Εάν, λοιπόν, κάποιος διάβαση προσεκτικά τη Γραφή, θα βρη σε αυτή να γίνεται λόγος για τον Χριστό και να προτυπώνεται η νέα κλήση. (Ο Χριστός είναι ο κρυμμένος θησαυρός στον αγρό¹, δηλαδή, στον κόσμο, (διότι αγρός είναι ο κόσμος²). Είναι, όμως, κρυμμένος στις Γραφές, διότι δείχνονταν με τύπους και παραβολές, που δεν θα μπορούσαμε να καταλάβωμε αν δεν εκπληρώνονταν όσα προφητεύθηκαν, δηλαδή, πριν έλθη ο Κύριος]³.

Και γι' αυτό έλεγε ο Θεός στον Δανιήλ: «Έμφραξον τους λόγους και σφράγισον το βιβλίον έως καιρού συντέλειας, έως διδαχθώσι πολλοί και πληρωθή η γνώσις· εν τω συντελεσθήναι διασκορπισμόν γνώσονται πάντα ταύτα»⁴.

Αλλά και ο Ιερεμίας λέγει: «Επ' εσχάτου των ημερών νοήσουσιν αυτά»⁵. Κάθε προφητεία, πριν από την έκβασή της αποτελεί αίνιγμα και αφορμή αντιλογίας για τους ανθρώπους. Όταν, όμως, έλθη ο καιρός και επαληθευθή η προφητεία, τότε βρίσκει την πιο πετυχημένη εξήγηση. Και γι' αυτό, όταν οι Ιουδαίοι διαβάζουν τώρα τον νόμο, τους φαίνεται παραμύθι· διότι δεν έχουν την εξήγηση όλων, που είναι η κατ' άνθρωπον παρουσία του Υιού του Θεού. Για τους Χριστιανούς, όμως, που τον διαβάζουν, είναι θησαυρός κρυμμένος μεν σε αγρό, που αποκαλύφθηκε, όμως, σε αυτούς⁶, αποσαφηνίσθηκε και πλούτισε τη σκέψη των ανθρώπων και έδειξε τη σοφία του Θεού και φανέρωσε την οικονομία του περί του ανθρώπου και προτύπωσε τη βασιλεία του Χριστού και προευηγγελίσθηκε την κληρονομιά της Αγίας Ιερουσαλήμ. Προφήτευσε, δηλαδή, ότι θα προοδεύση τόσο πολύ ο άνθρωπος που αγαπά τον Θεό, ώστε θα δη ακόμη και τον θεό και θα ακούση τον Λόγο του και από την ακοή της ομιλίας του θα δοξασθή τόσο πολύ, ώστε να μη μπορούν οι άλλοι να ατενίσουν στο πρόσωπο της δόξης του⁷, όπως είπε ο Δανιήλ: «Οι συνιέντες εκλάμψουσιν ως η λαμπρότης του στερεώματος και από των δικαίων των πολλών ως οι αστέρες εις τους αιώνας και έτι»⁸. Όπως δείξαμε, λοιπόν, αν κάποιος διάβαση τη Γραφή, θα είναι τέλειος μαθητής και όμοιος με οικοδεσπότη, ο οποίος βγάζει από το θησαυρό του καινούργια και παλιά⁹. (Διότι και ο Κύριος μετά την εκ νεκρών ανάστασή του έτσι συζήτησε με τους μαθητάς του, αποδεικνύοντας τους από την ίδια τη Γραφή, ότι «έδει παθείν τον Χριστόν και εισελθείν εις την δόξαν αυτού και κηρυχθήναι επί τω ονόματι αυτού άφεσιν αμαρτιών εν όλω τω κόσμω»)¹⁰.

2. Γι' αυτόν το λόγο πρέπει να υπακούμε στους πρεσβυτέρους, που είναι στην Εκκλησία και έχουν, όπως αποδείξαμε, τη Διαδοχή των Αποστόλων. Αυτοί μαζί με τη διαδοχή του Επισκοπικού αξιώματος πήραν βέβαιο το χάρισμα της αληθείας σύμφωνα με την ευδοκία του Πατρός. Τους υπόλοιπους, οι οποίοι απομακρύνονται από την πρωταρχική διαδοχή και συναθροίζονται σε οποιοδήποτε τόπο, πρέπει να τους υποπτευόμαστε είτε ως αιρετικούς και κακόδοξους, είτε ως σχισματικούς και υπερήφανους και αυτάρεσκους, η πάλι, ως υποκριτάς που το κάνουν αυτό από φιλοχρηματία και κενοδοξία. Όλοι αυτοί ξέπεσαν από την αλήθεια.

Και οι αιρετικοί, βεβαίως, οι οποίοι προσφέρουν «αλλότριον πυρ»¹¹ στο θυσιαστήριο του Θεού, δηλαδή, διαφορετικές διδασκαλίες, θα κατακαούν από το πυρ του ουρανού, όπως ο Ναδάβ και ο Αβιούδ. Όσοι, πάλι, εξανίστανται κατά της αληθείας και προτρέπουν τους άλλους κατά της Εκκλησίας του Θεού, παραμένουν στον Άδη, διότι ανοίγει η γη και τους καταπίνει, όπως κατέπιε τους περί τον Κορέ, το Δαθάν και τον Αβειρών¹². Όσοι, πάλι, σχίζουν και διασπούν την ενότητα της Εκκλησίας, αυτοί θα τιμωρηθούν από τον Θεό με την ίδια ποινή που τιμωρήθηκε ο Ιεροβοάμ¹³.

3. Όσους, όμως, τους πίστευσαν πολλοί ότι είναι Πρεσβύτεροι, αλλά είναι δούλοι των επιθυμιών τους και δεν θέτουν στις καρδιές τους πάνω από όλα το φόβο του Θεού, αλλά υβρίζουν τους υπόλοιπους και υπερηφανεύονται με την έπαρση της πρωτοκαθεδρίας και στα κρυφά κάνουν το κακό και λέγουν «ουδείς θεωρεί ημάς»¹⁴, αυτοί θα ελεγχθούν από τον Λόγο. Ο Οποίος δεν κρίνει «κατά την δόξαν»¹⁵, ούτε αποβλέπει σε πρόσωπο, αλλά στην καρδιά του ανθρωπου¹⁶. Και έτσι, θα ακούσουν τα λόγια του προφήτου Δανιήλ:  «Σπέρμα Χαναάν και ουκ Ιούδα, το κάλλος εξηπάτησέ σε και επιθυμία διέστρεψε την καρδίαν σου»¹⁷· «Πεπαλαιωμένε ημερών κακών, νυν ήκασιν αι αμαρτίαι σου, ας εποίεις το πρότερον κρίνων κρίσεις αδίκους και τους μεν αθώους κατακρίνων, απολύων δε τους αιτίους, λέγοντος του Κυρίου: αθώον και δίκαιον ουκ αποκτενείς»¹⁸.

Γι' αυτούς και ο Κύριος είπε: «Εάν δε είπη ο κακός δούλος εν τη καρδία αυτού, χρονίζει ο κύριος μου, και άρξηται τύπτειν τους δούλους και τας δούλας και εσθίειν και πίνειν και μεθύειν, ήξει ο Κύριος του δούλου εκείνου εν ημέρα ή ου γινώσκει και εν ώρα ή ου προσδοκά και διχοτομήσει αυτόν και το μέρος αυτού μετά των απίστων θήσει»¹⁹.

4. Από όλους αυτούς, λοιπόν, πρέπει να απομακρυνθούμε, να προσκολληθούμε δε σε όσους και τη διδασκαλία των Αποστόλων διαφυλάσσουν, όπως είπαμε πριν, και μαζί με την τάξι του Πρεσβυτερίου παρέχουν λόγον υγιή²⁰ και αναστροφή άμεμπτη, προς σταθεροποίησι και βοήθεια των υπολοίπων. Όπως ο Μωυσής, στον οποίον εμπιστεύθηκε ο Θεός μία τόσο μεγάλη αρχηγία, έχοντας πεποίθηση στην αγαθή συνείδησή του, απολογούμενος στον Θεό, έλεγε: «Ουκ επιθύμημα ουδενός αυτών είληφα, ουδέ εκάκωσα ουδένα αυτών»²¹. Όπως ο Σαμουήλ, που έκρινε τόσα χρόνια το λαό και χωρίς υπερηφάνεια διοίκησε τον Ισραήλ, στο τέλος απολογούνταν λέγοντας: «Εγώ διελήλυθα ενώπιον ημών εκ νεότητος και έως της ημέρας ταύτης. Αποκρίθητέ μοι ενώπιον Θεού και ενώπιον χριστού αυτού μόσχον τίνος υμών ειληφα ή όνον ή τίνα κατεδυνάστευσα ή τίνα εξεπίεσα ή εκ χειρός τίνος είληφα εξίλασμα και υπόδημα; αποκρίθητέ κατ' εμού, και αποδώσω υμίν»²². Και όταν ο λαός είπε: «Ου κατεδυνάστευσας ημάς και ουκ έθλασας ημάς και ουκ είληφας εκ χειρός ουδενός ουδέν», επικαλέσθηκε τον Κύριο ως μάρτυρα, λέγοντας: «Μάρτυς Κύριος και μάρτυς Χριστός αυτού εν ταύτη τη ημέρα, ότι ουχ ευρήκατε εν χειρί μου ουδέν. Και είπαν μάρτυς»²³. Έτσι ο Παύλος απολογούνταν στους Κορινθίους: «Ου γαρ εσμεν ως οι πολλοί, καπηλεύοντες τον λόγον του Θεού»²⁴- και παρακάτω: «Ουδένα ηδικήσαμεν»²⁵, και τα υπόλοιπα στη συνέχεια.

5. Τέτοιους πρεσβυτέρους ανατρέφει η Εκκλησία, για τους οποίους και ο προφήτης λέγει: «Δώσω τους άρχοντάς σου εν ειρήνη και τους επισκόπους εν δικαιοσύνη»^{26 27}. Γι' αυτούς και ο Κύριος έλεγε: «Τις άρα έσται ο πιστός οικονόμος, αγαθός και φρόνιμος, ον καθιστά ο Κύριος επί της θεραπείας Αυτού, του διδόναι αυτοίς την τροφήν εν καιρώ; Μακάριος ο δούλος εκείνος, ον ελθών ο Κύριος ευρήσει ποιούντα ούτως»²⁸.

Το που θα βρη κανείς τέτοιους δούλους, μας το διδάσκει ο Παύλος, όταν λέγη: «Έθετο ο Θεός εν τη Εκκλησία πρώτον Αποστόλους, δεύτερον προφήτας, τρίτον διδασκάλους»²⁹.

Όπου, λοιπόν, δόθηκαν τα χαρίσματα του Κυρίου, εκεί πρέπει να μαθαίνωμε την αλήθεια· από αυτούς που έχουν τη διαδοχή στην Εκκλησία από τους Αποστόλους, κατέχουν δε το υγιές και άμεμπτο της αναστροφής, το ακίβδηλο και αδιάφθορο του λόγου³⁰. Αυτοί διαφυλάσσουν την πίστη στον ένα Θεό, ο Οποίος έκανε τα πάντα, και επαυξάνουν την αγάπη στον Υιό του Θεού. Ο οποίος έκανε τόσες οικονομίες για εμάς. Και τη Γραφή μας την εξηγούν χωρίς κίνδυνο. Ούτε τον Θεό βλασφημούν αυτοί, ούτε τους πατριάρχες ατιμάζουν, ούτε τους Προφήτες περιφρονούν.

Σημειώσεις

1. Ματθ. 13,44.

2. Ματθ. 13,38.

3. Catena in Matthaeum.

4. Δα 12,4. 7.

5. Ιερ. 23,20.

6. Catena in Matthaeum.

7. Έξοδος 34,29-35. Β΄Κορ. 3,7.

8. Δα. 12,3.

9. Ματθ. 13,52.

10. Λουκάς 24,26. 46-47.

11. Λευ. 10,1-2.

12. Αρ 16,32-33.

13. Γ' Βα 14,10-16:

14. Δαν. Σσωσ, 20.

15. Ης 11,3.

16. Α' Βα16,7.

17. Δα. Σωσ, 56.

18. Δα. Σωσ, 52-53.

19. Ματθ. 24,48-51. Λουκάς 12,45-46.

20. Π 2,8.

21. Αρ 16,15.

22. Α' Βασ 12,2-3.

23. Α' Βασ 12,4-5.

24. Β΄ Κο 2,17.

25. Β΄ Κο 7,2.

26. Ης 60,17.

27. Catena in I Regum (Α' Βασιλειών).

28. Ματθ. 24,45-46. Λουκάς 12,42-43.

29. Α' Κορ. 12,28.

30. Π 2,7-8.