Σεβασμιώτατοι Πατέρες, Συλλειτουργοί Ιερείς, Οσιώτατοι Μοναχοί και Μοναχές, Ελλογιμώτατοι Καθηγητές και εκλεκτέ λαέ τού Θεού,

Ευχαριστώ για την τιμή να ομιλήσει και η ταπεινότητά μου στην Ημερίδα αυτή, την οποία διοργάνωσε η αγωνία Πατέρων Ιεραρχών, Ιερέων και Μοναχών και Θεολόγων Καθηγητών για τον στηριγμό τού Ορθοδόξου φρονήματος τού λαού τού Θεού. Το θέμα μου είναι «Οι αγώνες τών Προφητών για την καθαρότητα τής πίστης στον Γιαχβέ».

Το θέμα αυτό είναι πολύ σοβαρό, είναι όλη η Παλαιά Διαθήκη, και, όπως το εννοούμε, δεν είναι δυνατόν να εξαντληθεί στα στενά και περιορισμένα όρια μιας 20λέπτου ομιλίας, όπως καθορίζει το πρόγραμμα για τους ομιλητές. Ολίγα μόνο γενικά θα πω για το θέμα και παρακαλώ να τα δεχθείτε. 

Όπως μάς είναι γνωστόν, ο Μωυσής, στην θεοφάνειά του εκείνη στο όρος Σινά, έλαβε τον Νόμο τού Θεού, τον οποίον και παρέδωσε στους Ισραηλίτες. Αυτή την «Μωσαϊκή θρησκεία», ας την πούμε έτσι, την κράτησαν οι Ισραηλίτες κατά την πορεία τους στην έρημο καθαρή, αλλά όταν εισήλθαν στην Χαναάν, βρήκαν τον ανθηρό πολιτισμό τών Χαναναίων με την πολυθεϊστική τους θρησκεία. Η Χαναανιτική αυτή θρησκεία είχε τοπικούς θεούς, αλλά ελάτρευε και πλήθος άλλων Βαβυλωνιακών και Αιγυπτιακών θεών. Επειδή κύριος θεός τών Χαναναίων ήταν ο Βάαλ και η Αστάρτη, θεοί τής βλαστήσεως, γι' αυτό η λατρεία τών Χαναναίων ήταν οργιαστική.

Οι Ισραηλίτες λοιπόν τώρα, εγκατασταθέντες στην Χαναάν, όπως παρέλαβαν από τους Χαναναίους τον πολιτισμό τους, έτσι παρέλαβαν απ αυτούς και στοιχεία από την θρησκεία τους και την λατρεία τους. Στην αρχή μεν η επίδραση αυτή ήταν εξωτερική. Οι Ισραηλίτες, δηλαδή, τελούντες την λατρεία τους, εμιμούντο τον τρόπο λατρείας τών Χαναναίων, χρησιμοποιούντες και αυτοί ξυλόγλυπτες παραστάσεις τού Θεού και ετέλουν αυτήν σε υψώματα, σε λόφους και όρη, όπως το έκαναν οι Χαναναίοι (βλ. Κριτ. 8,2. 9,6. 17,1 εξ. 18,30 κ.λπ. Α´ Βασ. 9,12 εξ.). Αργότερα όμως ο κίνδυνος για την θρησκεία έγινε σοβαρότερος, γιατί οι Ισραηλίτες δεν είχαν μόνο εξωτερική επίδραση από την Χαναανιτική θρησκεία, αλλά και εσωτερική. Ανέμειξαν, δηλαδή, και τον Θεό τους Γιαχβέ με τους θεούς τών Χαναναίων. Έτσι στον λαό τού Ισραήλ δημιουργήθηκε μια άλλου είδους θρησκεία που είχε μεν κατά βάσιν μωσαϊκά στοιχεία, ανάμεικτα όμως με στοιχεία και άλλων θρησκειών, και άλλων θεών και θεοτήτων, αυτών που ελατρεύοντο στην Χαναάν. Συγκρητισμός! Οικουμενισμός! Τον τύπον αυτόν τής θρησκείας οι ειδικοί τον ονομάζουν «λαϊκή θρησκεία». Παράλληλα λοιπόν προς την καθαρή Μωσαϊκή θρησκεία έχουμε και την δημιουργηθείσα στον λαό «λαϊκή θρησκεία», δηλαδή την Μωσαϊκή θρησκεία νοθευμένη με ξένα θρησκεύματα.

Όπως το καταλαβαίνουμε, γι' αυτήν την δημιουργηθείσα κατάσταση προήλθε αντίδραση. Η αντίδραση αυτή ήταν από κύκλους και ομάδες οπαδών τής καθαράς Μωσαϊκής θρησκείας. Εδώ έχουμε την εμφάνιση τών προφητών. Οι προφήτες εμφανίζονται ρητά κατά την εποχή τού Σαμουήλ (11ος αιών). Την εποχή αυτή οι προφήτες μάς εμφανίζονται καθ' ομάδες. Αλλά, αν την εποχή τού Σαμουήλ οι προφήτες μάς παρουσιάζονται ομαδικά, θα πρέπει την εμφάνιση απομεμονωμένων προφητών να την αποδώσουμε πολύ αρχαιότερα, ώστε να υπάρξει χρόνος κατά τον οποίον οι μεμονωμένοι προφήτες συνενώθησαν και συνεκρότησαν ομάδες. Ένας μικρός κύκλος γνησίων οπαδών τής Μωσαϊκής θρησκείας μάς παρουσιάζεται γύρω από την Δεββώρα, η οποία καλείται ρητώς «προφήτις» (Κριτ. 4,4) και δρα εν ονόματι τού Γιαχβέ! Πολύ όμως σπουδαιότερος είναι ο κύκλος τών ιερέων στο προσκύνημα στη Σηλώ. Τα χρόνια για τα οποία μιλάμε το ιερό τής Σηλώ αποτελεί το κέντρον, γύρω από το οποίον συσπειρούνται οι συν­εχιστές τής Μωσαϊκής παραδόσεως ιερείς και προφήτες. Και από τον κύκλο αυτόν προήλθε ο μεγάλος κριτής και προφήτης Σαμουήλ.

Ο Σαμουήλ διέγνωσε ότι όλος ο Ισραήλ είχε απομακρυνθεί από την καθαρή Μωσαϊκή θρησκεία και γι' αυτό γίνεται ιεραπόστολος και αυλακώνει όλη την χώρα, από την Μασσηφάθ στην Βαιθήλ και από αυτήν στην Γιλγάλ και από την Γιλγάλ στην Ραμά και πάλι στην Μασσηφάθ (Α´ Βασ. 7,6. 7,16), κηρύττοντας την επιστροφή στην πατρώα θρησκεία. Τα χρόνια όμως παρέρχονται, ο Σαμουήλ γηράσκει και βλέπει ότι το πνεύμα τού συγκρητισμού είναι μεγάλο, γι' αυτό, από την αγωνία του για την πίστη τού λαού, προβαίνει σε μία σπουδαία και σημαντική πράξη για το Ισραήλ, την ίδρυση τής βασιλείας σ' αυτό. Η ίδρυση τού θεσμού τής βασιλείας δεν προήλθε μόνο για τον αγώνα κατά τών περιοίκων εχθρών τού Ισραήλ, αλλά από θρησκευτικούς λόγους. Ο Σαμουήλ σκέφθηκε ότι η φυσική αντίθεση τού νέου βασιλείου προς τους γειτονικούς λαούς θα συνέβαλε και προς την αντίθεση τής θρησκείας τού βασιλείου αυτού προς την θρησκεία τών άλλων λαών και η αντίθεση αυτή θα συγκρατούσε το ρεύμα τού συγκρητισμού και θα βοηθούσε προς την επάνοδο τής καθαράς Μωσαϊκής θρησκείας. Έτσι λοιπόν ο Σαμουήλ έχρισε τον Σαούλ ως πρώτον βασιλέα τού Ισραήλ, φίλα προσκείμενον προς τους προφητικούς κύκλους.

Ως πολιτικός όμως τώρα ο Σαούλ είδε ότι για να σταθεί ως βασιλεύς δεν μπορεί να έλθει σε αντίθεση με το θρησκευτικό κατασκεύασμα τού λαού, γι' αυτό και φαίνεται να συμπορεύεται με αυτό. Δεν μπορούσε όμως να εναντιωθεί και στον ισχυρό Σαμουήλ, γι' αυτό και κινείται μεταξύ τών δύο αυτών πόλων (βλ. αντιθέτους ενεργείας του εις Α´ Βασ. 14,35. 14,41. 13,12. 28,3. 9. 14,3. 18. 19,13. 29,9 εξ. 14,3. 18. 22,9 εξ.). Έτσι δημιουργήθηκε ένας τρίτος τύπος θρησκείας, η «θρησκεία τών επισήμων», η οποία κλίνει και προς την παραδοσιακή Μωσαϊκή θρησκεία, αλλά και δεν εναντιούται προς την «λαϊκή θρησκεία». Ο Σαούλ λοιπόν είδε την θρησκεία με πολιτικό φακό και θέλησε να την υποτάξει στην πολιτική! Γι' αυτό και τελικά ο Σαμουήλ απεκήρυξε τον Σαούλ και προέβη σε άλλη εκλογή, τού Δαβίδ· ο Δαβίδ, προερχόμενος από ποιμενικούς κύκλους, ήταν σαφώς οπαδός τής Μωσαϊκής θρησκείας, γι' αυτό και φαίνεται να έχει στενή επαφή και συνεργασία με τους προφήτες Γαδ και Νάθαν.

Για το θέμα μας μάς ενδιαφέρει η εποχή τού προφήτου Ηλία (9ος αιών). Την εποχή αυτή η «θρησκεία τών επισήμων», όπως την ονόμασαν, όχι μόνον έχει κλίνει προς την «λαϊκή θρησκεία», αλλά και έχει ταυτιστεί προς αυτήν και ήλθε λοιπόν και αυτή άκρως αντιμέτωπη προς την Μωσαϊκή θρησκεία. Αυτό συν­έβηκε γιατί τώρα προστέθηκε και νέος λόγος προς τον συγκρητισμό, οι επιγαμίες τών βασιλέων. Ο βασιλεύς τού Ισραηλιτικού κράτους Αχαάβ νυμφεύθηκε την θυγατέρα τού βασιλέως τών Φοινίκων, την Ιεζάβελ, και ίδρυσε υπέρ αυτής ναό τού Βάαλ τής Τύρου, μεγάλων διαστάσεων ναό, μαζί βέβαια με το αναγκαίο θυσιαστήριο (Δ´ Βασ. 10,19 εξ. 16,32).

Αλλά και ο πατέρας αυτού Ομρί, επιδιώκοντας την φιλία με τους Αραμαίους, επέτρεψε στην πρωτεύουσα Σαμάρεια την δημιουργία συνοικίας τών Σύρων, οι οποίοι έκτισαν σ' αυτήν ιερά ξένων θεών (Γ´ Βασ. 21,34). Και τώρα έχουμε εδώ τους σκληρούς αγώνες τού προφήτου Ηλία κατά τού βασιλέως Αχαάβ. Ο προφήτης συναντήθηκε με τον βασιλέα, ο οποίος ταράχθηκε με την παρουσία του και τού επιτέθηκε αποκαλώντας τον «καταστροφέα τού Ισραήλ»!… Απεκάλεσε έτσι ο Αχαάβ τον Ηλία, γιατί με τον λόγο του και την όλη του δράση ο προφήτης τον εμπόδιζε για να κάνει το φθοροποιό του έργο. Αλλά και ο προφήτης, ανταποδίδων τα ίσα, απεκάλεσε τον Αχαάβ «διαφθορέα τού Ισραήλ» (βλ. Γ´ Βασ. κεφ. 17-18. Β. Βέλλα, Θρησκευτικαί Προσωπικότητες, Α´ τόμος, σελ. 138)!

Στην σύγχυση που υπήρχε στο Ισραήλ τού Γιαχβέ με τον Βάαλ, ο προφήτης Ηλίας έθεσε ορθά το πρόβλημα: Ή ο Γιαχβέ ή ο Βάαλ είναι Θεός. Τρίτον τι δεν χωρεί! Είναι ως να λέγουμε σήμερα: Ή εμείς οι Ορθόδοξοι ή οι Παπικοί είναι Εκκλησία. ΜΙΑ είναι η Εκκλησία. – Ο Ηλίας με υπέρμετρο ζήλο, με άφθαστο ενθουσιασμό, που τον εμπνέει η ιδεώδη εκείνη Μωσαϊκή εποχή, αγωνίζεται να αποδείξει ότι ο Γιαχβέ είναι ο πραγματικός Θεός και αναλαμβάνει γι' αυτό σκληρό αγώνα κατά τού Βάαλ. Απαράδεκτο για τον προφήτη Ηλία να λατρεύεται ο Γιαχβέ μαζί με τον Βάαλ. Είναι σαν να κουτσαίνει κανείς και με τα δύο τα πόδια. «Υμείς χωλανείτε επ' αμφοτέραις ταις ιγνύαις» (Γ´ Βασ. 18,21), έλεγε ο προφήτης στους Ισραηλίτες, γιατί μαζί με τον Γιαχβέ λάτρευαν και άλλους θεούς, γιατί δηλαδή ήσαν Οικουμενιστές!

Για έναν άλλο μετέπειτα προφήτη, τον προφήτη Ωσηέ, το να προσεταιρίζονται οι Ισραηλίτες και άλλον ή και άλλους θεούς και να λατρεύουν και αυτούς συγχρόνως (οικουμενισμός) αυτό καλείται καθαρά «πορνεία»! Είναι πολύ ενδιαφέρουσα η διδασκαλία τού προφήτη Ωσηέ, για το θέμα μας, αλλά κατανοείται μόνο από το προσωπικό του οικογενειακό επεισόδιο. Το λέγω σύντομα με ολίγα λόγια, γιατί αποτελεί κλειδί ερμηνείας τού όλου βιβλίου του, αναφερομένου ακριβώς στο θέμα μου. Ο προφήτης νυμφεύθηκε με μία γυναίκα, την Γώμερ. Καλή αυτή η γυναίκα στην αρχή, αλλά έπειτα έγινε ερωμένη ετέρου ανδρός. Ο προφήτης το διεπίστωσε αυτό, επειδή όμως αγαπούσε την Γώμερ, την ανεχόταν, ελπίζοντας στην μετάνοιά της. Όταν όμως τελικά είδε το αδιόρθωτο τής γυναίκας του, την απεδίωξε από τον οίκο του. Αλλά τότε η Γώμερ, μακράν τού συζυγικού οίκου ευρισκόμενη, μετενόησε και επεθύμησε τον Ωσηέ, ως τον νόμιμο άνδρα της, και επέστρεψε εν μετανοία σ' αυτόν. Και ο προφήτης εδέχθη την μετάνοιά της και την προσέλαβε ως σύζυγό του.

Απλό και καταληπτό είναι το επεισόδιο αυτό, αλλά ο προφήτης την οικογενειακή του αυτή περιπέτεια την είδε με θρησκευτκό όμμα ως εικονίζουσα τα συμβαίνοντα στον Ισραήλ. Σ' αυτό που θα πω τώρα πλέκεται το όλο βιβλίο τού προφήτου Ωσηέ. Ακούστε:

Όπως ο προφήτης από όλες τις γυναίκες εξέλεξε μια και συνήψε μαζί της διαθήκη γάμου, έτσι και ο Θεός από όλα τα έθνη εξέλεξε ένα έθνος, το Ισραήλ, με το οποίο συνήψε διαθήκη στο όρος Σινά. Όπως η Γώμερ ήταν πιστή αρχικά στον άνδρα της, έτσι και ο Ισραήλ ήταν πιστός στην αρχή στον Θεό του. Τότε κατά την πορεία του στην έρημο, ιδανική εποχή, κατά τον προφήτη Ωσηέ από θρησκευτική άποψη· γι' αυτό και στο βιβλίο τού προφήτου τονίζεται πολύ η έρημος. Αλλά όπως έπειτα η γυναίκα τού προφήτου αρνήθηκε τον νόμιμο άνδρα της και αγάπησε άλλον, έτσι και ο Ισραήλ αρνήθηκε τον Γιαχβέ, με τον οποίον συνήψε στενή διαθήκη στο όρος Σινά και στράφηκε στα είδωλα. Και όπως ο προφήτης ανεχόταν την πορνεία τής γυναίκας του, γιατί την αγαπούσε, έτσι και ο Θεός ανέχεται τώρα τον αποστάτη λαό του, γιατί αναμένει την μετάνοιά του. Αλλά, όπως ο προφήτης απεδίωξε την γυναίκα του, γιατί δεν έβλεπε την μετάνοιά της, έτσι και ο Θεός θα αποδιώξει τον Ισραήλ από τον οίκο του, θα τον οδηγήσει αιχμάλωτο στην Ασσυρία.

Εδώ έχουμε προφητεία τού προφήτου Ωσηέ περί καταστροφής τού λαού από τους ισχυρούς Ασσυρίους και τον εκπατρισμό του, πράγμα που συνέβηκε το 722 π.Χ. Αλλά ο προφήτης, ορμώμενος από το προσωπικό του χαροποιό συμβάν, τής μετάνοιας τής γυναικός του, δεν σταματά την ιστορία τού Ισραήλ στην αιχμαλωσία του, αλλά, ελπίζοντας και αυτού την μετάνοια, προφητεύει την επάνοδό του από την εξορία στην πάτριο γη.

Την ιδία εποχή, τον 8ο δηλαδή αιώνα, έχουμε και άλλο πρόσθετο λόγο, πιο δυναμικό μάλιστα, για την αύξηση τού συγκρητισμού στο Ισραήλ, την λεγομένη «πολιτική τών συμμαχιών». Αυτό σημαίνει ότι το αδύναμο Ισραηλιτικό κράτος, για να μπορέσει να αποκρούσει τους απειλούντας εχθρούς του, συνήπτε συμμαχία με τα διάφορα ισχυρά κράτη. Συμμαχία όμως εκείνη την εποχή με ένα έθνος εσήμαινε ότι πρέπει να δεχθούν και τους θεούς τού έθνους αυτού. Γι' αυτό και οι προφήτες ήταν σφόδρα ενάντιοι προς την πολιτική τών συμμαχιών και απέτρεπαν τους βασιλείς τού Ισραήλ από το εγχείρημα αυτό, γιατί κινδύνευε η πίστη. Για τους προφήτες προτιμώτερο θα ήταν να καταστραφεί το έθνος, παρά να χαθεί ή να φθαρεί η πίστη τού λαού. Είναι αυτό, δηλαδή, που έγραφε ο μακαριστός άγιος πατήρ Επιφάνιος Θεοδωρόπουλος προς τον Πατριάρχην Αθηναγόραν: «Μυριάκις προτιμώτερον – τού έγραφε – να εκριζωθή ο ιστορικός τής Κωνσταντινουπόλεως Θρόνος και να μεταφυτευθή εις τινα έρημον νησίδα τού Πελάγους, ακόμη δε και να καταποντισθή εις τα βάθη τού Βοσπόρου, ή να επιχειρηθή έστω και η ελαχίστη παρέκκλισις από τής χρυσής τών Πατέρων γραμμής, ομοφώνως βοώντων: “Ου χωρεί συγκατάβασις εις τα τής Πίστεως”». Γι' αυτό λοιπόν και οι προφήτες ήταν ενάντιοι με τις δημιουργούμενες στο Ισραήλ φιλο-ασσυριακές ή φιλο-αιγυπτιακές μερίδες, οι οποίες με αντιπροσώπους τους κατέφευγαν στα έθνη αυτά, για να πετύχουν την συμμαχία τους. Η ενέργεια αυτή εξάλλου πρόδιδε και απιστία στον παντοδύναμο Θεό Γιαχβέ, και κατ' ουσίαν άρνησή του, αφού εδέχοντο τον όρο τής συμμαχίας να δεχθούν τους θεούς τού συμμάχου κράτους. Γι' αυτό και ο Ησαΐας λέγει με αγανάκτηση και πόνο:

«Ουαί στους καταβαίνοντας

στην Αίγυπτο για βοήθεια!

………………………………….

Δεν προσβλέπουν στον Άγιο τού Ισραήλ

και τον Γιαχβέ δεν εκζητούν

………………………………….

Οι Αιγύπτιοι είναι άνθρωποι

και όχι Θεός

οι ίπποι τους είναι σάρκα

και όχι πνεύμα» (Ησ. 31,1-3)!

Κατά ταύτα και ο Ησαΐας αποκαλεί «πόρνη» την Ιερουσαλήμ, γιατί μαζί με τον Γιαχβέ λατρεύει και άλλους θεούς. Σε ένα θρηνώδη του στίχο ο προφήτης παρουσιάζει τον Θεό να λέγει περίλυπος: «Πώς εγένετο πόρνη πόλις πιστή Σιών, εν ή δικαιοσύνη εκοιμήθη εν αυτή νυν δε φονευταί» (1,21). Και για τον ίδιο λόγο πάλι, τής αναμείξεως τής λατρείας τού Γιαχβέ με την λατρεία τών ξένων θεών (για τον Οικουμενισμό, δηλαδή), ο προφήτης λέγει: «Οι κάπηλοι μίσγουσι τον οίνον ύδατι» (1,22).

Το χειρότερο όμως όλων είναι ότι την θρησκευτική αυτή πτώση τών πολιτικών αρχόντων και τού λαού ακολουθούσαν και ιερείς και ψευδοπροφήτες. Το κακό αυτό έγινε όταν τα ιερά έγιναν «βασιλικά» και περιήλθαν στην κυριότητα τού βασιλέως. Έτσι, πλείστοι ιερείς τής Ισραηλιτικής θρησκείας για να είναι ευάρεστοι στον βασιλέα και για υλικό τους συμφέρον δεν είχαν την δύναμη να αντιδράσουν κατά τού βασιλέως και υπεστήριζαν την τακτική του. «Οι ποιμένες ηφρονεύσαντο», όπως λέγει ο προφήτης Ιερεμίας (10,21). Οι αληθινοί προφήτες τού Γιαχβέ, οι ακολουθούντες την καθαρά Μωσαϊκή θρησκεία, διεξάγουν τώρα πολυμέτωπο αγώνα όχι μόνον κατά τών πολιτικών, αλλά και κατά τών θρησκευτικών αρχόντων, τών ιερέων και αυτού τού μεγάλου αρχιερέως.

Οι πηγές μας μάς παρέχουν άφθονο υλικό, πολλά χωρία, στα οποία μαρτυρείται η προδοτική στάση τών ιερέων και τών ψευδοπροφητών, οι οποίοι συμμαχούσαν με τους άρχοντες επιτιθέμενοι κατά τού κηρύγματος τών πιστών προφητών τού Γιαχβέ. Ελλείψει χρόνου αναφέρω μόνο μία περικοπή, η οποία διασώζεται στο βιβλίο τού προφήτου Ησαΐου. Η σκηνή διεξάγεται μάλλον στην αυλή τού Σολομώντος ή σε κάποιο άλλο ιερό, όπου μετά από μία προσφερθείσα θυσία είχε παρατεθεί πολυτελέστατο δείπνο με άφθονα σφάγια και κρασί, στο οποίο δείπνο συνέτρωγαν και συνέπιναν οι ιερείς και ψευδοπροφήτες με τους άρχοντες. Στο εύθυμο αυτό δείπνο εμφανίστηκε Ησαΐας, ο οποίος τους ήλεγξε λέγοντάς τους ότι «σκοτίζονται από τα ποτά και παρακρούουν από το κρασί. Σκοτισμένοι είναι κατά τας οράσεις και ζαλισμένοι όταν πρόκειται να κρίνουν». Ακόμη τους είπε ότι οι τράπεζές τους είναι γεμάτες από «ακάθαρτες τροφές». Υποθέτω ότι αυτή η τελευταία έκφραση, «ακάθαρτες τροφές», υποδηλώνει ότι η θρησκευτική πτώση είχε προχωρήσει τόσο πολύ, ώστε κατά τις θυσίες στον Γιαχβέ προσεφέροντο θυσίες και σε άλλους θεούς και γι' αυτό τα σφάγια αυτά τών ξένων θυσιών λέγονται ακάθαρτα. Αυτό δε είναι που ταράσσει περισσότερο τον προφήτη μας, το ότι δηλαδή η λατρεία τού Γιαχβέ ενεπλέκετο με την λατρεία και θυσία τών άλλων θεών.

Στον έλεγχο αυτό τού προφήτου έχουμε ανταπάντηση τών πολιτικών αρχόντων και τών ψευδοπροφητών προς τον προφήτη μας, τον οποίο απεκάλεσαν ομού ως «αποκεκομμένο προ ολίγου από το γάλα», ως «αποσπασμένο προ μικρού από τον μαστόν» (Ησ. 28,7-9). Με τις εκφράσεις αυτές ήθελαν οι προδότες και εμπαίκτες ηγέτες τού Ισραήλ να ταπεινώσουν τον προφήτη χαρακτηρίζοντάς τον ως νήπιο, που δεν ξέρει να ομιλεί, ότι δηλαδή στα κηρύγματά του λέγει παιδαριώδη πράγματα. Αυτή είναι η έννοια τής απαντήσεως τών εμπαικτών αυτών, όπως φαίνεται καθαρά από την επομένη δυσνόητη φράση τους, «διότι στάβ λατσάβ τσάβ λατσάβ κάβ λακάβ ολίγον εδώ ολίγον εκεί» (στίχ. 10). Στο χωρίο αυτό παρατηρούμε ότι όλος ο στίχος αυτός πλέκεται περί τας συλλαβάς «τσάβ» και «κάβ». Στις σειρά δε τού εβραϊκού αλφαβήτου γνωρίζουμε ότι το τσάδε προηγείται αμέσως τού κωφ. Άρα με τον λόγο τους αυτό οι ψευδοπροφήτες σαν να θέλουν να πουν στον Ησαΐα ότι είναι αγράμματος, ότι τώρα μαθαίνει την αλφαβήτα, και πώς λοιπόν τολμάει αυτός, το αγράμματο νήπιο, να ελέγξει αυτούς τους επισήμους και άρχοντες τού Ισραήλ; Ας σημειώσουμε δε με την ευκαιρία τού λόγου ότι ο προφήτης Ησαΐας, όπως το δεικνύει το βιβλίο του με τα υψηλά του νοήματα και την καλλιέπεια τής γλώσσης, ήταν πολύ μορφωμένος, ήταν μάλλον, όπως υποθέτουν οι ερμηνευτές, ιατρός στην ιδιότητα.

Η ιδία πολεμική και ο εμπαιγμός και η υβρεολογία έγινε και σε προηγούμενα χρόνια εναντίον τού προφήτου Ωσηέ. Ο λαός, παρασυρόμενος βεβαίως από τους άρχοντές του, αποκαλούσε τον προφήτη Ωσηέ «ανόητο» και «τρελό». Και ακόμη περισσότερο διοργάνωναν συνωμοσίες για να τον θανατώσουν. Ο ίδιος ο προφήτης, περιγράφοντας την δίωξη και τα δεινά, τα οποία υφίστατο λόγω τού κηρύγματός του, λέγει σε μία περικοπή:

«Ο Ισραήλ (μού) φωνάζει:

Ανόητος είναι ο προφήτης,

τρελός είναι ο άνθρωπος τού πνεύματος.

………………..

Ο Εφραΐμ παραμονεύει

παρά την σκηνήν τού προφήτου

παγίδες στήνει σε όλους τους δρόμους του» (Ωσ. 9,7-8).

Αγαπητοί μου ακροατές, τελείωσα τον ταπεινό μου λόγο, έχοντας πλήρη την συναίσθηση ότι δεν ανέπτυξα επαρκώς το θέμα μου, αλλά απλά το έθιξα και μάλιστα ακροθιγώς.

Ο μελετητής τής Παλαιάς Διαθήκης γνωρίζει από τα ιερά της βιβλία τους δυνατούς αγώνες τών προφητών για την διατήρηση τής θρησκείας τού Γιαχβέ, όπως ο Ίδιος την παρέδωσε στο όρος Σινά· όπως και πάλι από τα κείμενά μας φαίνεται η σκληρή πολεμική κατά τών προφητών, πολεμική εκ μέρους τών θρησκευτικών και πολιτικών αρχόντων, για το κήρυγμά τους, το οποίο εσάλπιζε στην αποστάτιδα κοινωνία τού Ισραήλ την επιστροφή στην πατρώα θρησκεία.

Η ιερά ιστορία επαναλαμβάνεται, αναδιπλούται και ανακυκλούται. Έτσι το διαβάζουμε στην Εκκλησιαστική μας Ιστορία. Πάντοτε η Ορθόδοξη πίστη μας αντιμετώπιζε τον κίνδυνο αυτό τής αλλοιώσεως και τής νοθεύσεως τής αληθείας της από τις ψευδοδιδασκαλίες τών αιρετικών. Αλλά, όπως το γνωρίζουμε, ο Θεός πάντοτε ανεδείκνυε προφήτες, οι οποίοι με την διδασκαλία τους, γραπτή και προφορική, και με τον άγιο βίο τους, κράτησαν την πίστη καθαρή, χωρίς το παραμικρό ξένο στοιχείο, ακολουθούντες την γραμμή, ότι δεν χωρεί ουδεμία παραχώρηση, ουδέ η παραμικρή, στα θέματα τής πίστεως. Και βέβαια δεν ήταν δυνατόν να νοθευθεί η πίστη μας, διότι αυτή δεν είναι ανθρώπινο κατασκεύασμα, ώστε να μεταβάλλεται, αλλά έχει από τον Θεό την προέλευσή της και γι' αυτό είναι αιωνία, διότι είναι αληθής.

Και σήμερα βεβαίως βλέπουμε πολλά προδοτικά κινήματα, περισσότερα ίσως από κάθε άλλη φορά. Και σήμερα «κάπηλοι μίσγουσι τον οίνον ύδατι», όπως έλεγε ο προφήτης Ησαΐας για τους ψευδοπροφήτες τής εποχής του. Αλλά υπενθυμίζουμε στους ήρωες τών κινημάτων αυτών ότι είναι «σκληρό πράγμα να χτυπάει κανείς τα καρφιά με γυμνά τα πόδια»!

Ευχαριστούμε τον Θεό, γιατί όπως πάντοτε έτσι και σήμερα έχει αναδείξει προφήτες, κληρικούς και λαϊκούς, ιεράρχες και μοναχούς, εναρέτους και ισχυρούς στο φρόνημα θεολόγους, οι οποίοι δίδουν ισχυρή μαρτυρία για την Ορθόδοξη πίστη μας ενάντια προς τον εκχαναανιτισμό, για τον οποίο μίλησα, δηλαδή, για τον Οικουμενισμό.

Οι σημερινοί αυτοί αγωνιστές τής ορθόδοξης πίστης μας μάς υπενθυμίζουν με την ισχύ τους τον προφήτη Μιχαία, ο οποίος, παρά την πολεμική τών συγχρόνων του να σιγάσει, αυτός έλεγε: «Τουναντίον εγώ είμαι πλήρης δυνάμεως και ισχύος, για να εξαγγέλλω τού Ιακώβ την ασέβεια και τού Ισραήλ την αμαρτία» (Μιχ. 3,8).

Ευχαριστώ που με ακούσατε.