Ο άγιος Ειρηναίος τής Λυών, ως αυθεντικός μάρτυρας τής πίστης τής Χριστιανικής Εκκλησίας κατά τον 2ο μ.Χ. αιώνα, δίνει σημαντικά στοιχεία για θέματα τα οποία οι αιρέσεις παρερμηνεύουν. Στο ακόλουθο κείμενό του, μαρτυράει για την πίστη τής Εκκλησίας στο σχήμα τού σταυρού, μιλώντας για "έκταση τών χειρών", για τη σημασία τής θυσίας τού Χριστού, που "δώρισε τη νίκη Του στα πλάσματά Του", και για τη διαφορά "Αγίας Γραφής" και "Λόγου τού Θεού", που οι Προτεστάντες τα ταυτίζουν κακοδόξως. Μάλιστα είναι χαρακτηριστικό, ότι θεωρεί ανώτερη την πίστη όσων πίστεψαν στον Λόγο τού Θεού ΧΩΡΙΣ Αγία Γραφή!

1. Γι' αυτό και ο Παύλος, επειδή ήταν Απόστολος των εθνών, έλεγε: «Περισσότερον αυτών πάντων εκοπίασα»¹. Διότι στους άλλους Αποστόλους, που κήρυτταν στην περιτομή, ήταν εύκολη η κατήχηση, επειδή, δηλαδή, είχαν τις μαρτυρίες από τις Γραφές. Και όσοι άκουγαν το Μωυσή και τους Προφήτες εύκολα αποδέχονταν τον «πρωτότοκον εκ των νεκρών»² και «τον αρχηγόν της ζωής»³ του Θεού. Αυτόν που με την έκταση των χειρών καταλύει τον Αμαλήκ⁴ και με την πίστη σε αυτόν ζωογονεί τον άνθρωπο από την πληγή του όφεως⁵.

Τα έθνη, όμως, όπως δείξαμε στο προηγούμενο βιβλίο⁶, για πρώτη φορά τα κατηχούσε ο Απόστολος να εγκαταλείψουν τη δεισιδαιμονία των ειδώλων και να λατρεύσουν τον ένα Θεό, τον Ποιητή του ουρανού και της γης και Δημιουργό όλης της κτίσεως· να πιστεύσουν ότι ο Υιός του είναι ο Λόγος του, με τον οποίο έκτισε τα πάντα⁷ και ότι αυτός στους εσχάτους χρόνους έγινε άνθρωπος μεταξύ των ανθρώπων⁸, ανέπλασε μεν το ανθρώπινο γένος, κατέστρεψε δε και νίκησε τον εχθρό του ανθρώπου και δώρισε στο πλάσμα του τη νίκη κατά του αντιπάλου.

Επί πλέον, αν και δεν εφήρμοζαν οι εκ περιτομής τους λόγους του Θεού, διότι τους περιφρονούσαν, ήσαν, όμως, προκατηχημένοι να μη μοιχεύουν⁹ ούτε να πορνεύουν ούτε να κλέβουν¹⁰ ούτε να εξαπατούν και ότι όλα όσα βλάπτουν τους πλησίον μας είναι κακά και τα μισεί ο Θεός. Γι' αυτόν το λόγο και εύκολα πείθονταν να απέχουν από αυτά, διότι αυτά τα είχαν μάθει.

2. Οι εθνικοί έπρεπε να μάθουν και αυτό ακόμη ότι τέτοια πονηρά έργα είναι και ολέθρια και ανώφελα και επιζήμια για όσους τα κάνουν. Γι' αυτό κοπίαζε περισσότερο¹¹ ο Απόστολος Παύλος που πήρε την αποστολή στα έθνη, παρά αυτοί που κήρυτταν τον Υιό του Θεού στην περιτομή. Διότι εκείνους τους βοηθούσαν οι Γραφές, τις οποίες επιβεβαίωσε και εκπλήρωσε ο Κύριος, ερχόμενος όπως ακριβώς τον προφήτευσαν.

Στους εθνικούς διδασκόταν κάποια ξένη κατήχηση και καινούργια διδασκαλία, ότι οι θεοί των εθνών όχι μόνο δεν είναι θεοί, αλλά είναι και είδωλα δαιμονίων·¹² και ότι, αντιθέτως, υπάρχει ένας Θεός. Ο οποίος είναι «υπεράνω πάσης αρχής και εξουσίας και δυνάμεως και παντός ονόματος ονομαζόμενου»¹³, ότι ο Λόγος του, που ήταν εκ φύσεως αόρατος, έγινε ψηλαφητός¹⁴ και ορατός στους ανθρώπους και κατήλθε «μέχρι θανάτου, θανάτου δε σταυρού»¹⁵- και ότι όσοι πιστεύουν σε αυτόν θα γίνουν άφθαρτοι και απαθείς και θα πάρουν τη βασιλεία των ουρανών.

Αυτά κηρύσσονταν στα έθνη χωρίς τη Γραφή. Γι' αυτό και κοπίαζαν περισσότερο όσοι κήρυτταν στα έθνη. Έτσι, αποδεικνύεται ανώτερη η πίστη των εθνικών, διότι κατανοούσαν το λόγο του Θεού χωρίς την κατήχηση της Αγίας Γραφής.

Σημειώσεις

1. Α' Κορ. 15,10.

2. Κολοσσ. 1,18· Αποκ. 1,5.

3. Πράξεις 3,15.

4. Έξοδος 17,10-13.

5. Αριθμοί 21,6-9.

6. Βιβλίο Γ',12. 9.

7. Κολοσσ. 1,16· Ιωάνν. 1,3.

8. Α' Πέτρ. 1,20.

9. Έξοδ. 20,13.

10. Έξοδ. 20,14.

11. Α΄ Κορ. 15,10.

12. Ψαλμ. 95,5.

13. Εφεσ. 1,21.

14. Α' Ιωάν. 1,1.

15. Φιλ. 2,8.