Κεφάλαιο Γ΄: Αντικανονική η απόσχισις των Γ.Ο.Χ. από την Εκκλησία της Ελλάδος το 1924

ιγ΄. Χρησιμοποίησις των πλαστών αναθεματισμών από τους Γ.Ο.Χ.

Τις ανωτέρω παραποιήσεις του Ιακώβου έσπευσαν αμέσως μετά την διόρθωσι του ημερολογίου να εκμεταλλευθούν οι Γ.Ο.Χ. «επιδιώξαντες την τρομοκράτησιν της συνειδήσεως των απλοϊκών»²⁵⁷. Πράγματι, οι Γ.Ο.Χ. Δημοσίευσαν και διέδοσαν ευρέως διάφορα κείμενα, τα οποία περιείχαν τα δήθεν αναθέματα κατά του γρηγοριανού ημερολογίου. Τα κείμενα των Γ.Ο.Χ. είχαν σημαντικές διαφορές μεταξύ τους, καθώς οι Γ.Ο.Χ. «επί μάλλον και μάλλον διέστρεψαν... Και παρεμόρφωσαν»²⁵⁸ το ήδη παραποιημένο κείμενο του Ιακώβου. Κοινό βέβαια σημείο τους αποτελούσε ο ανωτέρω ζ΄ κανών που επινόησε ο Ιάκωβος, ο οποίος εκσφενδονούσε το ανάθεμα εναντίον αυτών, που θα τολμούσαν να δεχθούν το γρηγοριανό ημερολόγιο.

Ένα από τα κείμενα που διέδοσαν οι Γ.Ο.Χ. περιέχεται σε βιβλίο του Γρηγορίου Ευστρατιάδου, που εκδόθηκε το 1929. Όπως παρατηρεί ο αναγνώστης, στο βιβλίο παρουσιάζονται ως «Σιγγίλιον» της Συνόδου του 1583 «μετ' επιτιμίου και αναθέματος»²⁵⁹ οι οκτώ κανόνες, που αναφέρει ο Ιάκωβος στους Αγιορειτικούς κώδικας (επτά του Λουκάρεως και ένας δικός του).

Αυτό που ομολογουμένως εκπλήσσει, είναι ότι οι Γ.Ο.Χ. υπερέβησαν στην πλαστογραφία ακόμη και αυτόν τον Ιάκωβο. Συγκεκριμένα οι Γ.Ο.Χ. αναφέρουν στο τέλος του Σιγγιλίου τα ονόματα των πατριαρχών Κωνσταντινουπόλεως Ιερεμίου, Αλεξανδρείας Σιλβέστρου και Ιεροσολύμων Σωφρονίου, καθώς και την φράσι «Και οι λοιποί Αρχιερείς της Συνόδου παρόντες».

Όπως όμως γίνεται φανερό από τον Τόμο Αγάπης του Δοσιθέου Ιεροσολύμων²⁶⁰, την Επιστολή - Απάντησι του 1583 προς τους Αρμενίους συνυπογράφουν μόνο οι πατριάρχαι Ιερεμίας και Σίλβεστρος και όχι ο Σωφρόνιος ή άλλοι αρχιερείς, όπως αυθαίρετα πρόσθεσαν οι Γ.Ο.Χ. Κανείς ιστορικός δεν αναφέρει την συμμετοχή του Σωφρονίου στην Σύνοδο του 1583²⁶¹. Την απουσία του Σωφρονίου από την συνοδική Διάσκεψι του 1583 δηλώνει επιπλέον «ρητώς... ο Ιερεμίας β΄ εν αρχή της προς Αρμενίους απαντήσεως “Η μετριότης ημών διασκεψαμένη μετά του Μακαριωτάτου Πατριάρχου Αλεξανδρείας”. Της διασκέψεως του 1583 δεν μετέσχον προφανώς και Αρχιερείς, διότι άλλως θα εδήλου τούτο ο Ιερεμίας, ως το εδήλωσεν εν τη Πράξει της Συνόδου του 1593, “συνεδρευόντων και των πανιερωτάτων Αρχιερέων”»²⁶².

Βέβαια και αν ακόμη δεχθούμε, ότι κατά την Διάσκεψι του 1583 συμμετείχαν και άλλοι αρχιερείς, αυτό δεν σημαίνει ότι οι Γ.Ο.Χ. είχαν το δικαίωμα να δηλώσουν την παρουσία τους κάτω από τις υπογραφές των πατριαρχών Ιερεμίου και Σιλβέστρου, πράγμα το οποίο δεν απετόλμησε να διαπράξη ούτε αυτός ακόμη ο Ιάκωβος. Οι Γ.Ο.Χ. οφείλουν να ομολογήσουν την αλήθεια, ότι δηλαδή το όνομα του Σωφρονίου Ιεροσολύμων, καθώς και η φράσις «Και οι λοιποί Αρχιερείς της Συνόδου παρόντες», τα οποία αυτοί έως και σήμερα αναφέρουν στα βιβλία τους²⁶³, δεν αναφέρονται σε κανένα ιστορικό βιβλίο ή Αγιορειτικό κώδικα, αλλά είναι δικές τους επινοήσεις.

 

Σημειώσεις:

---

257. Χρυσοστόμου Παπαδοπούλου, ένθ ανωτ. σελ. 66.

258. Χρυσοστόμου Παπαδοπούλου, Ημερολογιτικών κατηγοριών έλεγχος, σελ. 25.

259. Η πραγματική αλήθεια περί του εκκλησιαστικού ημερολογίου, σελ. 119-122.

260. Σελ. 540.

261. Μελετίου, Εκκλησιαστική Ιστορία, τόμος γ΄, σελ. 402, Φ. Βαφείδου, Εκκλησιαστική Ιστορία, τόμος γ΄, § 216, 2, σελ. 125, Β. Στεφανίδου, Εκκλησιαστική Ιστορία, § 51, σελ. 699.

262. Χρυσοστόμου Παπαδοπούλου, Έλεγχος παραποιήσεως συνοδικών πράξεων και πατριαρχικών εγγράφων, εν περιοδικώ Γρηγόριος Παλαμάς, τεύχος 193, σελ. 148.

263. Λ. Κτενά, ένθ ανωτ. σελ. 54.