πρώτα τον απ. Παύλο που ήταν και ο ίδιος Εβραίος. Απόδειξη, ότι δεν φέρεται εναντίων των Εβραίων ως έθνος, αλλά μόνο των απίστων στον Χριστό που παρέσυραν ανθρώπους μακριά από την σωτηρία του Χριστού.

Ο Ιερός Χρυσόστομος αναφέρει ότι μισεί τις συναγωγές, γιατί ενώ έχουν τον νόμο και τους προφήτες, παρόλα αυτά τα ατιμάζουν μην πιστεύοντας σε αυτά ουσιαστικά. Μάλιστα, επειδή αυτά γίνονται το δόλωμα ώστε να παγιδευτούν οι αφελέστεροι. Και το στηρίζει αναφέροντας το παράδειγμα όπου το κοριτσάκι που είχε πνεύμα Πύθωνα και μάντευε, όταν είδε τον απ. Παύλο και την συνοδεία του, έλεγε καλά λόγια για αυτούς. Και ο απ. Παύλος επιτίμησε το ακάθαρτο πνεύμα αν και έλεγε για αυτούς καλά λόγια, επειδή δεν τα πίστευε. Και γενικά, ο Χρυσόστομος αναφέρει ότι είναι απάτη να λέει κάποιος μερικές αλήθειες αλλά να λέει ταυτόχρονα συγκαλυμμένα ψεύδη· ‘’ …οι τα δηλητήρια κεραννύντες φάρμακα, μέλιτι το στόμα της κύλικος περιχρίοντες, ευπαράδεκτον ποιούσι την βλάβην’’. (Λόγος έκτος, PG 48, 914).

Έτσι και οι Ιουδαίοι, έχουν τους προφήτες και τον νόμο, αλλά δεν πιστεύουν.

Το έγκλημα των Ιουδαίων, κατά τον Χρυσόστομο, δεν είναι ότι απιστούν στον Χριστό επειδή δεν πιστεύουν στους προφήτες, αλλά ότι λένε ότι πιστεύουν στους προφήτες τους αλλά υβρίζουν Εκείνον που προφητεύτηκε από αυτούς. ‘’Ουκ ην έγκλημα τοσούτον αυτοίς, ει μη πιστεύοντες τοις προφήταις, ηπείθουν τω Χριστώ. Νυν δε πάσης απεστέρηνται συγγνώμης, εκείνοις μεν πείθεσθαι λέγοντες, καθυβρίζοντες δε τον προφητευόμενο, υπ εκείνων’’. (Λόγος έκτος, PG 48, 914). Δεν πρέπει να μας παραξενεύει που ο Χρυσόστομος λέει ότι μισεί τους Ιουδαίους. Το αιτιολογεί ως εξής· ‘’…επειδή νόμον έχουσι, νόμον υβρίζοντες, και ταύτη τους αφελέστερους δελεάζειν επιχειρούντες’’ (Λόγος έκτος, PG48, 914). Μισεί ουσιαστικά τον δόλο των Ιουδαίων που ενώ έχουν τον νόμο, εντούτοις απιστούν και δελεάζουν τους αφελέστερους στην πίστη. Είναι λάθος που χρησιμοποιούν τα λόγια αυτά οι επικριτές του Χρυσοστόμου για να τον κατηγορήσουν. Είναι κάτι παρόμοιο με αυτό που είπε ο Ιηού ο υιός του Ανανί ο προφήτης στον βασιλιά Ιωσαφάτ που είχε συμμαχήσει με τον αποστάτη βασιλιά Αχαάβ· ‘’Τον ασεβή βοηθείς, και τους μισούντας τον Κύριο αγαπάς;’’ (Β Χρονικών, ιθ 2). Δεν μπορούμε να αγαπάμε εκείνους που βλασφημούν τον Χριστό και λένε ότι ‘’γεννήθηκε εκ πορνείας’’(Ιωάννης, η 41). Τα λόγια του αγίου Ιωάννη του Χρυσοστόμου αυτά, δεν αναφέρονται σε κάθε έναν Ιουδαίο προσωπικά, αλλά στους Ιουδαίους σαν σύνολο, με άλλα λόγια, στην παραεκκλησία των Ιουδαίων που μισεί τον Χριστό. Μισεί την παραεκκλησία, και όχι τα πρόσωπα.

Ο Δαβίδ αναφέρει· ‘’Μη δεν μισώ Κύριε, τους μισούντας Σε και δεν αγανακτώ κατά των επανισταμένων επί Σε;’’. (Ψαλμός ρλθ 21). Βεβαίως, ο Ιερός Χρυσόστομος δεν εύχεται την απώλεια των ανθρώπων αυτών, αλλά μάλιστα αντιθέτως εύχεται για την σωτηρία και την ελευθερία από την πλάνη. Η ευχή που αναφέρει στον τελευταίο λόγο είναι αποστομωτική για όσους τον κατηγορούν. Προσέξτε τι αναφέρει· ‘’Ο δε Θεός, ο θέλων πάντας σωθήναι ανθρώπους, και εις επίγνωσιν αληθείας ελθείν, υμάς τε προς την θήραν ταύτην δυναμώσειεν, εκείνους δε της πλάνης ταύτης απαγάγοι, και πάντας κοινή διασώσας, καταξιώσειε της βασιλείας των ουρανών εις δόξαν Αυτού, ότι αυτώ πρέπει η δόξα και το κράτος εις τους αιώνας των αιώνων. Αμήν’’ (PG 48, 928).

Δηλαδή, ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος εύχεται ο θεός να δυναμώσει τους ήδη πιστούς, και αυτούς (δηλαδή τους απίστους Εβραίους) να απομακρύνει από την πλάνη και όλους μαζί (‘’ΠΆΝΤΑΣ ΚΟΙΝΗ’’- και τους πιστούς και τους απίστους αφού πιστέψουν) να διασώσει και να αξιώσει της βασιλείας των ουρανών προς δόξα Του.

Δημιουργία αρχείου: 2-8-2011.

Τελευταία μορφοποίηση: 11-1-2017.

ΕΠΑΝΩ