Σε μια εποχή εθνικιστικών φιλοδοξιών, ο Νικόλαος Κασάτκιν κατόρθωσε να κρατήσει την Ορθόδοξη Ιεραποστολή ανέπαφη από πολιτικές διαπλοκές. Όραμα και σκοπός του ιεραποστολικού του έργου στην Ιαπωνία ήταν, όπως ο διάδοχός του Σέργιος διατύπωσε, «ο Ορθόδοξος Χριστιανισμός, μόνος αυτός χωρίς άλλο προσδιορισμό, όπως ελληνικός, ρωσικός, μοναρχικός κ.λπ.»¹³.

Η αίσθηση της καθολικότητος της νέας Εκκλησίας υπογραμμίσθηκε από τον Επίσκοπο Νικόλαο, όταν έλαβε για τον νέο ναό μία εικόνα με την ευλογία του Πατριάρχη Ιεροσολύμων. Τον χαροποίησε επίσης πολύ η επίσκεψη ενός Έλληνα αρχιεπισκόπου, ο οποίος και λειτούργησε μαζί με τους Ιάπωνες Ιερείς στον Καθεδρικό της πρωτεύουσας. Αυτό ήταν σημαντικό διότι δήλωνε τον υπερεθνικό χαρακτήρα της Ορθόδοξης Εκκλησίας, και μάλιστα σε μια περίοδο αυξανόμενης εχθρότητος μεταξύ Ρωσίας και Ιαπωνίας¹⁴.

Ο Επίσκοπος Νικόλαος απέδειξε πόσο συνεπής ήταν στην αρχή του να κρατήσει την Ιεραποστολή μακριά από κάθε πολιτική κατά την έκρηξη του Ρωσο-Ιαπωνικού πολέμου (1904-1905). Όχι μόνο έμεινε μαζί με το ποίμνιό του, αλλά και συμβούλευσε τους Ιάπωνες Ορθοδόξους να κάνουν το χρέος τους προς τη χώρα τους.

«… Όσοι κληθήκατε στο πεδίο των μαχών πρέπει να πολεμήσετε, χωρίς να φροντίζετε για τη ζωή σας, όχι όμως από μίσος κατά του εχθρού, αλλά από αγάπη απέναντι στους συμπατριώτες σας… Με ένα λόγο, να πράξετε καθετί που η αγάπη για την πατρίδα σας επιβάλλει… Αλλά εκτός από τη γήινη πατρίδα, εμείς οι Χριστιανοί έχουμε ακόμη μια άλλη πατρίδα, την ουράνια. Σ' αυτήν ανήκουν οι άνθρωποι χωρίς διάκριση εθνικότητος… Η πατρίδα μας αυτή είναι η Εκκλησία· σ' αυτήν τα τέκνα του ουρανίου Πατρός αποτελούν πραγματικά οικογένεια. Γι' αυτόν τον λόγο δεν σας εγκαταλείπω, αδελφοί και αδελφές, αλλά μένω στην οικογένεια σας όπως στη δική μου»¹⁵.

Την εποχή εκείνη εντούτοις, αποφάσισε να αποσυρθεί διακριτικά από κάθε δημόσια δραστηριότητα και εμφάνιση. «Όχι διότι θα ήταν επικίνδυνη για τον ίδιο προσωπικά, αλλά διότι, ως Ρώσος υπήκοος, δεν θα μπορούσε να προσεύχεται για την ήττα της χώρας του»¹⁶.

Με αυτή την παραδειγματική του στάση κέρδισε όχι μόνο τον γενικό σεβασμό στην Ιαπωνία, αλλά ήταν σε θέση αργότερα να υπηρετήσει την πατρίδα του, διότι η Ιαπωνική κυβέρνηση του επέτρεψε, μαζί με τους Ιάπωνες Ιερείς, να φροντίσει για τις πνευματικές ανάγκες των 70.000 Ρώσων αιχμαλώτων πολέμου¹⁷.

Η προσέλευση Ιαπώνων στην Ορθόδοξη πίστη δεν διακόπηκε. Αμέσως μετά τον πόλεμο συνεχίσθηκε με αυξανόμενη ταχύτητα· ο Κασάτκιν κατόρθωσε να αποδείξει ότι η Ορθόδοξη Εκκλησία, ενώ υπηρετεί τα έθνη, παραμένει πάντοτε υπεράνω αυτών και έτσι ουσιαστικά τα διακονεί.

Προηγούμενο * Επόμενο

Σημειώσεις:

13. «Le Christianisme Orthodoxe, seulement cela sans aucune qualification comme: grec, russe, monarchiste etc. ». Βλ. Hiéromoine Daniel (Balfour), «L’Église Japonaise et le Métropolite Serge», Irénikon, 1931, σ. 574.

14. Nad. Gorodetzky, μν. έργ., σ. 409-410.

15. Ν. Struve, μν. έργ., σ. 39.

16. Nad. Gorodetsky μν. έργ., σ. 411.

17. A. Palmieri "La Chiesa Russa", Firenze 1908. Σελ. 524.