Η σταυρική θυσία του Χριστού στον Γολγοθά, που συνδέεται στενά με την Ανάσταση του Χριστού, είναι κεντρικό σημείο στην διδασκαλία και την ζωή της Εκκλησίας και μάλιστα γίνεται λόγος για το μυστήριο του Σταυρού και της αναστάσεως του Χριστού, που αφορά την νίκη του Χριστού πάνω στην αμαρτία, τον διάβολο και τον θάνατο.

Γίνεται διάκριση μεταξύ της «εν σώματι σταυρώσεως και αναστάσεως του ενσαρκωθέντος Λόγου του Θεού» και «του μυστηρίου της δυνάμεως του σταυρού και της αναστάσεως του Χριστού, του οποίου μάρτυρες υπήρξαν οι Προφήτες και μερικοί Απόστολοι πριν την σταυρική θυσία στον Γολγοθά». Όμως, παρά την διάκριση αυτή, υπάρχει στενή σχέση μεταξύ του μυστηρίου του Σταυρού και της σταυρικής θυσίας του Χριστού στον Γολγοθά.

Ο όσιος Ισαάκ ο Σύρος, μιλώντας για τον Σταυρό του Χριστού, γράφει ότι «η πράξις του σταυρού διπλή εστί». Η μία ενέργεια του Σταυρού «καλείται πράξις» και βιούται ως υπομονή στις θλίψεις της σαρκός, η οποία εκφράζεται στο θυμικό μέρος της ψυχής, η άλλη ενέργεια «καλείται θεωρία» και συνίσταται στην λεπτή εργασία του νου, βρίσκεται στην θεία αδολεσχία και στην διαμονή στην προσευχή που συντελούνται στο επιθυμητικό μέρος της ψυχής. Έτσι, Σταυρός είναι η πράξη και η θεωρία.